ІІ.2. Бастауыш мектепте математика пәнінде ақпараттық технологияларды пайдалану тәжірибесінен

Еліміздегі білім беруді дамытудың қазіргі заманғы кезеңі-оқытудың дәстүрлі түрінен жаңа педагогикалық технологияларға ауысатын өтпелі кезең.

Қазіргі уақытта инновациялық педагогикалық технологиялар саны жетерліктей. Оларды пайдалану барысында адамның өмірін, оның құқығы мен бостандығын - ең жоғарғы құндылық ретінде анықтайтын Қазақстан Республикасының негізгі заңы - Қазақстан Республикасы Конституциясын басшылыққа алу керек.

Бұл білім беруді жаңартудың негізгі қағидаларының бірі ізгілендіру мен демократияландырудың іске асыруға бағытталған технологиялар болу керек. Олар «білгір адам» атты білім берудің дәстүрлі парадигмасын «өмір бойы білім ала алатын адам», «іскер адам» атты «гуманистік парадигмаға» аустыратын технология болып табылады. Парадигмалардың осылай ауысуы - білім беру жүйесінің барлық құрамдас компонеттерін жаңартуды талап етеді.

Соның ішіндегі басты компонент - білім берудегі мақсат. Ол мектеп бітірушінің барынша көп білуі емес, оның өзіне қажетті білімді өзі біліп, іздеп табуға үйренуі, оқу, кәсіптік, тұрмыс мәселесін кез келген жағдайда шешіп, іс-әрекет жасай алатын болу керек.

Қазіргі заманғы мектеп мақсаты: ол баланың қабілеті жететін бағытта оны неғұрлым өз бетімен терең білім алуына қолайлы жағдай туғызуы керек.

Мұғалім дайын ақиқат, түйін, ой қорытындысын балалардың «миына құйғанымен», ойлау мен сөйлеу негіздеріне жақындауға да мүмкіндік бермей, шығармашылық, арман, қиял қанатын байлап қояды.

Көптеген жағдайда бала өзінің ой еңбегін әлі ойлап та үлгермеген санасына ерекше әсер етпеген түрінде, жаттап алуына тура келеді. Соның нәтижесінде құбылыстың мәнін ойлау жэне бақылау қабілеті дамымай, жаттауға негізделген есте сақтау дамиды. Бұл -баланы топастыққа әкелетін, ақырында оқуға деген ынтасын жоятын үлкен кемістік болып табылады.

Сабақта, жалпы мектепте оқушыларға ыңғайлы және жайлы жағдай жасалу қажет, сонда ғана оқудан жақсы нәтиже шығады, ол тұлға ретінде жан-жақты дамитын болады.

Аталған мәселені шешетін технологияларды бірі деңгейлеп саралап оқытудың педагогикалық технологиясы. Оны Республикамыздың көптеген мектептер оқу үрдісінде пайдаланып, жақсы нәтижелерге жетіп жүр.

Осы технологияны оқу-тәрбие үрдісінде оқытудың жетілдірген педагогикалық жүйесінің жобасы ретінде қолданатын болсақ, онда: білімді демократияландыруға және ізгілендіруге; оқу мақсатын анархиялық түрде дәл анықтауға (алты шағын мақсаттар тізбегі арқылы); әр шағын мақсатқа сәйкес мазмұнды айқындауға; оқу үрдісін ұйымдастырудың жаңа әдіс-тәсілдері мен формаларын қолдануға; оқыту қүралы ретінде компьютердіңі дидактикалық мүмкіндіктерін оқу үрдісінде тиімді пайдалануға, оқушыны өз бетімен танымдық іс-әрекетке ынталандыруға, белсендігін арттыруға; жеке басының қабылетіне, даму темпіне сәйкес өз бетімен тиісті білім деңгейіне жетуге; білім сапасын көтеруге; мұғалімнің басқарушылық іс-әрекеті оқушының өзін-өзі тексеріп түзетуге, бақылап, рейтинг жүйесімен бағалауға, сол арқылы өзін-өзі рефлексивті басқаруына айналуға; оған сәйкес жеке түлға өз бетімен дамуын қадағалайтын мониторингін құруына; педагогикалық технологияларды меңгеріп, өз жұмысына пайдалану үшін мұғалімдерді ғылыми-әдістемелік, ғылыми-ізденіс жұмыстарын ынталандырып, шығармашылыққа тартуға болатындығын мектептерде өтіп жатқан тәжірибе жұмыстарын да анықталды.

Оқушының өз бетімен оқулықпен жұмыс істеп, білім алу дағдысын қалыптастыру үшін қажетті талаптардың бірі - оқулық соған бейімделіп жазылу керек.

Кеңінен қарастыратын болсақ, оқулық деген не? Ол педагогикалық жүйенің бір ғана құрамдас бөлігі. Ал, Педагогикалық жүйе дегеніміз не?

Педагогикалық жүйе дегеніміз: мақсат, мазмұн, әдіс-тәсіл, оқытудың ұйымдастыру түрі, құралы (көрнекіліктер) және осылар арқылы нәтижеге жетелейтін оқушы мен оқытушының арасындағы оқыту (дидактикалық) процесі.

Мұндағы: педагогикалық жүйенің алғашқы бес компоненті әдістемелік жүйені құрайды: Әж (мақсат, мазмұн, әдіс-тәсіл, түрі, құрамы).

_ Дидактикалық (оқыту) процесі ойдағыдай жүзеге асу үшін оқушылар белгілі бір дәрежеде оқуға қызықтырылып, ынталандырылу қажет.

Оған мұғалім өзінің шеберлігі арқылы (сыртқы ынталандыру) және міндетті түрде қызықты, тартымды, өз бетімен білім алуға қолайлы құрастырылған мазмұн (ішкі ынталандыру) арқылы қол жеткізе алады.

Қазіргі заманның тиімді білім берудегі бірден бір талабы: оқулықтың мазмұнын жаңаша теру керектігін- мазмұндалу жағынан да, құрылымы жағынан да жетілдірілген түрде.

Оқулықтың мазмұны жай ақпарат көзінен оқушының өз бетімен белсенді түрде танымдық қызмет атқара алатын құралына айналу керек», делінген (Ж.А.Қараев докт.дисс.авторефераты). Ол үшін оқулықтың мазмұнына, кем дегенде, төмендегідей төрт шарт қойылады:

1. а) орта білім беру мектебінің мазмұны (стандарт бойынша бағдарламалар);

ә) әр пәннің жылдық мазмұны (күнтізбе) жоспарында тоқсандық, жылдық қорытынды.

б) әр тараудың мазмұны (күнтізбе) жоспарында тараулық қорытынды.

в) әр тақырыптың мазмұны (тақырыптық жоспарда кері байланыс кезеңі-деңгейлік тапсырмаларды орындау арқылы тақырып бойынша ұпай жинау).

Қазіргі кезде егемен елімізде білім берудің жаңа жүйесі жасалып, әлемдік білім беру кеңістігіне енуге багытталуда. Бұл педагогика теориясы мен оқу-тәрбие үрдісіндегі елеулі өзгерістерге байланысты болып отыр: білім беру парадигмасы өзгерді, білім берудің жаңа мазмұны пайда болуда.

Оқыту технологиясын жетілдірудің психологиялық-педагогикалық бағыттағы негізгі ой-тұжырымдар төмендегіше сипатталады:

-есте сақтауға негізделген оқып білім алудан бұрынғы меңгергендерді пайдалана отырып, ақыл-ойды дамытатын оқуға көшу;

-білімнің статистикалық үлгісінен ақыл-ой әрекетінің динамикалық құрылым жүйесіне көшу;

-оқушыға орташа деңгейде білім беретін бағдарламадан жекелеп, саралап оқыту бағдарламасына өту.

Кез келген елдің экономикалық қуаты, халқының өмір сүру деңгейінің жоғарылығы, дүниежүзілік қауымдастықтағы орны мен салмағы сол елдің технологиялық даму деңгейімен анықталады. Жалпы қоғам дамуы мен жаңа технологияны енгізу сапалығы осы елдегі білім беру ісінің жолға қойылғандығы мен осы саланы ақпараттандыру деңгейіне келіп тіреледі.

