Жалпы білім беру ұйымдарындағы тәрбие жұмысының ерекшеліктері

339 
таңырқа!», ал 6-сыныпта – «Мен балаң жарық күнде сәуле қуған...» бөлімдері 
оқытылады. Бірінші бөлімде (5) қазақтың бас ақыны Абай Құнанбаевтың «Мен 
жазбаймын өлеңді ермек үшін», «Ғылым таппай мақтанба», «Бірінші сөз», 
«Жетінші сөз», «Отыз бірінші қара сөз» оқытылса, екінші бөлімде 
С.Торайғыровтың «Шығамын тірі болсам адам болып», «Шәкірт ойы» өлеңдері 
оқытылады.
Төртінші тоқсанда 5-сыныпта «Отбасы құндылықтары» бөлімі бойынша 
Т.Нұрмағамбетовтің «Анасын сағынған бала» әңгімесі, Нұрдәулет Ақыштың 
«Нағыз әже қайда?» әңгімесі 6-сыныпта оқытылатын «Тәуелсіздік – қасиет 
тұнған ұлы ұғым» бөлімі бойынша Е.Жүністің «Менің атым -Тәуелсіздік» 
өлеңі, А.Алтайдың «Прописка», Р.Ғамзатовтың «Ана тілі», «Менің 
Дағыстаным» шығармалары ұлттық құндылық мәселелерін шешуге 
бағытталған. 
123-
кесте. Жаңартылған бағдарлама бойынша «Қазақ әдебиеті» пәнінен 
шағын жинақты мектептің 5-6-шы біріктірілген сыныптарына арналған оқу 
материалының мазмұнын талдау 
 
№ 
Оқу материалының 
мазмұны 
5-
сынып 
Тақырып 
тардың 
сәйкестігі 
(5-
сынып) 
Тақырып 
тардың 
сәйкестігі 
(6-
сынып) 
№ 
Оқу материалының 
мазмұны 
6-
сынып 
5.2.1.1 
«Керқұла атты 
Кендебай» ертегісі 
+ 
+ 
6.1.1.1 
«Аяз би » ертегісі 
5.1.2.1 
«Қобыланды 
батыр»жыры 
+ 
+ 
6.2.4.1 
«Алып Ер Тұңға» 
жыры 
5.3.2.1 
Асан қайғы «Асан 
қайғының жерге 
айтқан сыны» 
аңызы 
- 
- 
6.3.4.1 
Әл Фараби 
«Қашықтасың 
туған жер», 
«Тіршілікте 
құрыштай бол 
төзімді» 
5.1.4.1 
Асан қайғы «Асан 
қайғының жерге 
айтқан сыны» 
аңызы 
+ 
+ 
6.3.4.1 
Доспамбет жырау 
«Қоғалы көлдер, 
қом сулар», 
«Айналайын Ақ 
Жайық» 
5.1.4.1 
Дулат Бабатайұлы 
«О,Ақтан жас, 
Ақтан жас» 
+ 
+ 
6.2.4.1 
Абай Құнанбайұлы 
«Мен жазбаймын 
өлеңді ермек үшін» 
5.2.4.1 
Ыбырай 
Алтынсарин 
«Қыпшақ 
Сейітқұл»
+ 
+ 
6.1.4.1 
Абай Құнанбайұлы 
«Ғылым таппай 
мақтанба» 
5.2.4.1 
Ыбырай 
Алтынсарин 
«Атымтай Жомарт» 
+ 
+ 
6.1.2.1 
Абай Құнанбайұлы 
«Бірінші сөз» 

340 
5.3.3.1 
Ыбырай 
Алтынсарин 
«Дүние қалай етсең 
табылады» 
+ 
+ 
6.1.2.1 
Абай Құнанбайұлы 
«Жетінші сөз», 
«Отыз бірінші сөз» 
5.1.2.1 
А.Байтұрсынұлы 
«Егіннің бастары» 
мысалы 
- 
- 
6.1.4.1 
С.Торайғыров 
«Шығамын тірі 
болсам адам 
болып», «Шәкірт 
ойы» 
5.3.4.1 
«Адамдық 
диқаншысы» өлеңі 
- 
- 
6.2.2.1 
С.Мұратбеков 
«Жусан иісі» 
5.1.1.1 
5.1.2.1 
Б.Соқпақбаев 
«Менің атым 
Қожа» хикаяты 
- 
- 
6.1.1.1 
О.Бөкей «Тортай 
мінген ақ боз ат» 
5.1.3.1 
М.Қабанбай 
«Бауыр» 
+ 
+ 
6.1.2.1 
Қалқаман 
Әбдіқадыров 
«Қажымұқан» 
5.1.3.1
Т.Нұрмағамбетов 
«Анасын сағынған 
бала» әңгімесі 
- 
- 
6.1.4.1 
Е.Жүніс «Менің 
атым-Тәуелсіздік» 
өлеңі 
5.1.3.1 
Нұрдәулет Ақыш 
«Нағыз әже 
қайда?» әңгімесі 
- 
- 
6.1.1.1 
А.Алтай 
«Прописка» 
5.1.3.1 
Д.Лондон 
«Мексика 
ұлы»әңгімесі 
- 
- 
6.2.2.1 
Р.Ғамзатов «Ана 
тілі», «Менің 
Дағыстаным» 
124-
кесте. Жаңартылған бағдарлама бойынша «Қазақ әдебиеті» пәнінен 
шағын жинақты мектептің біріктірілген 6, 8 - сыныптарына арналған 
орта мерзімді жоспардың үлгісі 
 
Оқу 
бағдарламасына 
сілтеме 
Оқу 
мақсаттары 
6-
сынып 
Оқу 
мақсаттары 
8-
сынып 
Ұсыныл
ған 
оқыту 
іс-
әрекет
тері 
Белсенді 
оқытудағ
ы жұмыс 
түрлері 
Бағалау Оқу 
материал
ын 
меңгеруі 
Ресурст
ар 
І тоқсан 
6-
сынып 
Отан 
отбасынан 
басталады 
 
8-
сынып 
Білім. Ғылым. 
Инновация 
6.1.1.1 тірек 
сөздер, 
мәтіннің 
бастапқы 
бөлігін тыңдау 
арқылы 
тақырыпты 
және 
көтерілетін 
мәселені 
болжау; 
6.1.5.1 тірек 
8.1.1.1 
мәтін 
тақырыбы, 
тірек сөздер, 
иллюстрация 
лар 
арқылы 
көтерілетін 
мәселені 
болжау; 
8.1
.5.1 тірек 
сөздер, автор 
көзқарасы мен 
көңіл 
күйі 
Жеке 
және 
топтық 
жұмыс 
түрлері
нде:
1. 
Көңіл-
күйлерін 
эмоциял
ық 
тұрақт
1.Теориял
ық шолу.
 
(Жеке 
жұмыс)
2. 
Шолу 
жасалған
материалд
ы зерделеу 
және 
талдау 
(Топтық 
жұмыс)
Мадақта
у және 
ынталан
дыру 
арқылы 
формати
вті 
бағалау.
Критери
йлері:
1. 
Әңгіменің 
1. 
мәтіндерд
ен деректі 
және 
дерексіз 
зат, 
көптік 
мәнді 
есімдерді 
ажырата 
білу,
жазбаша, 
Оқулық, 
жұмыс 
дәптері
, 
үлестір
ме 
құралда
р, 
жазуш
ының 
қосымш
а әдеби 

341 
сөздер, 
жетекші 
сұрақтар, 
мәтін 
тақырыбы 
арқылы негізгі 
ойды анықтау 
6.2.2.1
тақырып 
бойынша 
диалогты 
бастау, 
жалғастыру, 
аяқтаудың 
ұлттық 
сөз 
әдебі мен 
сөйлеу 
этикеті 
формаларын 
білу; 
6.2.3.1 ауызша 
мәтіндер 
құрауда 
хабарлы 
сөйлемдердің 
интонациялық 
ерекшелігін 
ескеріп айту 
6.3.2.1 ресми 
стильдегі 
мәтіндердің 
стильдік 
ерекшелігін 
анықтау 
(мінездеме); 
6.3.5.1 
қосымша 
ақпарат 
көздерінен 
тақырыпқа 
байланысты 
мәліметтерді 
мәтін 
мазмұнымен 
салыстыру, 
қарама-қайшы 
ақпараттард
ы анықтау 
6.4.4.1
мәліметтерді
жинақтай 
отырып, 
арқылы негізгі 
ойды анықтау 
8.2.1.1 
тұрақты 
тіркестер мен 
көркемдегіш 
құралдарды 
қолданып, 
ауызша 
мәтіндер 
құрау;
8.2.4.1 идеялық 
жағынан ұқсас 
мәтіндердегі 
оқиғалар 
желісіне 
бақылау жасай 
отырып,
мазмұнның 
дамуын 
салыстыру 
және талдау 
8.3.2.1 
публицистикал
ық 
стильдің 
(интервью) 
тілдік 
ерекшеліктері 
арқылы 
мәтіндердің 
жанрын 
анықтау; 
8.3.4.1 
мәтіндердің 
түрлерін, 
тілдік 
ерекшеліктерін 
салыстырып,
талдау жасау 
8.4.1.1 
мәтіндердің
жанрлық және 
стильдік 
ерекшелігін 
сақтап, 
интервью 
жазу; 
8.4.3.1 жазба 
жұмыстарынд
а символ мен 
кейіптеу 
түрлерін 
андыру.
2. 
«Шатт
ық 
шеңбері
». 
3. 
«Миға
шабуыл
» 
сұрақт
ары 
4. 
Композ
ициялық 
құрылы
мына 
талдау
3.Қорыты
ндылау. 
(Интегр.)
4. 
Қысқаша 
мәліметте
рді 
дәптерге 
түсіру 
(Инсер. 
Әдісін 
қолдануға 
болады. 
(жеке 
жұмыс)
5. 
Алған 
білімдерін 
өмірде 
қолдану 
жағдайлар
ына 
мысалдар 
келтіру.
мазмұны
н толық 
біледі 
2. 
Жазушын
ың өмірі 
мен 
шығарма
шылығын 
толық 
біледі.
3. Әңгіме 
құрылым
ына 
талдау 
жасай 
алады.
4. Әңгіме 
кейіпкерл
еріне 
мінездем
е беріп, 
сипатта
йды.
5. Алған 
білімдері
н өмірде 
қолдану 
ға 
мысалдар 
келтіреді
.
ауызша 
жұмыста
рда 
қолдану 
2. 
болжалды
қ 
сан 
есімдерді 
жазба, 
ауызша 
жұмыста
рда 
орынды 
қолдану 
3. 
Алған 
білімдерін 
өмір 
жолында 
қолданады
.
оқулық
тары, 
портре
ттері. 

342 
тақырып 
бойынша 
постер жасау; 
6.4.1.1 
мәтіндердің 
стильдік 
ерекшелігін
сақтай 
отырып, 
мінездеме 
жазу 
6.5.1.1 
мәтіндерден 
деректі және 
дерексіз зат, 
көптік мәнді 
есімдерді 
ажырата білу,
жазбаша, 
ауызша 
жұмыстарда 
қолдану 
қолданып жазу 
8.5.1.1 
болжалдық сан 
есімдерді 
жазба, ауызша 
жұмыстарда 
орынды қолдану 
6-
сынып 
Қазіргі 
қазақ 
ауылы 
мен 
қаланың тыныс-
тіршілігі 
 
8-
сынып 
Сауда 
жасай 
білесің бе? 
6.5.2.1 
тыңдалған 
мәтіннің 
негізгі 
мазмұнын 
түсіну, негізгі 
және қосымша 
ақпараттард
ы анықтау; 
6.5.6.1 
тыңдалым 
материалдары
ның мазмұны 
негізінде 
шынайы 
өмірмен 
байланыстыр
ып жауап беру 
6.2.4.1 шағын 
көлемді
мәтіндегі 
жеке 
эпизодтарды 
сипаттау 
және тілдік 
ерекшелігіне 
салыстыру 
жасау; 
6.2.1.1 
тура 
және 
8.1.4.1 
орта 
көлемді 
прозалық, 
драмалық және 
поэзиялық 
шығармалардан 
үзінді тыңдау, 
тақырыбы мен 
идеясын 
талдау; 
8.1.6.1 
тыңдалым 
материалдарын
ың 
мазмұны 
негізінде 
деректерді 
келтіре 
отырып, 
дәлелді жауап 
беру 
8.2.2.1 
түрлі 
жанрдағы 
көркем 
мәтіндерге 
сүйене отырып, 
көңіл-күйді 
білдіруде
ұлттық 
сөз 
әдебі 
мен 
сөйлеу этикеті 
Жеке 
және 
топтық
, жеке
жұмыс 
түрлері
нде:
1. 
Оқушы 
назарын
, зейінін 
сабаққа 
аудару.
2. «Мен 
қандайм
ын?» 
психоло
гиялық 
жатты
ғу 
3. 
«Дұрыс,
бұрыс» 
тапсыр
малары 
сұрақт
ары 
4.Өлең 
құрылы
сына 
1.Теориял
ық шолу.
 
(Жеке 
жұмыс)
2. 
Шолу 
жасалған
материалд
ы зерделеу 
және 
талдау 
.(Топтық 
жұмыс)
3. 
Қорытынд
ылау. 
«Аквариум
» әдісі 
4. 
Қысқаша 
мәліметте
рді 
дәптерге 
түсіру 
(Инсер. 
Әдісін 
қолдануға 
болады. 
(жеке 
жұмыс)
5. 
Алған 
Мадақта
у және 
ынталан
дыру 
арқылы 
формати
вті 
бағалау.
Критери
йлері:
1. 
Өлеңнің 
мазмұны
н толық 
біледі 
2. 
Ақынның 
 
өмірі 
мен 
шығарма
шылығын 
толық 
біледі.
3. Өлең 
құрылым
ына 
талдау 
жасай 
алады.
4. Алған 
1. 
мәтіндерд
ің 
стильдік 
ерекшелігі
н сақтай 
отырып, 
күнделік 
жаза 
алады 
2. 
Алған 
білімдерін 
өмір 
жолында 
қолданады
.
3. жазба 
жұмыста
рында 
сөзге 
қосымша 
жалғауда 
үндестік 
заңын 
ескереді; 
4. 
тақырып 
бойынша 
эссе жаза 
алады; 
Оқулық, 
жұмыс 
дәптері
, 
үлестір
ме 
құралда
р, 
жазуш
ының 
қосымш
а әдеби 
оқулық
тары, 
портре
ттері. 

343 
ауыспалы 
мағынадағы 
сөздерді 
қолдану, ойын 
әсерлі, 
мазмұнды 
жеткізу 
6.3.2.1 ресми 
стильдегі 
мәтіндердің 
стильдік 
ерекшелігін 
анықтау 
(күнделік); 
6.3.4.1
мәтіндердің 
тақырыбына, 
мазмұндық 
құрылымына 
сүйене 
отырып, 
түрлерін 
салыстыру 
6.4.1.1 
мәтіндердің 
стильдік 
ерекшелігін
сақтай 
отырып, 
күнделік жазу; 
6.4.5.1 жазба 
жұмыстарын
да 
сөзге 
қосымша 
жалғауда 
үндестік 
заңын ескеріп, 
орфографиялы
қ нормаға сай 
дұрыс жазу 
6.5.1.2 
лексикалық 
мағынасы 
жағынан 
заттың 
сипатын, 
көлемін, 
салмағын, 
аумағын 
білдіретін сын 
есімдерді 
ажырата білу, 
формаларын 
қолдана білу; 
8.2.6.1 кесте, 
диаграмма, 
нұсқаулық 
шартты 
белгілер 
мен 
сызбаларда 
берілген 
ақпаратты 
талдау, 
баға 
беру 
8.3.3.1 прозалық 
және поэзиялық 
шығармаларды
ң 
композициялық 
құрылымын 
анықтау, 
кейіпкердің іс-
әрекетіне 
немесе 
лирикалық 
кейіпкердің 
образына баға 
беру; 
8.3.6.1
тақырып 
бойынша 
бірнеше 
мәтінде 
көтерілген 
мәселелерді 
салыстыра 
отырып, баға 
беру 
8.4.2.1 
эссе 
құрылымы мен 
дамуын сақтап, 
тақырыпқа 
байланысты 
берілген мәсе 
ленің оңтайлы 
шешілу 
жолдарын 
ұсыну; 
8.4.4.1 
тақырып 
бойынша 
мәліметтерді
жинақтап, эссе 
жазуда тиімді 
талдау 
жасау 
5. 
Өлеңнен 
теңеу, 
метафо
ра, 
эпитет, 
ақын 
термин
дерін 
табу. 
білімдерін 
өмірде 
қолдану 
жағдайлар
ына 
мысалдар 
келтіру. 
білімдері
н өмірде 
қолдануғ
а 
мысалдар 
келтіреді
. 
5. 
бөлшектік 
сан 
есімдерді 
дұрыс 
қолдана 
алады 
 

344 
жазба, 
ауызша 
жұмыстарда 
қолдану 
қолдану 
8.5.1.1 
бөлшектік сан 
есімдерді 
жазба, ауызша 
жұмыстарда 
орынды қолдану 
Бағдарламаларға сәйкес келмейтін және сабақтың бір тақырыптық 
жоспарын әзірлеу мүмкіндігі болмайтын тақырыптарды өтуде белгілі бір 
әдістемелерді таңдау арқылы сыныптарды бір пәннің аясында біріктіру әдісін 
қолдану ұсынылады. Бағдарламаға сәйкес емес тақырыптарды оқыту кезінде 
оқытудың сараланған әдістерінен басқа сабақтың әртүрлі кезеңдерінде екі 
сынып үшін бірыңғай педагогикалық тәсілдерді қолдануға болады. Бұл 
біріктірілген сыныптарда оқу процесін ұйымдастыру міндетін шешетін 
мүмкіндіктердің бірі болып табылады. 
ШЖМ-ның әртүрлі жастағы сыныптарында оқу процесін ұйымдастыру 
әдістерін таңдау кезінде педагогтарға зерттеу және жобалау іс-әрекеттеріне 
ерекше назар аудару қажеттілігі көрсетіледі. Олар ШЖМ-да оқу процесін 
тиімді ұйымдастырудың үлкен мүмкіндіктеріне ие, бұл осындай мектептердегі 
білім беру процесінің ерекшеліктеріне байланысты. Бір жағынан мұғалім білім 
алушылардың тұрақты құрамымен және белгіленген кесте бойынша сабақ 
жүргізеді. Екінші жағынан, сынып әртүрлі жастағы білім алушылардан 
құралған және бір сабақта бірнеше пән оқытылады. 
ШЖМ білім алушыларын оқытудағы ескеру қажет: 
 
білім алушылардың қажетті базалық білімі және оларға табысты 
жұмыс істеу үшін қажетті техникасы болуы тиіс; 
 
білім алушылар олардан не күтілетінін нақты түсінуі тиіс; 
 
білім алушылардың барлығы болмаса да, басым көпшілігі 
тапсырманы дұрыс орындауға қабілетті болуы тиіс. 
 
Білім алушылардың жұмысы қауіпсіз болуы тиіс: педагогтың 
бақылауынсыз ықтимал қауіпті құралдарды, сондай-ақ жарамсыз құралдарды 
пайдалануға қатаң тыйым салынады; білім алушыларға өзінің зерттеу мен 
жобалау жұмысында өмірі мен денсаулығы үшін қауіпті заттарды пайдалануға, 
ықтимал қауіпті жануарлар мен өсімдіктермен (улы, агрессивті, инфекция 
жұқтырған және т.б.) байланыста болуға тыйым салынады. 
ШЖМ білім алушыларының зерттеу және жобалау қызметін 
ұйымдастыру, жаңартылған білім мазмұнындағы оқу бағдарламаларын 
бейімдеу бойынша педагогтарға әдістемелік қолдау көрсету үшін бастауыш, 
негізгі орта мектеп деңгейінде біріктірілген сыныптар үшін пәндер бойынша 
ұзақ мерзімді, орта мерзімді, қысқа мерзімді жоспарлардың үлгілері 

жүктеу/скачать 4.6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: