6-параграф. Жүріс дөңгелектері
131. Жүк көтергіш машиналардың қозғалыс тетіктері мен олардың жүк арбаларының жүріс дөңгелектерін қақталған, иленген, қалыпталған немесе құйылған түрінде орындауға болады. Қақталған дөңгелектер МСТ 28648 сәйкес болады. Дөңгелектердің рельстен шығып кетуін болдырмайтын құрылғылар болған жағдайда ребордты жоқ дөңгелектерді пайдалануға болады.
Бір ребордты жүріс дөңгелектерін мынадай жағдайларда:
1) егер жер бетіндегі крандар жолдары шығырларының ені 4 м артық болмаса және жолдың екі бөлігі де бір деңгейде жатса;
2) егер жер бетіндегі крандар әр жағынан бір рельстегі дөңгелектердің ребордының орналасуы келесі рельстегі ребордтың орналасуына қарама-қарсы болған жағдайда, екі рельс бойынша қозғалатын болса;
3) көпір түріндегі крандардың тірек және аспалы арбаларында;
4) бір рельстік жол бойынша қозғалатын аспалы арбаларда пайдалануға болады.
Негізгі крандардағы бір ребордты дөңгелектерде тоғынның ені рельс бастиегінен енінен кемінде 30 мм артық болады. Рельстік мұнаралы крандардың дөңгелектері шығырлардың еніне қарамастан, қос ребордты болады.
7-параграф. Негізгі бөлшектер, тіректер мен буферлер
132. Рельс жолдары бойынша қозғалатын жүк көтергіш машиналары дөңгелектер мен шүлдіктері қираған жағдайда негізгі бөлшектермен жарақталады.
Тіркеме кабиналы монорельстік арбаларда негізгі бөлшектер кабинаның жүріс арбасында орнатылады. Кабина көтергіш тетігін ортақ рамаға орнату кезінде негізгі бөлшектер әрбір жүріс арбасына орналасады.
Негізгі бөлшектер жүк көтергіш машина немесе жүк арбасы қозғалатын рельстерден 20 мм аспайтын биіктікте орналасады және осы бөлшектердің ең жоғарғы ықтимал жүктемесіне есептелген.
133. Жебенің иілгіш аспасы бар шығу жолы өзгеретін жебелі крандарда жебенің аударылуын болдырмайтын тіректер немесе басқа да құрылғылар орнатылады.
Мұнаралы крандарда мұндай құрылғылар егер шығу жолы ең қысқа болғанда көлденең жол мен жебе арасындағы бұрыш 70° болса, оратылады.
134. Жебелі өздігінен жүретін крандарда төзімді тіректерді немесе олардың бөлшектерін көтеру (жылжыту) күші 200 Н аспайды.
Күш жоғары болғанда тіректерде гидравликалық, механикалық немесе басқа да жетек болады.
135. Рессорлы жүріс бөлігі мен аутригер сипаттамасы жоқ жебелі өздігінен жүретін крандар серіппелі аспалардың әсер етуін болдырмайтын және кезекті кранға, тікелей жүріс бөлігіне немесе берік тіректеріне жүктеме беру мүмкіндігі бар құрылғылармен жабдықталады. Бұл крандар жүктемені барлық бір жүрісті шүлдік рессорларына жүктемені беру арқылы олардың біркелкі отырғызылуын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін серіппелі аспалардың реттегіштерімен жабдықталады. Автомобиль крандары мен арнайы шассидегі крандарда бұл құрылғыларды алдыңғы шүлдіктерде орнатуға болмайды.
136. Рельс жолдарының соңында одан жүк көтергіш машиналардың шығып кетуін болдырмас үшін тіректер орнатылады.
137. Рельс жолы боймен қозғалатын машина жетегі бар жүк көтергіш машиналарының, олардың арбаларының тіректерге немесе бір-біріне ықтимал соғылуын жұмсарту үшін тиісті биіктіктегі тіректі буферлік құрылғылармен жарақталады. Егер жобалау құжаттамасында соғылмайтын тұйық тірек қондырғысы қарастырылған болса, буферлік құрылғы орнатылмайды.