Ал білім беру саласындағы технологиялық идеялар бүдан 400 жыл бұрын пайда болған. Бұл күнде оқыту технологиясы үлкен өзгеріске душар болып отыр. Мұғалімдер мен оқушыларға әр түрлі дидактикалық материалдармен қоса оқытудың техникалық құралдары жәрдемге келді.Оқыту технологиясы педагогикалық әдістерге негізделген.

1960 жылдарда шетел зерттеушілері «педагогикалық техология» терминін енгізді. «Педагогикалық технология дегеніміз - тәжірибеде жүзеге асырылатын белгілі бір педагогикалық жүйенің жобасы, ал педагогикалық жағдайларға сай қолданылатын әдіс, тәсілдер оның құрамды бөлігі ғана.

Педагогикалық технология оқыту үрдісін жобалау, ұйымдастыру және оны өткізудің формасымен анықталады. Педагогикалық технологияның өзіндік ерекшелігі: қойылған мақсатқа жету мүмкіндігіне кепілдік беретін оқыту үрдісін қүрастыру және оны жүзеге асыру. Оқытылатын пән мазмұны мүғалім мен оқушының өзара байланыс іс-әрекеті, оқушының ішкі даму үрдісі негізінде анықталған нақты мақсат ғана педагогикалық технология құрылымын түсіну кілті бола алады.

Білім беруді реформалауды жузеге асырудың және бір маңызды сипаты қазіргі уақыттағы оқыту үрдісін технологияландырудың қажеттігінен туып отыр. Осыған орай, соңғы кезде оқытудың әр түрлі педагогикалық технологиялары жасалып, мектеп өміріне енгізіліп жатыр.

Олар мыналар: Лысенкованың алдын-ала оқыту; В.Шаталовтың интенсивті оқыту (тірек сигналдарын пайдалану арқылы) Эрдниевтің ірі блоктан оқыту, мәселелік оқыту, оқытудың белсенді әдісі т.б.

Ал соңғы жылдары оқытудың модулдік технологиясы мен В.Монаховтың, Дьяченконың оқытудың ұжымдық тэсілі, сондай-ақ профессор Ж.Қараевтың оқытуды дербестендіру мен ізгілендіру ұстанымдарына негізделген жаңа педагогикалық компьютерлік технологиясы еліміздің көптеген мектептерінде қолданылып жүр.

Сонымен қатар нақты іс жүзінде ақпараттық технологияларды оқыту процесінде қолданылып жатқандығын мына материалдарға жасалған шолудан анық көруге болады.

Толық ондықтар мен азайту тәсілдерін таныстыру мақсатындағы сабақта оқушыларды ондық атауларын игеріп жазуға машықтандыру көзделді. Ойлау қабілеттері дамытылып, шапшандыққа, ойшылдыққа баулынды. Плакат, тест, қима қағаздар, ойынға арналған папка, т.б. көрнекілік ретінде пайдаланылып, ана тілі мен дүниетану пәндері байланыстырылды. Аралас, сайыс түріндегі сабақтың әдісін түсіндіру, сұрақ-жауап, ой қозғау болды

III. Жаңа сабақты көрнекілік және оқулық бойынша түсіндіру.

"Алтын қақпа"ойыны пайдаланылады. Біртаңбалы натурал сандарға бірді қоссақ 10 шығады. Яғни, бір ондық болады.

Плакат бойынша:

1 ондык,— он — 10

2 ондық — жиырма — 20

3 ондық — отыз - 30 . .

4 ондық — қырық – 40

5ондық —елу — 50

6)5+4 = 7

ә)6>8

ә)5=3

6)9-2

А) 1дм=7 см

ә) 1 дм=10см

б) 1 дм = 3см

6 ондық — алпыс - 60

7 ондық - жетпіс — 70

8 ондық - сексен - 80

9 ондық — тоқсан — 90

10 ондық — жүз— 100

Қайсысы есеп екенін белгіле

а) Қорада 4 бұзау, 2 қозы тұр. Барлығы неше бұзау тұр?

ә) Бакшаға 5 торғай 3 көкек келіп қонды. Барлығы неше құс келіп қонды?

Б) Сәуле бірнеше дәптер және 2 кітап алды. Барлығы неше оқу құрал алды?

1.Компьютерді пайдаланып алдын ала енгізілген тест тапсырмаларын шешеді, нәтижесі алынады.

2. Папкамен жұмыс

3. Қима қағаз

4.Тақтамен жұмыс.

Дәптермен жұмыс.

Ең кіші ондықты жаз: 10.

Ең үлкен ондық- 100.

Ондықтардың өсу реті: 10, 20, 30,40, 50, 60,70, 80, 90, 100.

Кему реті: 100,90, 80,70,60,50,40,30, 20, 10.

Үш топ папка бойынша есеп шығарудан жарысады.

І.Косу. 2. Есеп. 3. Азайту.

Крассворд шешу.

		с	ы	з	ғ	ы	ш
ж	у	а	н
		н	а	р

1. 
   Ұп-ұзын бойы бар,
   
2. 
   Жазулы тұрған саны бар
   

2. А, о, ү, ы қандай дауысты дыбыс?

(Жуан).

3. Үстінде бір тауы бар,

Сабақ сандар бойынша қорытылады.

Үйге ондықтарға жеке-жеке бума жасап келу тапсырылады.

Жаңа ақпараттық технологияларды пайдалануда мұғалімдерге төмендегідей талаптар қойылады. Мұғалімді жаңа ақпараттық жаңа ақпараттық технологияларды меңгеруге дайындау мектептегі оқытуды компьютерлендіру жұмысының табысты кілті болуы сөзсіз. Көптеген елдерде бірінші орында қорларын құрал-жабдықтарға бөледі, содан соң программалық қамтамасыз етулерге және ең соңында мүғалім дайындауға бөледі. Бұл кезек қазіргі кезде өзгеріп жатыр, бірақ процесс өте баяу өзгеруде.

Көптеген мұғалімдерде компьютерге оқушымен қарым-қатынасты нашарлататын кедергі ретінде қарайтын теріс көқарас пайда болған. Олардың ішінде кейбіреулері компьютерлік сабақтарды оқушылардың бір-бірін көрмей тек дисплеймен пернетақтаға қарайды, ал мұғалімнің сыныпты бақылаумен қатар өз компьютеріне қарайлауы қосымша жұмыс деп ойлайды. Күрделі оқып үйретуші программалармен жұмыс істеу өте қызықты және сәтті кұрылған программалар оқытуды белсендетіп, қарқындатып педагогикалық әсерін тигізеді. Әрине, бұның бәрі сабақ жақсы техникалық, программалық және әдістемелік құралдармен қамтамасыз етілген кезде, ол мұғалім компьютермен еркін жұмыс істеу дағдысын қалыптастырған кезде туады.

Көптеген программалық жабдықтар жүйесі мұғалімдердің программадағы жинақталған мәліметтерін өзгертуіне және сол арқылы жекелеп оқытуына, соңында белгілі бір жағдайларға байланысты өзінің программалық жобалары мен оларды құруына мүмкіндік туғызады.

Психологиялық сипатта педагог жұмысында көптеген қиындықтар пайда болады. Оқушылар көп жағдайларда сабақты мұғалімнің іс-әрекетін бақылау жолымен меңгереді. Құрылғыларды ауыстыру жағдайында жаңа компьютерлік техника пайда болуы оқушыға мұғалім ролі ақпараттық құралдармен жұмыс істеуді үйренуші ретінде көрінеді. тіпті кейбір жағдайларда олардың өзі бір нәрселерді үйретіп жібереді.

Мұғалімнің компьютерлік сауаттылығын төмендегілер арқылы көрсетуге болады: қоғамдағы жаңа ақпараттык технологияның ролі мен орнының көрінісі, оның даму болашағы, кәсіби программистерге емес, көпшіліктің пайдалануына арналған мәтіндік редактор, мәліметтер базасы, графикалық редактор, электрондық кестелер және басқалар, ұсынылған программалық құралдармен, операциялық ортада ЭЕМ-мен жұмыс жасай білуі, есептеу жүйелерінің жалпы жағдайдағы құрылымы мен мүмкіндіктерін және ақпаратты беру құралдары (процессор, жады: сыртқы орта мен тұтынушы арасындағы байланыс жасаушы құрал, шешу уақыты мен жадының шектелуі, перифериялық құрылғы мен базалық программалар құралдары, телефондық, телеграфтық жэне радиобайланыс каналдар) туралы білуі, алгоритмдеу және программалаудың (тілдер, алгоитмдер мен программалар, программалар мен мәліметтер кұрылымы, есептер, прграмманың дүрыстығын тексеру, есептің қиындығы) негізгі түсініктері туралы білуі, математикалық модельдеудің мәні туралы түсінігі.

