Илиев абдужилил абдумежитович
Диссертациялық жұмысты жазу барысында мынандай қорытындыларға келдік
жүктеу/скачать 159.07 Kb.
|
| Диссертациялық жұмысты жазу барысында мынандай қорытындыларға келдік:
1. Қазіргі орыс, қазақ тарихнамасындағы адамдардың күнделікті өмірін зерттеуге үндеу қазіргі орыс тарихнамасының маңызды бағыттарының біріне айналуы керек. Тарихты күнделікті өмір аспектісінде зерттеу «абстрактілі тақырыптарды зерттеуден нақты мәселелерді зерттеуге» және ең алдымен, ұзақ уақыт бойы үлкен тарихтың «көлеңкесінде» болғандарға көшуге мүмкіндік береді. уақыт, яғни. қарапайым адамдар, олардың сезімдері, тәжірибесі, әлеуметтік өзгерістерге реакциясы және т.б. 2. Тәуелсіз Қазақстан жағдайында орын алған оқиғалар қарапайым азаматтардың күнделікті өміріне әсер етіп, халық өмірінің материалдық, әлеуметтік және рухани негіздеріне әсер етті. 3. 1950-2020 жылдар аралығындағы Қазақстандағы кіші қалалар тұрғындарының күнделікті өмірі. жалпы елдің жалпы даму тенденциялары мен мәселелерін қайталап қана қоймай, сонымен бірге өзіндік ерекше белгілері де болды. Бір жағынан, аз уақыт ішінде Қазақстанда жас жаңа қалалар пайда болды, олар Қазақстан Республикасы аумағын одан әрі дамытуда үлкен рөл атқарған маңызды әкімшілік және экономикалық орталықтарға айналды. Бірақ, екінші жағынан, өнеркәсіптік құрылыстың алып ауқымы қалаларды көркейтуге кері әсерін тигізді. Қалалардың санитарлық жағдайы, абаттандыру, көлік желілері, әлеуметтік-тұрмыстық мекемелердің құрылысы, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын дамыту сияқты мәселелер тиісті назардан тыс қалды. 4. Халықтың күнделікті тұрмыс-тіршілігінің қалалық құрылымының қалыптасуына тың және тыңайған жерлерді игеру, аймақтардың кең ауқымды өнеркәсіптік дамуы сияқты жалпыодақтық мәнге ие болған оқиғалар әсер етті. Өнеркәсіптік көші-қонның нәтижесі халық санының күрт өсуі және соның нәтижесінде Қазақстандағы қала тұрғындарының үлес салмағының артуы, көпұлтты құрылымның қалыптасуы, жас құрылымының «жасаруы» және халықтың қысқаруы болды. жергілікті халықтың үлесі. 5. Зерттелетін шағын қалаларда медициналық кадрлардың, емдеу мекемелерінің, медициналық құрал-жабдықтардың, дәрі-дәрмектің тапшылығы өткір болды. Медициналық көмектің нашар дамуы және қалалардағы антисанитарлық жағдай әр түрлі жұқпалы, туберкулез және басқа да аурулардың өршуіне әкеліп соқтырды, бұл ересектер мен балалар өлімінің санының артуына ықпал етті. Дегенмен, 1970 жылдардың басында. жағдай жақсы жаққа өзгерді. Денсаулық сақтау мекемелерінің желісі кеңейтілді, жаңа ауруханалар, сауықтыру пункттері, санитарлық-эпидемиологиялық станциялар ашылды. 6. Жұмыс істейтін отбасын барлық қажетті азық-түлікпен және азық-түлік емес тауарлармен қалыпты қамтамасыз ету үшін отбасы бюджетіндегі қолда бар кірістің мөлшері жеткіліксіз болды. Отбасылық бюджеттің ішкі құрылымы шығыстардың басым бөлігі азық-түлікке жұмсалғанын көрсетті. Азық-түлік емес тауарлар мен мәдени шаралардың құны мүшкіл болды. 7. Зерттеу кезеңінде тамақтану құрылымы монотонды және төмен калориялы болды. Жан басына шаққандағы ет, сүт, көкөніс және жеміс-жидек өнімдерін тұтынудың төмен деңгейі халықтың денсаулығына айтарлықтай әсер етті, өйткені дәл осы жылдары асқазан-ішек және жұқпалы аурулардың жоғары өсуі байқалды. Тұтыну тауарларының бөлшек саудасы саласы тауарлардың біркелкі және аз ассортименті болды. Қала тұрғындары тұтыну тауарларының өткір тапшылығын бастан кешірді. 8. Жергілікті билік органдарының тың жерлерді игеруге, өнеркәсіптік құрылысқа келген адамдарды облысқа орналастырғысы келмеуі, объективті жағдайлар тұрғын үй тапшылығын тудырды. Адамдар жатақханаларда, казармаларда, коммуналдық пәтерлерде тұруға мәжбүр болды, онда «қыбырлау» көп болды. Облыстың тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын орталықтан жеткіліксіз қаржыландыру, сондай-ақ арнайы құрылыс ұйымдары мен тресттердің болмауы тұрғын үйлердің уақтылы іске қосылмауының басты себебі болды. Соғыстан кейінгі кезеңдегі қалалық тұрғын үй әл-ауқатының төмен деңгейімен сипатталды: сумен, кәрізмен және орталық жылумен қамтамасыз етілмеуі. 9. Қарастырылып отырған кезеңде зерттелетін қалаларда әлеуметтік-мәдени салада елеулі өзгерістер болды. Бұл сауаттылық деңгейінің көтерілуімен, мектептердің, жоғары және орта арнаулы оқу орындарының көбеюімен ғана емес, сонымен қатар бос уақытты өткізудің әртүрлі формаларының пайда болуымен де сипатталды. Жалпы, біз зерттеп отырған кезең – Қазақстан дамуының негізгі кезеңдерінің бірі. Осы кезде үміт пен үміт кешенінің қалыптасуына байланысты үлкен өзгерістер болды. Әйтсе де, шындығында көпшілік үшін бұл кезең соғыс пен тың жерлерді игеру жылдарынан кем емес ауыр кезең болып шықты. Қоғам тұрмыстық тәртіпсіздік, баспана мәселесі, азық-түлік дағдарысы, ақша тапшылығы, тауар тапшылығы және т.б. сияқты күнделікті өмірдің проблемаларымен бетпе-бет келді. Дегенмен, барлығына қарамастан қазақстандық қоғам өміршеңдігін көрсетті. Күш, сенім, жақсы болашаққа үміт, оптимизм сияқты идеологиялық шаралар адамға күш пен соғыстан кейінгі әлеуметтік-экономикалық және саяси мәселелердің тұтас кешенін еңсеруге ұмтылыс берді. Қойылған мақсаттың толық шешіміне берілген бағасы. Жұмыстың мақсатына қол жеткізілді және зерттеу міндеттері толықтай шешілді, бұл диссертацияның негізгі тұжырымдары мен ережелерінің сенімділігін растайды: Шағын қала: түсінігі және типологиясы негіздері зерттелді; «Күнделікті өмір» ұғымының құрылымы мен мазмұны туралы жан-жақты зерттеу жүргіздік; Кіші қала тұрғындарының кәсіптік және еңбек қатынастары саласы обьективті түрде әділ бағалау мәселесі әлі де күрделі және дисскусиялық бағыттардың бірі болып табылады. «Кіші қалалар» халқының өмірінің әлеуметтік-саяси саласы негіздері зерттелді; Шағын қала тұрғындарының отбасы және күнделікті өмірі мәселелерін қарастырылады; «Кіші қалалар» халықтардың мәдени және демалыс өмірі туралы жан-жақты зерттеу жүргіздік; Қазақстандағы шағын қалалардың даму болашағы қарастырылды; «Кіші қалада» өмір сүру сапасын жақсарту рөлін қорытындылайды. жүктеу/скачать 159.07 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|