8-параграф. Қарсы салмақ және балласт
138. Кранның қарсы салмақ пен балласттың құрамдас бөліктері оларды құлауынан сақтандыру үшін және белгіленген массаның өзгеру мүмкіндігін болдырмау үшін қаптамаға бекітіледі немесе салынады. Қарсы салмақ немесе балласт ретінде ұсақ даналы жүкті қолдану кезінде ол металл жәшікке орнатылады. Жәшік оған атмосфералық жауын мен жүктің түсуін болдырмайтындай етіп орындалады. Қарсы салмақ немесе балласт үшін құм, гравий және кесек тас қолдануға болмайды. Жеке түріндегі крандарда балласт және қарсы салмақ ретінде таңбаланған керек-жарақ жүктері қолданылады, оларды дайындау және төсеу кран дайындаушының сызбасы бойынша жүргізіледі.
139. Жылжымалы қарсы салмақтар жебенің автоматы шығуын өзгерту арқылы орналасады немесе шығу жолына байланысты қарсы салмақтың күйін жақсылап көрсететін көрсеткіші болады.
9-параграф. Қауіпсіздік аспаптары мен құрылғылары
140. Машина жетегі бар жүк көтергіш крандар мынадай тетіктерді:
1) жүк қармауыш органын оның шеткі жоғарғы және төменгі күйлерінде көтеру тетіктерін автоматты тоқтату үшін құрылғылармен жабдықталады. Жүк қармауыш органының төменгі күйінің соңғы ажыратқышы егер кранды пайдалану шарттары бойынша жүкті жобада (паспортта) белгіленген төмен түсіру қажет болмаған жағдайда орнатуға болмайды;
2) жебенің шеткі күйінде шығу жолын өзгерту тетігін;
3) егер кранның (арбаның) жылдамдығы шеткі күйге жетпес бұрын 0,5 м/с артылуы мүмкін болса (аралық өту жолы 16 м астам мұнаралы крандардың, тіреуіш кранның және көпір тиегіштің қозғалыс тетігі қозғалыс жылдамдығына қарамастан, ақырғы ажыратқыштармен жабдықталады), рельс жолдарындағы жүк көтергіш крандар мен олардың арбаларының қозғалыс тетігін;
4) бір жолда жұмыс істейтін көпір, тіреуіш, консолдық крандардың олардың жүк арбаларының қозғалыс тетігін автоматты тоқтату үшін құрылғылармен жабдықталады. Көрсетілген құрылғылар кез келген басқа тетікті, мәселен, жүк көтергіш машиналардың, жүк қармауыш органның тетіктерінің, кабина көтеру тетіктерінің бұрылыс, жылжу тетігін шектеу қажет болған жағдайда орнатылады.
141. Жүк көтергіш машинасында орнатылатын ақырғы ажыратқыштары кері бағытта қозғалу мүмкін болатындай етіп іске қосылады. Осы бағытта одан әрі кранды басқарудың электрлік сызбасымен жол берілетін ең төменгі жылдамдықпен отырғызу алаңына немесе тұйық тірекке жақындаған кезде көпір кранының қозғалыс тетігі үшін қозғалуға болады.
142. Көтергіш тетіктің ақырғы ажыратқышы жүксіз көтеру кезінде жүк қармауыш органы тоқтағаннан кейін тірек пен электр тальдары арасындағы саңылау кемінде 50 мм, ал қалған басқа жүк көтергіш машиналарында кемінде 2000 мм болатындай етіп орнатылады.
143. Грейферлік шығырдың бөлек қос моторлы электр жетектері бар грейфер крандарында көтергіштің ақырғы ажыратқышының сызбасы соңында шеткі жоғарғы күйге жеткенде көтергіш тетігі қозғалтқышы мен Грейфердің тұйықталу қозғалтқышын бір мезгілде ажырату жүргізілетіндей етіп орындалады.
144. Қозғалыс тетігінің ақырғы ажыратқышы оның қозғалтқышының ажыратқышы тірекке дейінгі қашықтықта, ал мұнаралы, порталды және тіреуіш крандар мен көпір тиегіштерде тежеуіштің толық жолынан кем емес болатындай етіп орнатылады. Бір жолда жұмыс істейтін көпір және консолды жылжымалы крандардың қозғалыс тетігі жүрісінің өзара шектегіні орнату кезінде көрсетілген қашықтықты 500 мм дейін қысқаруға болады. Тетікті тежеу жолын дайындаушы кранның паспортында көрсетеді.
145. Көпір түріндегі кран галереяға шығу алдында краннан кернеуді автоматты алуға арналған құрылғымен жабдықталады. Үй-жайда жұмыс істейтін крандарда кернеуі 42 В аспайтын Троллей жетектерін ажыратпауға болады.
Кіру жолы көпірдің галереясы арқылы қарастырылған көпір крандарында мұндай бұғаттағышпен галереяға өту жолы есігі жабдықталады.
146. Отырғызу алаңынан жүк көтергіш машинасын басқару кабинасына өтуге арналған есік ашық тұрған кезде кранның қозғалуына мүмкіндік бермейтін электр бұғаттағышпен жабдықталады.
Егер кабинада тамбур болмаса, онда мұндай бұғаттағышпен оның есігі жарақталады.
147. Магнитті крандарда электр сызбасы краннан кернеуді байланыстырушы аспаптармен және қауіпсіздік құрылғыларымен алу кезінде жүк электр магнитінен кернеу алынбайтындай етіп орындалады.
148. Кабина кранның бұрылатын бөлігінде орналасқан кезде бұрылмайтын мұнаралар мен порталды крандары бар мұнаралы крандарда, бұрылатын кабинасы бар арнайы металлургия крандарында кабинаға отырғызу кезінде кранның бұрылатын және бұрылмайтын бөліктері арасында адамдардың қысылып қалмауын болдырмас үшін персонал бұрылмайтын бөліктен бұрылатын бөлікке және кабинаға өткенге дейін тетіктің электр қозғалтқышын автоматты ажырататын құрылғысы болады.
149. Жебелі өздігінен жүретін, мұнарлы, теміржол және порталды крандар олардың аударылуын болдырмас үшін массасы арнайы жүк көтергіш шамасынан 10 % артық, ал бір метрге 20 тоннаға дейін жүгі бар мұнаралы крандар мен порталды крандар үшін 15 % артық жүкті көтерген жағдайда жүк көтеру және оның жолын өзгерту тетіктерін автоматты ажырататын жүк көтергішті шектегіштермен (жүк көтеруді шектеу) жабдықталады.
Жүк көтергіш шектегіштің әсерінен кейін жүк көтеруді төмендету үшін жүкті түсіру немесе басқа да тетіктерді қосу мүмкіндігі қарастырылады.
Екі немесе одан көп жүк сипаттамасы бар крандарда тиісті сипаттамасына сәйкес жұмысқа қосатын құрылғысы бар жүк көтергішті шектегіш қолданылады. Мұнаралы крандарда краншының ауыстырып қосу тетігіне қол жеткізуіне жол берілмейді. Қорғағыш панель немесе жүк көтергіш шектегішінің реле (электронды) блогы пломбаланады.
150. Көпір түріндегі крандар егер өндіріс технологиясы бойынша жұмыс істеу мүмкін болса, жүк көтергішті (әрбір жүк шығыры үшін) шектегішпен жабдықталады. Көпірдің ұзындығы бойынша ауыспалы жүк көтергішті крандар да осындай шектегіштермен жабдықталады.
Көпір түріндегі кранның жүк көтергіш шектегіші 25 % астам жүктемесіне жол берілмейді.
151. Тіреуіш крандар мен көпір тиегіштері қозғалыс кезінде туындайтын ең жоғарғы ықтимал күшке есептелген немесе автоматты әсер ететін шектегішпен жабдықталады.
152. Крандардың жүк көтергіштігінің шектегіштерінде жұмыс істеу кезінде кранның қауіпсіздік жай-күйін бағалау үшін техникалық сипаттаманың (өлшемдердің) жапсарлас тіркегіштері болады. Пайдаланудағы крандардың жүк көтергішті шектегіштері олардың қауіпсіздік күйін бағалау үшін өлшемдерді тіркеудің электронды аспабымен жарақталады.
