Глюкозаның пирожүзім
қышқылына дейін ыдырауы.
• БірІнші кезеңде, глюкозанын,
яғни гексозаның триозаға
айналу процесі жүреді:
Глюкоза оттегінің
катысуымен
ыдыраған кезде АТФ түзілуі.
• 1. 6 моль АТФ субстратты фосфорлану нәтижесінде: яғни 7-,
10-
және цитратты кезеңде екеуі синтезделеді.
• 2. 30 моль АТФ дегидрлену реакциясы кезінде, НАД+
акцептор ролін аткарғанда түзіледі (p/o=3).
• 3. 4 моль АТФ убихинон акцептор ролін аткарған кезде түзіледі
(p/o=2).
• Глюкозаның 1 моль ыдырағанда АТФ-тың 40 молекуласы
түзіледі. Реакцияның басында 2 моль АТФ жүмсалғандықтан,
онын таза шығымы 38 моль болады. Глюкоза толық
ыдырағанда 2880 кДж/моль энергия түзіледі, АТФ гидролизі
кезіндегі босайтын энергия 50 кДж/мольге тең.
АТФ синтезі
үшін глюкозаның ыдырауы кезінде 38 50-1900кДж, яғни барлык
энергияның 65% жүмсалады. Бүл АТФ синтезіне жұмсалатын
энергиянын ең жоғарғы мөлшері, ал ic жүзінде 38 моль АТФ-
тың орньша 25 моль ғана АТФ түзіледі.
Глюкозаны ПЖҚ-на дейін ыдырататын 10
фермент
цитозольде орналасқан да, қалғандары митохондрийде
орналаскан.
• Осындай жолдармен
глюкозаның аэробты
жолмен ыдырауы,
барлык мүшелер мен
ұлпаларды
АТФ-пен
қамтамасыз етеді.
ӘсІресе, ми клеткалары
глюкозаның аэробты
жолмен ыдырауына
тәуелді болады. Себебі,
тәулігіне 100 г глюкоза
тек қана мидың
жүмысьша қажет екен.