Лекция: 30 сағат СӨЖ: 30 сағат обсөЖ: 30 сағат Барлық сағат саны : 90 сағат Қорытынды бақылау: емтихан 4-семестр

1.Эренберг Р.Д. Смит Р.С Современная экономика труда: теория и госуударственная политика. М.: МГУ, 1996. Главы 16,17.

2.Рынок труда . Учебник/ Под. Ред. Проф. В.С Буланова и проф. Н.А. Волгина. – М.: Экзамен, 2000. Главы 12,13

3.Рощин С.Ю., Разумова Т.О. Экономика труда: экономическая теория труда. Учебное пособие. – М.: ИНФРА-М. 2000 Главы 5,6.

4.Никифирова А.А Рынок труда: занятость и безработница. – М.: Международные отношение, 1991. Главы 2,3.

5.Джумамбаева С.К Управление человеческими ресурсами. Алматы: Ѓылым, 2000. Глава 4. с. 53-56.

6.Джумамбаева С.К Рынок труда в казахстанскои экономике.- Алматы: Ѓылым 2000 Глава 7.

7.Джумамбаева С.К Социальная политика. – Алматы: Ќазаќ университеті, 2002 Глава 8, с. 75-81.

8.Жумамбаева С.К “Ењбек нарыѓы экономикасы” – Алматы : Ќазаќ университеті, 2003

Қосымша:

9.“ Халыќты ж±мыспен ќамту туралы”: Ќазаќстан Республикасыныњ 2001 жылѓы 23 ќантардаѓы зањы // Егемен Ќазаќстан, 2001ж, 30 ќантар

10.“ Мемлекеттік атаулы єлеуметтік кµмек туралы”: Ќазаќстан Республикасыныњ 2001 жылѓы 17 шілдедегі зањы.

11. Ќазаќстан Республликасыныњ халыќты єлеуметтік ќорѓау т±жырымдамасы. Жоба // Егемен Ќазаќстан, 2001 ж, 13сєуір.

12. “ Ќазаќстан Республиикасындаѓы ењбек туралы”:Ќазаќстан Республикасыныњ 1999 жылѓы 10 желтоќсандаѓы зањы // егемен Ќазаќстан, 1999 ж, 24 желтоќсан.

13. “¦жымдыќ шарттар туралы”: Ќазаќстан Республикасыныњ 1992 ж, 4 шілдедегі зањы

14. “ ењ тµменгі к‰нкµріс дењгеиі туралы ” Ќазаќстан Республикасыныњ1999 жылѓы 16 ќарашадаѓы зањы // егемен ќазаќстан, 1999ж, 19 ќараша.
Тест сұрақтары.
1.Еңбек нарығы экономикасы.

А .еңбек нарығын ұйымдастыруын, қызметін, нәтижесін зерктейтін ғылыми сала.

Б. жұмыс берушілермен жұмыс алушылар арасындаы қатынастардың өзгеруі.

В. елдегі әлеуметтік еңбек қатынасы.

Г. дұрысы жоқ.

2.Жұмыс күші.

А. адамның физикалық және ой қабілеті материалдық және рухани игіліктерді өндіруді пайдалану.

Б. жақын болашақта жалданатын еңбек резервтер.

В. жұмыс істеп жүрген жұмыс күші рыногы.

Г. еңбек нарығын ұйымдастыруын, қызметін, нәтижесін зерктейтін ғылыми сала.

3.Еңбек нарығы.

А. жұмыс істеп жүрген жұмыс күші рыногы.

Б. адамның физикалық және ой қабілетін материалдық және рухани игіліктерді өндірудә пайдалану.

В. жалданып жұмыс істеп жүргендердің нақтылы еңбекте пайдаланатын қабілеттері.

Г. дұрысы жоқ.

4. Еңбек нарығының моделдері.

А. американдық,жапондық және шведтік.

Б. германиялық, аңглиялық және американдық.

В. еңбеккерлердің фирма ішінде жылжуына бейімделген.

Г. жұмыс күшінің территория жүзінде жылжуға бейімделген.

5. Адам капиталы.

А. әр түрлі жұмыс орындарында білім алуға және даярлауға қажет ақша қаражаты мен шығыны.

Б.әр түрлі жұмыс орындарында іске асылатын адамның білімі, шеберлігі, еңбек дағдыларымен жинақталған тәжірибесі.

В. жұмыс істеуге қажет білім, шеберлік.

Г. тәжірибемен сипатталатын адамның кәсіби дайындық дәрежесі.

6. Еңбекке сұраныс.

А. берілген уақытта белгілі жалақы ставкасы үшін жұмыс берушінің пайдаланғысы келетін еңбек көлемі.

Б. жүмысты іздеу процесін және оның ұзақтығын талдайтын теория.

В. жұмыс істеп жүрген жұмыс күші рыногы

Г. берілген уақыт мерзімінде берілген ставкасы үшін қызметкерлердің жұмыс берушілердің қарамағына баруға даяр еңбек көлемі.

7. Еңбекке ұсыныс.

А. берілген уақытта белгілі жалақы ставкасы үшін жұмыс берушінің пайдаланғысы келетін еңбек көлемі.

Б. жұмысты істеу процесін және оны талдайтын теория

В. жұмыс істеп жүрген жұмыс күші рыногы

Г. берілген уақыт мерзімінде белгілі жалақы ставкасы үшін қызметкерлердің жұмыс берушілердің қарамағына баруға даяр еңбек көлемі.

8. Локауттың түрлері.

А. толық, байланысты, қорғаныс, қарсы

Б. ереуіл, еңбекдауы, тиімді, келісім

В. толық, ереуілді, шабуылды, қорғаныс

Г. ереуіл, тиімді, келісім, қорғаныс

9. Адам капиталына бағытталған инвстициялық шығындардың түрлері.

А. табыстың шығындар, психалогиялық шығындар, уақыт шығыны

Б. толық шығын, уақыт шығыны, табыстық шығыны

В. тікелей шығын, айрылған табыс, психалогиялық шығын.

Г. дұрысы жоқ.

10. АҚШ-та адам капиталы қанша доллар тұрады.

А. 36 трлн доллар

Б. 31 трлн доллар

В. 16 трлн доллар

Г. 26 трлн доллар

11. Кәсіподақ қозғалысы бірінші қай елде басталды.

А. франция

Б. германия

В. АҚШ

А. кәсіпорын

Б. мекеме.

В. кәсіподақ

Г. дұрысы жоқ.

13. Субсидия деген не.

А. жәрдем ақша

Б. төлемақы.

В. жалақы.

Г. зейнетақы.

14. Жалақа деген не.

А. еңбек көлемі.

Б. еңбек бағасы.

В. еңбек түрі.

Г. еңбек уақыты.

15. Номиналды жалақы.

А. жалақының бөлігі.

Б. жалақының өсуі

В. жалақының ақшалай түрі.

Г. жалақының тауарлы түрі.

16. Табыс деген не

А. жалақы ставкасын жұмысістелінген уақыт көлеміне көбейтіндісі.

Б. жалақы түрін жұмыс уақытына көбейтіндісі.

В.жалақы уақытын жұмыс көлеміне көбейтіндісі

Г. дұрысы жоқ

17. Жұмыссыздық.

А. экономика белсенді халықтың бір бөлігін жұмыссыздар құрайтын мекеме

Б. экономикалық белсенді халықтың бір бөлігін жұмыссыздар кездегі болатын

В. Еңбек жағдаы мен жалақы деңгейін пайда болатын құбылыс

Г. дұрысы жоқ

18. Кәсіподақ деген не.

А. қызметкерлерді біріктіретін құбылыс

Б. қызметкерлерді біріктіретін және оларды қорғау үшін құрылған ұйым

В. қызметкерлерді біріктіретін және олардың дәрежесіне сүйенетін ұйым

Г. дұрысы жоқ.

19. Жұмыс күшін ұсынулың моделдері

А. рыноктық, тауарлық

Б. тиімді, қосымша

В. статикалық, динамикалық

Г. динамикалық, статистикалық

20. 35 сағаттық жұмыс апталығына бірінші көшкен ел.

А. Германия

Б. Италия

В. Франция

Г. Жапония

21. Ең ұзақ жұмыс сағаты қай елдерде?

А. Шығыс Азия елдерінде

Б. Батыс Европа елдерінде

В. Орта Азия елдерінде

Г. дұрысы жоқ

22. АҚШ-та адам капиталына бағытталған инвестиция ұлттық өнімнің қанша %- ін құрайды?

А. 10-21%

Б. 10-12%

В. 10-33%

Г. 10-15%

23. Қазақстанда жоғары білім беру жүйесімен қамту коэффициенті.

А. 20,7 %

Б. 21,6 %

В. 23,4 %

Г. 24,6 %

24. Изокванта деген не?

А. факторлар кеңістігінде өндіріс шығындарының бюджетік шектеулерін көрсететін сызық.

Б. факторлар кеңістігінде шығару деңгейін бірдей қамтамасыз ететін факторлардың әр түрлі қисындалуын көрсететін сызық.

В. факторлар кеңістігінде шығару деңгейі бірдей қамтамасыз ететін сызық

Г. дұрысы жоқ.

25. Изокоста деген не?

А. бюджеттік шектеулер сызығындағы нүкте

Б. факторлар кеңістігінде шығару деңгейін бірдей қамтамасыз ететін сызық.

В. факторлардың барлық мүмкін қисындасуын көрсететін шектеулерін көрсететін сызық.

Г. факторлар кеңістігінде өндіріс шығындарының бюджеттік шектеулерін көрсететін сызық.

26. Қайтарымның ішкі мөлшері.

А. қызметкерлерді біріктіретін, олардың мүдделерін көрсету үшін құрылған ұйым.

Б. экономикалық белсенді халықтың бір бөлігін жұмыссыздар құрайтын кездегі болатын құбылыс.

В. болашық шығындар мен пайданың қазіргі құндарын теңеңстіретін дисконььау ставкасы.

Г. табыс пен шығынның құнын белгілеу ставкасы.

27. Шекті ақшалай өнім

А. пайдаланылатын еңбек санының бір бірлікке өзгеруіне байланысты тұтас өнімнің өзгеруі.

Б. еңбек факторларының бір бірлігінің өзгеруіне байланысты өнімнің ақшалай құнының өзгеруі.

В. . еңбек факторларының бір бірлігінің өзгеру нәтижесінде тұтас өнімнің өзгеруі.

Г. дұрысы жоқ.

28. Шекті натуральді өнім.

А. пайдаланылатың еңбек санының бір бірлікке өзгеруіне байланысты өнімнің өзгеруі.

Б. нңбек факторларының бір бірлігінің өзгеру нәтижесінде тұтас өнімнің өзгеруі.

В. . еңбек факторларының бір бірлігінің өзгеруіне байланысты өнімнің ақшалай құнының өзгеруі.

Г. өнім бағасын шекті натуралды өнімге көбейту арқылы өлшенуі

29. Шекті өнім құны.

А. жалақы деңгейімен еңбек жағдайына наразы қызметкерлердің еңбек рыногынан шығу арқасында тепе-теңдік.

Б. . еңбек факторларының бір бірлігінің өзгеруіне байланысты өнімнің ақшалай құнының өзгеруі.

В. пайдаланылатын еңбек санының бір бірлікке өзгеруіне байланысты өзгеруі.

Г. дұрысы жоқ.

30. Беверидж қисығы.

А. факторлар кеңістігінде өндіріс шығындарының бюджеттік шектеулерін көрсететін сызық.

Б. бірдей пайданы қамтамасыз ететін факторлардың барлық мүмкін қисындасуын көрсететін қисық

В. бос орын мен жұмыссыздық тәуелділігін бейнелейтін қисық.

Г. дұрысы жоқ.

31. Адам капиталына бағытталған инвестициялар.

А. жұмыс орындарында іске асырылатын адамның білімі, шеберлігі мен жиналған тәжірибесі.

Б. білім алуға және кәсіптік даярлауға қажет ақша қаражаты мен уақыт шығыны.

В. жұмыс істеуге қажет білім, шеберлік және ьәжірибемен сипатталатын адамның кәсіби іске дайындық дәрежесі.

Г. жұмыс берушілер мүдделерін қиыстыру және әлеуметтік еңбек қатынастары.

32. Жұмыссыздық түрлері.

А. маусымдық, фрикциондық, циклдық, құрылымдық.

Б. тиімдік, маусымдық, фрикциондық, құрылымдық.

В. пайдалылық, . тиімдік, маусымдық, фрикциондық.

Г. дұрысы жоқ.

33. Біліктілік.

А. жұмыс берушілер мүдделерін қиыстыру және әлеуметтік еңбек қатынастары.

Б. білім алуға және кәсіптік даярлауға қажет ақша қаражаты мен уақыт шығыны.

В. жұмыс орындарында іске асырылатын адамның білімі.

Г. жұмыс істеуге қажет біліммен тәжірибемен сипатталатын адамның кәсіби іске дайындық дәрежесі.

34. Жұмыс берушілер қандай салық төлейді?

А. әлеуметтік салық

Б. жер салығы

В. мүлік салығы

Г. табыс салығы.

35. Жұмыспен қамту туралы заң қай кезде қабылданды?

А. 1992 ж

Б. 1993 ж.

В. 1991 ж.

Г. 1990 ж.

36. Мақтаарал ауданының халық саны.

А. 488 мың

Б. 280 мың

В. 270 мың

Г. 1 млн.

37. Кµп стажды адамдар .

а)инсаидерлер

б) интервал

в) контракт

г) д±рысы жоќ.

38. Кєсіподаќ ќозѓалысы Англияда ќай ѓасырда басталады?

а) XVII ѓасырдыњ басы

б) XVIII. Ѓасыр

в) XVI ѓасырдыњ ортасы

г) XVIII. ѓасырдыњ ортасы.

39. Англиядаѓы бірінші кєсіподаќ

а) достыќ ќоѓамдар

б) тред-юниондар ортасы

в) инсаидер

г) д±рысы жоќ

40. Англияда бірінші кєсіподаќтыњ саласы.

а) машина µнеркєсіп

б) тоќыма µнеркєсіп

в) отын-энергетика µнеркєсібі

г) д±рысы жоќ

41. Єлеуметтік серіктестік

а) ењбек ќатынасыныњ бір т‰рі

б) тауар ќатынасыныњ бір т‰рі

в) трипартизм

г) д±рысы жоќ.

42. Кєсіподаќ

а) д±рысы жоќ

б) мекеме

г) ж±мыс

а) д±рысы жоќ

б) ењбек ќатынасы

г) есеп

а) бєрі де д±рыс

б) ішкі

а) бєрі де д±рыс

б) шведтік

г) американдыќ

а) Кµп стажды адамдар

б) интервал

в) контракт

г) д±рысы жоќ

47. Ж±мыссыздыќ

а) Кµп стажды адамдар

б) интервал

в) контракт

г) д±рысы жоќ

48. Жапонияда кєсіподаќтар ќалай ќ±рылады ?

а) Кµп стажды адамдар

б) ішкі

в) компания ішінде

а) бєрі де д±рыс

б) бейресми

а) д±рысы жоќ

б) ќызметкерлердіњ ж±мысты уаќытша тоќтатуы

г) ењбек ќатынасы

Білім беру ісіндегі басты приоритет студенттердің жеке шығармашылық мүмкіндіктерін дамыту, оларды дара тұлға етіп әзірлеу. Оқу үрдесінде басымдылық ролі оқытушыға емес, студентке берілуі тиіс, студент белсенділік көрсетуі тиіс, оны оқытпай, ол өздігінен оқуы керек. Оқытудың негізгі мақсаты - өз бетінше дами алатын жеке адамды қалыптастыру болғандықтан, оқытудың негізгі формасы студенттермен жұмыс істеу, дифференциялау.

Әрбір студент басқа студентпен салыстырылмайды, керісінше өзімен-өзі салыстырылады. Студенттер өз нәтижелерін бағалай білуге үйренуі аса маңызды.

Студенттердің білімін бағалау оның жіберген қатесіне жазалау емес, жетістігін мадақтау, көтермелеу құралына айналуы тиіс.Студенттердің білімін бағалау жүйесі Sillabus / оқыту бағдарламасына/міндеті элемент болып кіреді.

Әр деңгейдің ұпай саны студенттердің білімін бақылаудың үлгілері мен кіріспе, ағымдағы және аралық бақылаулармен жиналады.

Төменде студенттердің баллмен есептегенде білім радациясының кестесін беріп отырмыз:

Бағалаудың әріптік жүйесі	Баллдары	Бағалаудың % -тік Мазмұны	Бағалаудың дәстүрлі жүйесі
А	4.0	100	Өте жақсы
А -	3.67	90-94
В+	3.33	85-89	Жақсы
В	3.0	80-84
В-	2.67	75-79
С+	2.33	70-74	Қанағаттанарлық
С	2.0	65-69
С-	1.67	60-64
D+	1.33	55-59
D	1.0	50-54
F	0	0-49	Қанағаттанарлықсыз

Пәннен F деген алған студент деканат белгіленген мерзімді оны қайта тапсыру керек.