Селегилин (Когнитив, Сепатрем, Сеган, Селегос, Юмекс және т.б.) эфедринге ұқсас симпатомиметик ретінде жүреді. Бұл мидағы дофаминді көбейтеді және бірге бергенде леводопаның әсерін күшейтеді. Қолданғанда сақ болу керек: қан қысымын жоғарылатады, аритмия пайда болады, ұйқы мен жүрісі және сөйлеу қабілеті бұзылады. Бала емізетін және жүкті әйелдерге қолданбайды. Мөлшері 5 және 10 мг түймедақ түрінде күніне 2 реттен беріледі.
Rp.: Selegilini 0,005 (0,01)
D.t.d. № 10, 30, 50, 100 in tab.
S. 1 таб күніне 2 рет.
#
Циклодол (Тригексифенидин, Паркопан, Ромпаркин, Трифен және т.б.) орталық жүйкенің ең күшті М- және Н- холинотежегіштік және шеткі М- холинотежегіштік әсері бар. Мұны жиі Паркинсон ауруында, содан соң экстрапирамидтық бұзылыстарда, спастикалық салдануларда және т.б. орталық жүйкенің спастикалық бұзылыстарында қолданады.
Циклодолдың жанама әсері холинолитикалық дәрілерге ұқсас келеді. Мөлшері 1, 2 және 5 мг түймедақ түрінде шығарылады. Емдеуді алғашқыда мөлшерін күніне 0,5 мг (жарты түймедақтан), әрі қарай 5 мг-нан 15 мг-ға дейін тәулігіне жоғарылатып, леводопамен араластырып отыру қажет.
Rp.: Cyclodoli 0,001
D.t.d. № 50 in tab.
S. 1 таб күніне 2-3 рет.
#
5 тарау. Психотропты дәрілер.
Бұл топқа жататын дәрілерді адам психикасы (рухани сезімі) бұзылғанда, психоз, невроз және т.б. ұқсас өзгерістер кезінде қолданады.
Психотропты дәрілер нейрондардың белсенділігін арттыратын және тежейтін пептидтер мен амин қышқылдардың арақатынасына, биогенді аминдердің алмасуына, нейронаралық тасымалдау, мидың холинергиялық жүйесіне әсер етеді. Психотроптық дәрілер жеті топқа бөлінеді:
1.Антипсихоздық дәрілер (нейролептиктер).
2.Депрессияға қарсы (антидепрессантар).
3.Көкіректікке (мания) ем ретінде қолданатын дәрілер.
4.Транквилизаторлар (шошуға, қорқуға емдік дәрілер).
5.Седативті (тыныштандыратын) дәрілер.
6.Психостимуляторлар (психиканы қуаттаушылар).
7.Ноотропты (адам есіне әсер ететін) дәрілер.
5.1. Антипсихоздық дәрілер, яғни нейролептиктердің адамның психикасына әсер ету механизмі: олар лимбикалық жүйедегі дофаминге сезімтал рецепторларды басып, синапс алдындағы мембрананың өткізгіштігін төмендетеді де биогендік аминдердің шығуын бұзады. Сандырақтауды басып, аурудың әрі қарай дамуына жол бермейді.
Химиялық құрамына қарай нейролептиктер бірнеше топқа бөлінеді:
Адам психикасына тікелей әсер ететін дәрілер:
а/ фенотиазин туындысы: аминазин (Aminazinum), трифтазин (Triftazinum) және т.б.
б/ тиоксантин туындысы: хлорпротиксен (Chlorprothixene).
в/ бутирофенон туындысы: галоперидол (Haloperidole), дроперидол (Droperidolum).
Адам психикасына жалпы әсер ететін дәрілер -
а/ бензамидтер – сульпирид (Sulpride)
в/ бензодиазепин туындысы – азалептин (Azaleptinum).
Достарыңызбен бөлісу: |