И. А. Зимняя педагогикалық психология
жүктеу/скачать 2.21 Mb. Pdf көрінісі
|
| 4 тарау. Ӛзіндік жұмыс –
оқу іс-әрекетінің жоғарғы формасы § 1. Ӛзіндік жұмыстың жалпы сипаттамасы Ӛзіндік жұмысты түсіндірудегі келістер Оқу іс-әрекеті туралы айтқанда зерттеушілер дәстҥрлі тҥрде оқушының сыныптағы жҧмысын еске алады. Алайда, мектеп оқушысының оқу іс-әрекетін ҧйымдастыру сыныптық жҧмысымен қатар, оқу пәні бойынша оның сыныптан тыс және ӛзіндік жҧмысын да қамтиды. Неғҧрлым аз зерттелген және де оқу іс-әрекетін психологиялық талдау тҧрғысынан неғҧрлым қызықты оқушының, студенттің ӛзіндік жҧмысы болып табылады. Дәл осы ӛзіндік жҧмыстан оның мотивациясы, мақсаттылығы, және де ӛзіндік ҧйымдасуы, ӛз бетіншелігі, ӛзін-ӛзі бақылауы және т.б. психологиялық сапалары байқалады. Ҥйренушінің ӛз бетінше жҧмысы оның оқу процесіндегі позициясын қайта қҧрудың негізі ретінде қызмет етеді. Ӛзіндік жҧмыс, бҧрыннан белгілі болғандай, мектепте, жоғары оқу орнында оқытудың маңызды және кеңінен талқыланатын проблемаларының бірі болып табылады. Мектепте және жоғары оқу орнында оқытудың қазіргі кҥнгі әдістемелерінде ол міндетті тҥрде оқытушының ҧйымдастырушы рӛлімен теңестіріледі. Дидактикада ӛзіндік жҧмыс деп оқушылардың сыныптағы және сыныптан тыс, немесе мҧғалімнің қатысуынсыз, бірақ оның тапсырмалары бойынша даралық және ҧжымдық іс-әрекетінің алуан тҥрлі тҥрлерін тҥсінеді (А.А. Миролюбов). Сыныптан тыс және мектептен тыс жҧмыстың жалпы педагогикалық анықтамасы, ол бойынша бҧл оқушылардың іс- әрекетінің алуан тҥрлері (мектепте сабақтан тыс уақытта ҧйымдастырылатын және ӛткізілетін, тәрбиелік және білім беру сипатындағы), кӛптеген зерттеушілердің оқушылардың ӛз бетінше іс- әрекетін қарастыруларының негізіне қойылған. Осы тақырыпты мектепте факультативтік курстарды ҧйымдастырудың жалпы контексінде дамытуда ӛзіндік жҧмыстың бірнеше тҥрі туралы айтылған, оларға бір ғана «оқудан тыс» деген тҥсінікпен біріктірілген сабақтан тыс, сыныптан тыс, мектептен тыс жҧмыстар жатады. Оқудан тыс жҧмыстың негізгі ҥш айырмашылығы тҧжырымдалады: оқушылардың оған ӛз еркімен қатысуы, сабақтан тыс ӛткізу, ӛз бетіншіліктің 236 басымдылығы. Оған қойылған талаптар сабақтағы және сабақтан тыс жҧмыстардың байланысын, ӛз еркімен алынған сыныптан тыс тапсырмаларды... орындаудағы міндеттілікті, сыныптан тыс сабақтардың мақсаттылығы мен ҥнемділігін, оқушыларды толықтай қамту және т.б. қамтиды (С.Ф. Шатилов). жүктеу/скачать 2.21 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|