Лекция сабақтарының толық мәтіні 1 Модуль. Әлеуметтанулық білім жүйесіндегі әлеуметтанудың статусы

жүктеу/скачать 0.8 Mb.

бет	6/15
Дата	04.02.2023
өлшемі	0.8 Mb.
	#469134
түрі	Лекция

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 15

соц лекция

Отбасы	Мемлекет		Бизнес		Білім беру
Дін
1. Ұстанымдар мен мінез-құқық үлгілері
Бауыр басушылық. Түзу ниет. Жауапкершілік. Құрмет	Құлақ асу. Түзу ниет. Субординация.		өнімділік. ‡немділік. Табыс алу.		Білімге деген құштарлық. Сабаққа қатысу.		Қошеметтеушілік. Түзу ниет. Табыну.
2. Нышандық мәдени белгілер
Неке жүзігі. Некелік жоралғы.	Ту. Мөр. Герб. Ұлттық гимн.		Фабрика маркасы. Патент белгісі		Мектеп эмблемасы. Мектеп әндері.		Крест. Икондар. Әулиелер. Гимн.
3. Утилитарлық мәдени белгілер
‡й. Пәтер. Жићаз.	Қоғамдық ғимараттар. Қоғамдық жұмыстар. Бланктер мен нысандар	Дүкен. Фабрика. Жабдық. Бланктер мен нысандар		Сыныптар. Кітапханалар. Стадиондар.		Шіркеу ғимарат-тары. Шіркеу реквизиті. Әдебиет.
4. Ауызша және жазбаша кодекс
Отбасылық тыйымдар мен рұқсаттар	Конституция. Заңдар	Келісім-шарттар. Лицензиялар.		Оқушылар ережелері.		Сенім. Шіркеу тыйым-дары.
5. Идеология
Романтикалық махаббат. Сыйысу-шылық.. Даралық.	Мемлекеттік құқық. Демократия. Ұлтшылдық.	Монополия-лар. Еркін сауда. Еңбек ету құқығы.		Академиялық бостандық. Прогрессив-тік білім беру. Оқытудағы теңдік.		Православие. Баптизм. Протестантизм.

Осылайша әлеуметтік институттар маңызды қоғамдық құндылықтар мен әлеуметтік байланыстардың орнықты нысандары арқылы әлеуметтік құрылымдар мен қоғамдағы тәртіпті ұстап тұрады. Оларды әлеуметтік құндылықтар, нормалар және мінез-құлық үлгілері міндеттейтін өздерінің әлеуметтік рөлдері қоғам мүшелерінің орындауы негізінде мақсатқа бірлесе қол жеткізуді қамтамасыз ететін, белгілі бір әлеуметтік маңызды функцияларды орындайтын адамдардың ұйымдасқан бірлестіктері ретінде алып қарауға болады [41].

Әр түрлі бағыттағы әлеуметтанушылар қоғамдағы әлеуметтік институттардың реттелген жүйесін беруге тырысқан.
Әлеуметтанудағы институционалдық мектеп өкілдері (С.Липсет, Д.Ландберг және т.б.) берген институттардың жіктелуі назар аударарлық. Олардың пікірінше, әлеуметтік институттар төрт негізгі функцияны орындайды: қоғам мүшелерінің өсіп-өркендеуі; әлеуметтендіру; өндіріс пен бөлініс; басқару мен бақылау.
Экономикалық институттар (меншік, алмасу, ақша, банктер, шаруашылық ұйымдар) қоғамдық байлық өндірісін және бөлінісін қамтамасыз етеді, экономикалық өмірді басқа әлеуметтік салалармен біріктіреді. Саяси институттар (мемлекет, партия, қоғамдық ұйымдар, кәсіподақтар) саяси биліктің белгілі бір нысандарын орнатуға және ұстап тұруға бағытталған. Әлеуметтік мәдени және тәрбие институттары мәдени және әлеуметтік құндылықтарды ұдайы өндіруді, жеке адамдардың әлеуметтік мәдени стандарттарды меңгеруін қамтамасыз етеді. Нормативтік-бағдарлаушы институттар жеке адамдардың мінез-құлқын моральдық нормативтер негізінде реттейді. Нормативтік-санкциялаушы институттар жеке адамдар мен топтардың белгілі бір мінез-құлқын заң актілерінде бекітілген нормалар, ережелер мен санкциялар негізінде алдын ала ұйғарып отырады. Рәсімдік-символикалық және жағдайлық-конвенционалдық институттар топтық және топаралық мінез-құлықтың әр алуан актілерін реттейтін күнделікті ұзақ байланысулар барысында жасалған нормалар мен ұйғарымдарды қамтиды.

жүктеу/скачать 0.8 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 15