Жүргізу о қулық
жүктеу/скачать 5.87 Mb. Pdf көрінісі
|
| 8
1.2. жылжымалы компрессорлар, құбыр жүргізуші крандар қолданылады. КОБ ФМБС-қа сәйкес біліктілік (мамандық) атаулары мыналар: бульдозер машинисі, скрепер машинисі, автогрейдер машинисі, біршөмішті экскаватор машинисі, валі тегіс өздігінен жүретін тығыздағыш машинисі, іштен жанатын двигателі бар жылжымалы компрессор машинисі, құбыр жүргізуші кран машинисі. Жол және құрылыс машиналарының машинисі» мамандығында білім алушылар жұмыстардың мынадай түрлеріне дайындалады: 1) жол және құрылыс машиналарына (түрлері бойынша) техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді жүргізу; 2) жол-құрылыс жұмыстары (түрлері бойынша) өндірісін қамтамасыз ету. Осы оқулықта бірінші пән яғни, жол және құрылыс машиналарына (түрлері бойынша) техникалық қызмет көрсету мен жөндеуді жүргізу пәні бойынша құзыреттерді білуді қамтамасыз ететін материал берілген. « Жол-құрылыс жұмыстары (түрлері бойынша) өндірісін қамтамасыз ету» қызметі бойынша жеке оқулық әзірленуі тиіс. ЖОЛ ЖӘНЕ ҚҰРЫЛЫС МАШИНАЛАРЫ ЖҰМЫСЫНЫҢ ЖАЛПЫ БЕЛГІЛЕРІ МЕН ПРИНЦИПТЕРІ Жол-құрылыс машиналары жұмысының жалпы белгілері: ■ типтік түраралық құрамдас бөліктер мен жинақтаушы бірліктерге бөліну; ■ кинематикалық және гидравликалық кестелердің стандартты көрінісі. Жер қазушы-тасушы машиналардың құрамдас бөліктері: ■ жүріс құрылғылары; ■ күш қондырғысы; ■ жұмыс жабдықтары; ■ гидропривод және электр бұйым элементтері; ■ машинистің жұмыс орны. Құрамдас бөліктерді атауда жиі қолданылатын «трансмиссия» ұғымы қозғалтқыштан көліктің жетекші дөңгелектеріне күш беру үшін қызмет етеді және ілінісуден, беріліс қорабынан, кардандық берілістен, жетекші дөнгелектерге келетін жетек механизмінен тұрады. Трансмиссиядағы ажыратқыш қозғалтқышты трансмиссиядан қысқа мерзімге ажырату үшін және кейін баяу қосу үшін қызмет етеді. Беріліс қорабы – жетекші дөңгелектердегі тарту күші мен көлік қозғалысы жылдамдығын өзгертуге арналған құрастырушы бірліктер құрылғысы. Қазіргі заманғы жол және құрылыс машиналарын құрастыру кезінде гидромеханикалық автоматтық беріліс қораптары орнатылады. Олардың орны – қозғалтқыш пен трансмиссияның ортасы. Жол және құрылыс машиналарын жасаудағы басты жетістік ретінде гидроприводтың қолданылуын айтуымызға болады. Оған гидроприводтың мына артықшылықтары себеп болып отыр: ■ гидроприводтың қуаты механикалық жетек құрылғыларының қуатымен бірдей, ал салмағы және көлемі шағын; ■ жұмыс әрекеті жылдамдығын сатылы емес жолмен реттеу; ■ құрамдас бөліктері көлікте неғұрлым оңтайлы орналастыруға мүмкіндік беретіндей етіп жасалған; ■ басқару тұтқасына аз күш жұмсалады. Жол-құрылыс машинасының жұмыс қағидаты бульдозер мысалында мынадай ретті операцияларды орындаумен сипатталады: ■ қайырманы тірек бетінен төмен 50 ... 200 мм тереңдікке түсіру; ■ топырақты кесу; ■ топырақты кесіп тасымалдау; ■ үйіндіні көтеру және топырақты төгу; ■ бастапқы жағдайдағы бос жүріс; ■ операцияларды қайталау. Жол-құрылыс машиналарының жалпы белгілеріне жататын кинематикалық және гидравликалық кестелердің стандартты көрінісі құрамдас бөліктер тетіктерінің ретті әрекеттестігін көрсетеді. Кинематикалық және гидравликалық кестелердің көрсеткіштері МС 2.770—68*, МС 2.781—96-да берілген. Қозғалтқыштың есептеу құралдарының көрсеткіштері бойынша анықталатын, машина жұмысының мотосағаттарымен есептелетін техникалық қызмет көрсету мен жөндеу жүргізудің мерзімділігі жалпы сипаттама болып табылады. |