пернелер комбинациясын қолданамыз.
Нөмірленген тізімді жасау үшін:
1. Формат – Тізім командасын таңдау.
2. Нөмірленген батырмасына тышқанды шерту.
3. ‡лгіні таңдау.
4. ОК батырмасына шерту.
-
3.1-сурет.
Нөмірленген тізім сұхбат терезесі
|
|
3.2-сурет.
Маркерленген тізім сұхбат терезесі.
|
Мәтiндi бағаналарға бөлу
Мәтiндi бағаналарға бөлу – сөздiк, өлеңдер жазғанда т.б. қолдануға болады.
Мәтiндi бағаналарға бөлу үшiн алдын-ала тұтас құжатты немесе оның кез-келген бөлiгiн белгiлеп аламыз.
1. Бет белгi режимiне көшiремiз;
2. Саймандар тақтасында орналасқан бағаналар батырмасын шертемiз де, тышқанды ұстаулы күйiнде жылжыта отырып, қажеттi бағана санын көрсетемiз;
-
Меню қатарынан Формат - Бағаналар командасын орындағанда ашылған сұхбат терезесiнде бағана санын көрсетемiз.
-
Бағаналар сұхбат терезесiнде, мәтiндегi бағаналар санын, енiн, олардың бiр-бiрiнен ара қашықтық мәнiн бере аламыз. Егер бағаналар арасын сызықпен бөлгiмiз келсе, Бөлгiш (Разделитель) жалаушасын, алендерiн бiрдей жасағымыз келсе, бiрдей ендi бағаналар жалаушасын көтеремiз де ОК батырмасын шертемiз. Ал Қолдану (Пременить) деген қатарда әрекеттi қолдану аймағын таңдаймыз.
3.3 –сурет. Мәтінді бағаналарға бөлу сұхбат терезесі.
Мәтiннiң жиегiн белгілеу, бояу, беттердi суретпен қоршау.
Мәтiннiң жиегін әр-түрлi сызықтармен белгілеу, бояу, беттердi тiзiмде бар әр түрлi суреттермен қоршау мүмкiндіктер бар. Осы әрекеттердi Формат – Шекаралар және бояу (Границы и заливка) командасын орындау арқылы iске асырамыз.
1.Тұтас мәтiндi немесе бөлiгiн белгiлеп алған соң Формат – Шекаралар және бояу командасын орындаймыз.
2. Ашылған сұхбат терезесiнде қажеттi шамаларды енгiземiз. Бұл сұхбат терезесi Шекара, Бет, Бояу үш астарлы бетiнен тұрады.
Шекара астарлы бетiнде мәтiндi жиек, көлеңке, көлемдi, басқа жиектемелердiң бiрiн және сызықтың түрiн, түсiн, енiн таңдай отырып, үлгiсiнен көрiп, қажеттi емес шекараны үлгiде немесе сәйкес батырмада шерту арқылы iске қосып, қайта алып тастау әрекеттерiн орындап болған соң, ОК батырмасына шертемiз. Параметрлер… батырмасын шерткенде мәтiн мен жиектеменiң арақашықтығын азайтып-көбейту мүмкiндiгiн беретiн сұхбат терезесi ашылады.
Бет (Страница) астарлы бетiнде дәл осы әрекеттердi орындауға және бiр немесе бiрнеше беттi Сурет (Рисунок) батырмасын шерткенде шығатын тiзiмнен таңдап алынған суретпен қоршау мүмкiндiгi бар.
Бояу (Заливка) астарлы бетiнде мәтiннiң белгiленген аймағын бояу параметрлерiн бергеннен кейiн ОК батырмасын шерткенде, таңдаған түске боялады.
3.4 –сурет. Шекаралар және бояулар сұхбат терезесі.
Тапсырмалар-1
1. «Информатика» деген атпен файл құрып, төмендегі мәтінді теріңіз.
Информатика.
Компьютерде машықтану.
Тілдер және автаматтар теориясы.
Алгоритмдер және мәліметтер теориясы.
