Сынтасты корымы
Петров мәдениеты
б.з.б. ХVІІ-ХVІ ғғ.). Сынтастымен жақын болып
келеді. Петров қоныстарының негізгі ерекшелігі -
қорғаныс орларының болуында. Петровтық жерлеу
ескерткіштерінде балалар мен жауынгер-лердің
жерлеу орындары бөлек орналасқан. Қорымдардан
әскери
Алакөл мәдениеты
Орманды далада өмір сүрген алакөлдіктер қабырғалары беренемен құрастырылған
улкен жартылай жер үйлерде тұрған. Әрбір үлкен үйде жерден казылып, таспен
өрілген бірнеше ошақ болды. Батыс Қазақстан далаларында орманның болмауы
Тасты-Бұтақ қоныстарының өзіндік ерекшелігін қалыптастырды, онда ағаш орнына
тас колданды.
Алакөлдіктердің жерлеу құрылыстары әртүрлі: топырақ және тас қорғандар, тасты
қоршаулар, шеңберлене қаланған тастары бар қорған-дар болды. Мәйіттердің
шынтағын бүгіп, сол жағымен бүктестіре жатқызып, басын батысқа қарата жерледі.
Алакөл мәдениеті дамуының соңғы кезеңінде мәйітті өртеу (Тасты-Бұтақ) белгілері де
кездесті. Жер-леу орындарында қарулар мен еңбек құралдары сирек, бірақ
әйелдердің әшекейлері көптеп табылды.
Федеров мәдениеты
б.з.б. XV-XII ғғ.) алакөлдіктердің дәстүрін
жалғастырды. Белгілі бір кезеңде алакөлдіктер мен
федоровтықтар бір-бірімен қатар өмір сүруі
мүмкін. Федоровтықтар шығысқа қарай жыл-жып,
Тобыл және Ертіс алаптары маңына қоныстанды.
Бұл уақытта федоровтықтарды Батыс
Қазақстаннан қималықтар ығыстырып шығарды.
Федоров мәдениетінің батыс шегарасы Торғай
қолаты болған.
| 
