- Алынатын пайданы нақты бағалау үшін компания қызметінің тиімділігін сипаттайтын пайдалылықтың салыстырмалы көрсеткіштері қолданылады.
- Пайдалылықтың (ренабельділіктің) негізгі салыстырмалы көрсеткіштерін үш топқа біріктіруге болады:
- Капиталдың (активтің) пайдалылық көрсеткіштері;
- Өнімнің пайдалылық көрсеткіштері;
- Таза ақша ағымдары негізінде есептелген көрсеткіштер.
- Бірінші топтағы қаржылық көрсеткіштерінің жалпы түрі келесідей болады:
-
- Құралдардың н/е Пайда
- Олардың көздерінің пайдалығы = ----------------------------------------
- құралдардың не олардың көздерінің кезеңдегі орташа шамасы
4. Капиталдың (активтердің) пайдалығының салыстармалы көрсеткіштерін талдау - Алымы ретінде пайдалылықтың келесідей абсолютті көрсеткіштері қолданыла алады:
- Жалғасатын қызметтен пайда;
- Салық салуға дейінгі пайда;
- Қортынды пайда.
- Бөлгіш (знаменатель) ретінде баланс қотындысы, сондай ақ активтер мен капиталдың түрлі комбинациялары болуы мүмкін.
- Бірінші топтың ең маңызды көрсеткіштері болып келесідей коэффициенттер табылды.
- 1) Активтердің жалпы сомасының пайдалығы (авансированного, совокупного капитала) Да:
-
- қортынды пайда
- Да = ----------------------------------------------
- Активтердің орташа шамасы
- (барлық капитал, баланс валюталары)
-
- Бұл компанияның салынған әрбір теңге активтерінен қанша пайда көретінін көрсетеді, яғни компанияның барлық мүлкін пайдалану тиімділігін көрсетеді.
4.Капиталдың (активтердің) пайдалығының салыстармалы көрсеткіштерін талдау - 2) Қысқа мерзімдік активтердің пайдалығы (Дка) қысқа мерзімді активтерге салынған бір теңгеден копания қанша пайда көретінін көрсетеді:
- Қортынды пайда
- Дка = -----------------------------------------------------------
- Қысқа мерзімдік активтердің орташа шамасы
- 3) Меншікті капиталдың пайдалылық Коэффициенті (ставка) (Д ск) компания меншік иелерінің салған әрбір теңгесінен алатын пайда шамасын, меншікті капиталған салған әрбір теңге қанша теңге пайда әкелетінін көрсетеді:
-
- Қортынды пайда
- Д ск = ---------------------------------------------------------------
- Меншікті капиталдың орташа шамасы
-
- Бұл көрсеткіш акционерлік компания үшін салынған капиталдың пайдалылық дәрежесін бағалау үшін негігі болып табылады.
- Биржадағы акционерлік қоғамның акцияларының котировкаларын бағалауда маңызды рөл атқарады.
- Дәл осы көрсеткішті мақала авторлары, радио және теледидар комментаторлары рентабельділік, кәсіпорынның рентабельдігі мен пайдалылығы туралы айтқанда қолданады.
-
Достарыңызбен бөлісу: |
