Нуклеин ќышќылдары

Рибосомалық РНҚ

• Рибосомалық РНҚ 3000–5000 нуклеотидтерден тұрады; молекулалық салмағы — 1 000 000–1 500 000. Жасушадағы рРНК үлесіне 80–85% келеді.
• рРНК рибосомалық нәруызбен бірге қосылып, рибосоманы түзеді, нәруыз синтезін жүзеге асырады.
• рРНҚ қызметі: 1) рибосоманың қажетті құрылымдық құраушысы; 2) рибосомалар мен тРНК өзара әрекеттесуін қамтамасыз етеді;

АТФ құрылысы

• АТФ үш қалдықтан тұрады:
• азоттық негіз (аденин),
• моносахарид (рибоза),
• үш фосфор қышқылы.
• АТФ үш фосфор қышқылы қалдығынан тұрғандықтан, ол рибонуклеозидүшфосфатқа жатады.

АТФ қызметі

• Аденозинүшфосфор қышқылы (АТФ) — тірі жасушалардағы негізгі энергияның көзі.
• АТФ өсімдіктер мен жануарлардың барлық жасушаларында болады. АТФ мөлшері орташа есеппен 0,04% құрайды, АТФ ең көп мөлшері (0,2–0,5%) бұлшықетте болады.

АТФ қызметі

• АТФ қоры үнемі толықтырылып отырады. Барлық ағзалардың жасушаларында АТФ синтезі фосфорлану үдерісінде жүреді, яғни фосфор қышқылының АДФ-ға қосылуы. Фосфорлану әртүрлі қарқындылықпен жүреді: тыныс алуда (митохондрияда), гликолизде (цитоплазмада), фотосинтезде (хлоропластарда).

Рибонуклеозидүшфосфаттар

• АТФ энергия бөлу және жинақтаумен жүретін үдерістер арасындағы негізгі байланыстырушы буын болып табылады. Сонымен қатар, басқа рибонуклеозидүшфосфаттар (ГТФ, ЦТФ, УТФ) сияқты АТФ РНҚ синтезі үшін субстрат болып табылады.