Жалпы тарих және әгп кафедрасы саясаттану пәнінен дәрістер
Саяси стратегия мен тактика
жүктеу/скачать 0.82 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Саяси тәртіп
- Саяси тұрақтылық
- Саяси утопия
| Саяси стратегия мен тактика — партияның, мемлекеттің, қоғамдық-саяси ұйым, қозғалыстардың саяси өмір, процесте, күресте басшылыққа алатын іс-әрекеті. Стратегия деп партия қызметінің ірі тарихи кезендегі жалпы бағытын айтады. Тактикаға страте-гиялық мақсатты жүзеге асыру жолында нақтылы жағдайдағы партияның іс-әрекеті, оның таяудағы мүддесін орындаудың әдіс-тәсілдері кіреді. Саяси жағдайларға байланысты тактика жиі өзгеріп отырады.
Саяси тәртіп — саяси білікті жүзеге асырудың, қоғамды басқарудың әдіс-тәсілдер жиынтығы. Оған демократиялық құкық пен еркіндіктің жағдайын білдіретін саяси тәртіп жатады. Зерттеушілердің көбі бұл тәртіпті айқындағанда оның керсеткіші, өлшеуіші ретінде демократиялық даму деңгейін, қоғам мүшелерінің белсенділігін айтады. Осыған байланысты қазіргі саяси тәртіптерді демократиялық және антидемократиялық деп екіге бөледі. Саяси тұрақтылық — әр түрлі ішкі және сыртқы өзгерістер жағдайында саяси жүйенің өз құрылымын сақтап, тиімді өмір сүруге мүмкіндік беретін тұрақтылығы. Ол үшін ең алдымен экономика жоғары қарқында дамуы, халықтың әл-ауқатының үздіксіз өсуі, табыс белісінде көп алшақтық болмауы, саяси тәртіптің зандылығы мен демократиялығы және т.с.с. болуы керек. Саяси утопия — ғылыми зерттеуге емес, қиялға негізделген, іске аспайтын идеялар мен теориялар. Ағылшынның гуманист-ойшылы Томас Мор 1516 жылы "Утопия" деген атпен өзі ойдан шығарған аралдағы қоғамдық емірдің кұрылымы туралы кітап басып шығарды. Бұл атау содан бастама алады. Саяси ұйым — алдына қойған ортақ саяси мақсатка жету үшін өзіндік құрылымы бар, қызметтері айкындалған және жүйеленген адамдардың бірлестігі. Оның ерекшелігі — жеке немесе ұжымдық мүшелері болады. Саяси ұйымның негізгі тұрпатына саяси партия жатады. Сегрегация — халықты нәсілі бойынша еріксіз топтарға бөлушілік. Ол адамдар арасындағы айырмашылықтарды бекітіп "екінші" халықты теңдік жөнінде қандай болмасын меселе көтеруге мүмкіншілік бермейді. Соңғы кезге дейін сегрегация Оңтүстік Африка Республикасында орын алып келді. Мысалы, онда қара нәсілділердің оқу орындары, емханалары, тұрмыс қажетін өтеу орындары және т.т. ак нәсілділердікінен бөлек болатын. Сенат — 1) Ежелгі Римдегі мемлекетгік биліктің жоғарғы органы ретіндегі ақсүйектер кеңесі; 2) Ресейде Боярлар думасының орнына 1711 жылы 1 Петр кіргізген жоғарғы үкіметтік мекеме. Ол I Александр кезінде жоғарғы сот органына айналды; 3) бірқатар мемлекеттердегі парламенттің жоғарғы палатасының аты. Мысалы, АҚШ, Бельгия, Ирландия, Италия және Латын Америкасының көптеген елдерінде осылай аталады. Сепаратизм — бөлектену, оңашалануға тырысушылық. Көп ұлтты мемлекеттердегі аз ұлттың өкілдері өзіне бөлек мемлекет болып бөлініп шығуға немесе автономия алуға ұмтылуы. ¥лт-азаттық қозғалыстан ерекшелігі — оның жалпы халыктық, бұқаралық сипаты болмайды, ол ұлттың бір бөлігінің мүддесін қамтиды. Сионизм — еврейлердің ұлтшылдық идеологиясының бір түрі. Иерусалимдегі Сион тәбесінің атына байланысты аталған. XIX ғасырдың аяғында пайда болды. Бұл идеология бойынша еврейлер "кұдай қалаған ерекше" халық. Негізгі мақсаты — дүние-жүзілік барлық еврейлердің, рухани бірлесуін көксейді. Онын, шын мәнін араб елдерінің жерін жаулап алуынан, ол халықты қуғын-сүргінге ұшыратуынан, Палестина мәселесін әділ шешуден бас тартуынан байқауға болады. Оны әлемдік қауымдастықтар талай рет айыптаған. БҰҰ Бас Ассамблеясының XXX сессиясы 1975 жылы сионизмді нәсілшілдіктің түрі ретінде сипаттады. жүктеу/скачать 0.82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|