Жаңа ақпараттық технологияны игеру мен таратуды басқару қазірдің өзінде информатика аймағындағы мамандар монополиясы болып қалыптасуда. Бұл жұмыстың бірнеше бөлігін мектепте енді пайда бола бастаған пән педагогтары, сонымен қатар кәсіптік бағдар бойынша психологтар мен мамандар (моно) өздеріне алуы қажет.

Жаңа ақпараттық технологияны, педагогикалық жоғарғы оқу орындары мен университеттерде, педагогтардың біліктілігін көтеру және дайындау орталықтарында кеңінен пайдалану қоғамдағы педагогикалық еңбектің мәртебесін көтеру жағдайының және білім беру жүйесін ақпараттандырудың жемісті процесінің бірі болып табылады.

Жаңа ақпараттық технологияны педагогикалық игеруге негізгі қажет білімді игеру және оны практикалық пайдалануда жеке тәжірибесінің жинақталуы, оларды оқу процесінде пайдаланудағы жалпы мәдениеттілік және әдістемелік дайындау енеді.

Жұмыс орнына байланысты мұғалімдерді қайта даярлау мен оқыту ролі өсу үстінде. Мұның қажеттігінің себебі, танымал мектептердегі барлық мұғалімдердің үштен бірі ғана компьютерлік технологияны оқытуда пайдалану үшін он немесе одан сәл көптеу сағат алған, ал басқа мұғалімдердің жартысынан көбі оқу мақсатында компьютерді пайдалану туралы мүлделі тәжірибесі жоқ.

Дайын үйретуші программалармен жұмыс жасау үшін компьютерді қолдана білу қажет командаларды тере білу, сонымен қатар қарапайым машиналық тестік тексеру әдістерін білу жеткілікті.

Мүғалім қандай білім, білік және дағдыны игеруі қажет?

1) машинаның міндеті мен негізгі техникалық сипаттамасы;

2) компьютер құрылымы;

3) басқару құрылғыларының жұмысы және басқару тетігінің табло белгілерін беру;

4) құрылғының жалпы техникалык мәліметтерін енгізу және ақпаратты шығару құрылғысы;

5) берілген ЭЕМ-де орындалатын командалар жүйесі жэне математикалық қамтамасыз ету жүйесінің құрылымы.

Қажет біліктіліктер: 1) программаның блок-схемасын құру (іс-әрекет алгоритмі); 2) программа құру; 3) басқару тетігі бар пернетақта мен басқа да енгізу құрылғылары арқылы программаны енгізу; 4) негізгі - басқару операцияларын жасау ( машинаның оперативтік жадысына, регистрларына, сыртқы құрылғыларына көңіл бөлу); 5) іздеу операцияларын, команда номері бойынша ЭЕМ-ді тоқтауды және т.б орындау.

Оқытудың қандай тәсілдері, стратегиялары неғұрлым тиімді?

Тәжірибе көрсеткендей, дидактикалық жүйе қолданылу тәртібінде де (тұрақты түрде, көбінесе қатып қалған нұсқада) даму немесе шығармашылықпен өзін-өзі дамыту тәртібінде де (үнемі жаңартылып тұрғанда, инновациялық үдерістер арқылы) жұмыс істей алады.

Шығармашылықпен өзін-өзі дамыту әрекеті дегеніміз; өзін-өзі анықтау, өзін-өзі тану, өзін-өзі басқару, өзін-өзі жетілдіру, өзін-өзі жүзеге асыру.

Қазіргі білім беру жүйесінде оқыту технологияларының рөлі ең өзекті және басымды проблема болып табылады, оның ғылыми және пратикалық құндылығы зор десек, асыра айтқандық емес. Технологияда жаңа білімдерге, белгілі бір кәсіби біліктерге, жоғарғы педагогикалық ықпалдастық пен қарым-қатынас мәдениетіне негізделген бір тұтас педагогикалық кызмет жүзеге асырылады.

ҚОРЫТЫНДЫ

Қазіргі кезде біздің Республикамызда білім берудің жаңа жүйесі жаңа технологиялар мен білім беруді ақпараттандыру процесі кеңінен қанат жайып, әлемдік білім беру кеңістігіне енуге бағыт алуда. Бұл педагогика теориясы мен оқу-тәрбие үрдісіндегі елеулі өзгерістерге байланысты болып отыр: білім берудің мазмұны жаңарып, жаңа көзқарас, басқаша қарым-қатынас, өзгеше менталитет пайда болуда.

Ақпараттық технологияларды пайдалану оқу процесінің тиімділігін арттыруда төмендегіше оң ықпал етіп, бірнеше міндеттерді жүктейді:

- ЭЕМ жергілікті желіге қосылған болса, онда мұғалім әрбір оқушыға тапсырма беріп, олардын жүмысын қадағалап, кез келген уақытта олармен сұқбат жүргізіп, олардың білімін автоматты түрде бақылай алады;

- Мұғалімдердің құрал-жабдық пен программалық құралдар туралы белгілі бір түсінігі болуы қажет. Бірақ бұл да жеткіліксіз:оларға компьютер мен компьютерлік программаларды педагогикалық практикаларына енгізіп, олардың жұмыс істеу принципін түсініп, оқыту тәсілі мен сәйкес жөндеу әдістерін білуі қажет;

- Ақпараттық технология еңбек сапасы мен педагог біліктілігі деңгейіне білімділік жөнінде ғана емес, педогогикалық шеберлігіне де қатаң талап қояды;

- Әрбір оқушы дербес компьютерде жұмыс жасағанда, мұғалім олардың бәрімен жұмыс істеп үлгеруі керек. Яғни, тапсырмалар мен қосымша сабақтар беру, тексеру.

Жүргізілген зерттеу жүмысының нәтижесі мен өз тәжірибемізге сүйен-сек, қазіргі таңда бастауыш мектептердің көпшілігінде білім беруді ақпа-раттандырудың алғашқы жылдарында орын алған кемшіліктер әлі де қайталануда. Олар:

- бастауыш сыныптарда математика пәнін оқытуда машинасыз вариантты таңдау оқушылардың ақпараттық мәдениеті мен құзырлығын қалыптастыру қиынға соғады;

- информатика кабинетіндегі жүмыстың көптігіне байланысты бас-тауыш сынып оқушылары оған өте сирек барады, бұл өз кезегінде оқыту нәтижесіне әсер ететіні сөзсіз

- бастауыш мектеп оқушыларын оқытуда ақпараттық-коммуникациялық технологияларды пайдалану әдістемесін бастауыш сынып мұғалімдерінің меңгеруін қамтамасыз ету;

- санитарлық-гигиеналық талапқа сай бастауыш сынып оқушысы-ның компьютерде жүмыс істөу нормасыні сақтау жолдарын қарастыру;

- оқушылардың денсаулықтарына зиянды жақтары бар ескірген техникалық қүралдар пайдаланыланылмау;

- педагогикалық-бағдарламалық кешендердің бастауыш оқыту әдістемесінің мақсат-міндеттеріне сәйкес келуін және қолдануды жеңілдету;

- өз бетімен электронды дидактикалық материалдарды дайындауда мұғалімдер мен осы жұмысқа жұмылдырылған жоғары сынып оқушылары көріп қабылдау заңдылықтары мен бастауыш сынып оқушыларының жас ерекшеліктерн ескеру;

- бастауыш мектеп оқушыларын оқытуға электронды оқулықтарды құрастыру;

Аталған мақсаттарды жүзеге асыру жаңа ақпараттық технологияларды бастауыш мектептегі дәстүрлі әдістемемен үйлесімді байланыстыру арқылы және оларды оңтайлы, тиімді пайдалану негізінде мүмкіндігі бар екендігі айқындалып отыр.

Ақпараттық-коммуникациялық технология саласы бойынша мамандардың дайындығын жетiлдiру үшiн келесi бағыттар iске асырылуы қажет екенiн жасақталған тәжiрибелердiң негiзiнде байқадық:

• 
  педагог мамандардың ақпараттық мәдениетiн қалыптастыруды қамтамасыз ететiн дайындық өткiзудi жетiлдiру;
  
• 
  қашықтықтан оқыту технологиясын бiлiктiлiктi арттыру жүйесiне енгiзу мәселелерiн байқаудан өткiзу және оны ендiру;
  
• 
  бiлiктiлiктi арттыру жүйесiне виртуальды консалтингiлiк қызметтi енгiзу моделiн жасақтау және оны ендiру;
  
• 
  мектеп басшылары мен мектеп пәндерiнiң мұғалiмдерiнiң практикалық қызметiне қолданылатын қолданбалы программалық құралдарды (электрондық оқулық, энциклопедия) жинақтау банкiсiн толықтыруды жалғастыру.
  

1. 
   Қазақстан Республикасының бiлiм беру жүйесiн 2010 жылға дейiн дамытудың Мемлекеттiк бағдарламасы.
   
2. 
   Қазақстан Республикасының білім беру жүйесін 2015 жылға дейін дамыту тұжырымдамасы
   
3. 
   Бiлiм беру жүйесiн 2003-2005 жылға дейiн ақпараттандырудың Мемлекеттiк бағдарламасы.
   
4. 
   «Әдіскер жаршысы» №5, 2006 ж 44, 45 бет
   
5. 
   «Ақпараттық технология және қашықтықтан оқыту» Мұхамбетжанова С.Т. п.ғ.к.
   

7. Бабанский Ю.К. Проблемы повышении эффективности педагогических исследований. ─ М., 1982.

8. Хмель Н.Д. Теоретические основы профессиональной подготовки учителя. ─ А., 1998.

9. Қалыбекова Ә.А., Ысқақов Ж.Ы., Әлсатов Т.М. Мұғалімдердің педагогикалық сөздігі мен анықтамалары. ─ А., 2002.

10. Қоянбаев Ж.Б., Қоянбаев Р.М. Педагогика. ─ А., 1998.

11. Әбілқасымова А.Е. Қазіргі заманғы сабақ. ─А., 2004.

12. Бегалиев Т. Педагогика. Қысқаша лекциялар курсы. Оқу құралы. ─Тараз, 2002.

13. Каменская Е.Н. Педагогика: курс лекций. ─ Ростов н/Д, 2003.

14. Әбиев Ж., Бабаев С.Б., Педагогика. Оку құралы. ─ А., 2004.

15. Педагогика. Дәріс курсы. ─А., 2003.

16.Амонашвили Ш. А. Личностно-гуманная основа педагогического процесса. ─ М.1990.

17.Жұмабаев М. Педагогика. ─ А,1992.

І8.Қазақстан Республикасының "Білім беру туралы заңы"─ 1999.

19. Айтмамбетова Б. Педагогика лекциялар циклі. ─А., 1990.

20.Подласый И. Педагогика. В 2-х книгах. ─М, 2001.

21.Бұзаубақова Қ.Ж. Жаңа педагогикалық технология. ─ Тараз,2003. 22.Ахметов А.Қ. Принципы технологии и содержание образовательной

программы. ─Алматы, 1995.

23.Қазақстан Республикасы «Білім мемлекеттік бағдарламасы» //Қазақстан мұғалімі. ─ 2000. ─№33-34, б.28 -29.

24.Әмір Ш, Құраманов М. Педагогикалық инновацияны іске асырудың жолдары. //Қазақстан мектебі. ─ 2001.№12. ─ б. 32-34.

25.Педагогикалық ізденіс. ─Алматы, 1990.

26.Тілеуова С.С, Әліпбек А.З. Педагогика. ─Шымкент, 2006.

1-кесте. Интерактивті оқыту технологияларының ерекшеліктері

Кесте -1. Болашақ мұғалімдердің математикалық және ақпараттық моделдеуді қолдануға даярлықты қалыптастырудың құрылымдық-