Олардың жұмыс қабілеттілігін арттыру және сонымен бірге пайдалану шығындарын азайту
Еңбекті қорғау және экологиялық қауіпсіздік
жүктеу/скачать 0.79 Mb.
|
| 4. Еңбекті қорғау және экологиялық қауіпсіздік
4.1 Саладағы еңбекті қорғау жөніндегі жалпы талаптар 4.1.1 Еңбекті қорғау жөніндегі жалпы ережелер Еңбекті қорғау – бұл еңбек процесінде қауіпсіздікті, денсаулықты сақтауды және жұмыс қабілеттілігін қамтамасыз ететін заңнамалық актілер, әлеуметтік экономикалық, ұйымдастырушылық, техникалық, гигиеналық және емдеу-профилактикалық іс-шаралар жүйесі. Зиянды өндірістік фактор-қызметкерге әсер етуі оның ауруына әкелуі мүмкін өндірістік фактор; Қауіпті өндірістік фактор-жұмыскерге әсер етуі оның жарақатына әкеп соғуы мүмкін өндірістік фактор; Еңбек жағдайлары-қызметкердің жұмыс қабілеттілігі мен денсаулығына әсер ететін өндірістік орта мен еңбек процесі факторларының жиынтығы. Жұмыскерлердің жеке және ұжымдық қорғаныш құралдары - зиянды және (немесе) қауіпті өндірістік факторлардың жұмыскерлерге әсерін болғызбау немесе азайту үшін, сондай-ақ ластанудан қорғау үшін пайдаланылатын техникалық құралдар. Жұмыс орны-жұмыскер өзінің жұмысына байланысты және тікелей немесе жанама түрде жұмыс берушінің бақылауында болатын жерде болуы тиіс немесе оған келу қажет болатын орын. Еңбекті қорғауды дамытудың стратегиялық бағыттары қауіпсіз техника мен қауіпсіз технологияны құру, өндірісті кешенді автоматтандыру және осының негізінде барлық кәсіпорындарда өндірістік жарақаттануды, кәсіптік ауруларды және ауыр физикалық еңбекті болдырмайтын жағдайларды қамтамасыз ету болып табылады. Еңбекті қорғау саласындағы мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттары: қызметкерлердің өмірі мен денсаулығын сақтау басымдығын қамтамасыз ету; Еңбекті қорғау талаптарының сақталуын мемлекеттік қадағалау және бақылау; өндірістегі жазатайым оқиғаларды және кәсіптік ауруларды тергеп-тексеру; өндірістегі жазатайым оқиғалардан және кәсіптік аурулардан зардап шеккен қызметкерлердің заңды мүдделерін қорғау, сондай-ақ қауіпсіз техника мен технологияларды әзірлеу және енгізу, жұмыскерлердің жеке және ұжымдық қорғану құралдарын өндіру болып табылады; кәсіпорын қаражаты есебінен қызметкерлерді жеке және ұжымдық қорғану құралдарымен, сондай–ақ санитариялық - тұрмыстық үй-жайлармен және құрылғылармен, емдеу-алдын алу құралдарымен қамтамасыз ету тәртібін белгілеу. 4.1.2 Кәсіпорын әкімшілігінің еңбекті қорғау жөніндегі міндеттері Еңбек туралы Заңға сәйкес салауатты және қауіпсіз еңбек жағдайларын қамтамасыз ету кәсіпорын әкімшілігіне жүктеледі. Әкімшілік жұмысшылар мен қызметшілердің кәсіптік ауруларының пайда болуына жол бермейтін санитарлық - гигиеналық жағдайларды қамтамасыз етуге міндетті. Кәсіпорын әкімшілігі жұмыс орнын тиісті техникалық жабдықтармен қамтамасыз етуге және еңбекті қорғау ережелеріне сәйкес жұмыс жағдайларын жасауға міндетті. Әкімшілік нұсқаулықтар әзірлейді, жұмысшылар мен қызметшілерге Нұсқау береді, қызметкерлердің еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықты сақтауын бақылайды, өндірістегі жазатайым оқиғаларды тергеп-тексеруді және есепке алуды жүргізеді. Еңбекті қорғау жөніндегі іс-шараларды жүргізу үшін белгіленген тәртіппен қаражат пен қажетті материалдар бөлінеді. 4.2 Қызметкерлерді жұмысқа іріктеу және дайындау тәртібі. 