Жылдар аралығында бюджеттік бағдарламалар бойынша атқарылған ғылыми жұмыстар

- фосфорлық тыңайтқыштың өзін-өзі ақтаудың нормативтік мөлшері 8-10 кг кезіндегі тыңайтқыштың 1кг әсер етуші затын 18 кг дейін өсіреді.

- минералдық тыңайтқышты 25-30% дейін үнемдеуге, ол қоршаған ортаның агрохимиялық жүктелуін төмендетуді қамтамасыз етеді.

- астық өндірісінің рентабельділігін 50-60% жоғарылауын қамтамасыз етеді.

Минералдық тыңайтқышты топырақ ішіне талғамды енгізетін машинаны енгізудің жылдық экономикалық тиімділігі 1620 мың теңге немесе 13500 ш.б. құрайды.

7. Жобаны беру әдісі және шарты, қарым-қатынас түрі. Келісім шарт негізінде конструкторлық құжаттарды беру, тыңайтқышты талғамдық енгізу технологиясын бірлесіп жүзеге асыру мүкіндігі.

8. Жоба авторы, ҒЗҰ адресі, телефон, факс, электрондық пошта. Нөкешев Саяхат, т.ғ.к., Астана қ., Жеңіс даңғылы 62, 87172-39-40-19, Е-mail: Snukeshev@mail. ru.

9. Жобаның қысқаша түсініктемесі. Минералдық тыңайтқышты дәстүрлі енгізу кезінде құнарлылығы жоғары алаңдар да, құнарлылығы төмен алаңдар бірдей нәрлі зат мөлшерін алады да, топырақта фосфор және калий жинақталады, ал құнарлылығы төмен алаңдар топырақтың нәрлі зат қорын шығындайды. Сонымен, біздің республикамыздың топырағына тән, танаптың кейбір алаңдары құнарлана береді де, ал осы уақытта басқа алаңдар үнемі құнарсызданады. Осының салдарынан тыңайтқыштың өзін-өзі ақтауы 40-50% құрайды. Бұл жағдай дәнді-дақылдар өндірісінің тиімділігін арттыруды қамтамасыз етпейді.

Өсімдік шаруашылығын ең тиімді әдістермен жүзеге асыру потенциалдық мүмкіндігі топырақ құнарлылығының біркелкісіздігін, ылғалдылықпен қамтамасыз етілуі, жергілікті рельефті, егілетін дақылды, егіс айналымының ерекшелігін ескере отырып минералдық тыңайтқыш енгізу, яғни тыңайтқышты талғамды енгізу болып табылады.

Осы жобаны жүзеге асыру барысында глобалды позициялау жүйесінде (GPS) алдын-ала дайындалған танаптың агрохимиялық картасына сәйкес танаппен жүру кезінде тыңайтқыш енгізу мөлшерін автоматты өзгерту жолымен гранулды минералдық тыңайтқышты топырақ ішіне ленталы (лента ені 16-18 см) талғамды енгізуді жүзеге асыратын СЗС-2,0 базасында культиватор-тыңайтқыш енгізгіш жасалынды. Топырақ үлгісін алу GPS жүйесінде жүргізіледі де, зертханалық анализден кейін енгізу картасы құрастырылады. Культиватор-тыңайтқыш енгізгіште енгізу мөлшерін автоматты өзгертетін орындаушы механизмі бар жаңа сепкіш пен сіңіргіш орнатылған. Басқару блогы мен борттық компьютер трактор кабинасында орнатылған.

Дәл (координаталық) егіншілік жүйесінде (precision agriculture) тыңайтқышты талғамды енгізу технологиясын қолдану бойынша ұсыныс дайындалған.

1. 
   Жобаның атауы « Желэлектр аз қондыру қуаттылығын өндіру ».
   
2. 
   Жобаны бағыттау « ҚР Солтүстік аймағында желэлектр автономиялы аз қуаттылығын зерттеу мүмкіншілігін қондыру »
   
3. 
   Пайдалану облысы, бәсекші қабілеті, патенттің бар жоқтығы. Электр энергия аз қуаттылығын тұтынушы ( шаруа қожалығы және фермерлік, тұрғын сектор). ҚР Солтүстік аймағының жағдай қондыру бағытының метерологиясы. « Агроөнеркәсіптік кешенге желэлектр қондыру техникалық мінездеме әдістемесін таңдау» парасат меншігі объективті мемлекеттік куәлік анықтамасының №433 3 маусым 2009 ж.
   
4. 
   Тәжірибені жүзеге асыру дәрежесінің даярлығы. Желқондыру қуаттылығы 1-3-5-10 кВт және желэлектр үйлесім есебінің құжаттар өңдеу экскизінің жел доңғалағы.
   
5. 
   Аумақты нығайту. Алматы қаласы ЖШС құрылыс коттеджі поселкесіне 250 үйді беру құжаттауы.
   

• 
  Желэлектр қондыру агроөнеркәсіптік кешенінің пайдалану рекомендациясы.- АСТАНА, КазАТУ. 2008ж.-81 б.
  
• 
  Автономдық желэлектр қондыру аз қуаттылығын рекомендациясының орын таңдау. АСТАНА, КазАТУ. 2008ж.-17 б.
  
• 
  Желэлектр қондыру аз қуаттылығын монтаждау және пайдалану жетекшілігі. АСТАНА, КазАТУ. 2008ж.-30 б.
  

6. 
   Техника- экономикалық негіздеу мақсатқа лайықты құн