Жұмыстың және жұмысшы мамандардың бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (23-шығарылым) 1-бөлім. Жалпы ережелер Жұмысшылардың жұмыстары мен кәсіптерінің бірыңғай тарифтік-біліктілік анықтамалығы (23- шығарылым) (бұдан әрі бтба) «Кеме құрастыру және кеме

электротехника және радиотехниканың негізгі заңдылықтарын;

қарапайым радиосызбаларды, радио аппаратуралардағы негізгі тораптардың және бөлшектердің шартты белгіленуін оқу ережелерін;

қарапайым кеме радио жабдығының құрылымын және жұмыс принципін; өлшеудің негізгі құралдары және оларды пайдалану ережелерін;

кемеде аппаратураларды бөлшектеу және монтаждау ережелері;

жөнделіп жатқан аппаратураны пайдаланудың негізгі ережесін және жұмыс принципін;

аппаратурада қолданылатын радиолампалардың, жартылай өткізбе сымдардың белгіленуі және түрлері, олардың негізгі параметрлері және цоколдауды;

күйлендіргіштердің және кернеу тұрақтандырғыштардың жұмыс принципін;

түзететін құралдарды;

аппаратуралардың қуат алу көздерін;

бір фазалы трансформаторларды қосу тәртібін;

жөндеу жұмыстарында қолданылатын электрлі оқшаулау материалдарының негізгі номенклатурасын, оларды қолмен және станоктарда өңдеу технологиясын;

аппаратураларды жөндеу кезінде қолданылатын құралдар құрылғыларды; кабельдерді қаптау ережелерін; радиотехника аппаратураларын құрастыру кезінде қолданылатын кабельдер және сымдардың негізгі маркаларын;

негізгі оқшаулау материалдарын;

дәнекерлеу кезінде қолданылатын дәнекерлегіштердің маркалары мен құрамдарын;

дәнекерлеу ережелерін; дәнекерлеу кезінде қолданылатын құралдардың белгіленуі мен оларды пайдалану ережелерін; трансформаторларды, индуктивтілік орауыштарын және аппаратура тораптарын құрастыруда қолданылатын сымдардың негізгі маркаларын.

179. Жұмыс үлгілері:

1) антенналар, фидерлер –құрастыруға дайындау;

2) биркалар – электрлі картоннан дайындау;

3) байланыстырғыш бұраулар – жөндеу, шаблон бойынша дайындау;

4) дроссельге және трасформаторларға арналған каркас – гетинакстан дайындау;

5) қарапайым индукция орауыштары – айналдыру;

6) телеграф кілті – радистің үстеліне орнату;

7) шақыру тетігі – жөндеу;

8) ауыспалы қалыптар – орнату;

9) қуат беру қалыптары – жөндеу;

10) антенналы коммутаторлар – бөлшектеу;

11) сақтандыруы бар қораптар - бөлшектеу, жөндеу,жинау;

12) кабельді жиектер - улау, қалайылау;

13) антенналы сымдар – дайындау;

14) қарапайым реле – бөлшектеу, контактыларын тазарту, оқшаулау төсемдерін дайындау;

15) қуат беру желілері – вольтметр кернеуін өлшеу;

16) кабельді бекітуге арналған стандартты және стандартсыз қапсырмалар – дайындау;

17) трансформатор – электрлі картоннан немесе кабельді қаңылтырлардан каркас дайындау;

18) микро телефонды тұтқалар – қарапайым жөндеу;

19) антеналы дөңгелек шиналар – дайындау, шеттерін қалайылау

20) жез шиналар – үгіту, фаскаларын шешу.

Параграф 2. Кеме радиомонтажшысы, 3-разряд
180. Жұмыс сипаттамасы.

байланыс және қадағалау құралдарының аппаратурасын бөлшектеу;

жөнделетін аппаратураны түйіндерге бөлшектеу және жинау;

аппаратура түйіндеріндегі ақауларды анықтау және жою;

аппаратура тізбектерінің оқшаулау кедергісін мегаомметрмен тексеру; шынжырлардың монтажына арналған сымдардың маркаларын іріктеп алу, схемаларда монтаж сымдарды ауыстыру;

құралдардың схемасымен монтаждау;

кабельдің тармақтарын сөндіру және байланыс және қадағалау құралдарының аппаратурасынан кабельдің ұштарын шығару;

кемелерде кабельді тарту, салу және бекіту, кабельдің ұштарын шығару

және анағұрлым жоғары білікті радио монтажшының басшылығымен байланыс және қадағалау құралдарының аппаратурасын қосу;

радио арқылы қабылданатын, радио тарататын аппаратураны, трансляциялық қондырғыларды жөндеу;

хабарлағышта қыздырылған және анодтық тізбектерді, микрофон тізбектерін тексеру;

тізбектердің қабылдағышында жоғары, аралық және кең жиіліктерді, радио лампалардың қыздыру қоректену тізбектерін тексеру;

жұмысқа арналған қуаты аз радиостанцияны жазу және антенналарды құру; жұмыстың барлық түрлері бойынша аппаратураны тексеру;

антенна қабылдағыштарын даярлау және оларды кемелерге орнату; радиолампалардың, хабарлағыштардың және қабылдағыштардың жұмыс тәртібін тексеру;

заряд құрылғысымен аккумуляторлық монтаж, аккумуляторларды жөндеу және зарядтау;

радиотехникалық құралдарды жөндеу радиолокациялық станция хабарлағышында қыздырылған және анодтық тізбектерді тексеру (РЛС); гидроакустика хабарлағышының барлық тізбектерін тексеру, қабылдағышта жиіліктердің жоғары, аралық және аласа күшейту тізбектерін, қыздыру тізбектерін тексеру;

электрондық - сәуле түтіктерді қоректендіру тізбектерінің синхронизация индикаторында тексеру;

уақытша жинақтау - алмалы-салмалы схемаларын қолданумен қосу және стендіде тексеру, анықталған ақауларды жою;

антенно - фидерлік құрылғыларды және дірілдеткіштерді орташа жөндеу;

тісті ілінулерді қалыптастыру;

навигациялық құралдарды жөндеу: навигациялық құралдардың жұмысының бөлек түйіндерін және механизмдерін ағымдағы жөндеу;

ақауларды тауып және жоя отырып жекелеген блоктар мен аспаптарды баптау;

анағұрлым жоғары білікті радио монтажшының басшылығымен дайын фундаменттерде байланыс және электр радио навигация аппаратурасын кемелерге орнату.

181. Білуге тиіс:

электротехника, радиотехника, электроника негіздерін;

негізгі радио өлшеу құралдарының белгіленуі мен жұмыс істеу қағидасын электр тоғын, кернеуді, қуатты (олардың физикалық мәні) өлшеудің негізгі бірліктерін;

сымсыз байланыс және қадағалау аппаратурасының белгіленуі, құрылысы мен әрекет ету қағидасын;

хабарлағыштардың үлгілерін;

қабылдау – таратушы және күшейткіш аспаптың әрекет ету қағидасын; монтаждау кабельдерінің, сымдардың, оқшаулаушы материалдардың номенклатурасын, маркаларын және олардың электрлік қасиеттерін;

кабель мен сымдарға рұқсат етілетін тоқ жүктемелерінің нормаларын; кеме радиоаппаратурасын жөндеу кезінде бөлшектеу жұмыстарын орындау ережесін;

аппаратураға жөндеу жасау ережесі мен реттілігін;

ақауларды табу және жою тәсілдерін;

радиолампалардың, электрондық- сәуле түтіктерінің және жартылай сымды аспаптардың түрлері, белгіленуі, құрылымы мен әрекет ету қағидасын, олардың негізгі параметрлерін;

электр элементтерді өлшеу әдістерін;

күрделі емес сызуларды оқу, монтаждау және негізгі сызбаларды оқу ережесін;

қуат таратқыштардың барлық түрлерін, олардың жұмыс істеу қағидасын, қосу және қызмет көрсету ережесін;

қуат таратқыштардың басқару жүйесін, сигнал беру және блоктау ережесін;

ауыстырып қосқыштардың және қуат таратқыштар мен қабылдағыштардың верньерлік құрылғылардың құрылысын;

толқын өлшеуіштің құрылысы және ондағы ақауларды табу тәсілдерін, анод және тор сымдарының орналасу ережесін;

жиілікті модульдеу радиостанцияларының, түрлендіргіштердің, селендік және сынаптық түзеткіштердің құрылысы мен белгіленуін; радио таратқыштардың әрекет ету қағидасы мен қуат көздерінің болуы мүмкін ақауларын;

антенналардың, радио байланыс аппаратураның құрылымын;

радиомукация және гидроакустика аппаратурасының негіздерін;

РЛС-тің және олардың жекелеген аспаптары мен блоктарының іс-қимыл қағидасын, элементтердің құрылысын, РЛС қуаттандыру көздерін және олардың электрлік деректерін, баптау жұмыстарын жүргізу, параметрлерін өлшеу ережелерін;

магнитрон, клистрон құрылғыларын, қозғалғыш және шағылдырғыш толқынның лампаларын белгілеу мен әрекет ету принципін;

антенналық-фидерлік құрылғылардың құрылымы мен белгіленуін; навигациялық аспаптардың жекелеген тораптары мен блоктарының жұмыс істеу қағидасын, құрылымын (гидрокомрастар, лагтар, эхолоттар, төсем-автоматтар);

тораптардың, блоктардың құрылымын, күшті бөліктің сызбаларын, навигациялық жабдықтың блоктарының негізгі сызбалары мен оларды реттеу әдістерін;

182. Жұмыс үлгілері:

1) апат анттеналары- дайындау;

2) Г- немесе Т- тәрізді антенна, көлбеу сәулесі, цилиндрлі дайындау, көтеру, реттеу;

3) радиолокациялық станцияның антеннасы - редукторды бөлшектеу және жинау, люфтарды жою;

4) эхолоттың вибраторы – жөндеу;

5) ГР тәрізді каютта трансляциясының динамикалары- жөндеу;

6) біріктіргіш бұраулар – жөндеу;

7) өткізгіш сым – қалқаларды дайындау, ұштарын дәнекерлеу;

8) аралық жиіліктің пішін – ауыстыру;

9) аппаратураны орнатуға арналған кронштейндер – бұрыштан дайындау;

10) осциллограф – ашу блогын жөндеу;

11) таратқыштар – блоктар бойынша бөлшектеу, бөлшектерді ауыстыру, құрастыру;

12) ауыстырып қосқыштар –бөлшектеу, жөндеу;

13) түрлендіргіш - жөндеу, мойын тіректерді және щетка ұстағыштардың серіппелерін ауыстыру;

14) негізгі гирокомпастың аспабы - кардан алқасын жөндеу;

15) электр өлшеу аспаптары – жөндеу;

16) радиоқабылдағыш – төмен жиілікті күшейткіштерді жөндеу және реттеу, жұмыс режимін тексеру;

17) радиостанция – сызбаны жинау, штаттық антенналармен жұмыстың барлық түрлері бойынша байланысты тексеру;

18) репитер – бөлшектеу, жөндеу, құрастыру.

19) радиолокациялық станциялар және и гидроакустика аппаратурасы – блоктар бойынша бөлшектеу;

20) трансляциялық кеме шынжыры - сызбаға сәйкес зақымданған жерлерін табу және жою;

21) трансформатор - орау,жинау;

22) әр түрлі фишкалар (оның ішінде қарапайым) –дәнекерлеу;

23) жерге қосу шиналары – аспаптарға дейін бұрылулармен төсеу және бекіту;

24) орташа қуат таратқыштардан күш қалқандары - жөндеу.

Параграф 3. Кеме радиомонтажшысы, 4-разряд

зақымданған кабельді жөндеу;

бақылау электр және радио өлшеу аспаптарын пайдалана отырып орташа күрделі аппаратураны және аспаптарды жөндеу, реттеу және баптау;

монтажды толықтай немесе ішінара ауыстырумен орташа күрделі сигнал беру және бұғаттау шынжырларында ақауларды табу және жою;

аспаптардың жекелеген блоктарын монтаждау;

кез-келген күрделікті түзету құрылғыларымен ауыстырып, қосқыштарды жөндеу;

күрделі емес бөлшектерді дефектациялау;

радиолампалардың жұмыс сипаттамаларын алу;

реленің барлық түрін жинау және реттеу;

