Орыс ғалымы Г. Б о р ще в, кейбір зат жағдайына қарай кристаллоид күйде де, коллоид күйде де бола алады деген пікір айтқан. Одан бергі кездегі зерттеулер Борщевтың пікірі дұрыс екендігін дәлелдеді, мысалы,ас тұзы суда шын ерітінді, бензолда коллоид ерітінді түзеді, ал сабын суда коллоид ерітінді, спиртте шын ерітінді түзеді. - Орыс ғалымы Г. Б о р ще в, кейбір зат жағдайына қарай кристаллоид күйде де, коллоид күйде де бола алады деген пікір айтқан. Одан бергі кездегі зерттеулер Борщевтың пікірі дұрыс екендігін дәлелдеді, мысалы,ас тұзы суда шын ерітінді, бензолда коллоид ерітінді түзеді, ал сабын суда коллоид ерітінді, спиртте шын ерітінді түзеді.
Қазіргі кезде кристаллоид және коллоид деп заттарды жікке бөлу қойылды, заттың қатты я сұйық күйі деген сияқты, тек қана заттың кристаллоидтық я коллоидтық күйі дейді.
Заттың коллоидтық күйі сол заттың ұсатылғандығы, бөлшегінің мөлшеріне тәуелді. Дисперс системасында. заттың ұсатылған бөлшектерінің мөлшері 10 нан 1000 -ға дейін болса, зат ондай күйде коллоид ерітінді түзеді. Коллоид ерітінділерді з о л ь деп те атайды.
Коллоид ерітінділердін, шын ерітіндіден айырма-шылығы ондағы дисперс белшектердің мөлшеріне байланысты. Шын ерітінділерде дисперс бөлшегі молекула, я тіпті ион болып келеді, ал коллоид ерітіндідегі бөлшек — бірнеше көп молекулалардан тұратын агрегат. Коллоид ерітінділердін, шын ерітіндіден айырма-шылығы ондағы дисперс белшектердің мөлшеріне байланысты. Шын ерітінділерде дисперс бөлшегі молекула, я тіпті ион болып келеді, ал коллоид ерітіндідегі бөлшек — бірнеше көп молекулалардан тұратын агрегат. Мысалы, сабынның коллоид ерітіндісінде әрбір бөлшек 20—50 молекуладан тұрады екен. Қей жағдай-да молекуланың бір өзі де өте үлкен болғандықтан, агрегаг түзбей-ақ коллоид ерітінді береді, мысалы, қанның қызыл бөлімі — гемоглобиннын. молекулалық салмағы 68 100 көміртектік бірлікке тең, кейбір белоктардың молекулалық салмағы бірнеше миллион көміртектік бірлік болады.
Достарыңызбен бөлісу: |
