Ж «Арнайы педагогика» пәні бойынша ДӘріс жинағЫ
Тақырып: Арнайы педагогика пәні, міндеттері
жүктеу/скачать 135.26 Kb.
|
| Тақырып: Арнайы педагогика пәні, міндеттері.
1.Арнайы педагогика ғылымының мақсаты, міндеттері. 2.Арнайы педагогика салалары. Арнайы педагогиканың зерттеу пәні ретінде және педагогикалық ғылымның бір саласы ретінде денелік және психикалық ақаулығы бар балалардың жалпы мәселерімен шұғылданады.Дефектология ғылымы философия, әлеуметтану, психология, педагогика, медициналық ғылымдармен тығыз байланыстылықта дамып жетілуде. Біздің елімізде арнайы педагогикаға, түзету педагогикасы енеді.Арнайы педагогика- денелік және психикалық ауытқушылығы бар тұлғаларға арнайы білім және тәрбие беру қызметін қамтиды. Ол қалыпты педагогикалық жағдайда жалпы педагогикалық құралдар мен әдістердің көмегімен жүзеге асырылады. Арнайы педагогика негізгі мақсаты: - ауытқушылығы бар тұлғаларды тұлғалық жағынан қоршаған ортаға бейімдеу; - ақаулығы бар балалардың бойында өзіндік абырой, әрі бедел сезіміне тәрбиелеу; - балаларда жағымды мінез-құлық салаларын қалыптастыру; - дербес қоғамдық пайдалы өмірге белсенді етіп даярлау; - қарапайым еңбек дағдыларын меңгерту; - іскерлік дағдыларын қалыптастыру; Дефектологияның мақсатын іске асыруда төмендегідей міндеттер шешіледі: тұлғалық дамудың педагогикалық заңдылығын зерттеу; бұзылу қурылымына сай түзету қажеттілігін анықтау; арнайы білім беру заңдылығын зерттеу; арнайы білім беру жағдайда оқытудың технологиясын, әдістерін,принциптерін ғылыми негізде жетілдіру; мүмкіндігі шектелген балаларды оқыту және тәрбиелеу, тузетуге арналған бағдарламаларды жетілдіру және оларды тарату. Арнайы педагогиканың салалары. Олигофренопедагогика ( интеллект жағынан бұзылған). Тифлопедагогика (көрмейтін, нашар көретін). Сурдопедагогика (саңырау,нашар еститін). Тифлосурдопедагогика (соқыр-саңырау). Логопедия (сөйлеу тілі бұзылған). Осы аталған салалардың әрқайсысы өзіндік ерекшеліктеріне қарай зерттеу, түзету және тәрбиелеу жұмыстарын қарастырады. Қазіргі таңда қоғамымызда ақаулығы бар балаларды оқыту тәрбиелеу және тузету бұл курделі болып танылған әлеуметтік және педагогикалық мәселе болып отыр. Мұндай тұлғадағы балалар дер кезінде үйлесімді көмек беруді тұлғалық жағынан қажет етеді. Тексеру сұрақтары: Арнайы педагогиканыңнегізгі міндеттерін ата. Арнайы педагогиканың қандай салалары бар Ұсынылған әдебиеттер: 1.Специальная педагогика /Под. ред Н.М.Назаровой, М.-2000.3-17б. 2.Настольная книга педагога- дефектолога /Т.Б.Епифанцева, Феникс,2006. 3.Лапшин В.А., Пузанов Б.П. Основы дефектологии, М.-1990.8-17б. 4.Дефектология: словарь – справочник. / Под ред. Б.П. Пузанова, М., 1996. 5.Выготский Л.С. Собрание сочинений в 6-ти томах, М., 1983. № 2 ЛЕКЦИЯ Тақырып: Дамуында ауытқушылықтар бар балаларды оқыту мен тәрбиелеудің проблемалары туралы ілімінің шығу тарихы тарихы және дамуы. Дамудағы аутқушылықтардың классификациясы. 1.Арнайы оқыту мен тәрбиелеу теориясының дамуы 2. Дефектологияның даму мәселелері. Кеңестік революцияға дейін оқу орындары саны өте аз мөлшерде приюттік типте болды.Дене және ақыл -ойы жағынан ақаулығы бар балаларды оқыту мен тәрбиелеу мемлекеттік жүйедегі білім беру саласына енгізілді.Ұлы қазан жеңісінен кейін кеңестік мемлекет ақаулығы бар балаларға аса ерекше түрде көңіл бөлуді қолға алды.1918 жылы ақаулығы бар балаларға жекелей қайырымдылық сипаттағы балалар мекемесі болып, ол жалпы мемлекеттік жүйедегі білім білім беру саласына қосылды.1919 жылы Халық комиссариаты кеңесі саңырау, соқыр, ақыл- ойы кеміс, психикалық жағынан ауру балаларды емдеу, оқыту және тәрбиелеу ісі жөнінде жұмысты қолға алды. Сол кезде мүмкіндігі шектелген балаларға көмек ету ісіне мемлекеттік қоғам қайраткерлері А.И.Ульянова –Елизарова,А.В.Луначарский, А.М.Горький араласты.Осыдан бастап біртіндеп ақаулығы бар балаларға оқыту және тәрбиелеу ісі ғылыми негізілікте дами түсті. Психология, медицина, педагогика салаларындағы В.М.Бехтерев, Л.С.Выготский, В.Н.Мясищев,Г.И.Россолимо,Ф.А.Роу,В.М.Кащенко,Н.М.Лаговский, Н.А.Гроборов мүмкіндігі шектелген балаларға өз қызығушылықтарын танытып, өз үлестерін қосты.1920 ж. өткен съезд және конференцияларда «Балаларды қорғау және балалар кемшілігін қорғау» бойынша арнайы білім беру жүйесінде дефектология өздігінен дербес білім аймағына айналды.1929 ж. елімізде 1-ші рет ақаулығы бар балаларды оқыту мен тәрбиелеу және оларды еңбекке әзірлеу мәселесін зерттеу жөнінде ғылыми орталықтың құрылуы аса үлкен жаңалық болды. Бұл экспериментальдық дефектологиялық институтқа (ЭДИ) көрнекті кеңес ғалымы И.И.Данюшевский (директор), Л.С.Выготский (ғылыми қызметкер) қызмет етті. Біртіндеп жылдан жылға ақаулығы бар балаларға қоғам ,мемлекет тарапынан көмек ету және оларды үйлесімді жағдаймен қамтамасыз ету қарқынды дами түсті.1971 жылы Біріккен Ұлттар Ұйымында «Ақыл- ойы кеміс тұлғалар құқығы» Деклорациясы, 1971 жылы «Мүгедектер құқығы» туралы Деклорация қабылданды. Еліміздің ірі қалаларында арнайы мектептер кеңінен ұйымдастырыла түсті Қазіргі кезде де ақаулығы бар балаларға арнайы көмек беру, олардың түзелуіне жағдай жасаумен қамтамасыз ету қоғам және мемлекет тарапынан белсенді түрде іске асырылуда. Әрбір арнайы мектептер жұмысы арнайы бағдарламалар бойынша, әдістемелік бағытта, оқу және көрнекі құралдар арқылы іске асырылды. Көмекші және арнайы мектептер Ғылыми зерттеу институтымен тығыз байланыста жүргізіліп дами түсуде.Балалардың ақаулықтарын дер кезінде анықтау, ерте медициналық зерттеу, психологиялық- педагогикалық диагностика жұмысын жүргізу, олардың ақаулықтарын дұрыс және нақты анықтай отырып медициналық- педагогикалық-психологиялық көмек беру істері де қарастылуда. Біздің елімізде ақаулығы бар балаларды есепке алу және оларды қамтамасыз ету денсаулық сақтау, білім беру және әлеуметтік мекемелер қызмет етеді. Денсаулықсақтаумекемесі: әртүрлі ақаулық дамуына қарай оларды жаппай белсенді түрде зерттеу; нәрестелік, сәби, мектепке дейінгі, кіші шәкірттік, жасөспірім шактардағы дамудың түрлі бұзылыстарын ерте анықтау; жүйелі түрде дәрігерлік бақылау, қажетті әдістер негізінде терең түрде диагностика жүргізу, бұған психолог, дефектолог және медициналық мамандарді тарту; арнайы емделу орындарында және емхана жағдайларында ауруды емдеу; медициналық іс-шараларды жүйелі жүргізу; ақаулықтың алдын алу бойынша санитарлық-ағарту жұмыстарын ата-аналармен бірлесе жүргізу; бала дамуының әр кезені бойынша мәселелерді шешу; ақаулықтың ауыр түрлеріне дәрігерлік-еңбектік жедел комиссия мен әлеуметтік қорғау мекемелеріне жолдама беру; ақаулығы бар балаларды есепке ала отырып оларға көмек беру; ақаулық сипаты жөнінде статистикалық мәліметтер жинақтау және іс -қағаздар жүргізу. Білім беру мекемесі: Ақаулығы бар балалар мен жасөспірімдердің дамуына педагогикалық түзету жолында 3 жастан 18 жасқа дейінгі аралықта оларды оқыту мен тәрбиелеу және оларды еңбек пен кәсіби даярлауды қамтиды. ақаулығы бар балаларға психологиялық- педагогикалық диагностика жүргізу; психологиялық-медициналық-педагогикалық кеңес беру; ақаулығы бар балаларға арналған статистикалық есеп жүргізу; арнайы және көмекші оқу орындарында оларды топтастыру; Әлеуметтік қорғау мекемесі: Мүгедек балаларға арналған есеп әлеуметтік қорғау мекемесінде қаралады. Әлеуметтік қорғау мекемесі комиссиясының шешімі негізінде мүгедектік зейнетақымен (төлем ақы) қамтамасыз етіліп, мүгедектерге арналған интернаттарға жолдама беріледі.Интернаттарға 3 жасқа толғаннан кейін, кезекті қозғалыс тәртібімен қамтамасыз етіледі. №3 ЛЕКЦИЯ жүктеу/скачать 135.26 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|