Мамандыққа кіріспе.
Дербес ЭЕМ.
Тиімділік әдістері.
Мәліметтер базасы ақпараттық жүйелер.
Сараптау жүйелері жасанды интелект жүйесі.
Есептеуіш жүйелер, жүйелер телекоммуникациясы.
Компьютерлік графика.
Информатиканы оқыту әдістемесі.
Мектеп курсындағы информатиканың таңдаулы сұрақтары.
Қолданбалы программалар пакеті.
Оқытудың қазіргі эаманғы технологиялары.
Компьютерлік желілер жүйелер.
Обьектілі- бағыттық программалау.
Компьютерлік модельдеу және программалау.
Программалап есептер шығару практикумы.
2. Мәтінді ерекшелеп алып Нөмірлеу батырмасына шерту немесе Формат – Тізім командасын орындаңыз.
3. Тізім сұхбат терезесінен Нөмірленген бүктемесін ашып, 1, 2, 3 т.б. түрін таңдаңыз.
4. ОК батырмасына шертіңіз. Төмендегідей тізім пайда болады.
1. Информатика.
2. Компьютерде машықтану.
3. Тілдер және автаматтар теориясы.
4.Алгоритмдер және мәліметтер теориясы.
5. Мамандыққа кіріспе.
6. Дербес ЭЕМ.
7. Тиімділік әдістері.
-
Мәліметтер базасы ақпараттық жүйелер.
9.Сараптау жүйелері жасанды интелект жүйесі.
10. Есептеуіш жүйелер, жүйелер телекоммуникациясы.
11.Компьютерлік графика.
12.Информатиканы оқыту әдістемесі.
13.Мектеп курсындағы информатиканың таңдаулы сұрақтары.
15.Қолданбалы программалар пакеті.
16.Оқытудың қазіргі эаманғы технологиялары.
17.Компьютерлік желілер жүйелер.
18.Обьектілі- бағыттық программалау.
19.Компьютерлік модельдеу және программалау.
20.Программалап есептер шығару практикумы.
5. Осы құжаттың жиегін белгілеп, бетті суретпен қоршаңыз.
Тапсырма-2
1. “Топтың тізімі” деген атпен құжат жасаңыз, маркерленген тізімді қолданыңыз.
Тапсырма-3
1. Құжаттың бірінші бетінде көп деңгейлі тізім жасаңыз. Осы құжатта “Мазмұны” деген тізімнің атауын ортаға туралап, қаріп түрі - Times New Romon, қаріп көлемі - 16. Тізім мәтінінің қаріп түрі дәл сондай, қаріп көлемі - 14.
Тізім мәтіні: І - тарау. Ақпарат және информатика.
1.1 Ақпарат ұғымы.
1.2 Мәліметтендіру негіздері, құрылымы.
1.3 Файлдық құрылым.
1.4 Информатика пәні мен оның мәселелері.
Оқушылардың өзіндік жұмысы
Төмендегі тақырыптар бойынша реферат жазу
-
Microsoft Word мәтіндік редакторы
-
Негізгі түсініктер (типтік интерфейс элементтері, абзац, қаріп, түрі және т.б.)
-
Мәтінді форматтау.
-
Мәтіннің көшірмесін алу және жылжыту.
Стильдер құру. Форматтау: мәтінді туралау, қаріптер және интервалдар
Стильдер құру
Word мәтіндік редакторында абзацтың немесе құжаттың форматталу үлгісіне стиль құрып, оны құжаттың басқа аймағына қолдануға болады. Стильдер құжаттағы тақырыптар, суреттердің айналасындағы жиектеме ішіндегі мәтін (надпись) және негізгі мәтін сияқты мәтін элементтерінің әртүрлі сыртқы түрлеріне құрылады. Стильдер бір ғана әрекет жасай отырып абзацқа немесе сөзге тұтас бір форматтау атрибуттарын пайдалану мүмкіндігін береді. Егер мәтіндегі қандай да бір элементтің форматын өзгерту қажет болса, осы элементке пайдаланылған стильді өзгерту жеткілікті. Стильдер құжатты форматтауды жеңілдетеді және олардың көмегімен мазмұн құрылады.
Формат – Стильдер және форматтау командасын орындағанда экранның оң жағында ашылған тақтадан Стиль құру (Создать – Стиль) батырмасын таңдаймыз. Бұл сұқбат терезесінде форматтау операцияларын жасай аламыз.
4.1-сурет. “Стиль құру” сұқбат терезесі.
Шаблондар
Шаблон - бұл дайын құжаттардан тыс сақталатын тиімді стильдік баптаулар жиынтығы.
WORD программасы дайын шаблондар негізінде жұмыс жасауға мүмкіндік береді.
Шаблон құру үшін Файл – Создать командасын орындап, ашылған сұқбат терезеден шаблон батырмасын іске қосу қажет.
4.2-сурет. “Құжат құру” сұқбат терезесі.
Тақырыптар
Тақырыптар төмендегідей безендіру элементтерінен тұрады:
-
фондық өрнек;
-
негізгі мәтінді және тақырыптарды безендіру стильдері;
-
маркерленген тізімдерді безендіру стилі;
-
графикалық элементтерді безендіру стилі.
Бұл құралдар электронды құжаттарды безендіруге арналған. Формат - Тақырып командасын орындау арқылы тақырыптарға енуге болады.
4.3-сурет. Тақырып сұхбат терезесі.
Ал, абзац дегенiмiз – парақ шетiнен мәтiннiң сол жағына дейiнгi аралық. Одан басқа, қатар мен абзац аралық интервалдарды анықтауға болады.
Қатар арасындағы интервал
Бiр аралықты (Одинарный) - қатар арасындағы интервал сол қатардағы ең үлкен символ биiктiгiндей. Бiр аралықты интервал символ мөлшерiнен сәл-пәл үлкендеу болады;
Бiр жарым аралықты (Полуторный) - интервал бiр аралықтан бiр жарым есе артық болады,
мысалы символ мөлшерi 10 пункт болса, аралық 15 пункт шамасында болады;
Екi аралықты (двойной) - бiр аралықты интервалдан екi есе артық қашықтық, символдары 10 пунктан тұратын қатарлар арасы 20 пункт мөлшерiнде болады;
Минимум – Word редакторында мүмкiн болатын ең кiшi интервал мәнi, ол әртүрлi жағдайларды (жоғары индекстi) есепке ала отырып орнатылады;
Дәлме-дәл (Точно) - қатар аралығы бүкiл текст үшiн бiрдей дәрежеде болады, егер символдар қиылғандай күйде болса, онда оны аздап үлкейту (минимум мәнiн) керек;
Көбейткiш (Множитель) – көрсетiлген қатарлар шамасына еселенген интервал, Мәнi (Значение) деген өрiс қатарына қажет мәтiндi енгiземiз (келiсiм бойынша, үш қатар).
Оқушылардың өзіндік жұмыстары
Тапсырма 1
Төмендегі жазылған мәтінді келесі бетке тасымалдаңыз және оны 0,01 көлеміндегі азат жолдармен беріңіз. Мәтін ені бойынша тураланған және Times New Roman қарпімен берілсін, қаріп көлемі -14, жазылуы - кәдімгідей. Тақырыпты өзгертіңіз. (Формат-Тақырып)
Қазақтың бас ақыны Абай Құнанбаев. Алдыңғы не болмаса соңғы тарихи кезеңдер кезінде оған жететін, оны басып озатыны жоқ.
Ахмет Байтұрсынов.
Тапсырма 2
Басқа бір бөлек бетке құжаттың нөмірленген тізімін жасаңыз, ол келесі элементтерден тұратын болсын: кеңселік орындық (7), жиналыс үстелі (1), жазу наборы (1), ғылыми калькулятор (1), IBM PC типті компьютер (1), телефон (1). Мәтін ені бойынша тураланған және Times New Roman қарпімен берілсін, қаріп көлемі - 16, жазылуы - кәдімгідей.
