Мектеп атауы қала облыс ғылыми жоба бағыты: Тақырыбы


Жұмыcтың мaңыздылығы мeн қoлдaнбaлы құндылығы



бет3/7
Дата26.10.2022
өлшемі6.42 Mb.
#463369
1   2   3   4   5   6   7
«Қазақ жеріндегі тарихи нысандардың бүгінгі күнге жетуінің құпиясы мен құндылығы»

Жұмыcтың мaңыздылығы мeн қoлдaнбaлы құндылығы: Қазақ жеріндегі тарихи нысандар туралы бiлiм мeн түciнiктepдi кeңeйту, бaлaлapдың тaнымдық қызығушылығын дaмыту.
Зepттeу әдicтepi:
- жұмыc тaқыpыбы бoйыншa әдeбиeттepдi тaлдaу әдici;
- жүйeлeу, тoптaу;
-тaнымдық тұpғыдaн тaлдaу, capaлaу тәciлдepi.

НЕГІЗГІ БӨЛІМ


2.1. Тарихи нысан – жалпыадамзаттық мұра

Тарихи нысан – өткен ұрпақ жасаған, уақыт сынынан сүрінбей өтіп, ұрпаққа құнды, қастерлі нәрсе ретінде жеткен материалдық және рухани мәдениеттің бір бөлігі.
Мәдени мұра объектісі – сақтау жағдайына қарамастан жер, құрылыс (құрылым), кешен (ансамбль), олардың бөліктері, аумақтары немесе олармен байланысты су объектілері, басқа да табиғи, табиғи антропогендік немесе техногендік объектілер. біздің заманымызға антропологиялық, археологиялық, эстетикалық, этнографиялық, тарихи, ғылыми немесе көркемдік тұрғыдан құндылық әкелген және өзінің түпнұсқалығын сақтаған;
Мәдени мұра объектiлерiнiң түпнұсқалығын олардың бар сыртқы келбетiне ең аз араласуымен сақтау қызметтiң бiрнеше түрлерiн қамтиды:

  • Қалпына келтіру – олардың түпнұсқалығын сақтауды қамтамасыз ете отырып, мәдени мұраның жоғалған немесе бүлінген элементтерін қалпына келтіру, физикалық жай-күйін нығайту (консервациялау), неғұрлым тән белгілерін ашу жөніндегі іс-шаралар.

  • Мүмкіндігінше оңалту (ревалоризация) жүзеге асырылады - мәдени мұра объектілерінің мәдени-функционалдық қасиеттерін қалпына келтіру, оларды пайдалануға жарамды күйге келтіру жөніндегі іс-шаралар кешені.

  • Мұражайландыру – мәдени мұра объектілерін экскурсиялық сапарлар үшін қолайлы жағдайға келтіру шаралары.

Мәдени мұраны сақтаудағы басымдық, әрине, еуропалық державаларға тиесілі: Ұлыбритания, Франция және Италия. Қызметі ұлттық мәдени және табиғи мұраны сақтауға және танымал етуге бағытталған ең көне ұйымдардың бірі 1894 жылы Ұлыбританияда құрылған. Бұл Ұлттық Траст деп аталатын қоғамдық қайырымдылық ұйымы. Францияда тарихи нысанды қорғау мұра кодексі аясында жүзеге асырылады. 1913 жылдың аяғында бұл елде «Тарихи ескерткіштер туралы» заң қабылданды. Италияда 1939 жылы «Көркем және шығармашылық қызығушылық объектілерін қорғау туралы» бірінші заң қабылданды, ал 1950 жылы мұнда құрылыс және қалпына келтірумен айналысатын Қоғамдық жұмыстар министрлігі құрылды.
Тарих және мәдениет ескерткіштерін халықаралық деңгейде қорғауға сол кездегі көрнекті суретші және қоғам қайраткері Николас Рерих қол жеткізді. Тиісті құжаттар 1935 жылы АҚШ-та және Латын Америкасының 20 елінде қабылданды. Ең маңызды халықаралық бастамалардың арқасында мәдени мұраның жалпы адамзаттық мұра екенін түсіну қоғамда бірте-бірте орныға бастады.

Тәуелсіздік алғаннан бері, 1992 жылдан бастап Қазақстанда бұл жұмыс қыза түсті. Сол уақыттан бері «Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы» Заң көптеген өзгерістерге ұшырады. Міне, жаңа басылым.Атқарылған жұмыстардың деңгейі мен сапасы «Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне тарихи-мәдени мұра мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы» Заңының жаңа редакциясының қабылдануы осыған сәйкес тиісті өзгерістер мен толықтырулар енгізуді талап еткені дәлел. Қазақстан Республикасының бес нормативтік құқықтық актісі.
Кейбір түзетулер Тұңғыш Президент Нұрсұлтан Назарбаевтың «Болашаққа бағдар: қоғамдық сананы жаңғырту» және «Ұлы даланың жеті қыры» атты екі іргелі мақаласының ықпалымен енгізілді. Осылайша, заңда «киелі нысандар» жеке блокта бөлініп, ерекше қорғауда болады. Қасиетті нысандар халқымызға тарих, мәдениет ескерткіштері ретінде ғана емес, ең бастысы – ата-бабамен, еліміздің сан ғасырлық тарихымен ажырамас байланысының дәлелі ретінде қымбат.

Археология Ұлы даланың тарихи өткенін және оның әлемдік өркениет үшін маңызын зерттеуге баға жетпес үлес қосуда. Айта кетерлігі, жаңа редакцияда тарихи-мәдени мұра объектілерін анықтау мен есепке алудың жүйелі тәсілі қарастырылған.Ерекше мәдени-тарихи құндылығы бар ерекше маңызы бар археологиялық ескерткіштерді белгілі бір процедурадан өтпей, автоматты түрде есепке алу заңда қарастырылғаны да мәнді. Осылайша, археологиялық ескерткіштерді әкімшілік кідіріссіз сақтауға жағдай жасалған.
Аумақтарды игеру кезінде тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғауды қамтамасыз ету тәртібі реттеледі. Жердi игеру кезiнде тарихи-мәдени мұра объектiлерi анықталған жағдайларда жер пайдаланушылар, меншiк иелерi, сондай-ақ жауапты мемлекеттiк органдар тарапынан олардың сақталуын қамтамасыз ету үшiн заңды жауапкершiлiктi сақтау бойынша бiрқатар шаралар көзделген.
«Тарихи-мәдени мұра объектілерін қорғау және пайдалану туралы» Заңның жаңа редакциясы қоғамымызда болып жатқан өзгерістерге сай келеді. Заң үлкен сұранысқа ие. Ол ғылымдағы және тарихи-мәдени нысандарды басқару саласындағы жетістіктерімізді көрсетеді. Бұл оқиға тарихты зерделеуде, сақтауда және кеңінен насихаттауда тың серпін ретінде қабылдануда.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет