Кіріспе 1 тарау. Нарықтық экономикадағы маркетингтің мәні және негізгі концепциялары

406,6 млн теңгеге жетіп,өсу қарқыны 107,5 пайыз құраған. Жалпы

бұл кестеден шығындар табыстан аспайтындығын, қызметінің оң

әсерлігін көрсетумен бірге , тауар пайдалығы мен сату пайдалылығы да өскен.

Кәсіпорын өз өндірісін одан ары жалғастыруға ерекше көңіл бөліп, маркетингтің функциялы қызметінің бөлім құрылымын құруды ойластырып 1997 - жылы науырыз айында кәсіпорынның

маркетинг бөлімі құрылды. Кәсіпорын мақсатына жетуі көбнесе факторлар мен функционалды ұйымдастыруларына байланысты болды яғни,кәсіпорын маркетинг қызыметін функционалды сипатымен ұйымдастырса, мұнда әрбірі сол қызметті функционалды мақсатты жеке тұлғасы, немесе тұлғалар тобы белгілі жауапкершілікті өзіне артуын белгілейді .

Маркетинг қызыметін функционалды сипатында таңдалып алынған тауар түрлері және рынок саны ең алдымен фабриканың өзіне тиімді болуы тиіс. Бұл ұйымдастыру түрінде тауарлар. Рыноктары бірқалыпты болады. 1-үлгіде көрсетілгендей маркетинг бөлімшелері олардың атқаратын қызыметтеріне сай құрылған. Бірақ бұл құрылымда өндіретін өнімдер ассортименті көбейген сайын өндіріс икемділігі төмендейді , себебі сыртқы ортадағы өзгерістерге икемдену және оған жауап беру уақыты азайады.Маркетингті ұйымдастырудың бұл түрі ағымды тиімділіке бағытталған жәнеоның стратегиясына икемділігі жоғары жаңалықтарды енгізу мен қатар жаңа технологияларды пайдаланып ,тұтынушылардың жеке топтың қажеттері мен талғамдарын қалыптастырып отыр.

(1-үлгі)

Маркетинг бөлім құрлымы

Маркетинг директор

Маркетингті зерттеу

Баға бөлімі

Өткізу бөлімі

Жарнама бөлімі

Маркетингті бақылау

“Рахат” маркетинг құрлымы бес бөлімнен турады. Маркетингті зерттеу бөлімі, мұнда ең бастысы ол әлуетті тұтынушыларды анықтауы тиіс, олардың қажеттерін зерттеу, нысаналы рынокты таңдап алу үшін тауарға бүгінгі және болашақтағы сұранысты белгілеу, әсересе рынокқа жаңа тауарды дайындау, оны өңдеп, шығаруда маңызды орын алады.

Баға бөлімінде тұтынушының, тауардың, сату орнының ерекшелігіне қарай, түпкі бағаны белгілеп, оның деңгейін маркетингтік ортаның факторларына қарай анықтайды. Сонымен қатар тұтынушыларға баға арқылы жеңілдіктер жасайды.т.б.

Өткізу бөлімінде өндірстің дамуына және тұтынушылардың қажеттеріне байланысты, өткізу кезінде тұтынушының талғамы мен қалауына да көңіл бөледі. Сонымен қатар көзделген табысқа жету үшін бір қанша өткізу каналдарын ұйымдастырады. Мысалы: көтерме сауда, бөлшек сауда т.б. Жарнама бөлімінде өндірісті-өткізу,тауарды сатып алушыға қарай жылжыту, тауарды тртымды көрсету барысында, жарнама тарату құралдарын пайдалануды. Оған көп көңіл бөлуде. Өнімдері туралы тұтынушыларға ақпарат тарату үшін баспал, электронды ақпарат тарату құралдарын, сыртқы жарнама түрлерін қолданады.

Маркетингті бақылау бөлімінде бұл әдіс арқылы өз мақсаттарына жету үшін маркетингтік іс-әрекеттердің барлығын бақылайды. Бұл бақылау үш жағдайда жүріледі: жылдық жоспардың орындалуы. Пайда деңгейі және стратегиялық бақылауларды жүргізеді. Кейде жасырын түрде бақылау жүргізу арқылы тұтынушыларын түсінбеушілік келіп шығады.

“рахат” Акционерлік Қоғамнің өндіретін тауарларының тұтыну сипаттамалары мен оның рынокқа ұсынған тауарына, рынок жағдайына байлансты. неғұрлым кәсіпорын жұмысы күрделі болса солғұрлым құрамы да көп болып,тұтынушылардың қанағатын қанағаттандыру мен бірге тауар ассортименті қалыптасады .Тауар ассортименті – кәсіпорын өндірген белгілі таурдың барлық түрлері жиындығы. Оған әр түрлі тауар түрлері кіреді. Тауар түрі ( шоколад, вафли, зефир, т.б.) функционалды айрмашылықтарына, сапасын, бағасына қарай әр түрлі сұранысқа ие болады. (2-үлгіден көруге болады).
2 (үлгі)

“Рахат” Акционерлік қоғам тауарының сураныс түрлері

№ п/п	Тауар ассортименті	Сұранстың түрі	Маркетингтік типі
І	Шоколад Грильяж Ананас Золотой	толық қанағат- танған төмен сұраныс артық сұраныс	Демеуші маркетинг Ремаркетинг Демаркетин
ІІ	Карамель Клубника Дубок Молочный	жасырын сұраныс тұрақсыз сұраныс толық сұраныс	Креативті маркетинг Синжромаркетинг Демеуші маркетиг
І ІІ ІV	Печенье, Зефир Крокет Бело-Розовый Алатау Артек Драже 1. Арахис в сах 2. Мармелад в сахаре 3. Марские камешки	толық қанағатт- танған сұраныс артық сұраныс төмен сұраныс жағымсыз сұраныс толық қанағаттан- ған сұраныс жасырын сұраныс төмен сұраныс	Демеуші маркетинг Демаркетинг Ремаркетинг Конверсиялық маркетинг Демеуші маркетинг Дамушы маркетинг Синхромаркетинг

мүмкіндіктеріне әсер ететін белсенді субьектіледің және күштердің жиындығы. Маркетинг ортасы ішкі орта және сыртқы орта деп екіге бөлінеді. Ішкі орта дегеніміз – кәсіпорынның өндірістік

процесін ұйымдастыруға қажетті барлық әсер ететін факторлар.

(3-үлгі)

iøêi îðòà ñóáúåêòiëåði

áàºûëàíàòûí ôàêòîðëàð

áàºûëàíàòûí ôàêòîðëàð