Лекция-презентация №13. Общество и культура



бет1/3
Дата09.04.2023
өлшемі226.19 Kb.
#471961
  1   2   3
Дәріс 12 Қоғам және 1мәдениет


Қоғам және
мәдениет

Қоғам және мәдениет

  • Философия тарихында «қоғам» ұғымның қалыптасуы
  • Қоғамдық сана ұғымы
  • Қоғамның типтері
  • Мәдениет және өркениет

Қоғам философиялық ұғым ретінде


Қоғамды әлеуметтік философия зерттейді
Философиялық мағынада, қоғам– бұл табиғаттан бөлініп шыққан және өз әрекеті мен даму заңдарына ие болып тұрған объективті дүниенің бір бөлігі .
Бұл мағынада «қоғам» ұғымы «материя қозғалысының әлеуметтік формасы», «әлеуметтік шындық», «әлеумет» деген сөздермен де беріледі.
Қоғам - бұл жері, дәуірі, дәстүрі ортақ болып тұрған және мәдениеті арқылы біріккен адамдардың әрекет етуі мен өмір сүру жүйесі

Антикалық әлеуметтік философия


Антика философиясында «қоғам» және «мемлекет» ұғымдары бір-бірінен айырылмай, синонимдер ретінде қолданылған. Платон «Заңдар» атты диалогта «…ежелгі қоғам тауда көшіп-қонып жүретін малшылардың отбасыларынан тұрған, оларды ақсақал басқарған... Осыдан ақсақалдың үстемдігі ретінде мемлекет пайда болған…».
Платон мінсіз (идеалды) аристократиялық мемлекет туралы ілімді ұсынған. Ол азаматтарды үш топқа бөледі: билеуші-данышпандар, жауынгер-әскерлер, «демос» (егіншілер, қолөнершілер. саудагерлер). Мемлекет дәрежесiнiң биiктiгi - оны философтар билегенде көрiнедi.
Платон
(427-347 до н.э.)
«Государство»
Аристотель
(384 – 322 до н. э.)
«Политика»
Аристотелъдің пікірінше, адам — «қоғамдық жануар», «саяси жануар». Мемлекет – үлкен отбасы. Мемлекеттің табиғаттан айырмашылығы — онда көптеген әлеуметтік қатынастардың өріс алғандығы.

К.Маркс: таптық қоғам


Карл Маркс
1818-1883
К. Маркс қоғам тарихын материалистік тұрғыдан түсінуді ұсынды. Ол философияның негізгі сұрағын материалистік тұрғыдан шешуді қоғамды түсінуде қолданды. Қоғамнық матери-алдық өмірі (қоғамдық болмыс) бірінші, рухани өмір (қоғамдық сана) екінші; туынды деп түсінді. Адамзат тарихында Маркс қоғамның бес типін ажыратты. Оларды “қоғамдық-экономикалық формациялар” деп атады. Олардың үшеуі таптық сипаттағы қоғам (құл иеленушілік, феодалдық, капиталистік), өйткені жеке меншікке негіз-делген. Карл Маркс адамды адам тарапынан қанауды, таптар күресін жеке меншікпен тікелей байланыстырды. Ол жеке меншікті революция жолымен жойып, қоғамдық меншіктің негізінде әлеуметтік теңдікті орнатып, коммунистік қоғам-ға өту керек деген ілімді ұсынды.


Достарыңызбен бөлісу:
  1   2   3




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет