Жаратылыстану ғылымдары факультеті



бет3/6
Дата15.03.2024
өлшемі88.16 Kb.
#495780
1   2   3   4   5   6
философия балнур (1)

1.2 Милет мектебі

Милет мектебі - грециядағы ең көне материалистік философиялық мектеп. Милет қаласы сауданың, теңізде жүзудің, мәдениеттің ірі орталығы болды, ал бұл жағдайлар Фалес, Анаксимандр және Анаксимен секілді көрнекті милеттіктердің ой-өрісі мен ғылыми ынта-талабының жан-жақты өрістеуіне жағдай жасады. олар математика, география, астраномия салаларында ғылыми жаңалықтар ашты.


Фалес (б.д.д. 624-547ж.ж.) – Милет қаласынан шыққан грек философы және саяси қайраткері. Аңыз бойынша ерте грек жеріндегі жеті данышпанның бірі. Мысыр және Вавилонда математика және астрономия ғылымдарымен танысады. Б.д.д. 585-584 ж.ж. күннің тұтылуын алдын - ала дәл болжаған деген мәлімет бар. Сондай-ақ пирамиданың көлеңкесінің ұзындығы бойынша пирамиданың биіктігін анықтайды.
Фалес бір жылды 365 күнге, 365 күнді 12 айға бөліп, күнтізбенің (календарь) жасаудың алғашқы бастамасын көрсетуші ретінде және стихиялы-материалистік Милет мектебінің негізін қалаушы ретінде танымал. -грециядағы ең көне материалистік философиялық мектеп. Милет қаласы сауданың, теңізде жүзудің, мәдениеттің ірі орталығы болды, ал бұл жағдайлар Фалес, Анаксимандр және Анаксимен секілді көрнекті милеттіктердің ой-өрісі мен ғылыми ынта-талабының жан-жақты өрістеуіне жағдай жасады. олар математика, география, астраномия салаларында ғылыми жаңалықтар ашты.
Фалес (б.д.д. 624-547ж.ж.) – Милет қаласынан шыққан грек философы және саяси қайраткері. Аңыз бойынша ерте грек жеріндегі жеті данышпанның бірі. Мысыр және Вавилонда математика және астрономия ғылымдарымен танысады. Б.д.д. 585-584 ж.ж. күннің тұтылуын алдын - ала дәл болжаған деген мәлімет бар. Сондай-ақ пирамиданың көлеңкесінің ұзындығы бойынша пирамиданың биіктігін анықтайды.
Фалес бір жылды 365 күнге, 365 күнді 12 айға бөліп, күнтізбенің (календарь) жасаудың алғашқы бастамасын көрсетуші ретінде және стихиялы-материалистік Милет мектебінің негізін қалаушы ретінде танымал.
2.Алғашқы материалистік ілімдер

Антика заманының философиясы бізідің арамызға дейінгі VII – VI ғасырлар аралығында кіші азияның батыс жағалауындағы гректер салған қалаларда өмірге келеді. Алғашқы материалистік ілімдер Кіші Азиядағы сол кезеңдегі ең ірі қала – Милете туды. Б.э. дейінгі VII ғасырдың аяғында VI ғасырдың аяғына дейін мұнда үш ірі ойшыл – фалес, Анаксимандар және Анаксимен өмір сүрді фалес (625 – 547 ж шамасы) дүнидегінің бәрі судан пайда болды және суға айналады деген пікірді ұсынады. Су оның ойынша, баолық заттардың табиғи негізгі, өзгерістер мен құбылыстардың иесі болып табылады. Суды дүниедегі барлық нәрселердің «алғашқы мәні», бастамасы деп қарастыру, қазіргі біздің түсінігіміз тұрғысынан алғанда тұрпайы, аса қарапайым болғанымен бірақ тарихи тұрғыдан алғанда Фанлестің бұл ойын ревалюциялық идея деуге болады өйткені «бәрі пайда болды» деген пікір бұған дейін үстем болып келген «олимпиялық құдайларды жоққа шығару», яғни сайып келгенде, мифологиялық ойлаудың терістігін көрсету сүйтіп, дүниені табиғи тұрғыдан түсіндіру болып табылады. Гераклиттік ілімі бойынша дүниеде бар нәрселердің бәрінің матиралдық негізгі от болып табылады.


Греклит сонымен қатар дүниенің үздіксіз өзгерісте, қозғалыста қайнар көзі қайшылықта екендігін қарама - қарсылықтармен өзара бір – біріне өтетіндігін және басқа бір қатар диалектикалық ой – пікірлерді атып көрсетті: «бәріде қозғалыста, бәрі өткінші» ... т.б. деді ол. Қозғалмайтын нәрсе жоқ: жылы суиды, ал суық жылиды, ылғалды нәрсе құрғайды, құрғақ ылғалданады. Туу мен жойылу, нөмір мен өлім, болмас пен болмау – міне, бұлар өзара байланысты бір – біріне тәуелді және бір – біріне өтіп отырады. Мұның бәрі диалектикалық ойдың даму тарихына қосылған зор үлес екендігіне дау жоқ. Ертедегі Грекциядағы сонымен қатар айтарлықтай дамыған идеалистік бағытта да болды. Идеализмнің ең алғашқы негізін салған Пифагор (б.э. дейінгі 580 – 500 жж шамасы) болды. Оның пікірінше барлық заттардың мәні – олардың санында сандық қатнастарында, өйткені бүкіл әлем соларға тәуелді.
Пифогор (б.э. дейінгі 580 – 500 жж шамасы) болды. Пифогор өз ілімін негіздеу үшін милет мектебінің матиралистік көз қарасын сынға алды.




Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет