Анықтау қажеттілігі одан арғы іс-қимыл
R360.19
Кәсіби бухгалтер басшылықтың реакциясының орындылығын және
егер мүмкін болса, корпоративтік басқаруға жауапты тұлғаларды
бағалауы керек.
360.19 A1
Басшылық реакциясының орындылығын бағалау кезінде ескерілуі
тиіс тиісті факторлар және, егер қолданылатын болса, корпоративтік
басқаруға жауапты тұлғалар мыналарды қамтиды:
• Уақытылы жауап.
• Сақтамау немесе сәйкессіздікке күдік тиісті түрде тергелді.
• Кез келген сақтамаудың салдарын түзету, жою немесе жұмсарту
жөнінде шаралар қабылданды немесе қабылдануда.
• Егер ол әлі орын алмаған болса, кез келген сақтамаудың
жасалуын болдырмау үшін шаралар қабылданды немесе
қабылдануда.
• Қайта пайда болу қаупін азайту үшін тиісті қадамдар жасалды
немесе жасалды, мысалы, қосымша бақылау шаралары немесе
оқыту.
• Сақталмау немесе сақталмау күдігі туралы тиісті органға бұл
қажет болған жерде және егер болса, жария ету барабар болған-
болмағаны туралы хабарланды.
R360.20
Басшылықтың реакциясы аясында және егер мүмкін болса,
корпоративті басқаруға жауапты адамдар, кәсіби бухгалтер қоғамдық
мүдделер үшін одан әрі әрекет ету қажет пе, жоқ па, соны анықтауы
керек.
360.20 A1
Әрі қарай әрекет ету қажет пе, жоқ па, олардың сипаты мен дәрежесі
туралы шешім әртүрлі факторларға байланысты болады, соның
ішінде:
• Нормативтік-құқықтық база.
• Жағдайдың өзектілігі.
• Бүкіл клиент бойынша мәселенің маңыздылығы.
• Кәсіби бухгалтер басшылықтың адалдығына және егер мүмкін
болса, корпоративтік басқаруға жауапты тұлғаларға сенімділік
бере ме?
• Сақталмаудың қайталану ықтималдығы немесе сақталмауға
күдік.
• Ұйымның, инвесторлардың, кредиторлардың, қызметкерлердің
немесе жұртшылықтың мүдделеріне нақты немесе ықтимал
115
елеулі залал келтірілгені туралы анық дәлелдемелердің болуы.
360.20 A2
Кәсіби бухгалтердің басшылықтың адалдығына деген сенімін
жоғалтуға әкелуі мүмкін жағдайлардың мысалдары және егер мүмкін
болса, корпоративтік басқаруға жауапты адамдар мыналарды
қамтиды:
• Бухгалтер олардың қатысы бар немесе кез-келген сәйкессіздікке
қасақана қатысы бар деп күдіктенеді немесе бар.
• Бухгалтер мұндай сәйкессіздік туралы не білетінін біледі және
заңнамалық немесе нормативтік талаптарға қайшы, ол тиісті
органға ақылға қонымды уақыт ішінде хабарлама жібермеді
немесе рұқсат бермеді.
R360.21
Кәсіби бухгалтер одан әрі іс-әрекеттің қажеттілігін, сипаты мен
көлемін анықтау кезінде кәсіби шешім қабылдауы керек. Осы
анықтаманы жасай отырып, бухгалтер ақылға қонымды және
ақпараттандырылған үшінші тарап бухгалтердің қоғамдық мүдделер
үшін тиісті түрде әрекет еткені туралы қорытынды жасай
алатындығын ескеруі керек.
360.21 A1
Кәсіби бухгалтер жасай алатын келесі әрекеттер мыналарды
қамтиды:
• Заңнамалық немесе нормативтік талаптар талап етпесе де,
мәселені тиісті органға ашу.
• Егер заңмен немесе нормативтік актімен рұқсат етілсе, жұмысты
және кәсіби қатынастарды жалғастырудан бас тарту.
360.21 A2
Тапсырмадан және кәсіби қатынастардан бас тарту осы бөлімге
сәйкес кәсіби бухгалтердің мақсаттарына жету үшін қажет болуы
мүмкін басқа әрекеттерді алмастырмайды. Алайда кейбір
юрисдикцияларда бухгалтерге қол жетімді әрі қарайғы әрекеттерге
шектеулер болуы мүмкін. Мұндай жағдайларда кету іс-әрекеттің
жалғыз қол жетімді тәсілі болуы мүмкін.
R360.22
Егер Кәсіби бухгалтер R360.20 және 360.21 A1 параграфтарына
сәйкес кәсіби қатынастардан бас тартса, бухгалтер R320.8
параграфына сәйкес болжамды бухгалтердің сұрауы бойынша
ұсынылған бухгалтерге анықталған немесе күдікті сәйкессіздіктерге
қатысты барлық фактілерді және басқа ақпаратты ұсынуы керек.
Алдыңғы есепші мұны R320.8 (b) параграфында сипатталған
жағдайларда да жасауы керек, егер клиент алдыңғы бухгалтерге
клиенттің істерін ұсынылған бухгалтермен талқылауға рұқсат бере
алмаса немесе одан бас тартса, егер бұл заңмен немесе заңмен тыйым
салынбаған болса.
116
360.22 A1
Фактілер мен басқа ақпарат-бұл алдыңғы бухгалтердің пікірінше,
аудитормен кездесуге келісу туралы шешім қабылдамас бұрын
есепші білуі керек фактілер мен басқа ақпарат. 320-бөлім ұсынылған
бухгалтерлердің хабарламаларына қатысты.
R360.23
Егер ұсынылған бухгалтер алдыңғы бухгалтермен байланыса алмаса,
ұсынылған бухгалтер тағайындауды басқа жолмен өзгерту
жағдайлары туралы ақпарат алу үшін ақылға қонымды қадамдар
жасауы керек.
360.23 A1
Тағайындаудың өзгеру жағдайлары туралы ақпарат алудың басқа
тәсілдеріне үшінші тараптардың сұраулары немесе басшылықтың
немесе корпоративтік басқаруға жауапты адамдардың өмірбаяндық
мәліметтерін зерттеу кіреді.
360.24 A1
Поскольку оценка вопроса может включать сложный анализ и
суждения, профессиональный бухгалтер может рассмотреть:
• Компания ішіндегі кеңестер.
• Бухгалтердің мүмкіндіктерін және белгілі бір іс-әрекет бағытын
қабылдаудың кәсіби немесе заңды салдарын түсіну үшін
заңгерлік кеңес алу.
• Реттеуші немесе кәсіби органмен құпия негізде консультациялар.
Мәселені тиісті органға ашу керек пе, жоқ па, соны анықтау
360.25 A1
Егер заңға немесе қаулыға қайшы келсе, мәселені тиісті органға
ашуға тыйым салынады. Әйтпесе, ақпаратты ашудың мақсаты тиісті
органға істі тергеуді бастауға және қоғамдық мүдделер үшін шаралар
қабылдауға мүмкіндік беру болып табылады.
360.25 A2
Мұндай ақпаратты ашу туралы шешім, атап айтқанда, инвесторларға,
кредиторларға, қызметкерлерге немесе жалпы жұртшылыққа
келтірілуі мүмкін нақты немесе ықтимал зиянның сипаты мен
дәрежесіне байланысты болады. Мысалы, кәсіби бухгалтер мәселені
тиісті органға ашу тиісті іс-қимыл бағыты деп шешуі мүмкін, егер:
• Ұйым пара берумен айналысады (мысалы, ірі келісімшарттарды
қамтамасыз ету мақсатында жергілікті немесе шетелдік
үкіметтердің лауазымды тұлғалары).
• Кәсіпорын реттеледі және бұл мәселе соншалықты маңызды,
сондықтан оның қызмет лицензиясына қауіп төндіреді.
• Кәсіпорын қор биржасында тіркелген және бұл кәсіпорынның
әділ және реттелген бағалы қағаздар нарығы үшін қолайсыз
салдарға әкелуі немесе қаржы нарықтары үшін жүйелік тәуекел
тудыруы мүмкін.
117
• Кәсіпорын халықтың денсаулығына немесе қауіпсіздігіне зиянды
тауарларды сататын шығар.
• Кәсіпорын өз клиенттеріне салық төлеуден жалтаруға көмек
схемасын ұсынады.
360.25 А3
Мұндай ақпаратты ашу туралы шешім сыртқы факторларға да
байланысты болады, мысалы:
• Ақпарат алып, мәселені тергеуді және шаралар қабылдауды
бастайтын тиісті орган бар ма? Тиісті орган істің сипатына
байланысты болады. Мысалы, тиісті орган қаржылық есептілік
алаяқтық жағдайында бағалы қағаздарды реттеуші немесе
экологиялық заңдар мен ережелер бұзылған жағдайда қоршаған
ортаны қорғау агенттігі бола алады.
• Заңдарда немесе нормативтік актілерде, мысалы, заңдарда
немесе әшкерелейтін фактілер туралы нормативтік актілерде
көзделген
азаматтық,
қылмыстық
немесе
кәсіптік
Жауапкершіліктен немесе қудалаудан қорғаудың сенімді
құралдары бар ма?
• Кәсіби бухгалтердің немесе басқа адамдардың физикалық
қауіпсіздігіне нақты немесе ықтимал қауіптер бар ма?
R360.26
Егер Кәсіби бухгалтер сәйкессіздікті ашу немесе тиісті органға
сақтамау күдігі қалыптасқан жағдайда іс-қимылдың тиісті бағыты
болып табылатынын айқындаса, мұндай ашуға Кодекстің R114.1 (d)
параграфына сәйкес рұқсат етіледі. Мұндай ақпаратты ашқан кезде
бухгалтер адал ниетпен әрекет етуі керек және мәлімдемелер мен
мәлімдемелер жасаудан сақ болу керек. Бухгалтер сонымен қатар
мәселені ашпас бұрын клиентке бухгалтердің ниеті туралы хабарлау
орынды ма, жоқ па, соны қарастыруы керек.
Достарыңызбен бөлісу: |