Нормативтiк құқықтық актiлер туралы


мен жазылу стилiне қойылатын талаптар



бет2/4
Дата17.06.2016
өлшемі223 Kb.
#141329
1   2   3   4

              мен жазылу стилiне қойылатын талаптар

      1. Мемлекеттiк органдардың қоғамдық қатынастарды мемлекеттiк реттеу саласындағы құзыретi, функциялары мен мiндеттерi Қазақстан Республикасының әкiмшiлiк рәсiмдер туралы заңнамасына сәйкес нормативтiк құқықтық актiлерде мемлекеттiк басқару деңгейi бойынша аражiгi айқын ажыратылып белгiленуге тиiс.


      Мемлекеттiк органдардың типтiк функцияларын айқындау жөнiндегi әдiстемелiк ұсынымдарды Қазақстан Республикасының Үкiметi қабылдайды.

      2. Нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнi бiрыңғай қарiппен басылуға тиiс.

      3. Нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнi әдеби тiл нормалары, заң терминологиясы және заң техникасы сақтала отырып жазылады, оның ережелерi барынша қысқа болуға, нақты және әртүрлi түсiндiруге жатпайтын мағынаны қамтуға тиiс. Нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнiнде мағыналық және құқықтық жүктемесi жоқ декларативтiк сипаттағы ережелер қамтылмауға тиiс.
      Көнерген және көп мағыналы сөздер мен сөз орамдарын, эпитеттердi, метафораларды қолдануға, сөздердi қысқартуға жол берiлмейдi. Нормативтiк құқықтық актiнiң құрылымдық бөлiгiнде жазылған құқық нормасы дәл осы актiнiң басқа құрылымдық бөлiктерiнде қайталап жазылмайды.
      4. Нормативтiк құқықтық актiлердегi тапсырмалар мемлекеттiк органдардың не, қажет болғанда, олардың басшыларының атына жолдануға тиiс.
      Тапсырма берушi адамға бағынысты емес мемлекеттiк органдарға қатысты нормативтiк құқықтық актiлердегi тапсырмалар ұсынымдық нысанда не олармен келiсiм бойынша жазылуға тиiс. Келiсiлген жағдайда мемлекеттiк органның атауынан кейiн «(келiсiм бойынша)» деген белгi көрсетiледi.
      5. Нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнiнде мемлекеттiк органдар мен өзге де ұйымдардың атаулары ресми атауына сәйкес толық және бүкiл мәтiн бойынша бiрiздi жазылуға тиiс.
      Нормативтiк құқықтық акт мәтiнiнiң қарапайым және ықшам болуын қамтамасыз ету мақсатында нормативтiк құқықтық акт мәтiнiнiң өзiнде қысқартудың не аббревиатураның мағынасын таратып жаза отырып, мемлекеттiк органдар мен өзге де ұйымдардың атауларын қысқартуға жол берiледi.
      6. Нормативтiк құқықтық актiлердiң мәтiнiнде абзацтарды дефистермен немесе өзге де белгiлермен белгiлеуге, жекелеген сөздер мен сөз тiркестерiн ерекшелеп және астын сызып көрсетуге жол берiлмейдi.

      20-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерде басқа нормативтiк


               құқықтық актiлердiң құрылымдық бөлiктерiне
               сiлтеме жасау, нормативтiк құқықтық актiлердiң
               құрылымдық бөлiктерiнде осындай актiлердiң басқа
               құрылымдық бөлiктерiне сiлтеме жасау. Нормативтiк
               құқықтық актiлерде басқа нормативтiк құқықтық
               актiлердiң құрылымдық бөлiктерiн келтiру

      1. Қажет болған жағдайда нормативтiк құқықтық актiлерде жоғары деңгейлердегi нормативтiк құқықтық актiлердiң құрылымдық бөлiктерiне сiлтемелер жасалуы, сондай-ақ осындай актiлерге сiлтеме жасала отырып, жоғары деңгейдегi нормативтiк құқықтық актiлерден жекелеген құқық нормалары келтiрiлуi мүмкiн.


      2. Нормативтiк құқықтық актiнiң құрылымдық бөлiктерiнде оның басқа құрылымдық бөлiктерiне сiлтемелер жасауға құқық нормаларының өзара байланысын көрсету не қайталауды болғызбау қажет болатын жағдайларда ғана жол берiледi.
      3. Жолдарға және сөйлемдерге сiлтеме жасау кезiнде олардың нөмiрленуi реттiк сан есiмдермен (жазумен) белгiленедi.
      4. Нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнiнде құрылымдық бөлiкке сiлтеме оның рет нөмiрiн жазумен немесе цифрлармен (оларды белгiлеу үшiн сын есiмдердi пайдалануға жол берiлмейдi) көрсету арқылы келтiрiледi.
      5. Нормативтiк құқықтық актiге сiлтеме жасау кезiнде келесi кезектiлiгiмен оның тақырыбы, қабылданған күнi, тiркеу нөмiрi және осы нормативтiк құқықтық актiнiң нысаны көрсетiледi.
      Заңнамалық актiлерге сiлтеме жасау кезiнде, Қазақстан Республикасы Президентiнiң заң күшi бар жарлықтарын қоспағанда, олар тiркелген нөмiрлердi көрсету талап етiлмейдi.
      6. Егер нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнiнде бiр нормативтiк құқықтық актiге екi және одан артық сiлтемелер қатарынан келтiрiлсе, онда осы нормативтiк құқықтық актiнiң толық тақырыбы оған кейiннен сiлтеме жасала отырып, бiр рет (мәтiнде бiрiншi аталған кезде) көрсетiледi.
      7. Егер нормативтiк құқықтық актiде қосымшаларға сiлтемелер болса, онда, нормативтiк құқықтық актiге бiр қосымша болатын жағдайды қоспағанда, нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнiнде олардың аталу тәртiбiмен берiлетiн қосымшалардың нөмiрлерi көрсетiледi.

      21-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерге өзгерiстер және


              (немесе) толықтырулар енгiзу туралы нормативтiк
              құқықтық актiлердi ресiмдеу

      1. Заңдарды қоспағанда, нормативтiк құқықтық актiге өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзудi көздейтiн нормативтiк құқықтық актiнiң тақырыбында актiнiң нысанына, қабылданған күнiне, тiркеу нөмiрiне және тақырыбына сiлтеме қамтылуға тиiс.


      Нормативтiк құқықтық актiге немесе нормативтiк құқықтық актiлерге өзгерiстер және толықтырулар енгiзудi көздейтiн нормативтiк құқықтық актiнiң тақырыбында бiрiншi кезекте «өзгерiстер» немесе «өзгерiс» деген сөз көрсетiледi.
      2. Заңнамалық актiлерге өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзу туралы заңнамалық акт жобасының мәтiнiнде осы заңнамалық актiлердiң тақырыбы, қабылданған жылы, күнi, айы, сондай-ақ жақшаның iшiнде олардың «Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы» жинағында жариялану жылы, нөмiрi және құжаты не, егер заңнамалық акт көрсетiлген жинақта жарияланбаса, осы Заңға сәйкес ресми жарияланымының өзге де дереккөзi көрсетiледi.
      Нормативтiк құқықтық актiлерге өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзу туралы нормативтiк құқықтық акт жобасының мәтiнiнде осы нормативтiк құқықтық актiлердiң тақырыбы, қабылданған жылы, күнi, айы, тiркеу нөмiрi, сондай-ақ жақшаның iшiнде, егер олар «Қазақстан Республикасының Президентi мен Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң актiлер жинағы» және «Қазақстан Республикасының орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттiк органдарының актiлерi жинағы» жинақтарында жарияланған болса, көрсетiлген жинақтардағы олардың жариялану жылы, нөмiрi және құжаты көрсетiледi.
      3. Үш және одан да артық нормативтiк құқықтық актiлерге өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзiлген кезде жекелеген қосымшалармен ресiмделетiн тiзбелер жасалады.
      Көрсетiлген талап заңнамалық актiлерге қолданылмайды.
      4. Сол бiр нормативтiк құқықтық актiге енгiзiлетiн барлық өзгерiстер және (немесе) толықтырулар бiр тармақпен немесе тармақшамен көзделедi. Өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзiлетiн нормативтiк құқықтық актiлер олардың заң күшiнiң арақатынасына қарай, сондай-ақ олардың қабылданған (шығарылған) күнi бойынша хронологиялық тәртiппен орналастырылады.
      Қабылданған сол бiр күннiң шегiнде нормативтiк құқықтық актiлер олардың тiркеу нөмiрлерiне немесе ресми жарияланым дереккөздерiндегi құжаттардың нөмiрлерiне сәйкес көрсетiледi.
      5. Нормативтiк құқықтық актiнiң құрылымдық бөлiгiне өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзу кезiнде ондай құрылымдық бөлiк жаңа редакцияда жазылады.
      Осы тармақтың талаптары Қазақстан Республикасының Парламентiне енгiзiлген заң жобаларын қарау кезiнде қолданылмауы мүмкiн.
      6. Жаңа құрылымдық бөлiктер, сондай-ақ қосымшалар нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнiне дәл сондай соңғы құрылымдық бөлiктерден кейiнгi рет нөмiрлерiмен немесе дәл сондай құрылымдық бөлiктер арасына нормативтiк құқықтық актiнiң өздерi соңынан келетiн сол құрылымдық бөлiктерiнiң нөмiрлерiн қайталайтын қосымша нөмiрлермен енгiзiледi, мысалы: 2-1, 2-2-тармақтар; 8-1), 8-2) тармақшалар; 5-1-бөлiм; 3-1, 3-2, 3-3-қосымшалар.
      Егер нормативтiк құқықтық акт қосымшамен толықтырылса, нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнiне нормативтiк құқықтық актiнi қосымшамен немесе нормативтiк құқықтық актiнiң туынды түрiмен толықтыру туралы тармақ (тармақша) енгiзiледi.
      7. Құпиялылық белгiсi немесе «Қызмет бабында пайдалану үшiн», «Баспасөзде жарияланбайды», «Баспасөзге арналмаған» деген белгiлерi бар нормативтiк құқықтық актiлер тiзбеге олардың тақырыбы көрсетiлместен енгiзiледi.
      8. Нормативтiк құқықтық актiнiң мәтiнiне нормативтiк құқықтық акт мәтiнiнiң жартысынан асатын көлемде өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзiлген кезде, оның жаңа редакциясы қабылданады.
      Заң жобаларын жаңа редакцияда ресiмдеу кезiнде көлемдi айқындау бiрлiгi бап болып табылады.
      Өзге де нормативтiк құқықтық актiнi жаңа редакцияда ресiмдеу кезiнде көлемдi айқындау бiрлiгi тармақ болып табылады.
      Осы тармақтың талаптары Қазақстан Республикасының Парламентiне енгiзiлген заңдардың жобаларын қарау кезiнде қолданылмайды.

      21-1-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң күшi жойылды


                 деп тану туралы нормативтiк құқықтық актiлердi
                 ресiмдеу

      1. Нормативтiк құқықтық актiнiң қабылдануына байланысты нормативтiк құқықтық актiлер немесе олардың құрылымдық бөлiктерi, егер олар жаңа нормативтiк құқықтық актiге енгiзiлген құқық нормаларына қайшы келсе немесе оларда қамтылса, күшi жойылды деп танылады.


      2. Жоғары деңгейдегi нормативтiк құқықтық актiнiң күшi жойылды деп танылған кезде, оны iске асыру үшiн қабылданған төменгi деңгейдегi нормативтiк құқықтық актiлердiң күшi жойылды деп танылады.
      Бұл талап жоғары деңгейдегi нормативтiк құқықтық актiнiң жекелеген құқық нормаларын iске асыру үшiн төменгi деңгейдегi нормативтiк құқықтық актiлер қабылданып, одан сол құқық нормалары алып тасталған жағдайларда да қолданылады.
      Күшi жойылды деп танылуға жататын нормативтiк құқықтық актiлер олардың заң күшiнiң арақатынасына қарай, сондай-ақ олардың қабылданған күнi бойынша хронологиялық тәртiппен орналастырылады.
      3. Заңнамалық актiлердiң күшi жойылды деп тану туралы заңнамалық акт жобасының мәтiнiнде осы заңнамалық актiлердiң тақырыбы, қабылданған жылы, күнi, айы, сондай-ақ жақшаның iшiнде олардың «Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Жаршысы» жинағында жариялану жылы, нөмiрi және құжаты не, егер заңнамалық акт көрсетiлген жинақта жарияланбаса, осы Заңға сәйкес ресми жарияланымының өзге де дереккөзi көрсетiледi.
      Нормативтiк құқықтық актiлердiң күшi жойылды деп тану туралы нормативтiк құқықтық акт жобасының мәтiнiнде осы нормативтiк құқықтық актiлердiң тақырыбы, қабылданған жылы, күнi, айы, тiркеу нөмiрi, сондай-ақ жақшаның iшiнде, егер олар «Қазақстан Республикасының Президентi мен Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң актiлерi жинағы» және «Қазақстан Республикасының орталық атқарушы және өзге де орталық мемлекеттiк органдарының актiлерi жинағы» жинақтарында жарияланған болса, көрсетiлген жинақтардағы олардың жариялану жылы, нөмiрi және құжаты көрсетiледi.
      4. Нормативтiк құқықтық актiнiң қабылдануына байланысты күшi жойылды деп танылуға жататын нормативтiк құқықтық актiлердiң немесе олардың құрылымдық бөлiктерiнiң тiзбесi, не нормативтiк құқықтық актiнiң өзiнде немесе оны қолданысқа енгiзу тәртiбi туралы актiде қамтылуға тиiс.
      5. Нормативтiк құқықтық актiнiң құрылымдық бөлiктерiнiң күшi жойылды деп танылған кезде ондай бөлiктер алып тасталады, бiрақ олардың нөмiрлерi сақталады. Сақталған нөмiрге нормативтiк құқықтық актiнiң (немесе оның құрылымдық бөлiгiнiң) күшi жойылды деп тану туралы нормативтiк құқықтық актiге сiлтеме қосылады. Сақталған құрылымдық бөлiктердiң нөмiрлерi өзгермейдi.
      6. Егер нормативтiк құқықтық актiде нормативтiк құқықтық актiнiң көлемi бойынша үлкен бөлiгiнiң күшi жойылды деп танылса, онда күшi жойылды деп тануға арналған тiзбеге өзiнiң заң күшiн сақтайтын құрылымдық бөлiктер туралы ескертiлiп, бүкiл нормативтiк құқықтық акт енгiзiледi.
      Егер нормативтiк құқықтық актiде нормативтiк құқықтық актiнiң көлемi бойынша кiшi бөлiгiнiң күшi жойылды деп танылса, онда күшi жойылды деп тануға арналған тiзбеге жаңадан қабылданған нормативтiк құқықтық актiге қайшы келетiн құрылымдық бөлiктер ғана енгiзiледi.
      Бұл жағдайларда нормативтiк құқықтық актiнiң көлемi осы Заңның 21-бабының 8-тармағына сәйкес айқындалады.
      7. Басқа нормативтiк құқықтық актiлердiң құқық нормаларын қайталайтын және жаңа құқық нормаларын қамтымайтын нормативтiк құқықтық актiлер де күшi жойылды деп танылуға жатады.
      8. Негiзгi нормативтiк құқықтық актi де, оған өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзiлген нормативтiк құқықтық актiлер (немесе олардың құрылымдық бөлiктерi) де күшi жойылды деп танылуға жатады. Күшi жойылды деп танылуға жататын қандай да бiр нормативтiк құқықтық актiнiң немесе оның құрылымдық бөлiгiнiң редакциясы бiрнеше мәрте өзгерген жағдайда, тiзбеге негiзгi нормативтiк құқықтық актiге өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзген барлық нормативтiк құқықтық актiлер дербес тармақтар түрiнде енгiзiледi.
      Көрсетiлген талап заңнамалық актiлерге қолданылмайды.
      9. Егер нормативтiк құқықтық актiде нормативтiк құқықтық актiлердiң күшi жойылды деп тануды көздеген басқа нормативтiк құқықтық актiнiң немесе оның құрылымдық бөлiгiнiң күшi жойылды деп танылса, бұрын қабылданған актiлердiң қолданысы қайта жаңғыртылмайды.
      10. Күшiне енбеген нормативтiк құқықтық актiлердiң күшi жойылды деп тануға болмайды. Қажет болған жағдайда мұндай нормативтiк құқықтық актiлер қабылданбауы мүмкiн.
      11. Қолданылу мерзiмi өткен нормативтiк құқықтық актiлер және нормативтiк құқықтық актiлердiң құрылымдық бөлiктерi күшi жойылды деп танылуға жатпайды.
      Егер нормативтiк құқықтық актiде қолданылу мерзiмi өткен құқық нормаларымен қатар күшi жойылды деп танылуға жататын құқық нормалары қамтылса, тiзбеге бүкiл нормативтiк құқықтық акт енгiзiледi.
      12. Егер нормативтiк құқықтық актiнiң құрылымдық бөлiгiнде күшi жойылды деп танылуға жататын қосымша көрсетiлсе, онда тiзбеге осы құрылымдық бөлiк қана енгiзiледi, ал қосымша бөлек ескертiлмейдi.
      Егер нормативтiк құқықтық актiнiң құрылымдық бөлiгiнде қосымшаны бекiтумен қатар өз күшiн сақтайтын құқық нормасы қамтылса, ал қосымша күшi жойылды деп танылуға жатса, онда тармақ тiзбеге қосымшаға қатысты бөлiгiнде енгiзiледi, ал қосымша бөлек ескертiлмейдi.
      13. Егер нормативтiк құқықтық актiнiң жекелеген құрылымдық бөлiктерiнiң күшi толығымен, ал басқа құрылымдық бөлiктердiң күшi iшiнара жойылуға жатады деп танылса, онда ең алдымен толығымен күшi жойылды деп танылуға жататын құрылымдық бөлiктер көрсетiледi.

      21-2-бап. Нормативтiк құқықтық актiлерге қосымшаларды


                 ресiмдеу 

      1. Қосымшалар нормативтiк құқықтық актiнiң ажырамас бөлiгi болып табылады.


      2. Нормативтiк құқықтық актiге берiлетiн графиктер, кестелер, схемалар, карталар, тiзбелер және басқа да қосымша құжаттар қажет болған жағдайда бөлек қосымшалармен ресiмделедi.
      3. Қосымшаның бiрiншi парағының жоғарғы оң жақ бұрышында қосымша соған сәйкес бекiтiлген нормативтiк құқықтық акт, актiнiң қабылданған күнi және оның тiркеу нөмiрi көрсетiлуге тиiс.
      4. Егер нормативтiк құқықтық актiге бiрнеше қосымша болған жағдайда, әрбiр қосымшаның жоғарғы оң жақ бұрышында оның рет нөмiрi, сондай-ақ қосымша соған сәйкес бекiтiлген нормативтiк құқықтық актiнiң түрi, актiнiң қабылданған күнi және оның тiркеу нөмiрi көрсетiледi. Егер нормативтiк құқықтық актiге қосымша бiреу болса, онда ол нөмiрленбейдi.
      5. Құпиялылық белгiсi немесе «Қызмет бабында пайдалану үшiн», «Баспасөзде жарияланбайды», «Баспасөзге арналмаған» деген белгiлерi бар нормативтiк құқықтық актiлердi ресiмдеу осы бапқа және Қазақстан Республикасы заңнамасының талаптарына сәйкес жүзеге асырылады.

      21-3-бап. Заңнамалық актiнiң жобасын Қазақстан


                 Республикасы Парламентiнiң Мәжiлiсiне енгiзу
                 және оны Қазақстан Республикасының
                 Парламентiнен керi қайтарып алу

      1. Қазақстан Республикасы Конституциясының 61-бабының 1-тармағына сәйкес заң шығару бастамашылығы құқығы Қазақстан Республикасының Президентiне, Қазақстан Республикасы Парламентiнiң депутаттарына, Қазақстан Республикасының Үкiметiне тиесiлi және ол тек қана Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Мәжiлiсiнде iске асырылады. Заңнамалық актiнiң жобасы Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Мәжiлiсiне қазақ және орыс тiлдерiнде, қағаз және электрондық жеткiзгiштер арқылы енгiзiледi.


      2. Заңнамалық актiнiң жобасы бойынша ұсынылатын материалдарда мынадай қосымшалар болуға тиiс:
      1) жобаны дайындаған мемлекеттiк органның немесе ұйымның атауы;
      2) жобаны қабылдаудың қажеттiгi негiзделген, мақсаттары, мiндеттерi, негiзгi ережелерi кеңiнен сипатталған түсiндiрме жазба, ал Қазақстан Республикасы Президентiнiң заң шығару бастамашылығы тәртiбiмен Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Мәжiлiсiне енгiзiлетiн заңнамалық актiлердiң жобалары үшiн – арнайы жолдау;
      3) жұмыс тобы құрылатын жағдайда оның құрамы;
      4) Қазақстан Республикасының Президентi айқындайтын, Қазақстан Республикасы Президентiнiң заң шығару бастамашылығы тәртiбiмен енгiзiлетiн заңнамалық актiлердiң жобалары келiсу рәсiмiнен өтпеген жағдайларды, сондай-ақ Қазақстан Республикасы Парламентiнiң депутаттары заң шығару бастамашылығы тәртiбiмен заң жобасын енгiзетiн жағдайларды қоспағанда, мүдделi мемлекеттiк органдармен келiсу парағы;
      5) осы Заңның 22-бабына сәйкес ғылыми сараптаманың қорытындысы және бар болған жағдайда өзге де сараптамалық қорытындылар;
      6) егер заңнамалық актiнiң жобасы мемлекеттiк кiрiстердi қысқартуды немесе мемлекеттiк шығыстарды ұлғайтуды көздейтiн болса, қаржы-экономикалық есептеулер, сондай-ақ, әдетте, статистикалық деректер, заңнамалық актiнi қолданудың ықтимал экономикалық, әлеуметтiк, заңдық, экологиялық салдарларының болжамдары, бұған Қазақстан Республикасы Президентiнiң заң шығару бастамашылығы  тәртiбiмен Қазақстан Республикасы Парламентiнiң Мәжiлiсiне енгiзiлетiн заңнамалық актiлердiң жобалары қосылмайды.
      Заңнамалық актiлерге өзгерiстер және (немесе) толықтырулар енгiзу туралы заңнамалық актiнiң жобасына заңнамалық актiнiң құрылымдық бөлiктерiнiң қолданыстағы және енгiзiлетiн өзгерiстердiң және (немесе) толықтырулардың тиiстi негiздемесi бар ұсынылып отырған редакциясының салыстырма кестесi ұсынылады.
      3. Қазақстан Республикасының Президентi, Қазақстан Республикасы Парламентiнiң депутаттары және Қазақстан Республикасының Үкiметi өздерi заң шығару бастамашылығы тәртiбiмен енгiзген заңнамалық актiнiң жобасын Қазақстан Республикасының Парламентiнен оны қараудың кез келген сатысында керi қайтарып алуға құқылы.

4-тарау. Нормативтiк құқықтық актiлердiң жобаларына ғылыми
сараптама

      22-бап. Ғылыми сараптаманың мiндеттерi



      1. Нормативтiк құқықтық актiлердiң реттейтiн құқық қатынастарына карай осы актiлердiң жобалары бойынша ғылыми (сыбайлас жемқорлыққа қарсы, құқықтық, лингвистикалық, экологиялық, қаржылық және басқа да) сараптама жүргiзiлуi мүмкiн.
      Қазақстан Республикасы Парламентiнiң қарауына енгiзiлетiн нормативтiк құқықтық актiлердiң жобалары бойынша олармен реттелетiн құқықтық қатынастарға қарай ғылыми сараптама, сондай-ақ сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргiзiлуге мiндеттi, бұған заңнамалық актiлердiң жобалары Қазақстан Республикасы Президентiнiң заң шығару бастамасы тәртiбiмен енгiзiлiп, онда ғылыми сараптама жүргiзiлмеуi мүмкiн болатын жағдайлар қосылмайды.
      2. Сондай-ақ мына нормативтiк құқықтық актiлердiң:
      1) Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң нормативтiк құқықтық қаулыларының
      Қолданушылар назарына!
      2) тармақша 2011.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi.
      2) Қазақстан Республикасы министрлерiнiң және орталық мемлекеттiк органдардың өзге де басшыларының нормативтiк құқықтық бұйрықтарының, орталық мемлекеттiк органдардың нормативтiк құқықтық қаулыларының және Қазақстан Республикасы Орталық сайлау комиссиясының нормативтiк қаулыларының
      Қолданушылар назарына!
      3) тармақша 2011.01.01 бастап қолданысқа енгiзiледi.
      3) мәслихаттардың нормативтiк құқықтық шешiмдерiнiң, әкiмдiктердiң нормативтiк құқықтық қаулыларының, әкiмдердiң нормативтiк құқықтық шешiмдерiнiң жобалары бойынша сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама мiндеттi түрде жүргiзiлуге тиiс.
      Қазақстан Республикасы Президентiнiң нормативтiк құқықтық жарлықтарының, Қазақстан Республикасы Конституциялық Кеңесiнiң және Жоғарғы Сотының нормативтiк қаулыларының жобалары бойынша сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптама жүргiзiлмейдi.
      3. Қабылдау салдары экологиялық, оның iшiнде радиациялық қауiпсiздiкке, қоршаған ортаны қорғауға қатер төндiруi мүмкiн заңнамалық және өзге де нормативтiк құқықтық актiлердiң жобаларына мiндеттi ғылыми экологиялық сараптама жүргiзiлуге тиiс.
      4. Сараптама:
      1) жобаның сапасын, негiздiлiгiн, уақтылығын, құқыққа сыйымдылығын, Қазақстан Республикасының Конституциясында бекiтiлген адам және азамат құқықтарының жобада сақталуын бағалау;
      2) нормативтiк құқықтық актiнiң ықтимал тиiмдiлiгiн айқындау;
      3) жобаның нормативтiк құқықтық акт ретiнде қабылдануының ықтимал терiс салдарын анықтау үшiн жүргiзiледi.
      5. Нормативтiк құқықтық актiлер жобаларына сыбайлас жемқорлыққа қарсы ғылыми сараптаманың негiзгi мiндеттерi:
      1) құқықтық реттеудiң сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға ықпал ететiн нормалары мен олқылықтарын анықтау;
      2) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтардың ықтимал жасалуы бөлiгiнде нормативтiк құқықтық актiнiң жобасын қабылдаудың салдарларын бағалау;
      3) сыбайлас жемқорлық құқық бұзушылықтар жасауға тосқауыл қоятын нормативтiк құқықтық актiлер жобаларының нормаларын ұсынымдар түрiнде әзiрлеу болып табылады.
      6. Ғылыми сараптаманы жүргiзу тәртiбi Қазақстан Республикасының заңнамасымен айқындалады.
      Ескерту. 22-бап жаңа редакцияда - ҚР 2009.10.14 N 194 (қолданысқа енгiзiлу тәртiбiн 2-б. қараңыз, 2009.10.20 жарияланды) Заңымен, өзгерiс енгiзiлдi - ҚР 2011.01.10 N 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.04.01 N 425-IV (алғашқы ресми жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.