радиоқабылдау, радио тарату аппаратурасын және трансляциялық қондырғыларды жөндеу: екінші және үшінші класты тура күшейту қабылдағыштарын және супергетеродиндерді жөндеу;

орташа қуатты таратқыштарды жөндеудің барлық түрін және қуат таратқыштарды ағымдағы жөндеу;

аспаптарды қолданумен таратқыштар мен қабылдағыштарда пішіндерді баптау;

электрондық релені реттеу және таңдау;

жиілікті модуляциямен радиостанцияларда зақымданған жерлерді анықтау және жою;

радиостанция жұмысын өзгерту;

ВГС байланысының барлық жүйелерін, барлық жүйелердің трансляциялық тораптарын, жағамен байланыс жүйелерін, каюта мен қызметтік жайлар бойынша трансляция сызықтарын жөндеу;

УКВ радиостанциялардың антенналарын күрделі жөндеу;

РЛС толқын ұстағыштарды жинау және қиыстырып келтіру;

антенналарды күрделі жөндеу;

тарату антенналарын дайындау;

радиотехникалық құралдарды жөндеу: РЛС қадағалауды және гидроакустика аппаратурасын объектіден кейіннен тапсырумен жөндеу, реттеу және баптау;

магнетронның жиілік спектрін анықтау;

ұстау сызығының жұмыс режимін тексеру; РЛС қадағалау және гидроакустика аппаратурасының жинау- құрастыру уақытша сызбаларын пайдаланумен стендіде қосу және баптау;

ақауларды жөндеу;

спектр анализаторларының радио өлшеу, сызық емес бұрмалаулардың өлшеу аспаптарын, стандартты сигналдардың өлшеу қабылдағыштары мен генераторларды жөндеу, реттеу, баптау және тапсыру;

неғұрлым м жоғары білікті кеме радиомонтажнигімен бірге жоғары дәлдікті РДБС объектіден баптау және тапсыру;

гидроакустика аппаратурасының антенна-фидерлік құрылғыларын жөндеу; навигациялық аспаптарды жөндеу: орта күрделі навигациялық аппаратура тораптары мен блоктарын механикалық және электрлік келістіру, навигациялық аспаптарды швартты және қозғалғыш сынауға тапсыру.

184. Білуге тиіс:

электротехниканың, радиотехниканың және электромагнитті толқындардың таралу негіздерін;

радио өлшеу аспаптарының белгіленуі мен құрылысын, оларды пайдалану ережесін;

маркалары әр түрлі және бөлікті сымдар мен өткізгіш сымдарға рұқсат етілетін тоқ жүктемелерінің нормаларын;

сымдардың құрылысы мен олардың сипаттамаларын;

КСРО тізілімі мен РСФСР Өзен тізілімінің ережесін;

аппаратураны швартты және қозғалғыш сынау бағдарламаларын;

кемелер мен жаға объектілерінде орнатылатын қабылдау- тарату аппаратурасының кинематикалық, негізгі және монтаждау сызбаларын, түрлерін, құрылысы мен пайдалану ережесін;

радиолокацияның, импульсты техниканың, гидроакустиканың негіздерін; реттелетін аппаратураға қойылатын техникалық шарттарды;

аппаратураны майлау мен суыту үшін қолданылатын негізгі материалдардың маркаларын;

төмен жиілікті күшейткіштердің әр түрлі сызбаларын;

радио арқылы қабылданатын, радио тарататын аппаратураны және трансляциялық қондырғыларды жөндеу ережесі мен әдістерін: басқару, сигнал беру және таратқыштарды бұғаттау жүйелерін;

электрондық реле жұмысын;

кварц және оны қабылдағыштар мен таратқыштарда пайдалануды;

кварцты тұрақтандыру қағидасын;

кварц сүзгілерінің құрылысын;

анодтық қуатты лампаларды суыту тәсілдерін;

тарату радиостанцияларын қуаттандыру көздерін;

оларды пайдалану ережесін;

радиолокациялық және гидроакустикалық аппараттардың түрлері, олардың белгіленуі, жұмыс істеу қағидасы, пайдалану ережесін;

тарату, қабылдау және индикаторлық құрылғыларының әр түрлі жүйелерін;

радиолокациялық және гидроакустикалық аппаратураны, антенналы-фидерлік құрылғылар мен вибраторларды жөндеу ережесі мен әдістерін; гироскопия теориясының негіздерін;

суда дыбыстың және гидравликаның таралуын;

навигациялық аспаптардың түрлері, олардың белгіленуі, жұмыс істеу қағидасы, пайдалану ережесін;

навигациялық аспаптарды жөндеу әдістері мен сынау тәсілдерін.

185. Жұмыс үлгілері:

1) қосу реттеу аппаратурасымен күрделі агрегаттар - жөндеу, реттеу;

2) қуат көзін беру агрегаты – мойын тіректерді, щетка ұстағыштарды бөлшектеу, ауыстыру, кемеге орнату;

3) тарату және қабылдау антенналары – дайындау, жинау, орнату;

4) ромбы антенналары – сызу бойынша дайындау, орнату;

5) қадалық он метрлік антенна – объектіде жинау және орнату;

6) орта күрделі гидроакустика аппаратурасы – параметрлерді өзгертіп баптау;

7) байланыс және электронавигация аппаратурасы – кемелерде дайын фунламенттерге орнату;

8) қуат таратқыштың антенна блогы - жөндеу;

9) сыйымдылығы ауыспалы конденсаторлар блогы – түйістіру;

10) тұрақтандырылған түзеткіш - жөндеу, реттеу;

11) гирокомпас – электр қуат көзін алу режимдерін, сезімтал элементті және қадағалау жүйесін тексеру және реттеу, негізгі аспапты жөндеу (сезімтал элементтен басқа);

12) камера – аппаратураны жөндеу, баптау кезінде қолдану;

13) «К» тәрізді коммутатор – жөндеу;

14) курсограф – бөлшектеу, жөндеу, жинау, реттеу;.

15) «МГ» тәрізді мегафон – жөндеу;

16) сағаттың лага механизмі – байланысты реттеу;

17) планшет автоматы – салушының планшеті - бөлшектеу, жөндеу, жинау, реттеу;

18) төсем-автоматының қайта қалыптастырушысы – салушының түрлендіргіші - бөлшектеу, жөндеу, жинау, реттеу;

19) қабылдағыш – барынша сезімталдыққа баптау, төмен жиілікті күшейткіштің шығатын каскадының режимін таңдау;

20) «СРП» тәрізді радиопеленгатор - жөндеу,реттеу;

21) радиолокация станциясының редукторы - жөндеу, реттеу;

22) репитер – баптау;

23) жоғары жиілікті өткізгіш сымдарға арналған майлаулар - нығыздау;

24) қабылдағыштардың шынжырларындағы паразитті байланыс – іздеу, жою;

25) радиотрансляциялық байланысты синхрондау – сызбаны баптау;

26) «Кивач» тәрізді радиолокация станциясы – жекелеген бөлшектерді және бұрауларды ауыстыру;

27) шупеленгатор станциясы – баптау;

28) кемелерде құрастырылған аппаратура сызбалары - кабельдерді тесу, оларды оқшаулау мөлшерлерін өлшеу, аппаратураны қосу, кабельдердің және аппаратура корпустарының жерге қосу сапасын тексеру;

29) гониометриялық қондырғы - ақауларды табу және оларды жою;

30) тізбектер – кернеу бойынша осциллографтау;

Параграф 4. Кеме радиомонтажшысы, 5-разряд

байланыс аппаратурасын және қадағалау құралдарының аппаратурасын жөндеу;

аппаратураның зақымданған кез-келген жерлерін анықтау және жою;

блоктарды жекелеген элементтерге бөлшектеу, күрделі байланыс топтарын жөндеу, жинау, реттеу;

күрделі сүзгілерді жөндеу және баптау;

кернеу мен жиілікті автоматты реттеу құрылысымен генераторларды, жарты сымды элементтермен және релелі техника элементтерімен жүйелерді стендіде жөндеу және сынау;

радиоқабылдағыш, радио тарату аппаратурасын және трансляциялық қондырғыларды жөндеу;

қабылдағыштардың барлық сыныбын және таратқыштардың кез-келген қуатын жөндеу, реттеу және баптау;

объектігі 1 кВт қуаты бар таратқыштарды кез келген антенна кезінде берілген толқынға қосу және баптау, антеннаға толық беруге дейін баптау;

таратқыштарды басқару және сигнал беру тізбектерінде күрделі элементтерде зақымданған жерлерін анықтау және жою;

таратқыштарды, қабылдағыштарды сынау және жұмысты тапсырушыға тапсыру;

жиелік модульдерінің таратқыштарын жөндеу;

таратқыштарға шыны антенналарды орнату және іріктеу;

таратушы аппаратурадағы ақауларды табу және жою; сүзгілер мен ұзатқыштарды жөндеу және баптау;

ауыспалы селективтивті қабылдағыштарды жөндеу;

верньерлік құрылғыларды жөндеу;

қызметтік мақсаттағы радиоқабылдағыштарды, радиотарату және теледидар қабылдағыштарын жөндеу;

анттеннаның герметикалық енгізулерін жөндеу және орнату;

ВГС дауысты зорайтқыш ішкі байланыстарын, трансляциялық тораптарды, үлкен қуатты күштерді күрделі жөндеу;

ретті байланыс УКВ аппаратурасын жөндеу;

радиотехникалық құралдарды жөндеу: қадағалау радиолокациялық станцияларды және күрделі гидроакустика аппараттарына стенділік сынаулар жүргізу;

күрделілігі үлкен гидроакустика аппаратурасын баптау;

жоғары дәлдікті толқынөлшеуіштерді, құрастырылған аспаптарды, уақыт интервалдарыны өлшеуге арналған аспаптарды, қуат өлшеуіштерін жөндеу;

күрделі элементтерде, блоктарда зақымданған жерлерін табу және анықтау;

кинематикадық есептеу- шешуші сызбаларды жөндеу кезінде слесарлық жұмыстарды орындау;

навигациялық аспаптарды жөндеу: электр навигациялық аспаптарды орнату және жөндеу бойынша барлық жұмыстарды орындау және басқару;

кемелерде навигациялық аспаптарды толық жинақтау және сынау;

аспаптардың, күрделі навигациялық қондырғылардың техникалық шарттарына сәйкес баптау және реттеу;

аспаптардың көрсеткіштері, тізбек параметрлерінің өзгерісі бойынша жұмыс режимін қадағалау және сипаттамаларын құру;

аппаратураның барлық тораптары мен блоктарын механикалық және электрлік келістіру.

187. Білуге тиіс:

радиотехника, электроника және телемеханика негіздерін;

радиолокациялық және гидроакустикалық аппаратураны жұмыс істеу қағидасы, құрылысы мен пайдалану ережесін;

радио өлшеу аспаптарының белгіленуі мен құрылысы, оларды пайдалану ережесін;

оқшаулау материалдарын тағайындау, техникалық және электрлік қасиетін;

электр магнитті волдерді тарату және қабылдау және электр энергиясын дыбысқа айналдыру;

кабельдер мен сымдардың бірігуі мен ұзындығына байланысты жүктемені және кернеудің мақсаттарға жету есептерін;

электр кедергілерінің көздері және олардан қорғау шаралары;

байланыс құралдары аппаратураларын реттеу, баптау және беру және қадағалау ережелерін;

байланыс аппаратурасындағы ақаулар мен зақымданған жерлерін анықтау және қадағалау, оларды жою тәсілдерін, қуатты электр станцияларын қуаттандыру көздерінің түрлерін;

сымдар мен жарты сымдар;

аппаратураның бөлшектері мен тораптарын жөндеу, қалпына келтіру және дайындау кезінде қолданылатын материалдардың технологиялық және электрлік қасиеттерін; КСРО тізілімі мен РСФСР Өзен тізілімі ережесінің техникалық шарттарын;

кестелерді оқу ережесін, кез-келген күрделіктегі негізгі монтаждық және кинематиткалық сызбаларды;

стенділер мен кемелерде жөнделген аппаратураны сынау ережесі мен тәсілдерін;

жөнделетін таратқыштардың түрлері мен құрылымын;

таратқыштар мен қабылдағыштардың барлық каскадтарын баптау ережесін;

қосарландырушының белгілеу және жиілікті қосарландыру тәсілдерін;

қорғаныш тізбектері мен қуатты таратқыштарды басқару тізбектерінің жұмысын;

