І бөлім. Жалпы фармакология
Терпентиннің тазаланған майы
жүктеу/скачать 1.02 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Аммиак ерітіндісі
| Терпентиннің тазаланған майы (скипидар) – эфирлік май. Липофильдігіне байланысты, теріден өтіп жүйке ұштарын тітіркендіреді. Бұл заттардың екі мақсатта қолданады: біріншіден, жарақаттанған жердегі ауырсынуды басу үшін, яғни басқаға аудару үшін, екіншіден, патологиялық үрдіс кезінде ішкі денедегі трофикасын жақсарту үшін. Невралгия, миалгия, аяқ-қол қақсағанда, полиартриттерге қолданылады.
Rp.: Oleum Terebinthinae rectificati Chloroformi aa 15 ml Methylii salicylatis 10 ml M. f. linimentum D.S. Тері үстіне жағу үшін. # Ментол– салқындатқыш рецепторларды тітіркендіреді, аздап жансыздандырады, рефлекторлы жолмен қан тамырларының қысымын өзгертеді. Бұл қасиетін жүрек-қан тамырларын кеңейтетіндігінен байқауға болады. Стенокардия, қышымалы дерматозды емдеуде 1% май ретінде, 4% ерітінді, 10% майлы лайшық невралгияны, миалгияны емдеу барысында қолданылады. Жас балалардың мұрнына, өңешіне жағуға болмайды. Өйткені тынысы нашарлап, демі тоқтап қалуы мүмкін. Rp.: Sol. Mentholi spirituosae 5%-5 ml D.S. 1-2 тамшыдан тілдің астына. # Аммиак ерітіндісі (мүсәтір спирті) – жоғары тыныс жолдарының сезімтал жүйке ұштарын тітіркендіреді. Ингаляция түрінде есінен танғанда иіскетеді. 0,5% ерітіндісі (25 мл 5 литр суға) хирургтің қолын жуу үшін қолданылады. Rp.: Sol. Ammonii coustici 10%-1 ml D.t.d. №. 10 in amp. S. Есін жиғызу үшін иіскетеді. 2 тарау. 2. Эфференттік иннервацияға әсер ететін дәрілер. Эфферентті иннервацияға вегетативті жүйелер (ішкі мүшелер, қан тамырлар мен бездер) және қаңқа бұлшық еттің қимылдатушы жүйкелері жатады. Вегетативті иннервацияға нейро-эффектордағы синапстың бөліп шығаратын медиаторына байланысты холинергиялық немесе парасимпатикалық (медиаторы – ацетилхолин) және адренергиялық немесе симпатикалық (медиаторы – норадреналин және стресстік кезде адреналин) жүйке жүйелер болып бөлінеді. Сондықтан эфференттік иннервацияға әсер ететін заттар негізгі екі топқа бөлінеді: 1/ холинергиялық синапсқа әсер ететін дәрілер. 2/ адренергиялық синапсқа әсер ететін дәрілер. 2.1. Холинергиялық синапсқа әсер ететін дәрілер. Холинергиялық синапстағы қозуды өткізетін медиатор ацетилхолин. Ол холинергиялық нейрон ұштарының цитоплазмасында пайда болады, сосын синапстық везикулада жиналады. Жүйкелік серпіндер синапстық саңылаудан ацетилхолинді босатып жібереді. Сол кезде импульс постсинапстық мембрандағы холинорецептолармен байланысқа түседі, ал босатылған ацетилхолин холинэстераздық фермент арқылы бұзылады. Әр жерде орналасқан холинорецепторлар фармакологиялық заттарды қабылдауына байланысты М-холинорецепторлар (мускаринсезгіш) және Н-холинорецепторлар (никотинсезгіш) болып бөлінеді. М-холинорецепторлар постсинапстық талшық ұштарында және орталық ми жүйесінде (ми қыртысында, ретикулярлы фармацияда) орналасқан. Н-холинорецепторлар ганглийлердегі постсинопстық талшық ұштарында, бүйрек үсті безінің милы қабатында, синокаротидтік аймағында, қаңқа бұлшық еттің соңғы пластинкасында, орталық жүйке жүйесінің жасушасында орналасқан. Холинергиялық синапсқа әсер ететін дәрілер келесі жіктеуге бөлінеді: 1.М- және Н-холинорецепторларына әсер ететін заттар. 2.Антихолиноэстераздық заттар 3.М-холинорецепторларға әсер етуші заттар: 4. Н-холинорецепторларға әсер етуші заттар: 2.1.1. М – (мускаринсезгіш) және Н – (никотин-сезгіш) холинорецепторларға әсер ететін заттар. а/ М- және Н-холиномиметиктер (қуаттаушы) – ацетилхолин. б/ Орталық М и Н- холиноблокаторлар (тежеуші) – циклодол. а/ М- жене Н-холиномиметиктер (қуаттайтын) дәрілер. жүктеу/скачать 1.02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|