Қорытынды
Саяси режим–бұл мемлекеттік билікті жүзеге асыруға жәрдемдесетін тәсілдер мен әдістер. Мемлекеттік биліктегі тәсілдер мен әдістердің жиынтығына қарай екі түрлі режимді бөліп атауға болады–демократиялық және антидемократиялық режимдер.
Демократиялық режимнің белгілері:
халық мемлекеттік билікті жүзеге асыруға тікелей (азаматтардың референдумға қатысуы) және өкілдік (халықтың билікті өзі сайлаған өкілдік органдар арқылы жүзеге асыруы) демократия арқылы қатысады;
шешімді көпшілік азшылықтың мүдделерін ескере отырып қабылдайды;
мемлекеттік биліктің орталық және жергілікті органдарының сайланбалылығы және ауыспалылығы, олардың сайлаушыларға есеп беруі, жариялылық;
сендіру, келісу, келісімге келу әдістері жиі қолданылады;
қоғамдық өмірдің барлық салаларындағы заңның үстемдігі;
адам мен азаматтың құқықтары мен бостандықтары жарияланады және шын мәнінде қамтамасыз етіледі;
саяси плюрализм, соның ішінде көппартиялылық;
биліктің тармақтарға бөлінуі және т.б.
Антидемократиялық режимнің бірнеше түрі болады: тирания, деспотизм, фашизм, тоталитарлық және авторитарлық режимдер. Антидемократиялық режимге мына белгілер тән:
бір саяси партияның үстемдігі;
бір ресми идеологияның болуы;
бір меншік түрінің болуы,
саяси құқықтар мен бостандықтарды жоққа шығару;
қоғамның сословиелік, касталық және т.б. белгілер бойынша бөлінуі;
халықтың төмен экономикалық деңгейі,
мәжбүрлеу мен жазалау шаралаының үстемдігі;
сыртқы саясаттағы агрессиялық сипаттағы әрекеттер және т.б.
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі
М. Иманбаев, Е. Смағұлов “ Саясаттану негіздері”
Д. Жамбылов “Саясаттану”
Р. Әбсаттаров “Саясаттану негіздері”
Ч. Мерриам “Саясаттың жаңа қырлары”
Достарыңызбен бөлісу: |