Microsoft Word Хабаршы№2 2011(2)
Абай институтының хабаршысы. № 2(8) 2011
жүктеу/скачать 4.03 Mb. Pdf көрінісі
|
|
Абай институтының хабаршысы. № 2(8) 2011 объект деңгейінен субъект деңгейіне көтеру жолы болып табылады. Дегенмен əрбір адамның даралық ерекшелігінен басқа жал- пыға ортақ қасиеті де болатынын ұмытпаған жөн [6, 19-б]. Сондықтан да жалпы оқушыға тəн тілді оқып үйрену əрекетінің мынандай психологиялық сипаттары: тілді оқуға, үйре- нуге деген жағымды мотивтері, қызығу- шылықтары, тілді оқып үйрену мақсаттары мен міндеттерін анықтап алуы; оны орындау- дың тиімді тəсілдері мен амалдарын белгілеуі, өз жұмысының барысын өзі бақылап отыруы жəне оның нəтижесін бағалап, тиісті қоры- тындылар жасай білуі тағы басқалары қалып- тасуы тиіс. Тек осындай сапалы ұйым- дастырылған іс-əрекет, еңбек негізінде ғана оқушылардың шетел тілін оқып үйрену əре- кетінің психологиясы мақсатты түрде қалып- тасады жəне де оқушылардың ой-өрісі дамиды. Психолог Е.В.Жиркованың пікірінше, шетел тілін оқыту жəне баланың абстрактілі ойлау қабілетін дамытуда баланың сурет салу, сөйлеу қабілеті, есептеу қабілеті шетел тілімен байланысты жоғарылайды [7, 37-б]. Модульдік оқыту технологиясын пай- далана отырып оқушыларға шетел тілін үйрет- кенде, олардың жады мен зейін сияқты таным- дық процестері дамиды. Өйткені модульдік оқытуда меңгерілген ұғымдар мен түсініктерді «қапшыққа» салып, есте ұстауға мүмкіндік беретін белгілік үлгілерге, сызбаларға сүйене отырып, оқу материалын түсіндіреді; адамның екі сигналдық жүйесіне сүйенеді, яғни сөйлесу бөлімінің əр сабағында оқушы оқу материалын оқиды, көреді, тыңдайды, жазады жəне да- уыстап айтады; сөйлесу бөлімінің барлық сабақтарында əртүрлі күрделілік деңгейіндегі оқу материалына бірнеше мəрте қайта ора- лады, оқытудың белсенді формаларын пай- даланады. Мысалы: ойындар арқылы оқыту, пікірталастар, жеке жəне топтық жұмыс түрлері тағы басқалар; əрбір оқушының өз ең- бегінің соңғы нəтижесіне деген қызығу- шылығының болуы; оқулықтарды, оқу құ- ралдарын жəне басқа қосымша əдебиеттерді пайдалануды талап ететін оқу материалымен жұмыс істеуі; əрбір оқушының нəтижеге қол жеткізуіне бағытталуы. Сабақ барысында қол жеткізген нəтиже оқушының ой-өрісінің одан ары қарай дамуына жол ашады. Оқушылардың ойлау, елестету, қабылдау жəне танымдық, шығармашылық қажеттілік- терін қанағаттандыруы тапсырмаларды сара- лап беруі арқылы жүзеге асады. Оған дəлел сөйлесу бөлімінде оқушыларға берілетін I (шығармашылық) деңгей тапсырмалары; оқы- тудың пікірталастық, ойын формаларын пайдалануы; сондай-ақ технологияда іздену- шілік (зерттеушілік) оқыту элементтерін пайдалануы. Орта мектепте шетел тілін оқытуда əрбір тұлғаның ой-өрісін дамыту үшін олардың ерекшеліктеріне тоқтала отырып, яғни ұл бала мен қыз баланың психикалық ерекшеліктерін ескеру қажет. Сабақ жоспарын құру бары- сында ең алдымен оқушылардың психикалық ерекшеліктеріне, қызығушылығына, жас ерек- шелігіне тағы басқаларына сүйене отырып, білім беру маңызды мəселе болып табылады. Сонымен қатар шетел тілін оқытудың оқушыға тигізер пайдасы да жоқ емес. Шетел тілі сабақ- тарында ойлау операциялары: салыстыру, сараптау, синтез, логикалық ойлау жəне тағы басқалар іске асады, баланың танымдық қабілеті жоғарылайды, ой-өрісі дамиды. Шетел тілін модульдік технология арқылы оқытуда оқыту барысы немесе жоғарыда айтылғандар- дың барлығы психологтардың пікіріне сүйене отырып қамтылады. Бұл өз кезегінде оқу- шыларға білім беруде жоғары нəтижеге жеткі- зері анық. ƏДЕБИЕТ 1 .Абдуллаева Г.А. Студенттердің лингвомəдени біліктілігін қалыптастыруда елтанымдық мəтіндерді қолданудың маңызы. «Шетел тілін оқытудағы лингвомəдени амал: əдістер жəне технологиялар» атты Халықаралық ғылыми-тəжірибелік конференцияның материалдары (04-05 ақпан 2010 ж.). Алматы, 2010. - 480 б. 2.Ахметова Р.Б. Шетел тілін оқытуда интерактивтік тəсілдерді қолдану жолдары // Шетел тілін оқыту əдістемесі. – 2009. - №6 3.Омарова С.С. Қазақ мектебінің 8-сыныбында сөйлем мүшелерін модульдік-интерактивтік техно- логияға сүйене отырып, тірек сигналдары арқылы оқыту. - Алматы, 2005. 4.Давыдов В.В. Теория развивающего обучения. - М, 1996. 5.Эльконин Д.Б. Психология развития. Учебное пособие для студентов высших учебных заведений. М., 2001. 6.Буркутбаева Н. Жалпы білім беретін мектепте модульдік оқыту технологиясын шетел тілі сабақтарында қолдану. Магистр. дисс. - Алматы, 2007. 7.Кəрменбаева Ж.А. Баланы ерте жасынан шетел тіліне үйретудің маңызы // Шетел тілін оқыту əдістемесі – 2006. - №2. * * * |