Музыка теориясының негіздері



Pdf көрінісі
бет5/6
Дата02.01.2024
өлшемі240.44 Kb.
#488379
1   2   3   4   5   6
Рахметова Акнур

Транспозиция 
Транспозиция (латынша transposition – көшіру, орын ауыстыру) деп – музыкалық 
шығарманы қандай да болмасын бір интервалға жоғары немесе төмен, болмаса бір 
тональдіктен екінші тональдікке көшіруды айтады. Транспозиция яғни көшіру белгілі бір 
дауыстың не аспаптың характері мүмкіндігінде музыкалық швғарманың тесситурасы сай 
келмеген жағдайларда пайдаланылады. 
Транспозицияның негізгі үш тәсілі бар: 
1) берілген интервал бойынша транспозициялау – барынша кең жайылған әдіс; 
2) хроматикалық жарты тонға транспозициялау; 
3) кілттерді өзгерту арқылы жасалатын транспозиция қазір сирек қолданылады. 
8 Әуен 
Әуен, гректің melodia - ән айту, өлең, ән, әуез сөзі. 
Әуен – музыкалық шығарманың негізі болып табылады, ол жеке өзі көркем бейнені терең 
де жан-жақты көрсете алады. Әуен шығара білу – композитордың дархан дарыны. 


Әуен және тақырып (тема) ұғымдарын ажырата білу қажет. Тақырып шығарманың бейнелік 
(образдық) мағынасының неғұрлым жарқын да көрнекі жақтарын топтастырады. 
Әуендік қозғалыс бағытының әртүрлі құрылымдары ішінен барынша кең таралғандары: 
1) интервалдық секірістерден тұратын әуендер; 
2) әуендік толқынмен айқын көрінген әуендер; 
3) бір ғана дыбысқа қайтып оралатын әуендер. 
Әуен дамуының ең жоғары сатысы – оның шиеленісуі шыңы, кульминация – шың деген 
мағынаны білдіреді.
9 Мелизмдер  
Мелизмдер музыкада жиі кездеседі, клавесиндік музыкада кең өрістеді. Мелизмнің негізгі 
міндетінің бірі - әуендегі дыбысты әшекеймен безендіру. Мелизмдердің басты түрлері: 
форшлаг, мордент, групетто, трель. 
Форшлаг – соққы , алдыңғы соққы деген мағынаны береді. 
Мордент – үшкір, көмекші және негізгі – үш дыбыс айналымынан тұрады. 
Групетто – төрт немесе бес дыбыстар тобынан құрайды. 
Трель – сылдырлау, теңселу, тербетілу және әрқашан нотаның үстінде қойылады – tr.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет