Мини топтама 2020 кешенді



бет9/11
Дата13.07.2023
өлшемі108.96 Kb.
#475658
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Мини топтама-emirsaba.org

анықталса, 5°3 мәнін есептеу керек.

A) 8
B)

7
2

C) 60,5 
D) 62


2. Берілген 4 жауап нұскасынан 1 дұрыс жауапты тандау. 


Барлық он а мен b бүтін сандар үшін a ° b мынадай өрнекпен

анықталса, 3°5 мәнін есептеу керек.


A) 37
B) 8


C)


7
2

D) 60,5 
3. Берілген 4 жауап нұскасынан 1 дұрыс жауапты тандау. 




а мен b бүтін сандар, a > b >0 және а

2

-b

2
=12 болса, a - b өрнегінщ мәні мына 

сандардың қайсысын қабылдай алатынын аныктау керек: 1; 2; 4.


A)

тек 2
B)

1 мен 2
C)

2 мен 4
D)

тек 1
4. Топтағы балаларға бірдей мөлшерде 87 қарындаш және 58 қалам 

таратылып берілген болса, топтағы балалар саны қанша екен.


A) 29

B) 58
C) 5

D) 25
E) 24

5.


а =47869, b = 106703 жәй сандары және с = 3 * 47869 *106703 саны
берілген. Үш санның ен үлкен ортак бөлгішін табыңыз. 


A) 47869


B) 0

C) 3
D) 1

E) 106703
6. Дәптер бағасы 35 тенге. Ал Елнардың ақшасы тек 20 тенгеліктер. 

Сатушының кайтаратын ақшасы болмаса, Елнар кемінде ... дәптер алуына


тура келеді. 
A) 12
B) 5

C) 8
D) 4

E) 2
7. Қызыл және сары гүлдерден әрбір гүл шоғында 3 немесе 5 гүлден 

болатындай ... іүрлі гүлшоқ дайындауға болады.


A) 10

B) 120
C) 6

D) 3
E) 6

8. Дәрігерлер адамға кажетті бір күндік тамак мөлшерін мынадай 


диаграммамен берген екен: бірінші таңғы ас 25%, екінші тамактану 15%,
түскі ас 45%, кешкі ас 15%. Түскі асқа келетін бөліктің градустық өлшемін 
табу керек.
A) 

162°
B)

30°
C)

198°
D)

90°
E)

54°
9. Суретте неше үшбұрыш бар екенін анықтау керек: 




A) 19


B) 8
C) 24

D) 20
E) 12


10. х


2
-

у
2


= 0 теңдеуінің шешімі болатын сандар жұбын көрсетіңіз


A) (0; -1) 
B) (5; -4)
C) (4; 5) 
D) (l; 0)
E) (3; -3)
11. Әкесі 60 жаста, ал ұлы 18 жаста. Бұдан неше жыл бұрын әкесі ұлынан 4 

есе үлкен болғанын есептеу керек.


A) 6

жыл
B) 4

жыл
C) 5,5

жыл
D) 1

жыл 3 ай
E) 3

жыл
12.


Дөнгелек диаграммада жер бетінін 70% суы мен 30% құрлығының


кескіні бейнеленген болса, су үлесіне сәйкес келетін бөліктің градустык 
өлшемі - ...
A) 2

52°
B)

70°
C)

270°
D)

108°
E)

242°




13.


Теплоход жүзуге аттанып, 180 шақырым жағадан алыстап кеткенде
артынан тікұшак шығады. Егер тікұшақтың жылдамдығы теплоход 
жылдамдығынан 10 есе артык болса, онда тікұшак кашан теплоходты куып
жететінш есептеу керек. 
A) 180
шақырым

B) 200
шақырым

C) 18
шақырым

D) 20
шақырым

E) 198
шақырым

14.


Жаттығу ойыны кезінде шеңберді Аскар 6 минула, Әнет 4 минула,
Нартай 3 минутта бір рет айналып өтеді. Ойын шарты бойынша жүгіруді бір 
мезгілде бастайды және үшеуі де мәреге бір мезгілде келгенде жүгіруді
токтатады. Сонда олар ... минут жүгіруі керек. 
A) 12
B) 15

C) 24
D) 25

E) 30
15. Бірінші команд ада 15, екінші командада 18, үшінші командада 30 адам 

бар. Жарыс нәтижесінде женіп шыққан командада мүшелеріне бірдей етш


сыйлык таратылады және таратылмай калып койған сыйлыктар болмауы 
керек. Сонда ұйымдастырушы кем дегенде ... сыйлык алуы керек.
А) 45

B) 63
C) 270

D) 90
E) 36



Аналитикалық ойлау





16. Ойлау жүйесінде кез-келген ұғым белгілерінің сипатына қарай әдетте: оң


және теріс болып бөлінеді. Оң деп нәрседе қандай да бір сапаның болуын 
көрсететін ұғымды атайды. Теріс деп нәрседе сол немесе басқа сапаның
болмауын көрсететін ұғымды атайды. Төменде келтірілген ұғымдардың 
қайсысы белгі сипатына қарай теріс болып табылады?
A) сауатты заңгер
B) парасаттылық
C) адам
D) бейболмыс
E) сараңдық
17. Болмыс жайындағы ой пікірлер дүниеде бар болып отырғанның бәріне
(сущее) ортақ негіз туралы түсініктің тууына алып келді, ал бұл философияда 
субстанция категориясын тудырады. Субстанция толып жатқан нақты
заттардың, құбылыстардың, үрдістер мен оқиғалардың көп түрлілігінің ішкі 
бірлігін білдіреді. Мәтіннің мағынасына қарай отырып субстанция ұғымының
мәнін айқындаңыз:
A) орта мән
B) жоғары мән
C) соңғы мән
D) бастапқы мән
E) төмен мән
18. Декарттың философиялық ойларының негізі – ол жалпыға танымал 
шындықтың күмәнділігі. Бірақ, Декарт үшін күмән агностикамен скептиканың
дәлелсіздігі емес, ол тек алдын-ала қолданылатын әдістемелік әдіс, құрал, яғни 
оның көмегімен бір шындықтың бетін ашуға болатындығын айтады.
Декарттың қысқаша ойы келесідей: «Мен нақты адам екеніме сенімім жоқ
мүмкін менің рухым жануарға не болмаса басқа тәнге тән, бірақ менің ойым
шынайы және нақты. Ойлар мен сенімдер мұны қате болуы мүмкін, бірақ 
ойлау фактісінің өз-өзі шынайы болып келеді». Декарт ойының дұрыс
қорытындысын анықтаңыз:
A) «Сенемін, сондықтан өмір сүремін»
B) «Ойлаймын, сондықтан өмір сүремін»
C) «қалаймын, сондықтан өмір сүремін»
D) «ұяламын, сондықтан өмір сүремін»
E) «Сеземін, сондықтан өмір сүремін»
19. Сонымен, ғылым дегеніміз – арнаулы қоғамдық қызмет нәтижесінде 
алынып, дамыған және қолдану барысында қоғамның тікелей тәжірибелік
күшіне айналған обьективті шындықтың динамикалық жүйесі. 
Ғылымибілімнің құрылымымен ғылым атқаратын функциялар тығыз
байланысты. Олар бірнешеу. Ғылымның атқаратын функцияларына 
жатпайтынын анықтаңыз:



A) болжам жасау – дәл қазіргі кезде жүріп жатқан процестердің даму


дәрежесін есепке ала отырып, болашаққа болжам жасау;
B) білім – адамзаттың әр қилы тіршілік ету аймағынан: қарапайым өмірден,
саясаттан, экономикадан, өнерден тағы басқа жағдайлардан алу;
C) жаңалық ашу–табиғаттың жаңа заңдарын ашу, жаңа ғылыми гипотезалар
шығару;
D) жүйелеу–жиналған фактілік материалдарды сұрыптап, бір жүйеге енгізу;
E) түсіндіру-табиғат обьектілері мен табиғат құбылыстарының мәнін ашу; 
20.
Қазақ халқының дүние сезімі мен дүние танымының ерекшелектері өзі 

өмір сүрген ортамен тікелей байланысты. қазақ халқы басқа Еуропа


халықтары сияқты табиғатты өзгертуге немесе оған үстемдік етуді мақсат
етіп қоймаған. Керісінше, табиғатқа бейімделіп, онымен үндестік орнатуды
мақсат тұтқан. Қазіргі заман тілімен жоғарыдағы мәтінде қазақ халқының 
қандай санасы туралы айтылғанын айқындаңыз:
A) мифтік сана
B) дүниетанымдық сана
C) экологиялық сана
D) болмыстық сана
E) тарихи сана 
21. Протагор өзінің оқушысы Еватлмен келісімге келеді: егер Еватл алғашқы
рет сотта жеңіске жетсе, онда Протагорға ақша төлеуге тиіс. Бірақ, Еватл 
асықпайды. Онда Протагор Еватлға «мен сені сотқа беремін» деп қорқытады.
Оған Еватл: «келісім бойынша мен сотта жеңіске жетсем ғана төлеймін, мен 
әлі бір сотты да ұтқан жоқпын», - дейді. Сонда Протагор айтыпты: «Егер мен
сотта сені ұтсам, онда сен төлейсің соттың шешімі бойынша, егер сен ұтсаң - 
онда бәрібір төлейсің, келісім бойынша». Оған Еватл былай депті: «Егер мен
ұтылсам, онда төлемеймін, - келісім бойынша, ал егер ұтсам, онда төлемеймін 
соттың шешімі бойынша». Жоғарыдағы мәтіндегі мысалда көрсетілгендей
дауласу немесе дәлелдеу кезіндегі қисынсыз пікірлерді, сырттай ғана дұрыс 
болып көрінетін ойларды қолданатын әдіс-тәсілдердің философиядағы атауын
табыңыз:
A) софистика
B) схоластика
C) суфизм
D) скептицизм
E) секуляризация
22.

