Курсовая работа (проект)
Жүргізілген эксперименттің нәтижелері бойынша қорытындылар мен ұсыныстар
жүктеу/скачать 73.08 Kb.
|
| 2.2 Жүргізілген эксперименттің нәтижелері бойынша қорытындылар мен ұсыныстар
Аталған экспериментті іске асыру барысында оң нәтижелер алынды, алайда осы жобаны іске асыру барысында анықталған проблемаларды назардан тыс қалдырмау керек. Қазіргі мектептегі білім сапасы көбінесе білім беру процесін шебер ұйымдастырумен анықталады. Бастауыш мектеп білім берудің негізгі буыны ретінде әмбебап оқу іс - әрекеттерінің біртұтас жүйесін, демек, білім алушылардың өзіндік іс-әрекетінің тәжірибесін қалыптастыруы керек. Жаңа буын стандарттарының уақыты келді және Біз бастауыш сынып мұғаліміне қандай талаптар қойылатыны туралы жеткілікті білеміз, бірақ оның инновациялық процестер жағдайында қандай қиындықтарға тап болатыны туралы аз білеміз. Бастауыш сыныптарда пәндік оқыту жүйесін енгізудің негізгі идеясы іске асырылды. Ол жаңа мемлекеттік білім беру стандарттарын енгізу жағдайында бастауыш мектептің пәндік - кеңістіктік ортасын ұйымдастырудан тұрады және білім беру ортасының барлық компоненттерін ұйымдастыра отырып, білім беру процесіне қатысушылардың барлығының өмірі мен тиімді дамуы үшін қажетті жағдайларды жобалауға болатындығына негізделген. Бастауыш мектепте пәндік оқыту жүйесін енгізу бойынша экспериментті іске асыру нәтижелері бойынша келесі маңызды міндеттер шешілді: - бастауыш сынып мұғалімдерінің алдында тұрған жаңа міндеттер түсініліп, мақсат қою деңгейінде өзгерістер орын алды. Оқытудың мақсаты оқушыларға білім беру және осы білімді игеруді бақылау ғана емес, сонымен қатар білім алу жүйесіне, соның ішінде өз бетінше оқыту болғандықтан жақсы нәтижелерге қол жеткізілді. Бұл процесс, сайып келгенде, оқушыға өзін-өзі оқыту дағдыларын дамытуға, алынған ақпаратты талдауға көмектеседі; - бастауыш сыныптарда оқытудың заманауи бағдарламаларын тереңірек пысықтау жүзеге асырылды. Нәтижесінде бастауыш сыныптардағы пәндік оқыту әртүрлі пәндер бойынша оқу материалдарының барлық спектрін қамтуға мүмкіндік берді, сонымен қатар негізгі ғана емес, сонымен қатар қосымша; - оқу материалын неғұрлым мұқият іріктеу және оқу процесін дидактикалық қамтамасыз етуге дайындау үшін оқытушылардың уақыты босатылды. Енді олар сабақтарды өткізуге, әртүрлі пәндер бойынша қызықты оқыту әдістерін іздеуге және қолдануға мұқият дайындалуға мүмкіндік алды. Алайда, бұл процесс жүргізіліп жатқан экспериментті материалдық-техникалық және ұйымдастырушылық қамтамасыз етудің жеткіліксіздігімен тежеледі. Атап айтқанда, нәтижелерді бақылауға, барлық пәндер бойынша үй тапсырмаларын бақылауға арналған электрондық жүйе жетіспейді. Бастауыш сынып мұғалімдерінің өзара әрекеттесуі жеткіліксіз дәрежеде жүзеге асырылады, бұл білім беру процесінде қабаттасуға әкеледі. - оқу үдерісін дербестендіруді қамтамасыз ету. Пәндік оқыту мұғалімге оқушылардың әрқайсысының оқу қабілетін анықтауға, пәндердің әрқайсысы бойынша жеке жұмыс істеу мүмкіндіктерін қарастыруға мүмкіндік береді. Нәтижесінде оқушылардың белгілері жақсарады және олардың білімдерін игерудің нақты деңгейін көрсетеді[13]. - бастауыш сынып оқушыларының білім сапасы мен білім деңгейін арттыру. Олар классикалық оқыту жүйесіне қарағанда күрделі және маңызды дағдыларды алды. Дәстүрлі жүйеден айырмашылығы, пәндік оқыту оқушылардың мұғалімнің бақылауымен өз бетінше білім алуына, осы білімді өңдей алуына, олардың арасындағы байланысты жүйелеуге және қалыптастыруға үлкен мән береді. Экспериментті жүзеге асыру нәтижесінде оның ең маңызды мақсатына қол жеткізілді - бастауыш сынып оқушыларының білім деңгейі мен сапасын арттыру, бесінші сыныпқа көшу кезінде оқушылардың күрделі бейімделу қаупін азайту. Эксперименттің негізгі болжамы – пәндік оқыту жүйесі бастауыш сыныптардағы қазіргі білім беру жүйесінің кейбір жағымсыз жақтарын жеңуге, тиімді оқыту жүйесін құруға, бастауыш сыныптарда оқуды қызықты әрі пайдалы етуге, ал орта мектепке бейімделуді қарапайым және ауыртпалықсыз етуге мүмкіндік береді деген ереже.алынған нәтижелермен расталды. Жобаны іске асыру барысында келесі міндеттер шешілді: 1.Мұғалімнің кәсіби өсуіне және оның қызметінің тиімділігіне жағдай жасау. 2.Мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес келетін жаңа оқыту жүйесіне көшу (білім алушыларды өздері білім алуға үйрету). 3.Бірлескен танымдық және практикалық іс-әрекет процесінде мұғалім мен оқушының ынтымақтастығына ықпал ету. 4.Оқытудың табыстылығына ықпал ететін оқуға тұрақты мотивацияны дамыту. 5.Әрбір білім алушының әмбебап оқу іс-әрекеттерін дамытудың қажетті деңгейін, оның мүмкіндіктеріне сәйкес даму деңгейін меңгеруін қамтамасыз ету. Алайда, экспериментті жүзеге асыру барысында қарастырылмаған проблемалар туындады, олардың арасында ерекше назар аудару керек - ата-аналармен байланысты жоғалту; - мұғалімдердің жаңа жүйені енгізуге қарсылығы, алынған нәтижелерге теріс баға беру; - бір уақытта әртүрлі пәндер бойынша оқушылардың үлкен жүктемесі, үй тапсырмаларының көп саны; - оқушылар мен ата-аналар тарапынан оқытудың жаңа жүйесін қабылдамау мұндай жүйені ұйымдастырудың негіздері туралы жеткіліксіз хабардар болудың салдары болып табылады. Эксперименттің осы кезеңінде білім сапасының деңгейі туралы қорытынды жасауға әлі ерте. Бұл бірнеше себептерге байланысты болады: 1.Барлық параллельдер экспериментке кірген жоқ. Бұл мектептің бастауыш сыныптарда пәндік оқыту жүйесіне көшу жөніндегі іс-шараларды енгізу нәтижелерін көрнекі түрде салыстыруға мүмкіндігі болуы үшін жасалады. 2.Пәндік оқыту жүйесін енгізу бойынша ұсынылған іс-шараларды іске асырудың қысқа мерзімі. Сапа туралы экспериментке қатысатын қазіргі бірінші сынып оқушылары білімнің екінші сатысына – 5-сыныпқа ауысқан кезде ғана айту керек. 3.Мұғалімдер үшін бос уақыт толық пайдаланылмаған. Қазіргі уақытта пәндердің өздері ұйымдастырған пәндік олимпиадалардың саны жеткіліксіз (қоршаған әлем, әдеби оқу, бейнелеу өнері, технология, ЯНК). Пән мұғалімі сабақтан тыс уақытта оқушылармен тереңірек жұмыс істеу мүмкіндігіне ие болады деген болжам жасалды, бірақ екі ауысымда оқу, жұмыс бөлмелері бұл мүмкіндіктен айырылды. Мысалы, мектепте екінші ауысымда оқитын екінші үш сынып бар. Қосымша сабақты аптасына 1 рет, балаларда 4 сабақ болған кезде жасауға болады. Бұл уақытты барлық пәндерге қалай бөлуге болады? Бұл мәселе әлі шешілмеген және шұғыл түзетуді қажет етеді. Бұл проблемадан шығудың жолы тек бір ауысымға ауысқанда ғана көрінеді. Эксперимент барысында бастауыш мектепте пәндік оқытудың оң және теріс жақтары анықталды. Бұл мәселе бойынша педагогикалық кеңес өткізілді, онда олар жағдайды кемшіліктермен талқылады, бірақ олар ортақ пікірге келмеді. Бастауыш сынып мұғалімдерінің ұжымы көп жағдайда пәндік оқытуды келесі себептер бойынша тиімді емес деп санайды: - негізгі пәндердің бірін оқытатын басқа мұғалімнің құзыреттілігіне сенімсіздік; - «қолыңызды импульсте ұстай алмау», білім беру сәті батып кетеді, сынып жетекшісі өз сыныбымен аз сөйлеседі; - үй тапсырмасының үлкен көлемі. Мұғалім негізінен жалғыз сабақ бергенде, ол үй тапсырмасының көлемін бақылайды. Пәндік оқыту жүйесінде мұғалімдер берілген жұмыстарды бір-бірімен байланыстырмайды. - жас педагогтардың кәсіби өсу мүмкіндігінің болмауы, бос уақытында қосымша сабақтар үшін материалдық-техникалық базаның болмауы. Аталған проблемаларды еңсермей бастауыш мектепте оқытудың жоғары деңгейін қамтамасыз ету және оқушыларды негізгі мектептің екінші сатысында оқуға дайындау, әрбір оқушының қабілеттері мен бейімділігін барынша дамыту және іске асыру мүмкін емес. Мұғалімді әртүрлі циклдің бірнеше пәндеріне бірден дайындау кезінде қамтамасыз ету мүмкін емес сабақтың басқа мазмұны қажет. Пәндік оқыту жүйесін енгізу беретін артықшылықтарды ескермеуге болмайды: - екінші сыныптан бастап балалар дербес бола бастады. Олар үй тапсырмасын өздері орындайды, мектепте қалай жүруді біледі, өз көзқарастарын тұжырымдай алады, қорытынды жасай алады; - бір пәндегі сәтсіздіктердің екінші пәндегі жетістіктермен өтелуіне мүмкіндік туды; - ерте кезеңдерде оқушының белгілі бір пәнге бейімділігі анықталады. Бұл ерте жаста белгілі бір қабілеттердің дамуына назар аударуға, сондай-ақ баланың проблемалары бар заттарға көбірек көңіл бөлуге мүмкіндік береді. Оқу процесінде бірнеше мұғалімдермен қарым-қатынас жасау бір мұғалімнің жеке басының баланың эмоционалды жағдайына ғана емес, сонымен бірге оның дүниетанымына да тигізетін әсерін едәуір төмендетеді, оның дүниетанымының қалыптасуына оң әсер етеді. Бала әртүрлі адамдармен қарым-қатынас жасауды және ересектер әлемінде өмір сүруді үйренеді. Бастауыш мектепте пәндік-кеңістіктік ортаны жүзеге асыру мемлекеттік білім беру стандарттарының талаптарына сәйкес білім беру сапасын қамтамасыз етеді, ал пәндік оқытуды енгізу бастауыш және негізгі мектептегі білім беру процесін ұйымдастыруда және мазмұнында сабақтастықты қамтамасыз етеді. Пәндік оқыту жүйесінде мектепті бітірген оқушы оқудың бір сатысынан екіншісіне ауысқан кезде оңай бейімделеді деп болжанады, бұл сабақтастық мәселелерін шешеді. Бастауыш мектепте пәндік оқыту оқу-тәрбие процесін ұйымдастырудың барлық инновациялық және дәстүрлі формаларына оңай бейімделуге көмектеседі, оқудың екінші сатысына – орта мектептің 5-сыныбына көшу кезінде жұмсақ жағдай жасайды. Мектептің педагогикалық ұжымы бастауыш сыныптарда пәндік оқыту жүйесін енгізе отырып, оны қазіргі заман талабына сай деп санайды. Бастауыш мектепте пәндік оқыту бастауыш сынып оқушыларының ІЖО ұйымдастырудың барлық инновациялық және дәстүрлі формаларына оңай бейімделуіне көмектеседі, оқытудың екінші кезеңіне өту кезінде жұмсақ жағдай жасайды, мұғалімдердің кәсіби өсуін және олардың педагогикалық қызметінің тиімділігін қамтамасыз етеді. Көріп отырғаныңыздай, бастауыш мектепте пәндік оқыту жаңа оқыту технологиясын игерудің маңызды шарты болып табылады. Осылайша, жүргізілген эксперименттің нәтижелері бойынша барлық іс-шаралар бастапқыда жоспарланғандай жүзеге асырылмады деген қорытынды жасауға болады. Оқушылар мен мұғалімдердің алдында тұрған негізгі проблемалар-бұл оқыту жүйесінің негіздерін түсінбеу және қабылдамау, ата-аналардың мұндай жүйенің барабарлығы мен тиімділігіне қарсылығы мен күмәні. Мұғалімдер де осы экспериментке тиісті дәрежеде дайындалмады және көбінесе кадрларды алдағы өзгерістерге психологиялық дайындауда проблемалар туындады[14]. Алайда, жалпы алғанда, эксперимент нәтижесінде көптеген жағымды жақтар алынды. Қорытынды жасауға әлі ерте болса да (қазіргі төртінші сыныпты бітіргеннен кейін және орта мектепке ауысқаннан кейін нәтижелерді талдау ең үлкен ақпараттылықты береді), бұл эксперимент алаңын ұзартудың мағынасы бар деп айтуға болады. Бұл мұғалімдердің өздеріне болып жатқан өзгерістерге толық бейімделуге, пәндік оқыту жүйесі шеңберінде оқыту дағдыларын толық көлемде дайындауға және меңгеруге мүмкіндік береді. Сонымен қатар, экспериментті одан әрі жүзеге асыру анықталған кемшіліктер мен проблемаларды оң жаққа ауыстыруға, оларды жоюға және болдырмауға мүмкіндік береді, барған сайын жоғары нәтижелерге қол жеткізеді. Қазірдің өзінде ата-аналар мен мұғалімдер оқытудың жаңа жүйесі балаларға білім беру процесінде ғана емес, ертерек тәуелсіз болуға мүмкіндік беретінін атап өтті. Бастауыш сыныптарда пәндік оқыту әр түрлі адамдармен, соның ішінде ересектермен қарым-қатынас жасау дағдыларын игеруге, өз қызметін барабар бағалауды қабылдауға, байланыс орнатуға, өз ойларын жеткізуге және өз пікірін қорғауға мүмкіндік береді. жүктеу/скачать 73.08 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|