Информатика модулі

• 
  3-ші кестеге байланысты төмендегі командаларды орындаңыз;
  

№3 кесте

• 
  4-ші кестені толтырыңыз: Ескерту: 3-кестеден Х және У жиымдарын қолданып, Нәтиже бағанындағы мәнді есептеп шығарыңыз.
  

а) Дисперсия және корреляция коэффициентін есептеңіз:

а) Жаңа парақ қосып, атын «Студент» деп ауыстырыңыз;

б) Берілгені К және Х , табу керек Y1, Y2 , Y мәндерін;

в) Қосындысын, ең үлкен және ең кіші мәндерін есептеңіз;

г) «Функция шеберін» қолданып, К және Х мәндерінің дисперсиясын және орта мәнін есептеңіз.

д) Типі “График” болатын «Х» алаңын сұрыптап график тұрғызыңыз.

Жұмыстың практикалық бөлігі аяқталғаннан соң оқытушы студенттердің практикалық жұмыстан алған нәтижелерін дұрыстығын тексереді. Содан кейін оқытушы тақырыпты студенттермен бірге талқылайды және оның практикалық қолданылуын сұрайды.

Оқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. Компьютерде сауалнама тапсырады.

1. 
   Функция шеберін қалай шақырамыз?
   
2. 
   Кестеге бағана мен жолды қосу жолдарын көрсетіңіз?
   
3. 
   Берілгендерді қалай ұяшыққа енгізуге болады?
   
4. 
   Бағаналардың ені мен жолдың биіктігін қалай өзгертуге болады?
   
5. 
   Ұяшықтың мазмұнын қалай көшіруге, орнын ауыстыруға және жоюға болады?
   
6. 
   Ұяшықты қалай өңдеуге және біріктіруге болады?
   
7. 
   Жұмыс парақтарының атын қалай ауыстыруға болады?
   
8. 
   Деректерді сұрыптау үшін қандай команда орындалады?
   
9. 
   Диаграмманы қалай құруға, өңдеуге және толықтыруға болады?
   
10. 
    Диаграмма шебері қалай жұмыс істейді (типтері, алғашқы мәліметтер, параметрлер және диаграммалардың орнын ауыстыру, диаграмма аумағын өңдеу - түр, қаріп, қасиеті)?
    

Оқытушы практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.

Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің бір құзыреттілік (практикалық дағды ) бойынша журналға баға қойылады.
Әдебиеттер:

1. 
   Гельман В.Я. Медицинская информатика.СПб. “Пи­тер”. 2001.
   
2. 
   Герасевич В.. Компьютер для врача. СПб. 2002.
   
3. 
   Симонович С. В. Информатика. Базовый курс. СПб. “Пи­тер”. 2003.
   
4. 
   Глушаков С.В., Сурядный А.С. Персональный компьютер. М. Фолио. 2004.
   
5. 
   Шилина А.Л. Экспресс-курс Microsoft Excel XP. М.:АСТ Мн Харвест, 2007.
   
6. 
   Андаспаева А.А. Новичку о работе на персональном компьютере Windows - 95, 98 Алматы 2001 г.
   
7. 
   Байжұманов М.Қ., Жапсарбаева Л.Қ. Информатика. 2004.
   
8. 
   Жапарова Г.Ә. Информатика негіздері. 2006.
   

№6 тақырып. Медициналық статистика негіздері

Студенттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.

1. 
   Бір парақтан екінші параққа өту. Параққа тақырып қою.
   
2. 
   Формулаға басқа беттердегі мәліметтерге сілтеме қою. Парақтағы кестелерді консолидациялау.
   
3. 
   Ұяшықтарға ат беру. Аттарды пайдалану. Кітапты тексеру.
   
4. 
   Кестелермен жұмыс істеу кезіндегі кездесетін қателер.
   
5. 
   Excel құжаттарына қолжетімділікті шектеу. Құжатты қолжетемді ету және кітаптарды біріктіру.
   

• 
  Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс).
  
• 
  ДК-де практикалық жұмыстың нәтижесін тексеру (студент сабақта нақты дағдыны алу үшін жеке тапсырмаларды орындауы тиіс).
  

Біліктілік, практикалық дағдыны қалыптастыру: ситуациялық есептерді шешу.

а) Өз жасыңызды күндерде, апталарда және жылдарда қанша екенін біліңіз;

- Microsoft Excel 2007 бағдарламасын іске қосу;

- №1 электрондық кестесін толтыру

№1 кесте

- ағымдағы күнді және өз туылған күніңізді Дата форматында енгізіңіз;

- Күндермен есептегендегі жасым тұсындағы бос ұяшыққа мына формуланы енгізіңіз:

= ағымдағы күнді көрсететін ұяшықтың абсолютті адресі – туған күніңізді көрсететін ұяшықтың абсолютті адресі

= (ағымдағы күнді көрсететін ұяшықтың салыстырмалы адресі – туған күніңізді көрсететін ұяшықтың салыстырмалы адресі)/7

= (ағымдағы күнді көрсететін ұяшықтың салыстырмалы адресі – туған күніңізді көрсететін ұяшықтың салыстырмалы адресі)/365

Менің жасым
1	Ағымдағы күн	01.10.2009
2	Туған күніңіз	01.05.1981
3	Күндермен есептегендегі жасым	10380
4	Аптамен есептегендегі жасым	1482,86
5	Жылдармен есептегендегі жасым	28,44

б) келесі есептеулер мен өзгерістерді жасаңыз:

- №2 кестені толтырыңыз;

Smart Art обьектісінің көмегімен өз тобыңыздың пирамидасын енгізіңіз;

• 
  6 парақтан тұратын кітап құрыңыз,оны «Елді мекен» деп сақтаңыз;
  
• 
  Парақтарға мына аттарды тағайындаңыз: «Европа», «Америка», «Азия», «Австралия», «Африка», «Всего по континентам»;
  
• 
  Европа парағын №3 кестеге сай толтырыңыз, оның көшірмесін алып, «Европа», «Америка», «Азия», «Австралия», «Африка» парақтарына қойыңыз;
  

- Специальная вставка → Ширины столбцов

• 
  Континенттер бойынша мәліметтерді толтырыңыз;
  

• 
  «Всего по кинтинентам» парағына ауысыңыз, А1 ұяшығында курсорды орналастырыңыз және мына команданы орындаңыз:
  

• 
  Шыққан сұхбат терезеде Функция→Сумма таңдаңыз, және қажет сілтемелерді Добавить батырмасы көмегімен таңдаңыз.
  
• 
  подписи верхней строки и значения левого столбца жалаушаларында шертіңіз
  
• 
  ОК батырмасын шертіңіз
  
• 
  «Мастер функции» көмегімен елді мекен тығыздығының максималды, минималды мәндерін және бүкіл дүниежүзі территориясын есептеңіз;
  
• 
  Құжатқа қорғау қойыңыз және оны сақтаңыз.
  

1. 
   Қандай-да бір параққа көшіңіз.
   
2. 
   Парақтарды орналасу ретін өзгертіңіз
   
3. 
   Ағымдағы параққа жаңа парақ қосыңыз.
   
4. 
   Параққа жаңа ат беріңіз.
   
5. 
   Ұяшықтар диапазонына ат беріңіз .
   
6. 
   Түсініктемелер қойыңыз.
   
7. 
   Формулалар экранда көрінетіндей жасаңыз
   

Жұмыстың практикалық бөлігі аяқталғаннан соң оқытушы студенттердің практикалық жұмыстан алған нәтижелерін дұрыстығын тексереді. Содан кейін оқытушы тақырыпты студенттермен бірге талқылайды және оның практикалық қолданылуын сұрайды.

Оқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. Компьютерде сауалнама тапсырады.

1. 
   Парақ жарлықтары неге арналған?
   
2. 
   Басқа парақтарға сілтеме жасайтын формулалар қалай құрылады?
   
3. 
   Парақта берілгендердің консолидациясы деген не?
   
4. 
   Кітапты тексеру қалай орындалады?
   
5. 
   Кітаптағы өзгерістерді қалай ерекшелеуге болды?
   
6. 
   Өзгерістерді қарау алгоритмін түсіндіріңіз.
   
7. 
   Түсініктемелер қалай қойылады?
   
8. 
   Excel электронды кестесімен жұмыс барысында қандай қателер кездеседі?
   

Оқытушы біліктілік және практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.

Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің екі құзыреттілігі (біліктілік, практикалық дағды ) бойынша журналға баға қойылады.
Әдебиеттер:

1. 
   Гельман В.Я. Медицинская информатика.СПб. “Пи­тер”. 2001.
   
2. 
   Герасевич В.. Компьютер для врача. СПб. 2002.
   
3. 
   Симонович С. В. Информатика. Базовый курс. СПб. “Пи­тер”. 2003.
   
4. 
   Глушаков С.В., Сурядный А.С. Персональный компьютер. М. Фолио. 2004.
   
5. 
   Шилина А.Л. Экспресс-курс Microsoft Excel XP. М.:АСТ Мн Харвест, 2007.
   
6. 
   Андаспаева А.А. Новичку о работе на персональном компьютере Windows - 95, 98
   
7. 
   Алматы. 2001 г.
   
8. 
   Байжұманов М.Қ., Жапсарбаева Л.Қ. Информатика. 2004.
   
9. 
   Жапарова Г.Ә. Информатика негіздері. 2006.
   

№7 тақырып. Қолданбалы программалық жабдықтама. Мәліметтер қорымен жұмыс.

Студенттердің сабаққа қатысуын тексеріп, келмеген және дайындалмаған себептерін айқындап, жаңа сабаққа назар аударуын ұйымдастыру.

1. 
   Деректер қорын (ДҚ) құру.
   
2. 
   Кестелер құру.
   
3. 
   Кестелермен жұмыс (деректерді іздеу мен алмастыру, сүзгілеу, сұрыптау).
   
4. 
   Кестелер арасындағы байланыс.
   
5. 
   Деректер схемасы.
   
6. 
   Кестелер арасындағы байланысты орнықтыру мен жою.
   

• 
  Компьютерде сауалнама тапсыру (студент берілген тақырып бойынша минималды білімді және дағдыны тексеруге арналған теориялық сұрақтардан, негізгі анықтамалардан тұратын сауалнамаға жауап беруі тиіс). Ауызша сұрау (студент берілген тақырып бойынша әдістемелік нұсқауда көрсетілген сұрақтарға дайындықпен келуі тиіс).
  

• 
  ДК-де практикалық жұмыстың нәтижесін тексеру (студент сабақта нақты дағдыны алу үшін жеке тапсырмаларды орындауы тиіс).
  

Практикалық дағдыны қалыптастыру: типтік және ситуациялық есептерді шешу.

І. Пәндік аймақ: Деканат (студенттердің үлгерімі).

Негізгі пәндік-мағынаны білдіретін мәндер: Студенттер, Студенттердің топтары, Пәндер, Үлгерім.

Негізгі пәндік-мағынаны білдіретін мәннің ерекше белгілері:

- студенттер – фамилиясы, аты, тегі, жынысы, туған күні, туған жері, тобы;
- студенттердің топтары – атауыа, курсы, семестрі;

- пәндер – атауы, сағат саны;

- үлгерім – бағасы, бақылау түрі.

ІІ. Жүйе функцияларына қойылатын негізгі талап:

- студенттердің үлгерімін топтар және пәндер бойынша таңдалынсын.

ІІІ. Келесі амалдарды орындаңыз:

1. Жаңа деректер қорын құрыңыз.

2. Пәндік аймаққа сәйкес қажет кестелер құрыңыз,.

3. Деректердің типтерін орнатыңыз (санауыш, мәтіндік, сандық және т.б.), құрылған кестелердегі өрістердің сипаты мен басқа қажет қасиеттерін де (өрістің көлемін, енгізу маскасын және т.б.) орнатыңыз.

4. Құрылған кестелердегі алғашқы кілттерді анықтаңыз.

5. Кестелер арасындағы қажет байланыстарды анықтаңыз, деректердің толықтылығы мен біріктірілу түрлерін қамтитын қажет параметрлерді орнатыңыз.

6. Құрылған кестелердің арасындағы байланыстардың дұрыстығын тексеріңіз.

7. Құрылған кестелерді деректермен толтырыңыз (әр кестеде кем дегенде 10 жазба болсын).
Әдебиеттер:

1. Сергеев А.П. Самоучитель. - Microsoft Office 2007. М.: Санкт-Петербург. Киев, 2007г. стр. 432.

2. В.Я. Гельман. Медицинская информатика. Питер. 2001 г. 145-186 стр.

3. Дж. Куртер, А. Маркви. MS Office 2000. Москва. 2001 г. 357-428 стр.

4. Виталий Герасевич. Компьютер для врача. Санкт-Петербург. 2002 г. 229-253 стр.

5. С.Симонович. «Информатика. Базовый курс.» 2-е издание. С.-П., 2003 г. 340-367 стр.

Оқытушы студенттердің практикалық жұмыс нәтижелерінің қорытындысын тексереді. Тақырыпты сараптай отырып бақылау сұрақтарын жүргізеді. Компьютерде сауалнама тапсырады.

1. 
   ДҚБЖ дегеніміз не? Оның қызметі қандай?
   
2. 
   ДҚБЖ негізгі функцияларын атаңыз№?
   
3. 
   Access ДҚБЖ қай түріне жатады?
   
4. 
   ДҚ дегеніміз не және оларды қалай құрамыз?
   
5. 
   ДҚ деректерді сақтаудағы қандай құрылымы қолданылады?
   
6. 
   Қандай ДҚБЖ реляциондық деп аталады?
   
7. 
   Реляциондық ДҚ ерекшелігі неде және ондағы деректер құрылымы қалай сипатталады?
   
8. 
   Кесте түріндегі ақпараттардың ыңғайлылығы неде?
   
9. 
   Жазба және жазбалар өрісі дегеніміз не? Олар қандай ақпараттардан тұрады?
   
10. 
    Келесі ұғымдарды анықтаңыз: өрістің аты, мәні, типі. Өрістің қандай типтері болады?
    
11. 
    Access деректер қорындағы кесте деп нені түсінесіз және ол неден тұрады?
    
12. 
    Деректер қорында деректер қалай редактрленеді: өріс қосу (жою), жазба қосу (жою), кестенің ортасына жаңа жазба қосу.
    
13. 
    Өрістің атын және ретін қалай өзгертуге болады?
    
14. 
    Өрістердің қасиеттерін қалай өзгертуге және жаңа кілттік өрісті қалай орнатуға болады?
    
15. 
    Деректерді іздеу үшін қандай әрекеттер орындау қажет?
    
16. 
    Кілт ұғымын түсіндіріңіз.
    
17. 
    Объектілер арасындағы байланыстардың қандай түрлерін білесіз?
    
18. 
    Қандай кесте негізгі, қандай кесте тәуелді болып саналады?
    
19. 
    Өрістің мәні бойынша іздеу қалай жүзеге асырылады?
    
20. 
    Деректерді сұрыптау қалай жүзеге асырылады?
    
21. 
    Сүзгілеу не үшін керек және қарапайым сүзгілеу қалай құрылады?
    
22. 
    Бірнеше мәндер бойынша деректерді қалай сүзгілеуге болады?
    

Оқытушы практикалық дағды құзыреттілігін сараптайды.

Оқытушы студенттің практикалық жұмысын, қатесін тексереді. Кейін оқытушы әрбір студенттің жетістігі мен кемшілігін атап өтіп студенттің бір құзыреттілік (практикалық дағды) бойынша журналға баға қойылады.

№8 тақырып. Сұраныстармен, формалармен және есеп берулермен жұмыс істеу