Құдайдың құдіреттілігін дәлелдеу мүмкін емес, оған тек қана сенім арқылы


жетуге болады». У.Оккам. Бұл қағидаға тән ерекшелікті айқындаңыз.
A) теоцентризм
B) антропоцентризм
C) гелиоцентризм
D) пантеизм


E
) фатализм 


23. Логика ғылымында ұғымдарды бөлу деген қағида бар. Егер анықтамалар
көмегімен ұғымның мағынасы ашылса, онда ұғым көлемін айқындау міндеті 
бөлу деп аталатын логикалық операция көмегімен шешіледі. Сонымен бөлу
дегеніміз - бастапқы ұғымда ойлаған нәрселерді топтарға бөлу. Мысалы, 
құқықтық нормалар құқықтық міндеттеуші және құқықтық тыйым салушы,
құқықтық растаушы деп бөлінеді. Бөлу негізі мәнді белгі болуы тиіс. С.Е. 
Лецтің «Таралмаған ойлар» еңбегінен алынған мысалды қарастырайық: «өзара
әңгімелесіп отырған бірнеше кісі адамдарды түрліше бөлу туралы пікір 
бөліседі. Біреуі: «мен адамдарды ақылды және ақымақ деп бөлемін» десе,
екіншісі: «адамдарды әрқалай бөлуге болады. Адамдар және адам еместер деп 
те бөлуге болады» дейді. Сонда таң қалған жазалаушы: «Ал мен оларды бас
және дене деп бөлемін», - деді». Жоғарыдағы мысалдағы үш адамның 
қайсысының бөлуі дұрыс болмағандығын табыңыз.
A) ақылды және ақыма.
B) адамдар мен адамдар
C) адамдар және адам еместер
D) бас және дене
E) индивид және тұлға 
24. «Сақ адам сандығын бекіте алады.
Есті адам тілін тия алады.
Бірақ ешкім ... тия алмайды». Ш. Құдайбердіұлы Ш. Құдайбердіұлының
жоғарыдағы қанатты сөзін аяқтаңыз:
A) көзін
B) тілін
C) сөзін
D)

құлағын
E) ойын


25. «Жас бала анадан туғанда екі түрлі мінезбен туады: біреуі - ішсем, жесем,
ұйықтасам деп тұрады. Бұлар - ... құмары. Біреуі - білсем екен демеклік. Не 
көрсе соған талпынып, жалтыр-жұлтыр еткен болса, оған қызығып, аузына
салып, дәмін татып қарап, тамағына, бетіне басып қарап, сырнай-керней болса, 
дауысына ұмтылып, онан ержетіңкірегенде ит үрсе де, мал шуласа да, біреу
күлсе де, біреу жыласа да тұра жүгіріп, «ол немене?», «бұл немене?» деп, «ол 
неге үйтеді?» деп, «бұл неге бүйтеді?» деп, көзі көрген, құлағы естігеннің
бәрін сұрап, тыныштық көрмейді. Мұның бәрі - ... құмары, білсем екен, көрсем 
екен, үйренсем екен деген». Қарасөздер. Жетінші сөз. Абай Құнанбайұлы.
Жоғарыдағы келтірілген қарасөздегі түсіп қалған сөздерді орнына қойыңыз:
A) тән мен дене
B) жан мен рух
C) ой мен сана
D) ерік пен жігер


E) тән мен жан


26. Техника философиясы өзінің күрделі құрылымы бар жеткілікті дәрежеде 
күрделі философиялық ағым болып табылады. Техникалық өркениеттің
динамикалық процестерін пайымдауға ұмтылған жаңа концепциялар пайда 
болды. Техника философиясы, ең алдымен, бірнеше бағытқа бөлінеді.
Сциентизм техника дамуының адамзат үшін сөзсіз игіліктілігіне деген сенімге 
негізделеді. ... - технофобияның көрінісі, пайда болып, таралып және өсіп келе
жатқан жаңа технологиялардың жұмбақ қауіп-қатерінің алдындағы үрей мен 
қорқыныш, сенімсіздік. Жоғарыда түсіп қалған ұғымның орнын толтырыңыз:
A) сыни рационализм
B) эмпириокритицизм
C) антисциентизм
D) неотехницизм
E) скептицизм
27. Адамға тән ең жалпы белгі - оны басқа дүниеден ажыратып тұратын
әлеуметтік іс-әрекет, еңбек. Адам дегеніміз − ең алдымен белсенді түрде 
әрекет етуші, өзінің өмір сүру жағдайларын өзгертуші әлеуметтік субъект,
әлеуметтік ақыл-ой және әлеуметтік сезім иесі - мұның бәрі өзара іштей 
бірлікте болатын және іске асатын сапалық белгілер. Төмендегі жауаптар
ішінен адамды басқа жануарлардан айырып тұратын негізгі белгілеріне 
жатпайтынын табыңыз:
A) абстракциялық ойлауға қабілеттілік
B) анық сөйлеуге қабілеттілік
C)

қоректенуге деген қабілеттілік


D) денесінің тік қалыпта болуы және екі аяқпен жүруі
E) еңбекке қабілеттілік, яғни еңбек құралдарын жасап, оның көмегімен сыртқы
орта нәрселерін өңдеу қабілеті
28. «Малда аяулы, жанда аяулы болса егер,
Малды аяма, жаның үшін малды сат!
Жан да аяулы, жар да аяулы болса егер,
Жанды аяма, жарың үшін жанды сат».
Ш. Құдайбердіұлы Жоғарыдағы келтірілген өлеңдегі «жар» ұғымының мәнін
айқындаңыз:
A) жаратушы
B) жан

C) жұбай


D) ар

E) жер
29. Ешкімде философияны жастық шағында ысырып тастап, қартайғанда одан 


шаршамасын. Философия жасқа да кәріге де керек, біріншіге - жастық жігерді
болашақ алдындағы пісіп-жетілген батылдықпен ұштастыруға, екіншіге - 


өмірдің соңында рухани жаңарып, өткенге қуану үшін, - деген пікірді грек


философы Эпикур айтқан екен. Бұл ойдың маңызы неде?
A) философиямен тек егде жаста ғана айналысу қажет.
B) философия адамға орта жаста қажет
C) философиямен тек жастық шақта айналысу керек.
D) философия кез келген уақытта өзінің өзектілігін жоймайды.
E) философияның адам өміріндегі қажеттілігі шамалы
30. Элей мектебінің келесі беделді өкілдерінің бірі – Зенон (б.э.б. 490-б.э.б. 430 
жж.) болмыс мәселесімен айналыса отырып, философия тарихында және
дискурстық кеңістікте көпшілікке өзінің «апорияларымен» таныс. Мәселен, 
«Ахиллес пен тасбақа» деп аталатын апориясының мазмұны былайша
құрылады: Грек аңыздарынан алынған образдық кейіпкер, өте жүйрік, желаяқ 
Ахилесс шабан тасбақаны қуып жете алмайтындығының дәйектемесінде,
бастапқы қуу үрдісінде Ахилесс тасбақадан кейінірек орналастырылады, бірақ 
ол тасбақадан он есе тез жүгіре алады. Демек, Ахилесс тасбақаның бастапқы
тұрған орнына жеткен уақытта, тасбақа Ахилестің жүріп өткен жолының 
оннан бірін алға қарай жүріп өтіп, жылжиды, ал Ахилесс осы нүктеге келген
мезетте, тасбақа тағы да осы аралықтың жүзден біріндей жол жүріп тастайды, 
тағы да Ахилесс осы нүктеге жеткен мезетте, тасбақа осы аралықтың мыңнан
біріндей жол жүреді, сандардың шексіздігіне орай осы үрдіс мәңгі қайталанып 
жалғаса береді де, Ахилесс тасбақаны ешқашан қуып жете алмайтындығы
дәйектеледі. «Ахиллес пен тасбақа» деп аталатын апориясын ұсына отырып, 
Зенон не нәрсенің салыстырмалылығы туралы ой қозғайды?
A) мазмұн және форма
B) кеңістік пен уақыт
C)

құбылыс және мән


D)

қажеттілік пен кездейсоқтық


E) себеп пен салдар


Жауаптар









Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет