2. Оқыту қозғалыс шеберлігін қалыптастыру үрдісі ретінде
Қозғалыс шеберлігін қалыптастыру үрдісі. Қозғалтқыш шеберліктерді қалыптастыру жүйесі сәйкес заңдылықтарға сүйене отырып, дене тәрбиесін берудің басты міндеттерінің бірі болып табылады. Оларды танып-білу, оқыту жағдайларын өзгерту мүмкіндіктері мен қозғалтқыш әрекеттерді меңгерудің тең дәрежелі еместгін дұрыс бағалауға мүмкіндік береді; жүргізілетін жаттығулар мен сабақ жүйесін сауатты құруға дағдыларды ауыстыру нәтижесін қолдану кезінде мүмкіндік береді; қозғалтқыш әрекетке жаттықтырудың әр кезеңінде барынша ұтымды мазмұнын анықтауға көмек береді.
Бұл тарауда оқытудың тек білім берушілік қызметі, яғни оқушыда шеберлік пен білім жүйесін қалыптастыруда мақұлданғандары ғана қабылданатын болады.
Дене тәрбиесін беруде оқушылардың белсенді қозғалтқыш әрекеттілігі басты нысана болып табылады. Осы арқылы баланың дене және психикалық қабілеттіліктерін жетілдіру алып барылады. Сонымен бірге мұндай органикалық тұтастықта балалар дене тәрбиесі жөнінде де арнайы білім алады.
Дене тәрбиесі бойынша білім беру адамның дене және психикалық жетілуіне бағытталған қозғалтқыш әрекеттер мен арнайы білімдер жүйесін меңгеру үдедісін ұйымдастыру.
Дене тәрбиесіне оқыту нәтижесі физикалық білім болып табылады.
Қозғалтқыш әрекеттерге оқыту (немесе дене жаттығуларына, егер олар нақты әрекет ретінде түсінілетін болса) - бұл да сол, мақсатты көздейі, бірақ аясы тар міндеттерді шешу үшін жүзеге асырылатын педагогикалық үрдіс. Мектеп бағдарламасын жүзеге асыру жөнінде алып қарағанда, "дене тәрбиесіне оқыту" термині, ал осы бағдарлама саласының бірінің материалын игеру жөнінде алып қарағанда "қозғалтқыш әрекеттерге оқыту термині" қолданылады. Бұл кезде арнайы білімнің тек үйретілетін әрекетпен тікелей байланысқан жүйесі ғана меңгерілуі тиістілігі ұғынылады.
"Қозғалтқыш әрекетке оқыту" термині (немесе дене жаттығуына) тек бір әрекет және оған жалғаспалы теориялық мағлұматтар бар болған жағдайда ғана қолданылады, өйткені әрекет оған кіретін қозғалыстардың құрылымын көрсететін болса, онда "әрекетке оқыту" деген әр алуан мағынадағы терминді қолдануға болады.
Әр алуан терминдерді қолдану назарды қазіргі кезеңдегі басты педагогикалық міндеттерге шоғырландыруға мүмкіндік береді. Әрекетті оқыту - білімді бірмезгілде игеру, қозғалтқыш шеберлікті қалыптастыру, сонымен бірге дене қасиеттерін тәрбиелеу үрдісі. Бұлардың бәрі бір-біріне тығыз байланысты, бірақ өз құралы мен әдістері жағынан бір емес. Сондықтан педагогикалық үрдісте сол не басқа міндеттерді шешуге жиі барады.
Әрбір әрекетке оқыту бұрыннан бар немесе оқушы жаңадан иеленген білімге сүйенеді.
Дене тәрбиесі жайлы білім - дұрыс үйымдастырылған дене тәрбиесі негізінде жататын ұғымдар мен заңдылықтардың, дәлелдердің белгілі жүйесі. Білім көлемін кеңейту мен сапасын жоғарлату оқытуда танымдылық ұстанымын жүзеге асырудың жолы, баланың танымдық белсенділігін тәрбиелеудің маңызды тәсілдерінің бірі (қараңыз: "Дене тәрбиесін беру үрдісінде білім қалыптастыру"). Үйретілетін қозғалтқыш әрекетті игерудің үш деңгейі шартты белгіленеді. Олардың әрбірі олардың жеке атауларын беруге мүмкіндік беретін белгілі сипаттамаларға ие (бұл жайында оқыту кезеңдерін сипаттау кезінде егжей-тегжей айтылады):
Достарыңызбен бөлісу: |