153. Электр жетегі бар крандарда электр желісімен қоректенетін үш фазасының кез келгені үзілген кезде жүктің және жебенің құлауынан қорғағышы қарастырылады.
Жүкті немесе жебені көтерудің электр қозғалтқышын ажырату кезінде тежеуіш электр магнитінің орамынан немесе гидро қозғағыш қозғалтқышының орамынан кернеу алынады.
154. Электр крандарында қауіпсіздік аспаптары мен құрылғыларының байланыстары (соңғы ажыратқыштары, люкті бұғаттағыштар, кабина есіктері, авариялық ажыратқыш пен басқа да қауіпсіздік құралдары) электр желісін бөлуге жұмыс істейді.
155. Жүк көтергіштігі шығу жолымен өзгеретін электр жетегі бар крандарда белгіленген өту жолына сәйкес жүк көтергіш көрсеткіші қарастырылады. Жүк көтергіштің көрсеткішінің шкаласы (табло) краншының жұмыс орнынан анық көрінеді.
Жүк көтергіш көрсеткіштерінің шкаласын бөлу кезінде шығу жолын өлшеу ілмектегің жүк осы шығу жолына сәйкес келетін көлденең алаңда жүргізіледі, ал шкалаға белгі салу жүкті алғаннан кейін жүргізіледі.
156. Жебелі өздігінен жүретін крандардың кабинасында және бұрылмайтын рамасында кран бұрышының көрсеткіштері орнатылады (креномерлер, дабылдар).
157. Бастиектің үстіне дейін биіктігі 15 м астам мұнаралы крандар, аралық жолы 16 м астам тіреуіш крандар порталды және кабель крандары, көпір тиегіштері кран паспортында көрсетілген желдің жылдамдығына жеткен кезде автоматты іске қосылатын аспаптармен (анемометрмен) жарақталады.
158. жебелі өздігінен жүретін (шынжыр табандыдан басқа) дайындау кезінде олар электр беру желілерінің жанында жұмыс істеген кезде қауіпті кернеуден қорғағышпен жарақталады. Аспаптың әрекеті кранның металл құрылымдары қолданыстағы ЛЭА нормаға жақын жақындаған кезде жебені көтеру және бұру тетіктерін іске қосу мүмкіндігін болдырмайды.
159. Порталды, тіреуіш және мұнаралы крандар кранға қорек беретін кабелді автоматы орауға арналған барабанмен жарақталады.
160. Жүк көтергіш машинаның электр қозғалтқыштарын басқарудың электр сызбасы:
1) жүк көтергіш машинасына қорек беретін желідегі кернеуді қалпына келтіргеннен кейін электр қозғалтқыштарының өздігінен қосылуын;
2) тиісті үдемелі сызбасыз бойынша электр қозғалтқыштарының іске қосылуын;
3) байланыстырушы сақтандыру құрылғыларының электр қозғалтқыштарының (соңғы ажыратқыштар мен бұғаттау құрылғыларының байланыстырушылары) іске қосылуын болдырмайды.
161. Сыртқы желіден жүк көтергіш машинасына кернеу беру кернеуді алу үшін қол немесе қашықтықтан басқарылатын жетегі бар ендірме құрылғы арқылы жүзеге асырылады.
162. Көпір және консолды крандардың ендірме құрылғысы (қорғау панелі) кілті бар жеке байланыстырушы құлыппен (кілт марка) жабдықталады, онсыз кранға кернеу беру мүмкін емес.
Мұнаралы крандардың ендірме құрылғысы мен басқару панелі оларды құлыпқа бекіту аспабымен жабдықталады.
163. Басты троллей жетегіне немесе иілгіш кабелге кернеу беру үшін ажырату үшін ыңғайлы орында ажыратқыш орнатылады.
Басты троллей жетегіне немесе иілгіш кранға кернеу беретін ажыратқышта оны ажыратылған күйде бекітуге арналған аспабы болады.
164. Мұнаралы крандарда орнатылған шамдар порталда орнатылған дербес ажыратқышпен қосылады.
165. Кабинадан немесе басқару пультінен басқарылатын жүк көтергіш машиналар (қашықтықтан басқарылған кезде) дыбыстық белгі беру аспабымен жарақталады, оның дыбысы қозғалыс орындарында жақсы естілетін болады және автомобиль сигналынан үні бойынша өзгеше болады.
166. Крандарды басқару кабинасы мен машина үй-жайында электрлік жарық беру болады.
Жүк көтергіш машинаның электр жабдығын ажырату кезінде электр жетегі бар жүк көтергіш машинасында жарық бергіш қосылып тұруы қажет.
Ендірме құрылғыға дейін қосылған жарық беру шынжыры мен белгі беру аспабында меншікті ажыратқышы болады.
167. Крандар кернеуі 42 В аспайтын төменгі вольтты жөндейтін жарық бергішпен жабдықталады.
Жөндейтін жарық беру желісінің қорегі кранға орнатылған трансформатордан немесе аккумулятордан жүзеге асырылады.
168. Жарық беру, басқару шынжырлары мен кернеуі 42 В астам басқа да шынжырларды қоректендіру үшін жұмыс істейтін ток өткізгіш ретінде кранның металл құрылымын пайдалануға болмайды.
169. Жүк көтергіш машинасының кабинасында орнатылатын электрлік жылу беру аспаптары өртке қатысты қауіпсіз, ал олардың ток өткізу бөліктері қоршалған болады. Электрлік жылу беру аспаптары ендірме құрылғысынан кейін электр желісіне қосылады. Жылу беру аспабының корпусы жерге қосылады.
Қолдан жасалған жылу беру аспаптарын орнатуға болмайды.
170. Жүк көтергіш машинасын басқару кабинасында электр қозғалтқыштардың іске қосу кедергілерін орнатуға болмайды.
171. Электр жетегі бар крандарда олардың металл құрылымдарын сыртқы ортадан қоректендіру кезінде электр тізбегіне кірмейтін, бірақ оқшаулағыштың зақымдануы салдарынан артық кернеуде болатын электр жабдығының металл бөліктері (электр қозғалтқыштардың, аппараттардың қабықтары, сымдар мен кабелдердің металл қабықтары, қорғағыш құбырлар мен басқа да құрылымдар) жерге қосылады.
172. Еденнен басқарылатын электрлік жүк көтергіш машинасының түймелі басқару аппаратының корпусы оқшауланған материалдан жасалады немесе кемінде екі өткізгішпен жерге қосылады. Жерге қосқыш өткізгіштердің бірі ретінде түймелі аспап ілінген арқанды пайдалануға болады.
173. Қадалық кран мен кернеулі технологиялық үрдіс жағдайлары бойынша жүк қармауыш органын жерге қосуға болмайды. Бұл жағдайда жүк көтергіш машинаның жерге қосқыш бөліктерінен кемінде үш оқшаулағыш басқышпен оқшауланады. Кранның әрбір басқышының кедергісі кемінде 10 МОм. Электр жабдығы мен электр желілерін оқшаулағыш басқыштарды қорғағыш оқшаулағышпен зақымдаған немесе жапқан кезде оларға жүктен кернеу түскен жағдайға есептелген.
174. Гидравликалық жетегі бар крандарда әрбір сорғының арынды желісінде сақтандыру клапандары орнатылады, олар жұмыс қысымынан 10 % аспайтын қысыммен реттеледі.
Сұйықтықты беру және құю үшін коммуникациялар құрылымы тетік жұмыс істеп тұрғанда немесе істемегенде сұйықтықтың ағуын болдырмайды.
Гидро жетекте қолданылатын иілгіш шлангілер механикалық зақымданудан қорғалады.
Жұмыс сұйықтығын беру жүйесі жөндеу кезінде магистралдарды айдау және жұмыс сұйықтығын ластанудан тазалау мүмкіндігін толықтай жоюға арналған құрылғыны қарастырады.
10-параграф. Басқару тетіктері мен аппараттары
175. Жүк көтергіш машинасының басқару аппараттары басқару кезінде жүк қармауыш органы мен жүгін бақылау қиындық келтірмейтіндей, ал тұтқалардың, рычагтардың және маховиктердің бағыты дұрыс болатындай және атқарушы тетіктер мен тораптардың қозғалыс бағытына сәйкес болатындай етіп орындалады және орнатылады.
Қосылатын қозғалыс бағыттарының шартты белгісі осы тетіктер мен аппараттарда көрсетіледі және оны пайдаланудың бүкіл мерзімі бойы сақталады.
Рычагтардың, тұтқалардың немесе басқару маховиктерінің жекелеген күйлері белгіленеді және шартты белгісі болады.
Нөлдік күйдегі немесе «Сөндірілген» деген күйдегі бекіту үдеуі аралық күйдегі бекіту үдеуінен артық болады.
Әрбір тетікті реверстік іске қосуға арналған түймелерде реверстік контакторлардың бір мезгілде қосылуын болдырмайтын бұғаттағышы болады.
176. Жүк көтергіш машиналарында қолданылатын, еденнен басқарылатын қолмен басқарылатын іске қосу аппараттарында нөлдік күйге өздігінен оралуы үшін құрылғысы болады. Осы жағдайларда контакторларды пайдалану кезінде оларды іске қосылған күйде іске қосу түймесін үздіксіз басып тұрған кезде ғана ұстауға болады.
Басқару аппараттарының аспасы ұзындығы тетікті басқару тұлғасына көтерілетін жүктен қауіпсіз қашықтықта болуына мүмкіндік беретін болат арқанда жүргізіледі. Басқару аппараты еденнен 1000 бастап 1500 мм дейін биіктікте орналасады.
177. Электрлік жетегі бар жүк көтергіш машиналарында контроллерлі басқару кезінде қорғағыш панелінің контакторын егер барлық контроллерлер нөлдік күйде болса ғана, іске қосуға болады.
Жеке нөлдік қорғағышы бар магнитті контроллердің нөлдік бұғаттағышын қорғағыш панелдің контакторының (кірме құрылғы) шынжырына байланыстыруға болмайды.
Мұндай жағдайда басқару кабинасында магнитті контроллерді іске қосу немесе ажырату туралы ақпарат беретін жарық дабылы орнатылады.
178. Манипулятор крандарынан басқа жүк көтергіш машинасын басқарудың бірнеше бекеттерін орнату кезінде бір мезгілде бірнеше бекеттерден машинаны басқару мүмкіндігін болдырмайтын бұғаттағышы болады.
11-параграф. Басқару кабиналары
179. Басқару кабинасы немесе басқару пульті краншы жүк тіркемесін, жүк қармауыш органын және кран жұмыс істеген аралықта жүкті бақылай латын орынға орналастырылады.
Мұнаралы, мұнаралы-жебелі жабдығы бар жебелі және порталды крандар үшін ғана ерекшелік болады.
180. Жебе түріндегі кранды басқару кабинасы шығу жолы шағын кран қалыпты жұмыс істеген кезде жүктің кабинаға соғылу мүмкіндігін болдырмайтындай етіп орналастырылады. Кран тетігін тікелей кабинасының үстіне орналастыруға болмайды.
181. Көпір краны мен жылжымалы консолды кранның кабинасы көпір галереясының (консол) астынан орналастырылады және онымен сатымен қосылады.
Көпір түріндегі крандарда кабинаны жүк арбасының рамасына орнатуға болады. Мұндай жағдайда кабинадан көпір галереясына шығу арбаның төсемі арқылы немесе сыртқы қоршалған саты арқылы жүзеге асырылады.
182. Көпір түріндегі крандардың кабинасы басты троллей жетектері қарама-қарсы орналасатын жағынан ілінеді. Троллей жетектері кабинадан, отырғызу орнынан немесе сатыдан кенет жанасуға жеткіліксіз болғанда жол беруге болады.
183. басқару кабинасында мынадай ең қысқа өлшемдер болады: биіктігі 2000 мм, ені 900 мм, ұзындығы 1300 мм, ең кішкентай көлемі 3 м3. Алдыңғы бөлігі тік емес кабинада, краншы орындығының орталығы арқылы қимада биіктікті 1600 мм дейін қысқартуға болады. Жебелі өздігінен жүретін крандардың өлшемдері МСТ 22827 бойынша қабылданады. Кран кабинасында оның ішіне орналасқан жабдыққа еркін қол жеткізу қамтамасыз етіледі.
184. Ашық ауада жұмыс істеуге арналған жүк көтергіш машиналарының кабинасында барлық жағынан тұтас қоршауы мен краншыны қолайсыз метеорологиялық факторлардың әсерінен қорғайтын тұтас жоғарғы жабыны болады. Кабинаның жарық жолдары сынбайтын (сынықсыз) шыныдан жасалады.
Көпірің қос білікті және жылжымалы консолды крандарында және үй-жайда жұмыс істейтін аспалы арбаларында еденнен бастап биіктігі кемінде 1000 мм ашық кабинаның тұтас қоршауы орнатылады.
Көпірдің қос білікті және аспалы крандарында отырып жұмыс істеуге арналған кабинаның қоршауын 7 00 мм биіктікте жасауға болады.
Кабинаны 1000 мм дейін биіктікте сынбайтын (сынықсыз) шынымен қоршау кезінде металл торлы қосымша қоршауы қарастырылады.
Үй-жайдың ішіне жұмыс істейтін крандарың ашық түрдегі кабиналарында жоғарғы жабынды орнатпауға болады.
185. Көпір және жылжымалы консолды крандардың кабиналарында кабинаның артқы қабырғасы мен заттар арасындағы қашықтығы ығысып, 400 мм кем болатын болса, кемінде 1800 мм биіктікте артқы және бүйір жағынан тұтас қоршаулары болады. Кабинаның артқы жағының қоршауы тұтас ені бойымен жүргізіледі, ал бүйір жақтарында ені артқы жанасатын қабырға жағынан кемінде 400 мм болады.
186. Кабинаны шынылау шыныны ішкі жағынан да, сыртқы жағынан да тазалау мүмкіндігі болатындай етіп жасалады немесе оларды тазалауға арналған құрылғы қарастырылады.
Краншы тұра алатын төменгі шынылар оның салмағына шыдамды торлармен қорғалады.
Ашық ауада жұмыс істейтін крандардың кабиналарында күн сәулесінен қорғау қалқандары орнатылады.
187. Кабинаға кіруге арналған есік шалқасынан немесе жылжымалы түрде ашылады және ішкі жағынан тиекпен жабдықталады.
Шалқасынан ашылатын есік жебелі өздігінен жүретін крандардан басқасында, кабинаға кіру тамбуры немесе тиісті қоршауымен алаң болған жағдайда кабинаның ішіне ашылады; мұндай жағдайда кабинаның есігі сыртқа ашылады. Үй-жайдан тыс жұмыс істейтін крандарда краншы краннан кеткен кезде есікті сыртынан жабуға арналған құрылғы қарастырылады.
Едендегі люк арқылы кабинаға кіретін жолды орнатуға жол берілмейді.
188. Электр жетегі бар жүк көтергіш машиналардың кабиналарының ішіндегі еденіне сырғанауды болғызбайтын ағаштан немесе металды емес материалдардан жасалған төсем және резинадан жасалған диэлектрлік төсеніш төселуі тиіс. Еденнің ауқымы үлкен кабиналарда көлемі 500х700 мм кем емес резинадан жасалған төсеніштерді тек электр жабдықтарына қызмет көрсету орындарында ғана төсеуге жол беріледі.
189. Аппараттарды отырған күйде басқаруға және жүкке бақылау жасауға болатындай орналастырылған шүмектердің кабиналары кранда істейтін жұмысшыға арналған стационарлық отырғышпен жабдықталады. Жұмыстың қолайлығы үшін және басқару аппараттарына қызмет көрсету үшін отырғыштың биіктігі мен көлденен жазықтықтығы жөнінде жайын қалыпты күйге келтіру мүмкіндігі қарастырылады.
Конструкторлық құжаттамада қарастырылған жағдайларда кранда істейтін жұмысшының отырғышы басқару пульттерінен немесе жалпы кабина бұрылыстармен орындалады.
190. Шүмектің кабинасы оның іші тиісті температура режимі мен ауа алмасуымен қамтамасыз етілетіндей орындалып жабдықталады. Шүмек кабинасының ішіне жылыту құралын шүмекті шығарушы орнатады.
191. Шан және зиянды газдар шығаратын ыстық, химиялық немесе басқа цехтерде жұмыс істеуге арналған жүк көтергіш машиналардың кабиналарының орнатылуы мен жабдықталуының қауіпті факторлардың ықпалынан кранда істейтін жұмысшыны жобалық қорғалуына арналған құрылғылары бар.
12-параграф. Қоршаулар
192. Жүк көтергіш машинаның қозғалыстағы бөлшектерін ыңғайлы түрде тексеру мен майлауға жол беретін металдан жасалған алмалы қоршаулармен жасалады. Қоршауға міндетті түрде:
1) тісті, шынжырлы, және бұрандалы берілістер;
2) болттары мен сыналары шығып тұрған жалғау муфталары, өтпе жолдарында орналасқан басқа муфталар;
3) кранда жұмыс істейтін жұмысшының жұмыс орнының жанында немесе өтпе жерлерде орналасқан барабандар, сонымен қатар, барабандардың қоршалуы барабанға арқан орауға бақылау жүргізуге қиындық тудырмайды;
4) минутында 50 және одан да асатын айналым жылдамдығында көпірлік типті шүмектердің қозғалу механизмінің білігі (минутында 50 айналымнан төмен жылдамдықта бұл білік, галереяға шығу үшін арналған люктің орналасқан жерінде қоршалады) жатады.
Қоршауға жүк көтергіш машиналардың басқа механизмдерінің біліктері, егер қызмет көрсету персоналына шығуға арналған орындарда орналасқан жағдайда жатады.
193. Рельс жолдарымен жүретін шүмектердің жүріс доңғалақтары (темір жолды есептемегенде), және олардың тіреу қол арбалары доңғалақтардың астына бөтен заттардың түсіп кету мүмкіндігін болдыртпайтын қалқандармен жабдықталған. Қалқан мен рельс арасындағы саңылау 10 мм аспайды.
194. Жүк көтергіш машинаның электр жабдығының барлық оқшауланбаған тоқ өткізгіш бөлшектері, сонымен қатар, өшіргіштер, түйістіргіш панелдері мен кедергі жәшіктері қоршалады.
Жүк көтергіш машинаны пайдаланған кезде жабылатын, аппараттық кабиналарда орнатылатын, орналасқан жеріне шыққан кезде кернеуі автоматты түрде жойылатын түйістіргіш панелдері мен кедергі жәшіктерін қоршамауға жол беріледі.
195. Шүмек жолы бойында орналасқан бас троллейтті желілер және олардың тоқ қабылдауыштары, оларға шүмек копірінен, сатылардан, қону алаңдары мен басқа да адамдар болуы мүмкін жерлерден кездейсоқ тиіп кетуге қол жетпейді, ал бұл желілердің және тоқ қабылдауыштардың тиісті орналасуы мен қоршалуымен қамтамасыз етіледі.
196. люктың бұғаттау түйісуімен өшірілмейтін жүк көтергіш машинасында орналасқан троллейтті желілер (жүк электр магнитінің троллейлері, кернеуі 42 В аса троллей, жылжымалы кабинасы бар жүк көтергіштер) қоршалады және жүк көтергішке қызмет көрсетуші персоналы үшін қол жетпейтін алшақтықта шүмек көпірі фермаларының арасында орналастырылады. Троллейлер бар ұзындығы жағынан және шет жағынан қоршалады.
197. Жүк арқандарының ярусқа төмен орналасқан жұмыс істеп тұрған жүк көтергіштің немесе басқа жүк көтергіштің басты немесе көмекші троллейлі желілерімен жанасуы ықтимал жерлеріне қорғау құрылғылары орнатылады.
Ашық жерлерде орнатылатын көпірлік жүк көтергіштердің жүк тасуға арналған қол арбалары атмосфералық жауын-шашындардан қорғалады.
Достарыңызбен бөлісу: |