Жумамбетова Дана Карисовна,аға оқытушы (аты,жөні,тегі,лауазымы, ғылыми дәрежесі және құрастырушының атағы ) типтік оқу бағдарламасы
жүктеу/скачать 431.5 Kb.
|
| Тақырып № 20. Генетика
Кіріспе. Генетика және оның биологияда алатын орыны. Генетика пәнінің мақсаты мен міндеттері. Тұқым қуалаушылық және өзгергіштігі туралы түсінік. Тұқым қуалаушылық пен өзгергіштіктің тірі ұйымының әртүрлі: молекулалық, клеткалық, организмдік және популяциялық деңгейлерінде көрінуі. Дарвин, Нэгели, Вейсмандарың тұқым қуалаушылық теориялары. Генетика әдістері. Қазіргі заман генетикасының дамуының негізгі кезеңдері, оның міндеттері мен жетістіктері. Ауыл шаруашылығының, медицинаның, экологияның, биотехнологияның мақсаттарын шешу үшін генетиканың практикалық маңызы. Қазақстан Республикасындағы генетиканың дамуы. Белгілердің тұқым қуалаушылықтарының негізгі заңдылықтары Генетикалық таңба. Генотип, пенотип, ген, аллель туралы генетикалық түсініктер. Шағылыстыруды жазудың ережелері мен шағылыстыру типтері. Ген – тұқым қуалаушылықтың құрамдылық бөлігі. Сеттон мен Боберилер ұсынған тұқым қуалаушылықтың хромосомалық теориясының негізгі қағидалары. Хромосома: саны, құрамы, химиялық құрамы. Хромосомалардың полиплоидты және диплоидты саны. Митоз, оның биологиялық мәні. Мейоз, гометогенез, спорогенез. Мейоздың биологиялық маңызы. Хромосомалар коньюгациясы. Гибриодологиялық әдіс генетикалық талдаудың негізгі екендігін көрсетті. Гибродологиялық әдістің ерекшеліктері. Г.Мендельдің заңдары. Моногибридттік шағылыстыру. Талдаушы және кері шағылыстыру және олардың шағлыстыру маңызы. Дигибридтік және поли гибридтік будандастыру. Тетрадалық талдау. Ажыраудың статистикалық сипаты:х2. Гаметалар тазалығының ситологиялық негіздері, ажырау гендердің тәуелсіз туқым қуалауы және тіркесу кезінде журетін рекомбинация. Аллельді гендердің өзара әсері: доминаттылық, толық емес доминанттылық, кодоминаттылы. Көптік аллельдер. Адамдағы АВО қат тобының тұқым қуалауы. Летальды гендер. Геннің байқалуының қоршаған орта жағдайына байланыстылығы (реакция нормасы). Пенетранттылық, экспрессивтілік, плейотроптық. Аллельді емес гендердің өзара әсері. Гендердің комплементарлы әсері. Комплементарлық кезіндегі ауытқулар. Гендердің фолимерлі әсері, бір санды және аддетивті фолимерлі гендер. Трансгрессиясы. Модификаторы гендер. Жынысты ауытқу генетикасы. Жынысты анықтаудың типтері. Жыныс хромосомалары. Гомо−және гетерогометалы жыныс. Жыныс пен тіркескен белгілердің тұқым қуалауы. Жыныс пен тіркескен белгілерді зерттеу үшін реципрокты (тура және кері) шағылыстырудың маңызы. Жыныс пен тіркескен тұқым қуалаудың аутосомдық тұқым қуалаудан айырмашылығы. Жыныс хромосомаларының ажырамауы. Жынысты анықтаудың баланстық теориясы интресекстер. Гиандроморфизм. Жыныс хромантині. Жыныс пен бақыланатын шектелетін белгілер. Жынысты алдын ала анықтаудың әдістері. Тіркесу және кроссионговер . Тәуелсіз тіркесіп тұқым қуалаудың ситологиялық негіздері. Тәуелсіз және тодлық тіркесіп тұқым қуалаудағы Ғ2 және Ғталд. Ұрпақтарындағы ажырау. Кроссинговер . Т.Моргон тәжірйбелеріндегі айқасулардың генетикалық дәлелдері. Айқасудың көлемі және хромосомаларда гендердің бір сызықтың бойында орналасуы. Бір реттік және көп реттік айқасулар. Интерференция. Геннің орналасу орнын табу (локолизация). Хромосомалардың генетикалық карталары. Хромосомалар айқасуының цитологиялық дәлелдері.Айқасу құбылысына әсер ететін факторлар. Гаплойдтардағы кроссинговерді есепке алу үшін жүргізілетін тетрадалық талдау. Т.Морган мектебінің тұқымқуалаушылықтың хромосомалық теориясын зерттеуге қосқан үлесі. Кроссинговердің механизімі. Тең емес кроссинговер. Хромосомалардың айқасуы мен гендер рекомбинациясының эволюциядагы және өсімдіктер, жануарлар және микрооганизмдер селекциясындагы ролі. Генетикалық рекомбинацияның адаптация құбылысына байланысты жүретін механизмдері және заңдылықтары. Рекомбинация тазалығына асер ететін факторлар. Адаптация мен рекомбинация арасындағы байланыс. Қоршаған ортаны "ластаушылардың" рекомбиногенді белсенділігінің әсері. жүктеу/скачать 431.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|