Аралас майлар глицериннен және әртүрлі жоғарғы карбон қышқылдарынан (қаныққан және қанықпаған) тұрады.
Аралас майлар глицериннен және әртүрлі жоғарғы карбон қышқылдарынан (қаныққан және қанықпаған) тұрады.
Егер жоғары карбон қышқылдары глицериннің барлық гидроксил топтарымен әрекеттессе (этерификация) триглицерид (триацилглицерин), екі гидроксил тобымен әрекеттессе диглицерид (диацилглицерид), бір гидроксил тобымен әрекеттессе моноглицерид (моноацилглицерин) түзіледі. Мысалы:
Майлардың гидролиздену реакциясы қайтымды процесс, бірақ сілтілердің (NaOH, KOH) қатысуымен бір бағытта жүріп сабыналынады.
Қышқылдық ортада гидролиздену реакциясы
Фосфоглицеролипидтер
Фосфоглицерофосфолипидтер жануарлар мен өсімдіктердің әртүрлі ұлпаларында көп таралған. Ең көп таралған фосфолипидтер глицериннің жоғарғы майлы қышқылдардың және фосфор қышқылының қалдықтарынан тұратын күрделі эфирлер болып саналады. Ең қажетті үш фосфолипид:
фосфатидилэтаноламин,
фосфатидилхолин,
Фосфатидилсерин .
Фосфатидилэтаноламиннің құрамына аминді спирті этаноламин (коламин) кіреді.
Фосфатидилэтаноламиннің құрамына аминді спирті этаноламин (коламин) кіреді.
Фосфатидилэтаноламин (коламинкефалин)
Фосфатидилхолин азоттық негіз холиннен тұрады.
Фосфатидилхолин азоттық негіз холиннен тұрады.
Фосфатидилхолин (лецитин)
Фосфатилдилсерин, фосфатидилэтаноламин, фосфатидилхолин, фосфотид қышқылының туындылары болып табылады.
Фосфатилдилсерин, фосфатидилэтаноламин, фосфатидилхолин, фосфотид қышқылының туындылары болып табылады.
Фосфатидилсерин молекуласында аминқышқылы сериннің қалдығы болады.
Сфинголипидтер мембрана липидтерінің маңызды класына жатады. Сфинголипидтер екі атомды қанықпаған аминді спирттен (сфингозин), майлы қышқылдарынан, фосфар қышқылы мен азоттық негізден тұрады. Олардің ішінде бір полюсті (гидрофильдік) және екі полюссіз (гидрофобтық) бөліктері бар, бірақ құрамында глицерин болмайды.
Гликолипидтер күрделі липидтер. Олар көмірсулардың молекулаларында кездеседі, көбінесе, галактозаның Д формасында. Фосфор қышқылы мен азоттың негіздер гликолипидтердің құрамында болмайды. Гликолипидтер жүйке жасушаларының қызметін реттейді.
Сфинголипидтердің ішінде ең көп тарағаны сфингомиелиндер. Олар жануарлар мен өсімдіктер жасушаларының мембраналарында кездеседі. Әсіресе нерв (жүйке) ұлпаларында өте көп. Сфингомелиндер бүйрек, бауыр ұлпаларынан (тканьдерінен) және басқа ағзаларда да табылады.