      23-бап. Сараптаманы жүзеге асыратын адамдар мен ұйымдар

      1. Нормативтiк құқықтық актiлер жобаларының ғылыми сараптамасын тиiстi бейiмдi ғылыми мекемелер мен жоғары оқу орындары, қаралатын жобаның мазмұнына қарай ғалымдар мен мамандар арасынан тартылатын сарапшылар жүргiзедi. Сараптама жүргiзу бiр немесе бiрнеше сарапшыға (сараптама комиссиясына) тапсырылуы мүмкiн.

      1-1. Қазақстан Республикасының мемлекеттiк органдары әзiрлеген және Қазақстан Республикасының Парламентiне енгiзуге жататын заң жобалары бойынша қазақ және орыс тiлдерiндегi мәтiндердiң тең түпнұсқалығы бөлiгiнде ғылыми лингвистикалық сараптаманы уәкiлеттi ұйым жүргiзедi.

      2. Жоба бойынша мамандықтары әр түрлi сарапшылардың кешендi сараптамасы немесе әр түрлi сараптаманың дербес түрлерi, ал қажет болған жағдайда - қайталама сараптама жүргiзiлуi мүмкiн.

      3. Сарапшылар ретiнде жобаны дайындауға тiкелей қатыспаған ұйымдар мен адамдар тартылады.

      4. Сарапшылар ретiнде басқа мемлекеттер мен халықаралық ұйымдардан мамандар тартылуы мүмкiн.
      Жоба ғылыми сараптамадан өткiзу үшiн шетелдiк және халықаралық ұйымдарға жiберiлуi мүмкiн.
      Ескерту. 23-бапқа өзгерiс енгiзiлдi - ҚР 2011.01.10 N 383-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

      24-бап. Нормативтiк құқықтық актiлердiң жобаларын


              сараптамаға жiберу кезiндегi бастамашылық

      1. Нормативтiк құқықтық актiнiң жобасына сараптама жүргiзу туралы шешiмдi:

      1) жобаны заң шығару бастамасы тәртiбiмен Мәжiлiске енгiзетiн Қазақстан Республикасының Президентi немесе оның тапсырмасы бойынша Қазақстан Республикасы Президентi Әкiмшiлiгiнiң Басшысы, Қазақстан Республикасы Парламентiнiң депутаттары және Қазақстан Республикасының Үкiметi;

      2) уәкiлеттi орган;

      3) уәкiлеттi органның лауазымды адамдары немесе құрылымдық бөлiмшелер, егер уәкiлеттi органның регламентiмен немесе басқа заңдармен осы адамдарға және құрылымдық бөлiмшелерге мұндай құқық берiлген болса, қабылдауы мүмкiн.

      2. Нормативтiк құқықтық актiнiң жобасы шарттық негiзде дайындалатын жағдайларда (осы Заңның 14-бабының 6 және 7-тармақтары) жоба сараптамасы жобаға тапсырыс берушiнiң шешiмi бойынша жүргiзiлуi мүмкiн.


      Ескерту. 24-бапқа өзгерiс енгiзiлдi - ҚР 2008.07.04 N 57, 2011.04.01 N 425-IV (алғашқы ресми жарияланған күнiнен бастап қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет