-  6 а п. Эмитенттің эмиссиялық бағалы қағаздар шығару тәртібін бұзуы

425
 
Нарықтық экономикаға көшу жағдайында мемлекеттің шаруашылық қызметінде багалы 
қағаздардың айналымының рөлі арта түспек. Бағалы кағаздар белгілі құндылыққа ие бола отырып, 
ол ақша каражатымен бірдей төлем немесе айналым кұралы ретінде неме- се заңда белгіленген басқа 
да қызметті атқарады. Осыған байланысты бағалы қагаздарды шығару тэртібін бұзу саласындағы эр 
түрлі киянаттардың коғамға кауіптілік дәрежесі ерекше зор. Бұл туралы «Бағалы кағаздар рыногы 
туралы» Қазақстан Республикасының 2003 жылғы 2 шілдедегі Заңында ерекше атап көрсетілген. 
Қылмыстыккодекстің224-бабында корсетілген осы кылмыстыққұқыкбұзушылықтың объектісі - 
багалы қағаздарды шыгару (эмиссия) тәртібін реттейтін қоғамдық қатынастар болып табылады. 
Бағалы қағаздарды шығару тәртібі Қазакстан Республикасының арнау- лы заңымен белгіленген. 
Қылмыстык кұкық бұзушылыктың заты - эмиссиялык бағалы қағаздар. 
Азаматтык кодекстің арнайы бабында бағалы қағаздың түрлері — облигация, вексель, чек, банк 
сертификаты, коносамент, акция және бағалы қағаздар қатарына жатқызылатын баска да кұжаттар 
деп көрсетілген. 
Осы кылмыстык кұқық бұзушылықтың затына тек кана нарыктық айналымга шығарылатын 
бағалы қағаздар ғана жатады. Мұндай бағалы қағаздардың эмитенті бо- лып Қазакстан 
Республикасы Үлттық Банкінен бағалы кағаздарды шығаруға арнаулы рұқсат-лицензия алған қаржы 
ұйымдары болады. 
Бағалы қагазға койылатын барлықталаптарды куэландыратын ресми құжат - эмиссия 
проспектісі деп аталады. 
Қылмыстық кұкык бұзушылыктың объективтік жағы мына әрекеттерді істеу аркылы жүзеге 
асырылуы мүмкін: 
1) Көрінеу сенімсіз ақпараты бар эмиссия проспектісін бекіту. Бұл ресми құжатка жалғандык 
жасаудын бір көрінісі болып табылады. Бұл әрекетті эмитент акпараттың көрінеу сенімсіз екендігін 
және оны белгілі бір зардапқа әкеліп соғатынын біле тұра эмиссия проспектісіне енгізіп, бекітеді. 
2) Эмиссиялық бағалы қагаздарды шығару жөніндегі көрінеу сенімсіз есепті бекіту. Көрінеу 
сенімсіз есеп жалған құжаттың бір түрі, онда бағалы қағаз шыгарудың көлемі, эмиссияланған багалы 
кағаздарды шығарудың саны; оларды орналастыру мерзімінің ба- сталуы жэне аяқталуы; бағалы 
қагаздардың бағасы жэне оны төлеу тәртібі; эмиссияланған бағалы кағаздардан алынатын табыс; 
эмиссияланған бағалы кағаздарды тіркеуді жүзеге асыратын органның атауы туралы корінеу 
сенімсіз мәліметтер әдейі бекітіледі. 
3) Егер бұл іс-әрекеттер ірі залал келтірсе - қылмыс аяқталган деп танылады. 
Құрылысы жагынан бұл қылмыстық кұкык бұзушылык материалдық құрамға жата- 
ды. Қылмыстык кұқық бұзушылык объективтік жақтың белгілерінде корсетілген балама 
әрекеттердін біреуін істегеннен соң аяқталды деп танылады. 
Субъективтік жағынан кылмыс қасаканалыкпен жасалады. Кылмыстың субъектісі арнаулы. 
Бағалы кагаздар рыногы туралы заңға сәйкес эмитент болып табылған лауа- зымды адамдар немесе 
бағалы кағаздың иеленушілері алдында өз атынан міндеткерлік алатындар. 

жүктеу/скачать 7.26 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: