Лайпанов б. А
БЫЛАЙДА БИР БАШХА ХАЛКЪ ДЖАШАГЪАНДЫ
жүктеу/скачать 2.02 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- ДЖАНДЕТ БАЧХАНЫ ТЮШЮРЕ ЭСГЕ
- БИЛМЕГЕНЛИКГЕ БИЗ
- КЁЗЛЕ-ТЕРЕЗЕЛЕ
- АДАМНЫ ДЖОЛУ, ДЖАЗЫУУ ДА – СЁЗДЕ
- КИТАБХА КЪАЙЫТЫР АДАМ
БЫЛАЙДА БИР БАШХА ХАЛКЪ ДЖАШАГЪАНДЫ...Ма былайда бир башха халкъ джашагъанды – Тау, суу, джер атла къалгъанла андан, Кеси уа эриб бошагъанды – Бир адам да къалмагъанды андан.
Тау эриб, юсюне къуюлгъанында да, Джукъгъан ауруула, эминала къыргъанларында да, Душманла эки кере Джуртундан сюргенлеринде да, Халкъ тюб болуб къалмай, бюгюнлеге джетгенди, Джуртуна къайытыб, джангыдан тирилгенди, Сыйрат кёпюрден ары да, бери да ётгенди, Джандет джуртунда анга не болуб къалгъанды энди? Болуб а не болгъанды – Кеси кесин къурутханды ол, Динин, тилин, адетин унутханды ол, Башханы динин, тилин, къылыгъын алгъанды ол. Игини амандан айырмай, Халалны харамдан айырмай, Дуния малгъа бургъанды эсин, Хаулеге, ичкиге хорлатханды кесин. Къыйынлыкъгъа къалгъанды башы, Аракъы бла тонгуз эт – ичкиси-ашы. Къарт-джаш, эркиши-тиширыу Айырылмай, ичелле бирден, Джийиргеннген джокъду харамдан, кирден.
Сауутсуз-сабасыз джыкъгъанды, джутханды аны – Ичкичилик бла, хаулелик бла къурутханды аны.
Джол уста айтады хапар: – Ма былайда бир башха халкъ джашагъанды – Тау, суу, джер атла къалгъанла андан, Кеси уа эригенди, тас болгъанды, къуругъанды, Бир адам да къалмагъанды андан. ДЖАНДЕТ БАЧХАНЫ ТЮШЮРЕ ЭСГЕКямарынг, тюйменг да сары алтындан – Сен келдинг, келгенча къач. Джаз, джай къалтырай къойнунда, Бишген табигъат юйюме кирди.
Чачынг сыртынга тёгюлдю алай. Эки Кюнча къарагъан эки кёзюме Къарадыла Мени ючюн толгъан эки чыммакъ Ай.
Бишген кёгетлени тылпыулары. Джазны, джайны да кеслеринде тутхан Ой ол бишген кёгетлени татыулары. Джандет бачха, алма-терек бачха, Кёгетингден бюгюн «бисмилля» этдим. Бу тюнюммюдю, тюшюммюдю. Быллай насыбха тыйыншлымамы керти? ...Тыйыншлы болмазем. Тыйыншлы болсам Бюгюн да джашарек бирге. Сен джашагъан джуртдан, элден, тийреден Уялгъандан кетгенме къачыб. Былайы шималды,джыл узуну къышды – Джаз, джай, къач деген джокъду мында. Джазым, джайым, къачым да къалгъанла Джуртда...
Нек къарайма ызынгдан сени? Нек къарайды сеннге кёзюм7
Кёкню кёз джашы – тенгиз, Нечик ачыса, тузлуса сен. Биз – джердегиле – билмегенликге, Кёкню да кёб болур къайгъысы, джарсыуу. Аны кесине кёре болур къайгъысы, джарсыуу. КЁЗЛЕ-ТЕРЕЗЕЛЕАдамла кирир ючюн, чыгъар ючюн, Салынады юйге эшик. Терезе да салынады юйге, Кюн, Ай джарыгъын иер ючюн.
Билмесем да ким келлигин кириб. Терезени да иймейме джабыуун, Билсем да орамда баргъанланы къарарыкъларын. Терезеден киреди джарыкъ, Терезеден урады джарыкъ. Юйюмю терезеси ачыкъды Кёкге, Тиеди Кюн, Ай юйге, джюрекге. Терезеден тийгенча Кюн, Ай, Къонакъ да кирир эшикден алай. Аманла болсала да кёб, Игилик сакълайды джюрек. Джюрекни терезелери кёзле – Ала да дуниягъа ачыкъ. Аладан тёгюледи джарыкъ. Ала болсала уа джабыкъ – Ол заманда дуния къарангы.
Анга къарарыкъ тюлдю ёлюм – Джумарыкъды кёзюмю ол, Тыярыкъды сёзюмю ол. Ары дери джашаб къалайыкъ, Дуния ариулугъун кёрюб къалайыкъ. Дуниягъа ачыкъ турсунла кёзле, Джабылмасынла эшик, терезе. АДАМНЫ ДЖОЛУ, ДЖАЗЫУУ ДА – СЁЗДЕОлжас СУЛЕЙМЕНОВгъа Къыркъ джылда кимге келгенди Къуран, Кимге – «Аз и Я». Суу эски ызына къайытады: Джангырады Евразия. Ит иесин танымагъан сагъатда, Адамгъа Тейрисин танытхан да бар. Мен – Тейри адамы – къарайма ауалгъа: Белгиден-Сёзден башланады Адам. Кёкге къарай, джулдузлагъа узала, Адам аякъ юсюне сюелгенди, Кюн таякъча, элибча тюзелгенди – Къара таныгъан кюнюнден башланады Адам. Эниклей табигъатны Тилленнгенди адам улу. Тауушдан-белгиден-тамгъадан кёче Сёзге Тюрленнгенди адам улу. Адам сёзню, Сёз да адамны – Бир-бирин джаратханла ала. Мурулдагъандан, кёз бла, бармакъ бла сёлешгенден къутулуб, Адам джазыуун джаза тебрегенди кеси. Мен да кюндюз Кюнню ызындан бардым, Кече уа – Айны. Тамгъаларында Адурхайны, Будиянны, Наурузну эмда Трамны Кёреме джулдузну, Айны. Китаб ачханча ачама Къарачайны: Къара – джети къат магъанасы Аны.
Кёкге да къайтарады ол. Кёкдеди биз джашагъан Джер. Кёкден айырылыргъа джокъду мадар. Джер ауруулагъа да Кёкдеди дарман, Джер соруулагъа да Кёкдеди джууаб.
Ол кетгенча кёрюнсе да кёзден эмда кёлден, Бир кераматлы чыгъад да ичибизден, Ачады бизге джангыдан аны: Сёзде джашыныбды джолу Адамны, Сёзде джазылыбды джазыуу Адамны. Къыйынлыгъыбыз бизни – Тюз окъуй, ангылай, джаза билмейбиз Сёзню. Алай а, бир кераматлы чыгъад да ичибизден Таша магъанасын, керти магъанасын ачады Сёзню – Хакъ джолгъа къайтарады бизни.
Ачылады Кёк, энеди джарыкъ, келеди ауаз: Къара таны – джай аны – Тарихинги, джазыуунгу да джаз. КИТАБХА КЪАЙЫТЫР АДАМАзан къычыргъанча джазама назму, Назму айтханча къычырама азан. Аллахдан эселе илхам, фахму – Тынгылар, эшитир, тюшюнюр озгъан. Китабха къайытыр Адам. жүктеу/скачать 2.02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|