тарату аппаратурасының және трансляциялық қондырғылардың автоматикасын;

қабылдау- тарату аппаратурасын пайдалану ережесін;

жиілікті модуляциялаумен таратқыштарды; антенналардың түрлерін;

катоттық үстіктердің негізгі түрлері және оларды қуаттандыру тәсілдерін;

радио өлшеу құралдарын жөндегеннен кейін тексеру баптау ережесін;

қуатты радиостанцияларды қуаттандыру көздерінің барлық түрлерін; зарядты разрядсыз құрылғыларға қызмет көрсетуді;

радиоплуактациялық және кемелерге орнатылатын гидроакустикалық станциялардың түрлерін, жұмыс істеу қағидасын, құрылысын, пайдалану ережесін, оларды жинақтау ережесін;

күрделі дайындалған бөлшектерді тексеру тәсілдерін;

күрделі навигациялық аспаптардың барлық түрлері мен жүйелерінің жұмыс істеу қағидасын, құрылымдары мен пайдалану ережесін;

сызбаның жекелеген аспаптарының жүйелілігін және реттеу тәсілдерін;

навигациялық аспаптарды швартты және қозғалтқыш сынауларға орнатуға, реттеуге, сынауға және тапсыруға қойылатын техникалық шарттарды.

188. Жұмыс үлгілері:

1) автомат-салушы - бөлшектеу, жөндеу, жинау;

2) әріп басатын аппаратура- монтаждау;

3) Радиобайланыс аппаратурасы: «Барк», «Бриг», «Корвет», «Муссон», «Сирена»; түрлі РПУ; «Штиль», «Шторм», «Сибирь», «Циклонда» тәрізді радиоқабылдағыштар; «Ангара», «Рейд», «Сейнер», «Чайка» тәрізді радиостанциялар - жөндеу, монтаждау;

4) қорғаныш құралы сызбасының аппаратурасы – монтаждау, реттеу;

5) толқынды жүргізуші – жинау, қиыстырып келтіру мен орнату, күміс жалату;

6) «Курс», «Bегa», «Амур» тәрізді гирокомпос – жөндеу;

7) «МГЛ», «ЛГ» тәрізді Лаг - жөндеу, монтаждау;

8) таратқыштар - модульдеудің болмау себептерін анықтау және жою, барлық элементтерді уақытша қосу, жөндеуден кейін қосу және реттеу;

9) аспаптар, аппаратура мен байланыс құралдары және навигация (алтыншы разрядта көрсетілгендерден басқа)- жөндеу;

10) ауыспалы селективті қабылдағыш – баптау;

11) «Рыбка», «Румб» тәрізді радиопеленгатор – жөндеу;

12) «Кивач» тәрізді радиостанция – жөндеу;

13) радиостанциялар - жөндеу, қабылдау-тарату құрылғысын баптау;

14) «Рябина», «Березка» тәрізді ішкі дауыс жоғарылатқышының байланысы – жөндеу;

15) «Сейнер», «Рейд» тәріздіі УКВ станциясы - жөндеу, монтаждау, орнату;

16) машина, машина-қазан, руль телеграфтары, постылар, көрсеткіштер - жөндеу, реттеу;

17) жартылай сымды аспаптарда сигналдарды күшейткіш – баптау;

18) «НЭЛ», «Река», «Кальмар» тәрізді Эхолот - жөндеу, монтаждау.

Параграф 5. Кеме радиомонтажшысы, 6-разряд
189. Жұмыс сипаттамасы.

ерекше күрделі байланыс және қадағалау құралдарының аппаратурасын стенді мен кемелерде жөндеу, монтаждау, реттеу, баптау және тапсыру;

аппаратураны жөндеу кезінде негізгі монтаждау сызбаларын құрастыру;

кез-келген аппаратураны жөндеуге ақаулы тізімдемелерді құрастыру;

байланыс және қадағалау құралдарының барлық аппаратурасына техникалық сипаттамалар құрастыру;

радио арқылы қабылданатын, радио тарататын аппаратураны және трансляциялық қондырғыларды жөндеу: қабылдағыштар мен таратқыштарды жөндеу кезінде үйлесімді байланыстарды және режимдерді іріктеп алу;