Кодексіне түсіндірме жалпы және Ерекше бөліктер алматы «жеті жарғЫ» 2015
жүктеу/скачать 7.26 Mb. Pdf көрінісі
|
| 330-
6 а п. Теңіз ортасын ластау 1. Экологиялық талаптарды бузу салдарынан теңіз ортасын ластау, егер бул /с- әрекет қоршаған ортага ірі залал келтіруге әкеп соқса немесе адамның денсаулыгына зиян келтірсе - белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу қүқыгынан ені жылга дейінгі мерзімге айыра отырып немесе онсыз, үш мың айлық есептік көрсеткіиіке дейінгі мөлшерде айыппул салуга не сол мөлшерде түзеу жумыстарына не үш жылга дейін ■ г/ мерзімге бас бостандыгын шектеуге не сол мерзімге бас бостандыгынан айыруга жазэ- ланады. 2. Қоршаган ортага аса ірі залал келтіруге не адам өліміне не адамдардың жаппай сырқаттануына әкеп соққан дәл сол іс-әрекет - белгілі бір лауазымдарды атқару немесе белгілі бір қызметпен айналысу қуқыгынан үш жылга дейінгі мерзімге айыра отырып немесе онсыз, үш жылдан жеті жылга дейінгі мер - зімге бас бостандыгынан айыруга жазаланады. Қылмыстық кұкық бұзушылықтың объектісі - теңіз аясының экологиялық қауіпсіздігі. Қылмыстық құқық бұзушылықтың істелу орны - ішкі теңіз сулары, Қазақстан Республикасының аумақтық теңізі және ашық теңіз сулары болып табылады. Қылмыс объективтік жағынан экологиялық талаптарды бұзу салдарынан атмосфералық ауаны ластау немесе оның табиғи касиеттерін өзгерту, егер бұл іс-әрекет қоршаган ортага ірі залал келтіруге әкеп соққа не адамның денсаулыгына зиян келтіру арқылы көрініс табады. Теңіз суларына араласқан жағдайда адамның денсаулыгына, теңіздің жанды ресур- старына, теңіз суларын мақсатты пайдалануға қауіп келтіретін, халықаралық шарттар бойынша бақылауга алынган заттар зиянды заттар деп танылады. Ластау көздері болып зиянды заттарды теңіз аясына тастайтын объектілер жатады. Заңда олар құрғақтагы көздер, көлік кұралдары немесе теңізде орнатылган жасанды кұрылгылар деп корсетілген. Қылмыстың объективтік жағының тағы бір белгісі адамның денсаулығы мен теңіздін жанды ресурстары үшін зиянды, не теңіз аясын заңды пайдалануға кедергі келтіретін заттар мен 562 материалдарды көму немесе оларды көлік кұралдарынан немесе теңізде орналаскан құрылгылардан тастау ережелерін бұзу болып табылады. Көму - зиянды заттар мен материалдарды теңізге тастау немесе оларды теңіз суы ая- сында қалдыру болып табылады. Қылмыстық құқык бұзушылық корсетілген заттар мен материалдарды тастаган уакыттан бастап аяқталган деп табылады. Тастауға - зиянды заттар мен материалдарды белгіленген ережелерге кайшы түрде теңіз суы аясына эдейілеп лақтыру жатады. Теңізде орнатылган жасанды кұрылғыларга - тсңіз аясында белгілі бір жұмыстарды атқаруга арналган техникалық құрылымдар, бұргылау қондыргылары, теңіздегі құрылыстар және т.б. жатады. Адамның денсаулығы мен теңіздің жанды ресурстары үшін зиянды заттарга - тф 75 организмді уландыруға, жоюга немесе оларга ауру жұқтыруға кабілетті улар, мұнай жэне мұнай өнімдері, спирт, сульфид, хлорлы заттар, тұз және баска заттар, нәрселер жатады Заңда көрсетілген «теңіз аясын заңды пайдалануға кедергі келтіретін» деген ұгымга теніз жануарларын, балыктарды ұстауга, суды пайдалану үшін тұщыландыруды жүзеге асыруға мүмкіндік бермейтін жагдайлар жатады. Қылмыстык кодекстің ЗЗО-бабының 1-тармагында көрсетілген кылмыстык күкык бұзушылық күрамы материалдык, қылмыс жогарыда көрсетілген іс-эрекеттердің біреуін істеген уақыттан бастап аяқталган деп табылады. Қылмыстык кұқык бүзушылык субъективтік жагынан тікелей касаканалыкпен істе- леді. Қылмыстық күқық бүзушылықтың субъектісі - 16-га толган адам. Қылмыстық кодекстің ЗЗО-бабының 2-тармагында адамның денсаулыгына, жануар- лар немесе өсімдіктер дүниесіне, балық корына, коршаган ортага, демалыс аймақтарына не басқа да заңмен қоргалатын мүдделерге аса ірі залал келтірген дәл сол әрекеттер үшін жауаптылық белгіленген. Аса ірі залалга адамның денсаулыгына жеңіл, орта, ауыр жаракаттар келтірілуі, жүқпалы ауруга душар болуы, жануарлар немесе өсімдіктер дүниесін жоятын, бүлдіретін әрекеттердің орын алуы, балық қорының азаюы, түқым шашпауы, коршаган ортаның улануы, бүлінуі, теңіз жағасында зиянды заттардың көбеюінен демалыс аймақтарын мақсатты пайдаланудың мүмкіндік-терінің болмай калуы, оны калпына келтіру үшін ора- сан материалдық жэне каржы қаражатының қажет болуы жатады. Келтірілген залалдың мөлшерін нақты жағдайларга карап сот анықтайды. Қылмыстық кодекстің 330-бабының 2-тармагында осы қылмыстың ауырлататын тагы бір түрі - адам өліміне не адамдардың жаппай сыркаттануына әкеп соқкан әрекеттер үшін жауаптылық көзделген. Қылмыстық кодекстің 330-бабының 1, 2-тармақтарындагы қылмыс - материалдық құрамга жатады. жүктеу/скачать 7.26 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|