Балл қою кестесі
№
|
Жауап
|
Балл
|
Қосымша ақпарат
|
1
|
Берген/ қосып алған электрон саны = тотығу дәреже санының мәні
Mg2+; S2-.
|
1
1
|
|
Катион/оң ион болады
Электрон бұлттары/ делокализацияланған электрондар
|
1
1
|
Суретін салып көрсетсе балл беріледі
|
Сілтімен әрекеттеспейді (NaOH, KOH)
|
1
|
|
2
|
Реакция теңдеуі міндетті
Na2O негіздік оксид
Al2O3 екідайлы оксид
SO2 қышқылдық оксид
|
1
1
1
|
|
3
|
Күкірт диоксиді сумен әрекеттесіп/ еріп қышқыл жаңбырға айналады
Қышқыл мәрмәрмен реакцияға туседі
|
1
1
|
Реакция теңдеуін жазса балл беріледі
|
4
|
Құты
|
Жалын түсі
|
Жалын түсіне сәйкес тұз катиондарын жазыңыздар
|
А
|
Күлгін
|
Калий ионы
|
В
|
Қызыл
|
Кальций ионы
|
С
|
Сары
|
Натрий ионы
|
|
3
|
|
5
|
C
|
1
|
|
6
|
2Ca + 2H2O = 2Ca(OH)2 + H2
|
1
|
|
Ca(OH)2 + 2CO2 = Ca(HCO3)2
|
1
|
|
Ca(HCO3)2 + Ca(OH)2 = 2CaCO3 + H2O
2Ca(HCO3)2 = CaCO3 + CO2 + H2O
|
1
|
Кез келген біреуі
|
Кальций гидроксидінің моль санын дұрыс тапса n = 0,4
Түзілген тұздың массасын дұрыс анықтаса m = 64,8
|
1
1
|
Пропорция әдісімен шығарылған жол қабылданады
|
7
|
Белгісіз тұздар
|
Алынған тұнбаның түстері
|
Тұздағы металл ионы
|
А
|
ақ
|
Мырыш ионы
|
В
|
жасыл
|
Темір (ІІ) ионы
|
С
|
қоңыр
|
Темір (ІІІ) ионы
|
D
|
көк
|
Мыс ионы
|
|
4
|
Әрбір металл ионы мен тұнбасының түсіне 1 балл
|
8
|
Оттегі/ауа
|
1
|
|
Массасы артады
|
1
|
|
кез келген әдіске 1 балл
|
1
|
|
9
|
Реакция теңдеуіне 1 балл
Газ көлемінің зат мөлшерін дұрыс анықтаған 1 балл
Темірдің массасын дұрыс есептеу 1 балл
Мыстың массасын дұрыс есептеу 1 балл
|
4
|
|
4-ТОҚСАННЫҢ ЖИЫНТЫҚ БАҒАЛАУ СПЕЦИФИКАЦИЯСЫ
4-тоқсанның жиынтық бағалауына шолу
Жиынтық бағалаудың өткізілу уақыты – 40 минут
Балл саны – 30
Тапсырмалар түрлері:
КТБ – Көп таңдауы бар тапсырмалар;
ҚЖ – Қысқа жауапты қажет ететін тапсырмалар;
ТЖ –Толық жауапты қажет ететін тапсырмалар.
Жиынтық бағалаудың құрылымы
Тоқсан бойынша жиынтық бағалауда әртүрлі тапсырмалар: көп жауапты таңдауы бар сұрақтар, қысқа/ толық жауапты қажет ететін сұрақтар қолданылады.
Қысқа жауапты қажет ететін сұрақтарға сөздер немесе қысқа сөйлемдер түрінде жауап береді.
Толық жауапты қажет ететін сұрақтарда білім алушылар орындаушылық және шығармашылық дағдыларын көрсетеді.
Нұсқа: 9 тапсырмадан тұрады: соның ішінде бірнеше жауап нұсқаларынан тұратын сұрақтар, қысқаша жауапты қажет ететін сұрақтар, толық жауапты қажет ететін тапсырмалар берілген.
Тоқсандық жиынтық бағалау тапсырмаларының сипаттамасы 4-тоқсан
Бөлім
|
Тексерілетін мақсат
|
Ойлау дағдыларының деңгейі
|
Тапсырма саны*
|
№ тапсырма*
|
Тапсырма түрі*
|
Орындау уақыты, мин*
|
Балл*
|
Бөлім бойынша балл
|
10.4А Маңызды p-элементтер және олардың қосылыстары
|
10.2.1.32 алюминий оксиді және гидроксидінің екәдайлы қасиеттерін оқып білу;
|
Білу және түсіну
|
1
|
1
|
ТЖ
|
4
|
2
|
16
|
10.4.1.8 азот оксидтерінің атмосфераға, нитраттардың топырақ және су ресурстарына әсерін анализдеу;
|
Жоғары деңгей дағдылары
|
1
|
2
|
ТЖ
|
5
|
4
|
10.2.1.40 сұйылтылған және концентрлі күкірт қышқылының қасиеттерін салыстыру;
|
Қолдану
|
1
|
3
|
КТБ
|
3
|
2
|
10.2.1.41 топ бойынша галогендердің физикалық және химиялық қасиеттерінің өзгеру заңдылығын түсіндіру;
|
Қолдану
|
1
|
4
|
КЖ
|
3
|
3
|
10.2.1.44 аниондарды анықтау бойынша тәжірибе жоспарын құру және оны іс –жүзінде жүзеге асыру;
|
Жоғары деңгей дағдылары
|
1
|
5
|
КЖ/ТЖ
|
7
|
5
|
10.4B Бейорганикалық қосылыстарды және құймаларды өндіру
|
10.2.3.10 шойын және болаттың алыну әдістерін және қасиеттерін сипаттау;
|
Білу және түсіну
|
1
|
6
|
КЖ/ТЖ
|
4
|
4
|
14
|
10.2.1.45 күкірт қышқылын өнеркәсіптік өндірудің жанасу үдерісін сипаттаужәне оның өнеркәсіп үшін мәнін білу;
|
Қолдану
|
1
|
7
|
ТЖ
|
7
|
4
|
10.2.1.46 аммиак және азот қышқылын өнеркәсіптік өндіру әдістерін және оның өнімдерінің қолданылу саласын сипаттау;
|
Қолдану
|
1
|
8
|
КЖ /ТЖ
|
4
|
4
|
10.4.1.14 химиялық және металлургиялық өндіріс қалдықтарының қоршаған ортаға әсерін бағалау;
|
Жоғары деңгей дағдылары
|
1
|
9
|
ТЖ
|
3
|
2
|
Барлығы:
|
|
|
|
|
|
|
30
|
30
|
Ескерту: * - өзгеріс енгізуге болатын бөлімдер
|
Мысал үлгілері және балл қою кестеcі
«Химия» пәнінен 4-тоқсанға арналған жиынтық бағалаудың тапсырмалары
1. Алюминий гидроксидінің екідайлы қасиет көрсететін реакция теңдеуін жазып көрсетіңіз:
(а) негіздік қасиет көрсететін химиялық реакция теңдеуі
______________________________________________________________________________
[1]
(b) қышқылдық қасиет көрсететін химиялық реакция теңдеуі
______________________________________________________________________________
[1]
2. Азот оксидтері атмосферада гомогенді катализаторлардың әсерінен қышқылды жаңбырға айналады.
(а) Атмосферадағы азот оксидтерінің түзілуінің негізгі қайнар көздерін атап, түсіндіріңіз.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
[2]
(b) Егер топырақ тым қышқылданатын болса онда дәнді дақылдар жақсы өспейді.
(і) Топырақтың қышқылдануының бірден-бір себебі қышқылды жаңбырдың әсері. Қышқыл жаңбырдың түзілуінің химиялық реакция теңдеуін жазыңыз.
_________________________________________________________________________
[1]
(іі) Қышқылданған топырақтың рН көрсеткішін жоғарылату үшін қандай негіз қолданылатынын жазыңыз.
_________________________________________________________________________
[1]
3. Төмендегі кестеде берілген реакцияға түсетін заттар мен түзілген өнімдерді сәйкестендіріңіз.
Реагенттер
|
Түзілетін өнімдер
|
Cu + H2SO4 (cұйытылған) →
|
Cu(SO4)2+ H2
|
Cu + H2SO4 (конц) →
|
Cu(SO4)2+ SO3 + H2O
|
|
әрекеттеспейді
|
|
Cu(SO4)2+ SO2 + H2O
|
Жауабы: 1_____ 2_____ [2]
4. Периодтық кестенің 7тобында орналасқан элементтерге хлор, бром және йод жатады.
(а) (і) Бөлме температурасында жасыл-сары түс көрсететін элементті анықтаңыз.
_________________________________________________________________________
[1]
(іі) балқу температурасы жоғары элементті анықтаңыз.
_________________________________________________________________________
[1]
(b) Жоғарыдағы элементтерден басқа бөлме температурасында қатты күйде кездесетін 7топта орналасқан элементті атаңыз.
_________________________________________________________________________
[1]
5. Қатты алюминий тұзының құрамындағы Х анионына анализ жасау. Төмендегі кестеге Х анионын анықтауда жасалынған тәжірибенің жоспарын құрып берілген сұрақтарға жауап беріңіз.
Тәжірибе барысы
|
Тәжірибе барысындағы өзгерістер
|
(а) Қатты алюминий тұзының аз мөлшерін шпательмен алып ыстыққа төзімді сынауыққа саламыз. Сынауықты аздап сосын қатты қыздырамыз. Сынауықтан бөлінген газды индикатор қағазымен тексереміз.
|
Сынауықтың жоғарғы бөлігінде конденсация болады және индикатор қағазы қызыл түске өзгереді.
|
(b) (і) _______________________________________
____________________________________________
____________________________________________
[1]
(іі) бірінші сынауықтағы ерітіндіге тұз қышқылын және барий хлоридінің ерітіндісін қосамыз
(ііі) екінші сынауықтағы ерітіндіге азот қышқылын және күміс нитратының ерітіндісін қосамыз
(іv) үшінші сынауықтағы ерітіндіге натрий гидроксидінің ерітіндісін және алюминий фальгасын қосып араластырамыз. Сынауықтан бөлінген газды индикатор қағазымен тексереміз.
|
Өзгеріс байқалмайды.
Өзгеріс байқалмайды
Өткір газ бөлінеді
Индикатор қағазы көк түске боялады, шамамен рН 10 тең
|
Х анионын анықтауда b) (іі) және (ііі) сұрақтары бойынша қандай аниондарды анықтап жатқандығы туралы өз болжамыңызды жазыңыз.
(b) (іі) ______________________________________________________________________
[1]
(ііі) ______________________________________________________________________
[1]
(іv) қандай газ бөлінгенін анықтаңыз.
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
[1]
(с) Х анионы қандай ион екендігі туралы өз шешіміңізді жазыңыз.
______________________________________________________________________________
[1]
6. Төменде домна пешінің схемасы көрсетілген.
(а) Домна пешінің схемасын қолданып келесі сұрақтарға жауап беріңіз.
(і) Х белгіден Домна пешінің ішіне қандай зат жіберілетіндігін анықтаңыз.
_________________________________________________________________________
[1]
(іі) Y белгіден Домна пешінің ішінен қандай өнім шығады?
_________________________________________________________________________
[1]
(b) Темірдің құрамындағы көміртегінің пайыздық үлесі артатын болса, онда темірдің иілгіштігі қалай өзгеретіндігін түсіндіріңіз.
______________________________________________________________________________
[1]
(с) Темірдің құрамындағы көміртегінің пайыздық үлесі көп өнімді атаңыз.
______________________________________________________________________________
[1]
7. Күкірт қышқылын өндіруде күкірт диоксидін қолдану маңызды болып табылады.
(а) Күкірт диоксидін алудың бірден бір қайнар көзі күкіртті ауада жағу арқылы алынады.
Күкірт диоксидін металл сульфидінен алу әдісін ұсыныңыз.
______________________________________________________________________________
[1]
(b) Күкірт триоксидін контакт процесі арқылы күкірт диоксидінен алады. Реакция нәтижесінде өнімді көп мөлшерде алу үшін катализатор және арнайы шарттар: 450°С температура және 2 атм қысым қолданылады.
(і) Реакция теңдеуін жазыңыз.
_________________________________________________________________________
[1]
(іі) Реакция барысында қолданылатын катализаторды атаңыз.
_________________________________________________________________________
[1]
(с) Күкірт қышқылын алу үшін күкірт триоксидін концентрлі күкірт қышқылында ерітіп, үстінен суды қосады. Неліктен күкірт триоксидіне суды тікелей қосуға болмайды?
______________________________________________________________________________
[1]
8. (а) Аммиак түссіз, өткір иісті тұншықтырғыш газ. Ертеде Египеттіктер аммиакты түйе құмалақтарын дистилдеу әдісін қолдану арқылы алған. Қазіргі таңда Габер процесі арқылы аммиакты азот пен суттегіні синтездеу арқылы алады.
(і) Аммиакты Габер процесі арқылы алу әдісінің химиялық теңдеуін жазыңыз.
_________________________________________________________________________
[1]
(іі) Габер процесі арқылы аммиакты алуда қолданылатын негізгі үш жағдайды көрсетіңіз.
_________________________________________________________________________
_________________________________________________________________________
[2]
(b) Қазіргі таңда аммиакты коммерциялық мақсатта қолданудың екі түрін жазыңыз.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
[1]
9. Павлодар қаласында алюминий өндіретін зауыт орналасқан. Ол жерде алюминийді бокситті тазартып, содан кейін электр тогы арқылы бөліп алады. Шамамен 4 тонна бокситтен 1 тонна алюминий алынады. Егер алюминийден жасалынған өнімдерге сұраныс артатын болса, онда өндірістен туындайтын үш экологиялық проблемаларды жазыңыз.
______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
[2]
Достарыңызбен бөлісу: |