О каугабай p65
жүктеу/скачать 0.78 Mb. Pdf көрінісі
|
| ЋАЗIР МЏНЫЃ ЋАЖЕТI ЖОЋ
Жетпiсiншi жылдардыѓ соѓында М.Ќуезов мџражай- ында Алматы ћалалыћ халыћ университетiнiѓ тарихћа бай- ланысты бiр ћызыћты сабаѕы #ттi. Белгiлi тарихшы ѕалым Ћазаћстандаѕы ћалалардыѓ тарихы мен к#не шањарлар жай- ында баяндады. «Сџраћ-сџхбат» кезiнде жасы елулерге кел- ген бiр кiсi орнынан тџрып, таћырыптан тыс нќрсе айтты. Ол Жоѓѕар шапћыншылыѕына байланысты с#йледi. Айтыла бермейтiн Абылай ханды да бiр жерде атап кеттi. Абылай- дыѓ бас батырларыныѓ бiрi Б#генбай ж#нiнде деректер келтiрдi. С#йтiп, ћолындаѕы бiр заттыѓ орауын жазып, «Мы- нау Б#генбай батырдыѓ айбалтасы. Мен оныѓ тiкелей џрпа- ѕымын. Кљнi бљгiнге дейiн менде саћталып келедi», – деп оны тыѓдаушыларѕа к#рсеттi. Жиналѕандардыѓ бар назары ай- балтаны к#рсеткен адамѕа ауды. Жџрттыѓ киелi «тќбќрiк- ћџралѕа» ћызыћћаны соншалыћ, алдарында с#йлеп тџрѕан ѕалымды џмытып, айбалтаны џстап к#ру љшiн дљрлiктi. Ай- балта ћолдан ћолѕа #тiп, залдыѓ iшiн аралап кеттi. Айбал- таны алдымен бiрiншi ћатарда отырѕандар к#рiп, одан кейiн 83 келесi ћатардаѕылар џстап, соѓында орын болмай тљрегеп тџрѕандарѕа дейiн ынтыѕа к#рдi. «Ћџнды мџраѕатты бiздiѓ музейге #ткiзiѓiз», – деп жалынды бiр зерттеушi жiгiт. Оѕан иесi Ќлекеѓ – Ќлихан Барлыбаев келiспедi. Џрпаћтан- џрпаћћа к#здiѓ ћарашыѕындай саћталып келе жатћан «киелi ћџралды» ћалай берсiн. Бџл ата-баба аруаѕын аунататын мќѓгiлiк кие емес пе. Сондыћтан ћолды болып кетер деп Ќлекеѓ айбалтаны сџраушыѕа бермедi. ;йткенi мљлiктiѓ заѓ- ды мџрагерi #зi. Б#генбай батыр жайында дерек жинап жљрген Ќлекеѓ љшiн бџдан ћасиеттi зат жоћ. Димекеѓ зейнетке шыћћаннан кейiн кiтап жазып жљр дегендi естiген Ќлекеѓ ол кiсi #ткен ћазаћ тарихына да шолу жасауѕа тиiс, сондыћтан Димекеѓе Б#генбай батыр жайында айтайын деп љйiне келедi. Бџл уаћыт Димекеѓнiѓ басынан ќлi бџлт сейiлмей, елмен еркiн араласуѕа мџрша- сы аз кез едi. Аѓду мен «барлау» тоћтамаѕан. Бiраћ ћиын кез болса да Димекеѓ Ќлекеѓдi ћабылдайды. Б#генбай жай- ында тереѓiрек бiледi. С#зiнiѓ соѓында: «Кiтап бiтiп, #ндiрiске кетiп ћалды. Сќл ертерек айтћаныѓда бiр жерiне iлiгiп кетер едi. Ендi кеш», – деп #кiнiш бiлдiредi. Ќлекеѓнiѓ Димекеѓе кiрiп, ќѓгiмелескенiн жџрт естидi. Ќсiресе ;збекстаннан келген ћазаћтардыѓ ћџлаѕына жетедi. Олардыѓ iшiнде Бостандыћ ауданын Ћазаћстанѕа ћайта ћостыруды армандап жљрген адамдар бар едi. Ќлекеѓ ќлгi кiсiлердi Димекеѓе ертiп келедi. Димекеѓ алѕашында «Нџрсџлтанѕа айтып, мџныѓ амалын ойластырайыћ», — дейдi. Осы тџста Ћарабаћћа байланысты Ќзiр- байжан мен Арменияныѓ арасында ћанды оћиѕа бастала- ды. «Мынандай ћант#гiс жаѕдайда бџл шаруаѕа кiрiсудiѓ ћазiр ћажетi жоћ», — деп Димекеѓ оларѕа аћылын айта- ды. |