СЏЃЅЫЛА НЕМЕСЕ АВЕСТАДАН АЛАШЋА ДЕЙIН

131
мќртебе едi. Ќсiресе, зиялылардыѓ кiтап оћуы рухани
жаѕынан жетiлудiѓ, кемелденудiѓ белгiсi болды.
1974-84 жылдар аралыѕында Ћордай ауданында бiрiншi
хатшы болѕан Берден Байћошћаров тек шаруашылыћты
ѕана ойлаѕан жоћ, рухани ќлем, мќдениеттiѓ де дамуын
жолѕа ћойды. ;зi бос уаћытында тарихи-танымдыћ
ќдебиеттердi к#п оћып, елдегi аћын-жазушылармен етене
араласып, шыѕармашылыћпен де шџѕылданды. Белгiлi
партия ардагерi, бџрынѕы бiлiктi басшы, ћазiр зейнеткер
Бекеѓ «Ћордайдыѓ бљгiнi мен ертеѓi», «К#ш елi, Дештi
Ћыпшаћ даласы» жќне Љйсiн кљнбилерi ж#нiнде жазылѕан
тарихи-танымдыћ Дљниелердiѓ авторы. Ћазiрде
шыѕармашылыѕын жалѕастыру љстiнде. Талас #зенi
бойындаѕы саяжайына барып, тып-тыныш жерде жџмыс
iстеу ол кiсi љшiн баћыт.
Бекеѓнiѓ 2007 жылы жарыћћа шыћћан «Авестадан
Алашћа дейiн» атты кiтабы оћырманды ћайран ћалдырып,
ѕалымдардыѓ назарын аударды. Осы кiтапћа Бекеѓ
жиырма жылѕа жуыћ уаћытын арнады. Ежелгi Љндi жќне
Ћытай деректерi арћылы 5000 жылдыћ ћазаћ тарихын
Бекеѓ к#з алдымызѕа елестетедi. Ќсiресе, адамзат тарихын
«Таурат», «Забур», «Iнжiл» жќне «Ћџран кќрiмде»
айтылатын аѓыз, оћиѕалар арћылы сезiп, бiлуi
ћызыћтырады, тџѓѕиыћћа батырады. Ежелгi дiни
ќдебиеттердi ћџныѕа оћып, оларды пайдалануы жќне оны
ћазiргi заман уаћытымен байланыстыруы #зiндiк
шыѕармашылыћ нысаны болса керек. Бекеѓ кiтабында
келтiретiн деректер мен оћиѕаларды, жер-су, адам аттарын
айтып, беймќлiм, тылсым дљниелерге тереѓ бойлайды.
Автор тарихшылардыѓ #зi батыл бара бермейтiн «тылсым-
тарихћа», «ежелгi беймќлiм» «ћџпия» сыры жџмбаћ
ыћылымѕа #зi барлау жасайды. Бекеѓ адамзат
тарихындаѕы дiндер жайында, ѕылым, бiлiм ћазынасы
туралы тереѓнен толѕайды, оны ћазiргi ќлеммен жљйелi
љйлестiредi. «Ћџпия iлiмнiѓ к#здерi жќне жазбаша
жќдiгерлер» «Џлы Тќѓiр мен жаратушы», «Ћазiргi адам
нќсiлiнiѓ басталуы», « Сарытљстi Пайѕамбар (Заратуштра)»
атты кiтап тарауларында тарих, дiн, философия жќне
Ћџдай-Таѕала, Тќѓiр ќлемi, Хаћ-таѕала кереметтерi
тартымды тљсiндiрiледi. Сондай-аћ ћазаћ даласындаѕы
Оѕыз, Саћтар ќлемi, Дештi-Ћыпшаћ, «Алаш џлысы»
ќлемдiк тарих, #ркениетпен кiрiгiп, жалѕасады. Кiтап

132
сiлтемесiндегi ќдебиеттерге ћарап, Бекеѓнiѓ адамзат
тарихындаѕы бiз бiлмейтiн ћызыћтар мен оћиѕаларды,
кереметтер мен ћџпия iлiм-бiлiмдi бiлiп, сол арћылы ой
тљйiп, «нысана к#здегенi» байћалады. Жалпы бќрiн айту
мљмкiн емес.
Парсылардыѓ еѓ ежелгi дiни жинаѕы «Авестада»
айтылатын нќрселер мен «тылсым ќлемдi» ћазiргi уаћыт,
заман, кеѓiстiктен келiстiре байланыстырѕан Бекеѓнiѓ
аталѕан кiтабы оћырман љшiн пайдалы еѓбек болып отыр.

жүктеу/скачать 0.78 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: