105-сурет. D-триггерінің сұлбасы
Ескерту. MATLAB 6 және одан да жоғары нұсқаларында (Clock, Constant) сигналдарын шығару көзі болып табылатын блогтардың шығыстары мен (Flip- Flop) триггер блогтары кірістерінің арасына сигнал таңбасын өзгертпейтін буфер- лік логикалық элементті орналастыру керек, мысалы, бір кірісті элемент ЖӘНЕ (НЕМЕСЕ).
Бақылау сұрақтары:
- Триггердің анықтамасын беріңіз.
- Триггерлердің түрлерін және олардың қолданылу мақсаттарын атаңыз.
- JK-триггерінің әмбебаптылығы неде және ол қалай жүзеге асады?
- Триггерлердің жұмысын модельдеуде Simulink жүйесі кітапханалары- ның қандай элементтерін қолдану қажет?
- Асинхронды RS-триггерінің екі кірісіне бір уақытта логикалық 1-дің сигналдарын жіберсе, тікелей және инверсті шығыстарда қандай сиг-
налдар пайда болады?
- Синхронды және асинхронды триггерлердің айырмашылықтары неде?
- Триггерлердің стандартталған шартты суреттері қандай?
4.4. Регистрлерді модельдеу Жұмыстың мақсаты мен мазмұны
Берілген жұмыстың мақсаты – сандық регистрлердің жұмы- сын модельдеу
Қысқаша теориялық мәлімет
Регистрлер – ақпаратты машиналық сөз немесе оның бөлік- тері ретінде сақтайтын, сонымен қатар сөздерге кейбір түрленді-
214
106-сурет. Екілік разрядты регистрдің шартты белгіленуі (а) және функциялы сұлбасы (ә)
Ақпаратты екілік кодта жазу үшін, алдымен, барлық R және S кірістеріне сәйкес сигналдарды беру жолымен триггерді нөл- дік деңгейге түсіру операциясын орындайды. Содан кейін S кі- рістері арқылы триггерді ажыратып қосады («1» жазу үшін) не- месе оның бастапқы жағдайын өзгертпейді («0» сақтау үшін). Регистрдегі ақпаратты оқу регистр триггерінің Q-шығыстары арқылы жүргізіледі.
215
рулерді жүзеге асыруға арналған ЭЕМ түйіндері. Регистрлердің көмегімен келесі операцияларды орындауға болады:
- регистрдің барлық разрядтарын логикалық нөл немесе ло- гикалық бірлік жағдайына орнату;
- және разрядты сөзінің регистр арқылы қабылданып, сақ-
талуы;
- регистрде сақталған сөзді берілген разряд санына байла- нысты оңға немесе солға жылжыту;
- параллельді екілік кодты тізбекті кодқа және керісінше түрлендіру.
Регистр әрқайсысы 0 және 1 мәнін сақтауға арналған, өзара
байланысқан триггерлерден тұрады. Триггерлер саны регистр разрядын білдіреді.
Орындалатын функцияларға байланысты регистрлер парал- лельді және жылжымалы болып бөлінеді. 106-а суретте RST –
триггерде орындалған қарапайым екі разрядты параллельді ре-
гистрдің шартты белгіленуі, ал 106-ә суретте оның функционал- дық сұлбасы келтірілген.
а)
ә)
107-сурет. Төрт разрядты параллельді регистрлерді модельдеу
Регистрдің маңызды көрсеткіштері – разряд саны және құ- рылғының жылдам жұмыс істеуі болып табылады. Баяу жұмыс істеу жазу, оқу және ақпаратты қарапайым өңдеуді қамтамасыз ететін басқару жүйесінің тактілі импульстерінің максималды жиілігін шектейді. Ығысу операциясы жылжымалы регистрлер- де ақпаратты екілік сандарды белгілі бір мәндерге (n=0, 1, 2...) көбейту және бөлу операцияларына сәйкес оң және сол бағытта орналастыру арқылы жүргізіледі. Әдетте жылжымалы регистр- лерде үш кірісі: ақпараттық (D-кіріс), ығыстырушы (C-кіріс) жә- не орнатушы (R-кіріс) болатын тізбектей жалғанған D-триггер- лері қолданылады. Осы жағдайда барлық құрылғыларды бір уа- қытта басқару үшін (нөлді ығыстыру немесе орнату барысында) барлық триггерлердің C- және R-кірістерін біріктіреді.
Достарыңызбен бөлісу: |