Кудабаева перизат асанбаевна
жүктеу/скачать 2.94 Mb. Pdf көрінісі
|
| мәдениеттану тұғыры.Мәдениеттану тҧғыры– білім алушының жеке тҧлғасын
зерттеп, қҧндылық бағдарын қалыптастыруда аксиологиялық қҧндылық iлiмiне сҥйенiп, нақты ғылыми әдiснама ретiнде таным мен педагогикалық iс- әрекеттердi қайта қҧруға немесе ӛзгерiстер енгiзуге бағыт-бағдар бередi. Мәдениеттану тҧғыры арқылы жеке тҧлғаның мәдениетпен объективтiк байланысы негiзiнде оның мiнез-қҧлқындағы қҧндылықтар жҥйесiн зерттейдi [161]. Болашақ ағылшын тілі мҧғалімінің мәдениетаралық коммуникативтік қҧзыреттілігін қалыптастыру мақсатында аталған тҧғырды негізге алуымыздың бірден бір себебі, ӛзге елдердің, халықтардың мәдениетін танып білу арқылы ғана біз аталған қҧзыреттілікті дамытып, қалыптастыра аламыз. Ӛйткенi адам мәдениет арқылы дамығандықтан сол мәдениетке жаңа элементтер енгiзуге ҥлес қосады. Сол себептен адам тек ӛз елінің ғана емес, сонымен қатар ӛзге халықтардың мәдениет қҧндылықтарының жҥйесiн игерiп ӛзiн-ӛзi дамытса, екiншi жағынан, оның мәдениетаралық қҧзыретті жеке тҧлға болып дамуына жағдай туады. Әдебиеттерге жҥргізілген талдау кӛрсеткендей, «Шетел тілі: екі шетел тілі» мамандығы бойынша болашақ ағылшын тілі мҧғалімдерін даярлау бағдарламасының мазмҧнына мәдениеттану, мәдениет, оқып отырған елдің мәдениеті туралы ақпарат алу кіреді. Сол себепті шетел тілін оқыту барысында мәдениеттану компоненттерін қолдану болашақ мамандардың мәдениетаралық коммуникативтік қҧзыреттілігін қалыптастырудың негізгі әрі қажетті талаптарының бірі болып табылады. Сол себепті, мәдениеттану тҧғыры негізінде мәдениетаралық коммуникативтік қҧзыреттілікті қалыптастыру 48 мәселелері білім беруді дамытудың қазіргі кезеңінде ӛзекті болып есептеледі. Мәдениеттану іскерліктерінің мәні мәдениетаралық коммуникативтік қҧзыреттілікті жоғарылатуда В.И. Андреев [161], Т.А.Китайгородская [162], А.В. Мудриктың [163] еңбектерінде қарастырылған. Шетел тілдерін оқыту саласында бҧл тҧғыр туралы теориялық қолданбалы аймағы ретінде сӛз қозғайтын болсақ, оның бірқатар әлеуметтік мәдени қызметі бар. Біріншіден, мәдениеттану тҧғыры тілді, мәдениет пен ӛркениетті оқу ҥрдісінде білім алушының тілдік тҧлғасын дамытудың теориялық негіздерін оқуды қамтамасыз етеді. Екіншіден, ол мәдениеттанушылық білім берудің қҧндылыққа бағытталған мазмҧнына лингвоелтанушылық қҧралдар кӛмегімен кӛбірек мән береді. Ҥшіншіден, бҧл тҧғыр мәдениеттанушылық білім берудің қағидаларын шетел тілдері қҧралдарының кӛмегімен оларды оқудың әлеуметтік контекстін ескере отырып анықтауға мҥмкіндік береді. Тӛртіншіден, мәдениеттану тҧғыры мәдениеттану материалдарын іріктеу мәселелерін оқу мақсаттары ҥшін қолдануға мҥмкіндік береді. Қазіргі таңда шетел тілдерін оқытудың негізгі міндеті - тілді қарым- қатынастың шыншыл әрі толыққанды қҧралы ретінде оқыту, ауызша және жазбаша қарым-қатынас жасай білуге ҥйрету болып табылады. Аутенттік тілдік тҧлғаның лингвистикалық қҧзыреттілігі деп сол тілдің лексикалық бірліктер мен грамматикалық ережелердін білуге негізделген қарым қатынас жасай білу қабілетін айтады [162]. Ал бҧл коммуникативтік қҧзыреттілікті меңгеруге жеткіліксіз. Мҧнда лингвистикалық қҧзыреттілік пен ҧлттық мәдени компонент және мәдениетаралық қарым-қатынас жағдайларындағы тілдік қҧралдарды адекватты тҥрде қолдана білумен, сонымен қатар мәдениетаралық қарым-қатынас пен диалог кезіндегі бір-бірін ӛзара тҥсіну мақсатында ым-ишара, дене қимылдары, дауыс интонациясы мен кӛз арқылы білдіру (кӛз арқылы контакт жасау) секілді вербальды емес қҧралдардың дҧрыс қолдана білумен біріктірілуі қажет. Болашақ маманның мәдениетаралық коммуникативтік қҧзыреттілігін қалыптастыру контекстінде мәдениеттану тҧғыры ӛзекті болып табылады, себебі адамның әрекеті мәдениетінде, тҧлғаның қҧндылық бағдарында және белгілі бір мәдениет тасымалдаушысы ретінде тҧлғаның шығармашылығында кӛрінеді. Ғылыми-зерттеу ҧстанымдары мен оларға қойылатын талаптар әдiснамалық бiлiмде ерекше орын алады. Ӛйткенi, олар тарихи-педагогикалық бiлiмдi, теория мен практиканы бiрiктiрiп, бiлiм беру мекемелерiне ғылыми негiзделген бағдар бередi. Қандай бiр ғылыми жҧмыстар болсын, олардың тiрек ҧстанымдар қатарына жататын ең басты, негiзгi әдiснамалық ҧстанымы – жүктеу/скачать 2.94 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|