- Темекі тарту адамды баяу улайды. Темекі құрамындағы никотин – өте күшті у. Адам темекі тартқанда қоршаған ортаға темекі түтіні тарайды. Темекі құрамында никотинмен бірге иісті газ, синил қышқылы, NH3 аммиак, формальдегид, бензопирин (өкпені қатерлі ісікке шалдықтырады) бар. Алғашқы рет темекі тартқанда адамның жүрегі айниды, басы айналады, құсады, жүрек қатты соғады, тамақта, өңеште, асқазанда түйілу, қысылу сезіледі, кейде естен тану байқалады. Темекі шайыры ми мен жүрек тамырларын бұзады, өкпенің көпіршіктерін зақымдайды, қауіпті ісік ауруларына, жүрек демікпесі, ұстама ауруы, инфаркт ауруларына себепкер болады. Темекі тартушылар өзіне ғана зиян келтірмейді, айналасына да зиянын тигізеді. Темекі тартпайтын сау адам темекі түтіні бар бөлмеде бір сағат отырса, 4 тал темекі тартқан адамдай уланады.
Адамдардың не себепті темекі тартады? Психологиялық факторлар Психологиялық факторлар - Темекіні ермек етіп шегеді;
- Эксперимент ретінде
- Темекі шексен ересек адамдар қатарына қосылам деп ойлайды
- Темекі шексем арықтаймын деп ойлайды
- Ата-анасының, аға, әпкелерінен көріп қызығушылық таныту
- Достарының әсер етуі
Физиологические факторы - Никотин эффекті
Статистика: - Темекі құрамында радиоактивті полоний-210 бар, күніне 20 дана темекі шегетін адам, 1 жылда 200 рентген тусірілімнен алғандай радиация алады.
- Герман ғалымдарының зерттеуінше бір сигарет адам өмірін 12 минутқа кемітеді.
- Регулярное курение сокращает жизнь в среднем на 15 лет, причем одновременно снижается ее качество за счет ухудшения самочувствия и снижения физических возможностей. Люди, выкуривающие 1-9 сигарет в день, живут меньше на 4,6 года, 10-19 сигарет – на 5,5 лет, 20-39 сигарет – на 6,2 года.
Эксперименттер
Темекі тартып отырған адамдардың қасында болу зиянды екенін дәлелдеу үшін бақаға зерттеу жүргізілді.
Банкідегі суда жүзіп жүрген бақаға «Прима» темекісінің түтіні жіберілді және банкінің қақпағын жауып қойдық. Содан кейін бақаның жағдайы бақыладық.
Түтінге толы банкінің ішіндегі бақа басында белсенді секіріп, суда жүзіп жүрді. Жарты сағаттан соң бақа қозғалыссыз қалды, судың бетінде әлсіз қалқып жүрді. Сонымен қатар темекі түтініне қорғаныш реакциясы ретінде тері жамылғыларынан кілегейлі шырыш бөле бастады.
Достарыңызбен бөлісу: |
