І бөлім. Жалпы фармакология



бет22/117
Дата03.11.2022
өлшемі1.02 Mb.
#463898
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   117
Farmakologia kitap

Налоксон гидрохлориді (Интренон, Наркан, Нарканти және т.б.) - 0,04% ерітіндісі 1 мл ампула түрінде пайданылады. Промедол, морфин, фентанил және басқа да наркотикалық анальгетиктермен уланғанда, жаңа туған бала асфиксиясында қолданылады. Бұл кезде жүрек айну, маужырау, миоз, бас ауыру, психикалық қозу байқалуы мүмкін.
Rp.: Sol. Naloxoni hydrochloridi 0,04%-1 ml
D.t.d. N 6 in amp.
S. Тері астына 1 мл-ден.
#

4.3.2. Наркотикалық емес анальгетиктер. Бұл топқа жататын жасанды дәрілер:


1. Салицил қышқылының туындысы: ацетилсалицил қышқылы (аспирин), метилсалицилат және т.б.
2. Пиразолон туындысы: анальгин (Analginum), бутадион және т.б.
3. Аналин туындысы: парацетамол (Paracetamol) және т.б.
Бұлардың әсер ету механизмі: простогландиннің түзілуін тежейді (простогландин ноцицепторлардың сезгіштігін жоғарылатады). Таламустағы жылу орталығына пирогендік әсер ететін простогландин Е-1 түзілуін бұзады да, ыстықты басады. Терінің тамырлары кеңейіп, терлейді.
Салицилаттар көбінесе қабынуға қарсы қолданылады. Пиразолон туындысына жататын дәрілер қабынуға қарсы әсер етеді және ауырсынуды басады. Ал аналин тобы ауырсынуды және дене қызуын жақсы басады.
Анальгин және оған ұқсас дәрілер – (Баралгин, Пенталгин, Андипал, Темпалгин, Пальгин, Седальгин-Нео және т.б.) кұрамында анальгин бар. Олардың ауырсынуға, қабынуға және қызбаға қарсы белсенділігі бар. Ең жоғарғы әсері ауырсынуға қарсы, содан соң қабынуға және қызуға ықпал етеді. Бұлар бас ауырғанда, невралгия, радикулит, неврит, миозит, дене қызуы көтерілгенде қолданылады. Қатерлі әсерлері: аллергиялық реакциялар және анафилаксиялық шок. Ал қан ауруларына беруге болмайды. Анальгиннің түймедақ түріндегі мөлшері 0,5 г, тек қажет жағдайда ғана пайданылады.
Парацетамол (Панадол, Эффералган, Медипирин, Проходол, Адол, Калпол, Доломол, Тайленол, Далерон, Парацет, Цефекон Д және т.б.) химиялық құрылысымен фенацитинге ұқсас, бірақ улылығы төмен. Бұл ауырсыну мен қызуды басатын дәрі. Қабынуға қарсы әсері шамалы. Бұл 0,25 г түймедақ түрінде бас ауыруы, невралгия, миалгия және т.б. тұмау тәрізді ауруларда, қызбада, бас сақинасы ұстағанда қолданылады.
Парацетамол кейбір жағдайда аллергия беруі мүмкін және фенацитинге ұқсастығы мөлшері артық берілсе және пайданалуы ұзақ уақытқа созылса бауыр мен бүйрекке улы әсері тигізеді, қан түзілуін бұзады, сондықтан сақ болу керек. Бұл көп мөлшерлі 0,125 г-нан 0, 5 г түймедағы; 2,4%; 5% және 10% суспензиясы мен балаларға ішуге сироп бар; 0,1 г-нан 0,6 г-ға дейін ректальды балауызы; егуге арналған ампулдағы 15% ерітіндісі шығарылады.
Rp.: Paracetamoli 0,25
D.t.d. N 10 in tab.
S. 1түймедақтан қажет кезінде.
#
4.4. Қояншыққа қарсы қолданылатын дәрілер.
Қояншыққа қарсы дәрілердің тырысудың алдын алу немесе азайту үшін қолданылады. Олардың әсерлік механизмі эпилептогендік аймақтың нейрондарының қозуын төмендетіп, патологиялық қозудың таралуына жол бермейді. Орталық жүйке жүйелері медиаторларының гаммааминомай қышқылы (ГАМҚ) арақатынасын өзгертеді.
Қояншық ұстамасының төрт түрі болады:
1. Үлкен қояншық – ұстамасы 10-12 минутқа созылады, есінен айырылып бетімен құлайды, тілін тістеп, денесі тырысып, аузынан көбік ағып жатады.
2. Кіші қояншық – ұстамасы 2-3 минут, есінен айырылып, құлап қалады.
3. Психомоторлы эквиваленттер (қояншығы), тек 30 секунт немесе 1 минут есінен айырылып, денесі құрысып тұрып қалады.

  1. Миоклонус қояншығы, денедегі әртүрлі бұлшық еттер уақытша ғана құрысып-қысылып қалады.

Осы аталған ұстамалардың ішіндегі көрінектісі, қатерлісі және ұзаққа созылатыны - үлкен қояншық. Оны эпилетикалық статус деп атайды. Бұған жедел көмек қажет. Қан тамырға сибазон, клоназепам егу жақсы нәтиже береді. Ингаляциялық наркоздық дәрі - азот тотығы және т.б. қолдануға болады
Ұзаққа созылатын үлкен қояншыққа қолданылатын дәрілер: дифенин (Dipheninum) және гексамидинді (Hexamidinum) фенофарбиталмен (Phenobarbitalum) қосып беріледі, қазіргі кезде карбамазепин (Carbamazepine), натрий вальпроаты (Natrii valproas) және ламотриджин (Lamotrigine) пайданылады.
Кіші қояншыққа қолданылатын ең қажетті дәрілер: этосуксимид (Ethosuximidum), қосымша натрий вальпроаты және клоназепам (Clonazepame).
Психомоторлы эквивалент пен миоклонус қояншығына транквилизаторлар мен ұйықтататын дәрілер: диазепам, клоназепам және нитразепам қолданылады.
Дифенин (Фенитоин және т.б.) химиялық құрылысы бойынша барбитураттарға ұқсас, бірақ ұйықтатпайды, орталық жүйке жүйесіне әсер етпейді, маужыратпайды, тыныштандыру әсері жоқ. Негізі дифенин қояншыққа және аритмияға қарсы қолданылады. Бірақ жанама әсерлері де бар: бас айналу, жүрек айну, құсу, дірілдеу және т.б. өзгерістер болып тұрады. Бауыр және бүйрек аурулары, жүдеу және жүрек декомпенсациясы кезінде қолданбайды.
Дифениннің таблеткалық жалпы мөлшері 0,1 г-нан, оның ішінде дифениннің өзі 0,117 г және 0,032 г натрий гидрокарбонаты. Бірінші рет бастағанда жарты түймедақтан, содан соң 1 түймедақтан күніне 2-3 реттен тағайындайды. Ең көп тәулік мөлшері 8 түймедақ.
Rp.: Diphenini 0,117
D.t.d. № 30 in tab.
S. 1түймедақтан күніне 3 рет тамақтан кейін.
#


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   18   19   20   21   22   23   24   25   ...   117




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет