Жұмыс бағдарламасы Дәрістер конспектісі Практикалық және семинарлық сабақтар Зертханалық практикум
жүктеу/скачать 3.37 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 5-тапсырма.
- Тапсырма. Академик Сергей Алексеевич Лебедев
- 1-тапсырма.
4-тапсырма. Мына етістіктерге ауыспалы осы шақтың жұрнағын қосыңыз және оларды болымсыз түріне айналдырыңыз. Үлгі: орнату – орнатамын-орнатпаймын. Ашу, жазу, жөндеу, басу, көшіру, есептеу, дайындау, жабу, сөндіру, қосу, үйрету, өшіру, оқу, шығу, іздеу, істеу, сақтау, қию, күту. 5-тапсырма. Мына сөйлемдерді оқып, салыстырыңыз және айырмашылығын айтыңыз. Орыс тіліне аударыңыз.
&&& $$$007-001-003$3.7.4 4-модуль бойынша тапсырма Тапсырма. Академик Сергей Алексеевич Лебедев С.А.Лебедев 1902 жылы 2-қарашада Новгородта дүниеге келген.Ол 1921 жылы МВТУ-ң электротехника факультетіне оқуға қабылданып, аталмыш оқу орнын 1928 жылы аяқтап, инженер-электрик мамандығын алып шығады. Оның жұмыстарының нәтижесін отандық жоғарғы волтті өткізу желілерін эксплуатациялауда және электростанция құруда қолданады. С.А.Лебедев 1939 жылы «Жасанды энергияның тұрақтылығы» тақырыбында ғылыми диссертациясын қорғайды. 1945 жылы Лебедев АНУССР-ң мүшесі болып сайланып, кейіннен АНУССР Электротехника институтының директоры болып қызмет атқарды. 1947 жылдың соңында бұл институтта сандық электроника есептеу машинасының макеті құрастырыла бастайды. 1950 жылы 6-қарашада алғашқы байқау жүргізіледі. Сынақ барысында машина натурал сандар факториалы мен парабол теңдеулерін шешеді. Мәскеуде Лебедев лабораторияда бір мезетте №1 ИТМ және ВТ «Жылдам электронды есептеу машинасын» құрастыру барысында жұмыс жасайды. Бұл жоба 1953 жылы сәуірде нәтижелі аяқталады. 1955 жылы қазанда Дармштадта (ФРГ) өткізілген Халықаралық конференцияда Лебедевтің ЭЕМ жайлы баяндама оқып, «Жылдам электр есептеу машинасын» Еуропадағы ең үздік ЭЕМ деп танылады. Бұдан кейін жаңа ЭЕМ-ң М-20 архитектурасы мен жүйесін жобалай бастайды. Бұл ЭЕМ-мен жұмыс жасау үшін көптеген оқулықтар жазылады. Жоғары оқу орындарында М-20-ны меңгертудің бағдарламалары құрылады. С.А.Лебедев еңбектерінің нәтижесінде кейіннен бірнеше ЭЕМ құрастырылады. С.А.Лебедев өмірінің соңына дейін ғылыми кадрлар даярлап, жеке үлгісімен жастарды тәрбиелейді. Оның басқаруымен 15 жоғары өнімдегі ЭЕМ жасалады. 1966 жылы С.А.Лебедевке бірінші кеңестік ЭЕМ авторы ретінде «Компьютер пионері» атағы беріледі. 1-тапсырма. Мәтін бойынша сұрақтарға жауап беріңіз.
2-тапсырма. Рай түрлерін анықтаңыз.Орыс тіліне аударыңыз 1. Арқаңызды тік ұстаңыз. 2. Иықтарыңызды бос ұстаңыз, шынтақтарыңыз тікбұрыш жасап бүгілген болсын. 3. Басыңызды сәл алдыға еңкейтіп тік ұстаңыз. 4. Арақашықтықты сақтаңыз. 5. Ешқашан да үстелдің үстінде білегіңізге сүйенбеңіз. Білек буындарын бүкпеңіз: ол табиғи қалпында болуы тиіс. 6. Тінтуірді күш салып қыспаңыз. 7. Монитордан теріс қараңыз да, көзіңізді жұмып, ашпай тұрып, 10 рет жылдам көзіңізді қысыңыз. 11. Тағы бір тиімді жаттығулар кешені мынадай: Терезеге қараңыз. Арқаңыз бен мойныңызды бос ұстап, көз көрер қашықтықтағы ең бір алыс нүктеге қараңыз. 12.Терең тыныс алып, назарыңызды мұрныңыздың ұшына аударыңыз. Тыныс алып, тағы да алыс нүктеге көз қадаңыз. 12. Басыңызды оңға, солға, жоғары, төмен айналдырыңыз. Бірнеше айналым жасаңыз. 13. Әдемі бір суретке немесе терезе сыртындағы көрініске байыппен назар аударыңыз. 14. Көзіңізді 10-20 секундқа жабыңыз. 3-тапсырма. Қазақ тіліне аударыңыз. Персональные компьютеры (ПК) созданы для хранения информации и облегчения вычеслений при ее обработке. Интернет сбор сетей, распространяющий информацию по всей планете. Первые компьютеры были размером с большую комнату и назывались ЭВМ (электронно-вычислительные машины). В итоге интернет превращается во всемирную паутину, которая объединяет компьютерную систему. С помощью электронной почты, кроме письма можно отправить рисунки, звуки. В 1952 году в США была создана компьютерная сеть Интернет, удобная для поиска информации и обмена ее пользователями &&& $$$007-001-004$3.7.5 1-межелік бақылау тестілері 1. Не істеді? сұрағына жауап беретін етістікті анықтаңыз.
В) Оқыды.
2.Сұраулық шылау арқылы жасалған сөйлемді табыңыз. А) Жаңбыр жауып тұр (ма).
3.Сөйлемнің қазақ тіліндегі баламасын анықтаңыз. В нашей стране газеты выходят на 11 языках, телевидение мы смотрим на 12 языках, радио слушаем на 6 языках.
С) Біздің елімізде газеттер 11 тілде шығады, теледидарды 12 тілде көреміз, 6 тілде радио тыңдаймыз.
4. Киіз үйдің ағаш қаңқасын анықтаңыз.
Е) Шаңырақ, уық, кереге. 5. «Кеше» сөзінің аудармасын керсетіңіз.
С) Позавчера. D) Вчера. Е) Вечером. $$$ D 6. Синонимдер қатарын табыңыз. А) Түбіне-басына. В) Белгілі-белгісіз. С) Пікір-саяхат.
Е) Баянды-сіңірген. $$$ D 7. Сын есімнің салыстырмалы шырайын анықтаңыз. А) Қорқақ. В) Жалдамалы. С) Қараңғы. D) Биіктеу. Е) Атақты. $$$ С
8. Болымды етістікті табыңыз. А) Жазбадым. В) Жазбаймын.
D) Жазған емеспін. Е) Жазған жоқпын. $$$ В
9. Ыңғайлас салалас құрмалас сөйлемді белгілеңіз. А) Адам баласы керуен сияқты: тоқтады, көшті де кетті. В) Ол әскерді күшейтті, хандықтың жер көлемін кеңейтті.
$$$ В 10. Растау мағынасын білдіретін қыстырма сөзді көрсетіңіз. А) Біріншіден. В) Шынында.
$$$ D 11. Сөйлемде одағайға қатысты қойылатын тыныс белгілер қатарын анықтаңыз.
$$$ В 12. Түбірлес сөздерді көрсетіңіз. А) Жолдау, жариялау, жобалау. В) Оқу, оқушы, оқулық.
$$$ D 13. Заттың түсін, түрін білдіретін сөз табын белгілеңіз. А)Үстеу. B)Зат есім. C) Есімдік. D)Сын есім. Е) Етістік. $$$ E 14. Қимыл-сын бағыныңқылы сабақтас құрмалас сөйлемді көрсетіңіз. A) Ол емтиханды беске тапсырды, себебі жақсы дайындалған болатын. B) Ұзақ сапар шеккелі, мақсатқа осы жеткенім. C) Қалаға ол күн көтерілген соң жетті де, бірден досын іздеді. D) Найзаның қырлы, өткір ұшы көздеген жерден тие қоймады. E) Іші-бауыры елжіреп, сорлы шеше балапанын қорғайды. $$$ A 15. Қыстырма сөзді табыңыз. А) Мүмкін.
$$$ B 16. Көңіл-күй одағайы бар сөйлемді белгілеңіз. А) Әй, осының бірінің түбі тегін емес. В) Па, шіркін, жер деп осыны айтсаңшы!
Е) Жылт-жылт етеді, жылғадан өтеді. $$$C
17. Синонимнің анықтамасын көрсетіңіз,
С) Мағыналары жақын сөздер. D) Заттың атын білдіретін сөздер. E) Жазылуы бірдей, бірақ мағыналары басқа сөздер. $$$ D 18. Қазақ тіліне тән дыбыстарды табыңыз.
D) қ, ң, ғ. Е) т, ш, з. $$$ E 19. Қатаң дауыссыз дыбыстар қатарын көрсетіңіз.
Е) П, ф, к, қ. $$$ E
20.Тек қана түбірден тұрған сөзді белгілеңіз.
Е) У $$$ В 21. Күрделі сын есімді көрсетіңіз.
В) Қызыл қоңыр.
$$$ А 22. Бөлшектік сан есімді көрсетіңіз. А) Екі бүтін оннан бес.
$$$В 23. Тура мағынада тұрған сөзді көрсетіңіз. А) Терең ой. B) Әдемі қыз. С) Шөлмектің мойны.
$$$ В 24. Мақалдан антонимді табыңыз.
В) Жауға жалынба, досқа тарылма.
$$$ А 25. Үнді дауыссыз дыбыстардан тұрған сөздер қатарын белгілеңіз. А) Роман, Майра.
$$$ С 26. Тек бітеу буынды сөздерді табыңыз.
С) ПӘННІҢ ЭЛЕКТРОНДЫҚ ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КЕШЕНІ 1 Барлық мамандықтар үшін 1 Құрастырғандар: 1 Семей 2013 1 Жалпылама қолданылатын сөздер мен терминдер 18 Терминдер – ғылым, техника, өндіріс т.б. салаларындағы ұғымдар мен жеке сөздердің атаулары. Терминдер тек тура мағынада қолданылатындығымен ерекшеленеді, мағына үнемі тұрақты болады. Терминдерді арнаулы сөздер деп те атайды. Бұларда стильдік бояу болмайды. 18 Термин сөздердің жасалу жолдары: 18 20
Кірме сөздер 20 шешуші рөл – решающая роль 25 Электронно-вычислительная техника все шире входит во все сферы нашей жизни. Компьютер стал привычным не только в производственных целях и научных лабораториях, но и в студентеческих аудиториях и школьных классах. Непрерывно растет специалистов их основным рабочим инструментом. 26 На сегодняшний день нет такой сферы нашей жизни, где нет место информационным технологиям. Умение работать на компьютере стало одним из основных требований при приеме на работу. Информатика – перспективная, динамично развивающаяся област знаний. 26 Сұрақтарға жауап беріңіз. 27 А. кермек, орама, ораза 92 А. қалтқы осы, саф алтын кілт 92 Етістікке берілген анықтаманың қайсы қате? 92 Мезгіл-мекен мағынасындағы септеулікті көрсетіңіз? 93 Е) Айгүл. 140 $$$ Е 140 $$$ С 28. Ашық рай етістігін анықтаңыз.
С) Барады.
$$$ В 29. Себеп-салдарлық жалғаулықтар нені білдіретінін көрсетіңіз. А) Талғаулықты. В) Себепті.
$$$ А 30. Анықтауышы жоқ сөйлемді табыңыз. А) Германия суды Швециядан сатып алады.
Е) Ұлы адамдардың еңбегін бағалай білу керек. &&& $$$007-001-005$3.7.6 2-межелік бақылау тестілері $$$ В 1. «Қаратпа сөз» - орыс тіліндегі баламасын анықтаңыз. А) Обособленные слова. В) Обращение.
$$$ В 2. Одағайы бар сөйлемді белгілеңіз. А) Қазақ халқы - өнерсүйгіш халық. В) Ой, тісім ауырып тұр, қабылдай ма?
$$$ В 3. Орфография бойынша дұрыс жазылғанын табыңыз: А. Сыяды В. Сияды С. Сыйады D. Сиады Е. Сыйяды $$$ В
4. Қазақтың байырғы сөздерінде қай дыбыс сөздің соңында келмейді? А. Ы
В. О С. А
D. Е Е. І
$$$ А 5. Орфография бойынша дұрыс жазылған сөзді табыңыз A. Бүгінгі B. Бұрұңғұ C. Жұмұшшұ D. Көмөсү E. Бұрұу $$$ С
6. Қай буынға екпін түседі? A. Ортаңғы буын B. Бірінші буын C. Соңғы буын D. Ортаңғы ашық буын E. Ешбір буын $$$ А 7. «И» - дыбысына тән қасиет А. Қысаң, езулік В. Ашық, еріндік С. Ашық, езулік D. Қысаң, еріндік E. Еріндік, қысаң $$$ В.
8. Түбір сөзді табыңыз. А) Ақтау. B) Дидар. С) Орманшы. D) Қосымша. E) Бөлгіш. $$$ В. 9. Түбірдің ережесін анықтаңыз. А) Негізгі ойды білдіретін бөлшек. B) Сөздің бастапқы мағыналы бөлшегі. С) Жаңа мағына тудырушы бөлшек. D) Қосымша жалғанған бөлшек. E) Қосымша қосуға болмайтын бөлшек. $$$ Е.
10. Туынды түбірлерді көрсетіңіз. А) Қасиеттер, парасат. B) Сөздік, малақай. С) Әділет, дәреже. D) Шұңқыр, домалақ. E) Бөлшек, жақсылық. $$$ Д 11. Сөз түрлендіруші жұрнақты көрсетіңіз. А) - лық, -лік. B) - -гер, -паз. С) - сыз, -сіз. D) - ырақ, -ірек. E) - шы, -ші. $$$ В.
12. Туынды түбірлерді анықтаңыз. А) Негізгі, мекені. В) Өнім, жолдастық. С) Тәрбие, сөздер. D) Береке, көрімдік. E) Елдік, баласы. $$$ В. 13. Туынды түбірлерді көрсетіңіз. А) Ағажан, әкетай. B) Адалдық, рақымсыз. С) Әлдірек, кеңдеу. D) Жүрек, нашар. E) Кес, кесер. $$$ В.
14. Бірге жазылатын сөздерді көрсетіңіз. А) Кең өріс, балық шаруашылығы. B) Қағаз бастылық, қалжың бас. С) Дүние жүзі, бос сөз. D) Ала аяқ, ал қызыл. E) Ат спорты, ат жарыс. $$$ С. 15. Анатомиялық атауларға қатысты біріккен сөздерді көрсетіңіз. А) Орынбасар, ешқашан, бүгін. B) Сөзжұмбақ, Алакөл, ақсүйек. С) Мойыномыртқа, сегізкөз, тазқарын. D) Алтыбақан, асқазан, қаптесер. E) Тоқішек, кейбіреу, қыстыгүні. $$$ В.
16. Кіріге біріккен қатарды көрсетіңіз. А) Әнеугүні, көкжөтел. B) Білезік, әпер. С) Өнеркәсіп, биыл. D) Жағажай, саябақ. E) Абайтану, әркім. $$$ А. 17. Бірге жазылатын сөздер қатарын көрсетіңіз. А) Аб жылан, ақ сұңқар. B) Ағаш өңдеу, адал бақан. С) Сықпа құрт, суық хабар. D) Сән құмар, сасық кеуде. E) Патша ағзам, мүйіз шақша. $$$ Д.
18. Дыбыстық өзгеріске ұшырапқосарланған сөзді анықтаңыз. А) Жүзбе-жүз. B) Малды-малсыз. С) Әп-әдемі. D) Жалт-жұлт. E) Қараптан-қарап. $$$ С. 19. Қос сөздің жасалу жолын анықтаңыз. Кеше кешкілік көйлек-көншегін орамалға түйіп қойды. А) Мағынасы бір-біріне жақын сөздер. B) Мағынасы өзара қарама-қарсы сөздер. С) Бір сыңары мағыналы, екінші сыңары мағынасыз сөздер. D) Екі сыңары да мағыналы сөздер. E) Екінші сыңары бірінші сыңарына еліктеу мәнінде келген сөздер. $$$ Е. 20. Қос сөзді көрсетіңіз. А) Бел буу. B) Бейне жазба. С) Бәйге ат. D) Бәле құмар. E) Бәле жала. $$$ С.
21. Сын есімнен жасалған қос сөзді анықтаңыз. А) Соңғы кезде ағамыз елдің гу-гуіне құлақ түретінді шығарды. B) Топ-томпақ болған бала бейнесі көз алдымнан кетер емес. С) Сөзінің соңы міңгір-міңгір бірдемеге ұласты. D)Дәл қазір той-думанның көркіне айналғандай. E) Кемшілік атаулыны түп-тамырымен жоятын кез жетті. $$$ Е. 22. Қысқартуға болатын қатарды анықтаңыз. А) Ат спорты федерациясы. B) Жазушылар одағы. С) Жаңа экономикалық аймақ. D) Тәуелсіз Қазақстан. E) Бұқаралық ақпарат құралдары. $$$ Д
23. Қандай сөздердің қысқартылып берілетінін табыңыз. А) Тұрақты тіркестер. B) Жаңа сөздер. С) Біріккен сөздер. D) Күрделі атаулар. E) Қос сөздер. $$$ В 24. Дерексіз зат есімді табыңыз. А) Болат Бурабайды бұрын көрмеген. B) Рәбиға зұлымдық пен зорлықтан қашып келеді. С) Сен бесікте жатқанда, бала болып жыламадың. D) Топтанып келіп жылқыға да шапты. E) Екі беті алмадай қызарып кетіпті. $$$ Е
25. Жалқы есімдерді табыңыз. А) Намыс, Ақтөбе, Құбылыс. B) Шығарма, Кітап, Жомарт. С) Баба, Жетісу, Айнұр. D) Тайбурыл, Хайуан, Қарағанды. E) Кәмшат, Едіге, “Қазақ әдебиеті”. $$$ Е. 26. Етістіктен жасалған дерексіз зат есімді табыңыз. А) Тіл байлығы – ой байлығы. B) Қоянды қамыс өлтіреді, ерді намыс өлтіреді. С) Сол кезде бақыт дегенді бағалай білсемші!... D) Қызық еді Аянның мінезі. E) Қуанышыма ортақтаса келгендеріңе рахмет. $$$ В.
27. Жалқы есім де, жалпы есім де болатын дерексіз зат есімді табыңыз. А) Ар.
B) Шаттық. С) Көңіл. D) Қайғы. E) Мұң.
$$$ В. 28. Туынды зат есімді табыңыз. А) Тымақ – қысқы бас киім. B) Ғасырлар сырын шерткен халық даналығы көңіліне ой салды. С) Таңертең Батырбек көзін ашып, дереу сағатына қарады. D) Мұндай шарт-шұрт қимылдар ұзаққасозылмайды да. E) Жетектерінде жеңіл-желпі жүгін артқан жалғыз тайынша. $$$ Д
29. Синоним болатын қатарды табыңыз. А) Еріншек, сараң. B) Ауыл-аймақ, ағайын. C) Күйзелу, сүйсіну. D) Келемеждеу, мазақтау. E) Тоңу, шаршау. $$$ А 30. Омоним болатын қатарды көрсетіңіз. А) Жігер, күш. B) Сыр, шық. C) Терезе, есік. D) Оқтау, тұтқа. E) Түбір, түн.
&&&
Негізінен сөздің бірінші буынында және бір буынды сөздерде жазылатын әріптерді көрсетіңіз: А. Я, ю, э, е, и В. Я, ю, а, е, і С. А, ю, я, і, ү D. Ә, о, ө, ұ, ү Е. Ы, і, у, э, и $$$D Ы, І әріптерінің емлесіне байланысты дұрыс жазылған сөздердің қатарын көрсетіңіз: А. Ылашын, ырух, ірет, ірең В. Ілеген, ылашын, іреңк, ірің С. Ылаж, ірең, ырас, ылақ D. Ырым, ырық, іріту, ілігу Е. Ілеп, ылақап, ырақым, ыласайық $$$B
Дауыссыздар айтылу (ауаның шағу) жолына қарай қалай бөлінеді? А. жіңішке, қатаң, В. шұғыл, ызың, діріл С. қатаң, ұяң, үнді D. тіл алды, тіл ортасы, тіл арты Е. айтылуы бойынша $$$B Қазақтың байырғы сөздерінде қай дыбыс сөздің соңында келмейді? А. Ы В. О
С. А D. Е
Е. І $$$A
Орфография бойынша дұрыс жазылған сөзді табыңыз A. Бүгінгі B. Бұрұңғұ C. Жұмұшшұ D. Көмөсү E. Бұрұу
$$$C Қай буынға екпін түседі? A. Ортаңғы буын B. Бірінші буын C. Соңғы буын D. Ортаңғы ашық буын E. Ешбір буын $$$B
Сөздің соңындағы қосарлы дыбыстарға қосымшаның дұрыс жалғанғанын көрсетіңіз: А. Публицистке В. Публициске С. Публицистқе D. Публицистқа Е. Публицисқа $$$A «И» - дыбысына тән қасиет А. Қысаң, езулік В. Ашық, еріндік С. Ашық, езулік D. Қысаң, еріндік E. Еріндік, қысаң $$$D
Дауыстылар тілдің қатысына қарай нешеге бөлінеді? А. 3
В. 4 С. 5
D. 2 Е. 6
$$$B Дауыстылар еріннің қатысына қарай қалай бөлінеді? А. Буын үндестігі бойынша В. Еріндік, езулік С. Ашық,қысаң D. Жартылай ашық, еріндік Е. Жуан, жіңішке $$$C
Дауыстылар жақтың қатысына қарай қалай бөлінеді? А. Еріндік, езулік В. Жуан, жіңішке С. Ашық, қысаң D. Шұғыл, ызың Е. Көмей, форингаль $$$E Екпін түспейтін қосымшаны табыныз A. Септік жалғауы C. Тәуелдік жалғауы D. Көптік жалғауы E. Жұрнақ $$$D
Сөзді айтқандағы дауыс толқынын не дейді? A. Тасымал B. Әріп C. Дыбыс
D. Буын E. Екпін
$$$A Қай буын тасымалданбайды ? A. Бір дауыстыдан тұрған ашық буын B. Екі дыбыстан тұрған ашық буын C. Үш дыбыстан тұрған ашық буын D. Соңғы буындағы тұйық буын E. Бірінші буындағы бітеу буын $$$B
Қазақ тілінде қанша дауысты дыбыс бар? А. 10
В. 12 С. 11
D. 9 Е. 15
$$$C Жуан дауыстыларды тап: А. А,ы,і,у В. А,ө,ұ,у С. А,о,ұ,ы D. А,у,ұ,і,й Е. А,о,ү,у $$$B
Дұрыс буынға бөлінген сөзді тап: А. Қы-зғал-дақ В. Ба-ла-лар-дың С. Бал-а-лардың D. Жұд-ыр-ық Е. Балап-ан $$$B Буынның неше түрі бар? А. 4 В. 3
С. 2 D. 5
Е. жоқ $$$B
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаларды көрсетіңіз: А. -лар,-лер,-дар,-дер,-тар,-тер В. -қор,-кеш,-нікі,-мен,-қой,-паз С. -ға,-та,-да,-қа,-па,-ба D. -сыз,-сіз,-шы,-ші,-ша,-шя Е. -дай,-лай,-тай,-сай,-қай,-ғай $$$A -ог, -уг дыбыстарына аяқталған сөздерге қосымша қалай жалғанады? А. Жіңішке В. Жуан
С. Естілуіне қарай D. Буын үндестіігне қарай Е. Айтылуына қарай $$$A
Қай сөзде қате бар? A. Әріпі
B. Халқы C. Ойна
D. Оқу E. Алтау
$$$E Тек ұяң дыбыстан тұрған сөзді табыныз A. Айналмалы B. Тасқын C. Жазғытұрым D. Ұзағырақ E. Жұғады $$$C
Сөз ұяң б,в,г,д дауыссыздарына аяқталса, қосымша қандай дауыссыздардан басталады? А. Ызың
В. Шұғыл С. Қатаң
D. Ұяң Е. Үнді
$$$E Кейінді ықпал заңына бағынып тұрған сөздер қатарын көрсетіңіз: А. Қарагөз, Талдығорған, бірғатар, күз гелді В. Қаракөз, Талдықорған, бірқатар, күз келді С. Азаңғап, ортаң ғолдай, таш шол, мең гөрдім D. Көк аспан, жоқ зат, ақ ешкі Е. Көг аспан, жоғ зат, ағ ешкі $$$E
Алдыңғы сөз қатаңға аяқталып, кейінгі сөз ұяң б дыбысынан басталса, ол қандай дыбысқа айналады? А. Т
В. Қ С. Ш
D. Х Е. П
$$$C Ашық дауыстының саны қанша? A. 6 B. 7
C. 5 D. 8
E. 4 $$$C
Қазақ тілінде қанша дыбыс бар? A. 36
B. 35 C. 37
D. 38 E. 25
$$$A А, е, ы, і әріптері сөздің қай буындарында жазылады? А. Барлық В. Алғашқы С. Екінші D. Соңғы
Е. Бір буынды сөздерде $$$D
Орфография бойынша дұрыс жазылғанын табыңыз: А. Тотыйайын В. Тотыяйын С. Тотыайын D. Тотияйын Е. Тотяйын $$$E Ы әрпі жазылмайтын орынды көрсетіңіз: А.Қат...нас В. Қор...тынды С. Ар...стан D. Құр....лыс Е. Рақ....мет $$$A
Орфография бойынша дұрыс жазылғанын табыңыз: А. Айуан, бейуақ, кеюі, баюы В. Аюан, беюақ, кейуі, байуы С. Қиу, киу, сыйады, иу D. Қойан, байандауыш, айу, айан Е. Йағни, иапырмай, кейіу, иіу $$$B Бір м әрпі жазылатын орынды көрсетіңіз: А. Гра ... атикалық талдау В. Мақтау гра ... отасы С. Програ ... асы D. Телега ... а Е. Екі килогра ... $$$C
Қай қосымша дұрыс жалғанған: А. Повестьке В Виноклмен С. Журналистің D. Округқа Е. Проспектен $$$E Қазақ тіліне тән әріптер жазылған қатарды табыңыз A. Ұ, ү, у B. Ғ, қ, щ C. Ф, х, һ D. Ы, і, и E. Ө, і, ү $$$A
Жақтың қатысына қарай дауысты дыбыстар нешеге бөлінеді? А. 2
В. 5 С. 3
D. 4 Е. 6
$$$A Қай ұғымның үш түрі бар? A. Буын B. Үндестік заңы C. Дауысты дыбыс D. Әріп
E. Тасымал $$$B
Қатаң дауыссыздарды тап: А. М, н, р, л, ң В. П, қ, т, с, к, ш С. В, б, г, д, з, ж D. Б, с, ғ, ж, з, л Е. М, д, к , л, с, т $$$C Ұяң дауыссыздарды тап: А. М, н, р, л, ң В. П, қ, т, с, к, ш С. В, б, г, д, з, ж D. Б, с, ғ, ж, з, л Е. М, д, к , л, с, т $$$C
Буын дегеніміз не ? А. Тілдегі сөздердің бір-біріне мағыналары жағынан ерекшеленуі В. Тілімізде дыбыстардың сырын ашады С. Дауыс құбылысының бірнеше толқынмен бөлшектеніп үзіліп-үзіліп айтылуындағы ауаның бір толқыны D. Белгілі бір тілге ғана тән біркелкі, бір дыбысты дыбыс құбылыстарын сипаттап беру Е. Дұрыс жауабы жоқ $$$A Буынға тән негізгі белгіні көрсет: А. Бір буында бірден артық дауысты дыбыс болмайды В. Жалғыз дауысты буын құрай алмайды С. Буында мағына болады D. Буында ұғым бар Е. Дұрыс жауабы жоқ $$$D
Тұйық буын дегеніміз не? А. Дауысты дыбыс екі жағынан дауыссыз дыбыспен қоршалып тұратын буын В. Дауыссыздан басталып дауыстыға аяқталатын буын С. Дауыссыздан басталып дауыстыға бітетін буын D. Дауыстыдан басталып дауыссыз дыбысқа бітетін буын Е. Дұрыс жауап жоқ $$$B Үнді дауыссыздарды тап: А. П, қ, т, с, к, ш В. М, н, р, л, ң С. В, б, г, д, з, ж D. Б, с, ғ, ж, з, л Е. М, д, к , л, с, т $$$D
Тасымалданбайтын сөзді табыңыз A. Аспан
B. Жақсы C. Тату
D. Ақын E. Шешен
$$$B Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар қатарын табыңыз А. -лар,-лер В. - кер,-гер С. -дан,-ден D. -тың,-тің E - лас,-лес $$$E
Қай сөзде жуан-жіңішке дауыстылар араласып келген? А. Ауылшаруашылық В. Жазғытұрым С. Бей-берекет D. Бүгін-ертең Е. Ары-бері $$$C Буын үндестігіне бағынбайтын қосымша жалғанған сөзді табыңыз: А. Еркінбек В. Амантай С. Жүсіпхан D. Әзілкеш Е. Шайхана $$$E
Қай сөзге қосымша қате жалғанған? А. Танкіні В. Пункте С. Шрифтің D. Йодты Е. Нольды $$$E Қай септіктің жалғауы буын үндестігіне бағынбайды? А. Барыс септік В. Жатыс септік С. Шығыс септік D. Табыс септік Е. Көмектес септік $$$A
Қай косымша меншіктік мағынаны білдіреді? А. -дікі
В. -гер С. -паз
D. -жан Е. -неш
$$$D Қай дыбыстар қатары өкпеден шыққан ауаның кедергісіз шығуынан жасалады? А. Р, й, с В. Л, о, ө С. С, ш, щ D. А, ә, е Е. Қ, к, ғ $$$A
Қай ұғым дауысты дыбысқа негізделеді? А. Буын
В. Тасымал С. Әріп
D. Екпін Е. Дауыссыз дыбыс $$$B Дауыстылардың саны қанша? А. 11 В. 12
С. 0 D. 15
Е. 10 $$$C
Буын үндестігіне бағынбай тұрған сөзді табыңыз A. Бала-шаға B. Ауыл-aймақ C. Көрші-қолаң D. Дос-жаран E. Киім-кешек $$$C Жақтың қатысына қарай дауыстының түрін табыңыз: А. Езулік В. Еріндік С. Ашық D. Жуан
Е. Жіңішке $$$A
Бірыңғай қысаң дауыстыдан тұратын сөзді табыңыз: А. Бұрылу В. Кемсіту С. Әшкерлеу D. Құдалық Е. Өшіру
$$$D Екпін түсетін дыбысты табыңыз: А. Ш В. Қ
С. Т D. А
Е. П $$$C
Жасалу немесе айтылу (артикуляциялық) орнына қарай дауыссыздар қалай бөлінеді? А. жіңішке, жуан В. жуан, гуттураль С. ерін, тіл, көмей D. веляр, альвеляр Е. полаталь, эксплозтв $$$E Қай сөзде қате бар? А. Жүзігі В. Қорқу
С. Қина D. Халқы
Е. Орыны $$$C
Дауыссыз фонемалар тілдің қатысуымен қалай бөлінеді? А. шұғыл, ызың В. жуан, жіңішке С. тіл алды, тіл ортасы, тіл арты D. діріл, көмей Е. қатаң, ұяң,үнді $$$B Дауыстың (салдардың) қатысына қарай дауыссыздар қалай бөлінеді? А. шұғыл, ызың, діріл В. үнді, ұяң, қатаң С. ерін, тіл, көмей D. еріндік, шұғыл Е. тіл алды, тіл арты, тіл ортасы $$$C
Қаһар, шаһар сөздеріндегі Һ әрпі жасалу немесе айтылу орнына қарай дауыссыздардың қай тобына жатады? А. ерін
В. тіл С. көмей
D. тіс Е. таңдай $$$C Дұрыс сөзді табыңыз: А. Тоқыйды В. Естейді С. Жылайды D. Тийды
Е. Ысыйды $$$C
Қай сөзде «а» дыбысы қате жазылған? А. Жай
В. Шай С. Расуә
D. Фәтима Е. Күмән
$$$D Дұрыс жазылған сөзді табыңыз А. Күна В. Диюна
С. Мән-жәй D. Кейуана Е. Байағы $$$C
Қате сөзі бар сөйлемді табыңыз : А. Тойға көп адам жиналды. В. Биені ерте тұрып сауу керек. С. Ол допты ылақтырып жіберді. D. Күн жылынса, қар ериді. Е. Қар еріді. $$$A Үнді дыбыстардың қатарын табыңыз: А. У, й, н, р В. Г, ж, д, в С. К, ш, т, с D. М, ң, ғ, з Е. Й, к, л, м $$$E
Тек ұяң дыбыстан тұрған сөзді табыңыз: А. Айналмалы В. Тасқын С. Жазғытұрым D. Ұзағырақ Е. Жұғады $$$C Қазақ тілінде қанша дыбыс бар? А. 36 В. 35
С. 37 D. 38
Е. 25 $$$D
Еріндік дауыстылардың қатарын табыңыз А. А, о, ұ, у, ы В. А, ә, о, ө, е С. Ы, і, и, ұ, ү D. О, ө, ұ, ү, у Е. Ә, ө, ұ, ү, і $$$A Қай сөзде қате бар? А. Әріпі В. Халқы
С. Ойна D. Оқу
Е. Алтау $$$B
Ұяң дауыссыздан басталған қосымшаны табыңыз: А. Терезелер В. Қызға С. Жастығымыз D. Доптың Е. Баласыңдар $$$D Дұрыс сөзді табыңыз : А. Баййды В. Естійді С. Тоқыйды D. Ериді
Е. ысыйды $$$B
Бос орынға қай сөз сәйкес келеді? Сөзде қанша ......... болса, сонша буын болады А. Дауыссыз дыбыс В. Дауысты дыбыс С. Әріп D. Қосарлы дыбыс Е. Үнді дауыссыз $$$A
Қай ұғымның 3 түрі бар? А. Буын
В. Үндестік заңы С. Дауысты дыбыс D. Әріп Е. Тасымал $$$C Қай сөзде төрт ашық буын бар? А. Данышпан В. Мәртебе С. Иелену D. Таяныш Е. Әдебиет $$$A
Қай буын тасымалданбайды? А. Бір дауыстыдан тұрған ашық буын В. Екі дыбыстан тұрған ашық буын С. Үш дыбыстан тұрған ашық буын D. Соңғы буындағы тұйық буын Е. Бірінші буындағы бітеу буын $$$C Қай буынға екпін түседі? А. Ортаңғы буын В. Бірінші буын С. Соңғы буын D. Ортаңғы ашық буын Е. Ешбір буын $$$D
Сөзді айтқанда дауыс толқынын не дейді? А. Тасымал В. Әріп С. Дыбыс
D. Буын Е. Екпін
$$$C Қате жазылған сөзді табыңыз: А. Ал қызыл В. Бүгін кел С. Жүсіппек D. Сәнқой Е. Бұрынғы $$$C
«П» дыбысы өзінен кейін келген қай дыбысқа әсер етеді? А. А
В. Қ С. Б
D. Ж Е. С
$$$D Бірыңғай бітеу буынды табыңыз: А. Қаршыға В. Құмырсқа С. Қарға D. Қасқыр Е. Қарағай $$$C
Буынға бөлінбейтін сөзді анықтаңыз: А. Әке
В. Қиын С. Тарс
D. Отан Е. Кие
$$$A Тұйық буынды сөзді табыңыз: А. Ұлт В. Дауа
С. Қайық D. Елім
Е. Оқу $$$A
Дауыссыздан басталып, дауыстыға бітетін буын түрін көрсетіңіз: А. Ашық буын В. Буын үндестігі С. Аралас буын D. Бітеу буын Е. Тұйық буын $$$D Бірыңғай жіңішке буынды сөзді табыңыз А. Әлдеқашан В. Жолдас С. Ғарышкер D. Әріптес Е. Әрқалай $$$D
Тасымал неге негізделеді? А. Әріп
В. Ықпал С. Дыбыс
D. Буын Е. Екпін
$$$C Ашық-тұйық-бітеу сөзді табыңыз А. Қатысқан В. Жұраған С. Туысқан D. Жиналы Е. Қиылыс $$$C
Қай буын бір дыбыстан тұрады? А. Тұйық
В. Бітеу С. Ашық
D. Аралас Е. Ешқайсысы $$$B Бітеу буынды табыңыз А. Ал В. Төрт
С. Ата D. Бала
Е. Алға $$$E
Төмендегі сөзде қанша буын бар? Шаруашылықтарымыздың А. 7 В. 8
С. 6 D. 5
Е. 9 $$$A
Сөздері тек бітеу буыннан тұратын сөйлемді табыңыз А. Жаздай жаңбыр жауған жоқ В. Жастар төр бөлмеге кірді С. Далада ауа райы әдемі D. Ол үш күн бойы демалды Е. Серік түнімен кітап оқыды $$$E Ы әрпі жазылмайтын орынды көрсетіңіз: А. қат...нас В. қор...тында С. ар...стан D. құр...лыс Е. рақ....мет $$$D
Ы, І әріптерінің емлесіне байланысты дұрыс жазылған сөздердің қатарын көрсетіңіз: А. ылашын, ырух, ірет, ірең В. ілеген, ылашын, іреңк, ірің С. ылаж, ірең, ырас, ылақ D. ырым, ырық, іріту, ілігу Е. ілеп, ылақап, ырақым, ыласайық $$$A Орфография бойынша дұрыс жазылғанын табыңыз: А. сыяды В. сияды
С. сыйады D. сиады
Е. сыйяды $$$D
Ы, І әріптерінің емлесіне байланысты дұрыс жазылған сөздердің қатарын көрсетіңіз: А. ылашын, ырух, ірет, ірең В. ілеген, ылашын, іреңк, ірің С. ылаж, ірең, ырас, ылақ D. ырым, ырық, іріту, ілігу Е. ілеп, ылақап, ырақым, ыласайық $$$C Жуан дауыстыларды тап: А. а, ы, і, у В. а, ө, ұ, у С. а, о, ұ, ы D. а, у, ұ, і, й Е. а, о, ү, у $$$B
Дұрыс буынға бөлінген сөзді тап: А. қы-зғал-дақ В. ба-ла-лар-дың С. бал-а-лардың D. жұд-ыр-ық Е. балап-ан $$$B Буынның неше түрі бар? А. 4 В. 3
С. 2 D. 5
Е. жоқ $$$B
Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшаларды көрсетіңіз: А. -лар,-лер,-дар,-дер,-тар,-тер В. -қор,-кеш,-нікі,-мен,-қой,-паз С. -ға,-та,-да,-қа,-па,-ба D. -сыз,-сіз,-шы,-ші,-ша,-шя Е. -дай,-лай,-тай,-сай,-қай,-ғай $$$A Дауыстылардың тілдің қызметіне орай бір сөз көлемінде не бірыңғай жуан, не бірыңғай жіңішке ыңғайласып, үндесіп келуін: А. буын үндестігі В. ассимиляция С. ерін үндестігі D. аккомадация Е. диссимиляция $$$A
Екінші сыңары нама, құмар, жай, хана, ақы, аралық, тану, сымақ деген сөздермен бірге келген сөздер қалай жазылады? А. бірге
В. бөлек С. сызықша арқылы D. дефис арқылы Е. әр қилы $$$C Жіңішкелік белгісіне аяқталған көп буынды сөздерге қазақ тілінің қосымшалары қалай жалғанады? А. қосымшалар әр дайым жуан жалғанады В. буын үндестігі бойынша жалғанады С. қосымшалар әр дайым жіңішке жалғанады D. ілгерінді ықпал заңы бойынша жалғанады Е. дыбыс үндестігі бойынша жалғанады $$$A
Жақтың қатысына қарай дауысты дыбыстар нешеге бөлінеді? А. 2
В. 5 С. 3
D. 4 Е. 6
$$$B Қатаң дауыссыздарды тап: А. м, н, р, л, ң В. п, қ, т, с, к, ш С. в, б, г, д, з, ж D. б, с, ғ, ж, з, л Е. м, д, к , л, с, т $$$C
Ұяң дауыссыздарды тап: А. м, н, р, л, ң В. п, қ, т, с, к, ш С. в, б, г, д, з, ж D. б, с, ғ, ж, з, л Е. м, д, к , л, с, т $$$C Буын дегеніміз не ? А. тілдегі сөздердің бір-біріне мағыналары жағынан ерекшеленуі В. тілімізде дыбыстардың сырын ашады С. дауыс құбылысының бірнеше толқынмен бөлшектеніп үзіліп-үзіліп айтылуындағы ауаның бір толқыны D. белгілі бір тілге ғана тән бір келкі, бір дыбысты дыбыс құбылыстарын сипаттап беру Е. дұрыс жауабы жоқ $$$D
Тұйық буын дегеніміз не? А. дауысты дыбыс екі жағынан дауыссыз дыбыспен қоршалып тұратын буын В. дауыссыздан басталып дауыстыға аяқталатын буын С. дауыссыздан басталып дауыстыға бітетін буын D. дауыстыдан басталып дауыссыз дыбысқа бітетін буын Е. дұрыс жауап жоқ $$$B Мұрын жолды үнді дауыссыздарды тап: А. р, л, у В. м, н, ң С. в, б, г, д, з, ж D. б, с, ғ, ж, з, л Е. м, д, к , л, с, т $$$A
Кль, брь, бль тәрізді дыбыс тіркестеріне және жіңішкелік белгісіне аяқталатын бір буынды сөздерге қосымшалар қалай жалғанады? А. жіңішке В. жуан С. естілуіне қарай D. буын үндестігіне қарай Е. дұрыс жауабы жоқ $$$A Ілгерінді ықпал дегеніміз не? А. алдыңғы дыбыстың кейінгі дыбысты өзіне тәуелді етуі В. көрші дыбыстардың ілгерінді кейінді әсері С. кейінгі дыбыстың алдыңғы дыбысқа әсері D.кейбір белгілері жағынан өзара бірдей немесе біршама жуық элементтердің қайталануы Е. сөз ішіндегі біркелкі буындардың түсіп қалуы $$$A
Сөз с дыбысына бітіп, кейінгі сөз ж дыбысынан басталғанда, екеуі де ш дыбысына айналады. Бұл қандай заңдылық? А. тоғыспалы ықпал В. ілгерінді ықпал С. кейінді ықпал D. дыбыстық ықпал Е. тіркестік ықпал $$$A Сөздердің дұрыс айтылуын қамтамасыз ететін ережелер жиынтығы: А. орфоэпия В. орфография С. графика D. транскрипция Е. орфограмма $$$B
Сөздің дұрыс жазудың тәсілдерін белгілейтін ереже қалай аталады? А. орфоэпия В. орфография С. пазиграфия D. палеграфия Е. полисемия $$$A Көмей фонемасын көрсетіңіз А. Һ В. Қ
С. К D. Г
Е. Ң $$$A
Ерін фонемаларын көрсетіңіз А. п, б, м, в, ф, у В. т, д, з, ж, ш С. г, ғ, к, қ D. һ, к, қ Е. и
$$$A Ілгерінді ықпал заңына бағынып тұрған сөздер қатарын көрсетіңіз: А. Қарагөз, Талдығорған, бірғатар, күз гелді В. жүрегі, шабу, тарағым, ағ ешкі С. қазанғап, ортаң ғолдай, таш шол, мең гөрдім D. көг аспан, жоғ зат, ақ жауын, еқ ешкі Е. қарқ етті, селк етті, зып етті $$$C
Тоғыспалы ықпал заңына бағынып тұрған сөздер қатарын көрсетіңіз? А. қарагөз, Талдығорған, бірғатар, күз гелді В. қаракөз, Талдықорған, бір қатар, күз келді С. қазаңғап, ортаң ғолдай, таш шол, мең гелдім D. көк аспан, жоқ зат, ақ жауын, еқ ешкі Е. көг аспан, жоғ зат, ағ жауын, ағ ешкі $$$E Сөз ұяң з дыбысына бітіп кейінгі сөз ж дыбысынан басталғанда қандай өзгеріс болады? А. з дыбысы ш дыбысына айналады В. з дыбысы с дыбысына айналады С. з дыбысы з дыбысына айналады D. з дыбысы щ дыбысына айналады Е. з дыбысы ж дыбысына айналады $$$A
Сөз ұяң з дыбысына бітіп кейінгі сөз қатаң ш дыбысына басталғанда қандай өзгеріс болады? А. з дыбысы ш дыбысына айналады В. з дыбысы с дыбысына айналады С. з дыбысы з дыбысына айналады D. з дыбысы щ дыбысына айналады Е. з дыбысы ж дыбысына айналады $$$A Кейіді ықпалға байланысты сөздерді табыңыз: А. бож жорға, жүж жыл, көс салу В. ортаң ғолдай, мең гөрдім, таш шол С. көп пала, әкеп пер, әкеп кет D. көп дала, әкеп пер, әкеп кет Е. клубқа, отрядтан, педагогпен $$$E
Ауаның кілт үзілуінің не кедергіге ұшырауының нәтижесінде пайда болатын жеке дыбыс, не дыбыстар тобы А. Ырғақ
В. Тасымал С. Екпін
D. Бунақ Е. Буын
$$$E Көрші дыбыстардың ілгерінді-кейінді қарсы әсері А. Бөгенбай, сенбеді В. Ақ ешкі, тауып С. Қаракөз, ішсін D. Айтпай, әкеп бер Е. Қазанқап, ортан қолдай $$$A
Түбір мен қосымша немесе сөздер аралығында қатар келген дыбыстардың алдыңғысының кейінгі дыбысқа ықпал етуі, үндесуі А. Ілгерінді ықпал В. Кейінді ықпал С. Тоғыспалы ықпал D. Буын үндестігі Е. Регрессивті ықпал $$$A Түбір мен қосымша аралығында қатар келген дыбыстардың кейінгісінің алдыңғы дыбысқа ықпал етуі А. Бағады, шабу, жүрегі В. Ақ жауын, жоқ зат, ақ ешкі С. Сенбеді, келгенмін, мен көрдім D. Жанпейіс, Бөгенбай, он бес Е. Тас жол, Қосжан, Бас жақ $$$B
Қазақ тіліндегі тума сөздердің бірыңғай жуан не жіңішке буынды болып келуі қалай аталады? А. Дыбыс үндестігі В. Буын үндестігі С. Тоғыспалы ықпал D. Үндестік заңы Е. Кейінді ықпал $$$D Қазақ тіліне тән дыбыстар нешеу? А. 5 В. 26
С. 15 D. 9
Е. 3 $$$A
Қай сөйлемдегі септік жалғауы түсіріліп қолданылған? А. Баласы шешесі берген құртын ұнатты. В. Ыждағаттылықпен тыңдамауы қынжылтарлық. С. Ықыласқа разы болмауы күмәнданарлық. D. Ынтызарлықпен ысырапшылдықты мәселе етіп көтергенбісіңдер? Е. Даудың басы –Дайрабайдың көк сиыры. $$$D Үстеуді көрсетіңіз. жүктеу/скачать 3.37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|