4.2.1 Жұмысқа қабылдау тәртібі Кәсіпорында жұмысқа қабылдау еңбек шартын жасасу негізінде жүргізіледі. Жұмысқа арналған құжаттар Кадрлар бөліміне тапсырылады. Оларға: паспорт немесе оны ауыстыратын құжат; еңбек кітапшасы; диплом, куәлік, Орындаушының біліктілігін растайтын куәлік; әскери билет; тұрғылықты жері бойынша жеке тұлғаның салық органында тіркелгені туралы куәлік (СТН); денсаулық жағдайы туралы анықтама; мемлекеттік зейнетақымен сақтандырудың сақтандыру куәлігі кіреді. Сондай-ақ сауалнама немесе түйіндеме толтырылады. Құжаттар зерделенеді, әңгімелесу жүргізіледі және кандидат біліктілік бойынша қойылған талаптарға сәйкес келген жағдайда директордың жұмысқа қабылдау туралы қолы қойылған, еңбек шартын жасасқан бұйрық шығарылады. Жұмысқа тиісті біліктілігі бар, кіріспе нұсқама алған және еңбекті қорғау жөніндегі жұмыс орнында алғашқы нұсқама алған, жұмыстың қауіпсіз әдістеріне оқытылған, сондай-ақ білімін тексеруден өткен 18 жастан кіші емес адамдар жіберіледі. 4.2.2 Оқыту және өзіндік жұмысқа жіберу тәртібі Жұмысқа нұсқамадан (кіріспе және бастапқы), оқытудан, еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықты білуін тексеруден өткен және білімі мен біліктілігін тексеру нәтижелері туралы біліктілік куәлігінде тиісті жазбасы бар персонал жіберіледі. Еңбекті қорғау бойынша оқыту тәртібін және еңбекті қорғау талаптарының білімін тексеруді Ресей Федерациясының Үкіметі белгілейді. Еңбекті қорғау бойынша уақтылы және сапалы оқытуды ұйымдастыруға және тұтастай алғанда кәсіпорын бойынша еңбекті қорғау жөніндегі талаптарды білуін тексеруге жауапкершілік кәсіпорын басшысына, бөлімшелерде бөлімшелердің басшыларына жүктеледі. Басшы бекітілген бағдарлама бойынша жұмыстың қауіпсіз әдістері мен тәсілдеріне жұмыс істеушілерге оқыту мен нұсқаманы уақтылы және сапалы жүргізуді қамтамасыз етуге міндетті. Нұсқаулық өзінің сипаты мен уақыты бойынша оқыту түрлерінің бірі ретінде бөлінеді: -Кіріспе -Жұмыс орнындағы алғашқы -Қайталанатын -Жоспардан тыс -Мақсатты. Кіріспе нұсқаманы жұмысқа жаңадан қабылданғандардың барлығымен ТК бастығы жүргізеді. Бұл нұсқаулық заманауи оқыту құралдарын, сондай-ақ көрнекі құралдарды қолдану арқылы жүзеге асырылады. Нұсқама өткізу кезінде түсіндіріледі: - қолданыстағы еңбек туралы заңнаманың негізгі ережелері, - кәсіпорындағы ішкі еңбек тәртібінің ережелері, - аумақтағы, өндірістік және тұрмыстық үй-жайлардағы мінез-құлық, - дабыл плакаттарының ескерту жазуларының мақсаты, -тиісті учаскедегі еңбек жағдайларының ерекшеліктері және жазатайым оқиғалардың алдын алу шаралары, -жұмыс істеушілерге жеке гигиенаны және кәсіпорында өндірістік санитария ережелерін сақтау бойынша қойылатын талаптар, - электр қауіпсіздігі талаптары, - өрт қауіпсіздігі талаптары, - жұмыс істеушілердің арнайы киімдерін, арнайы аяқ киімдерін және басқа да жеке қорғану құралдарын беру нормалары және пайдалану ережелері, - жазатайым оқиға кезінде зардап шеккендерге алғашқы медициналық көмек көрсету шаралары, - өндірістегі жазатайым оқиғаларды ресімдеу тәртібі. Су нұсқамасын жүргізу арнайы журналда тіркеледі. Жұмыс орнындағы алғашқы нұсқаманы ТҚК цехының шебері әрбір қызметкермен жеке-жеке, жеке кәсіптер мен жұмыс түрлері үшін әзірленген еңбекті қорғау жөніндегі нұсқаулықтарға сәйкес Еңбектің қауіпсіз әдістері мен тәсілдерін практикалық көрсете отырып жүргізеді. Әрбір жұмысшы қауіпсіз еңбек тәсілдері дағдыларын меңгеру үшін жұмыс орнында алғашқы нұсқамадан кейін 2-5 ауысымға бригадир-тәлімгерге немесе оның басшылығымен жұмысты орындайтын тәжірибелі қызметкерге бекітіледі. Осыдан кейін цех шебері қызметкердің қауіпсіз жұмыс әдістерін меңгергеніне көз жеткізіп, Өз бетінше жұмыс істеуге рұқсат береді. Жұмысқа алғаш кірген немесе кәсібін өзгерткен барлық адамдар өз бетінше жұмысқа жіберілер алдында кейіннен емтихан тапсыра отырып, олардың кәсіптік техникалық даярлығы процесінде еңбек қауіпсіздігі бойынша оқытудан өтуі тиіс. Барлық жұмыс берушілер біліктілігіне, біліміне және жұмыс өтіліне қарамастан, 3 айда кемінде 1 рет қайталама нұсқамадан өтеді. Жоспардан тыс нұсқама мынадай жағдайларда жүргізіледі: - еңбекті қорғау ережелері өзгерген кезде; -технологиялық процесті өзгерту, жабдықты, айлабұйымдарды, құралдарды, бастапқы шикізатты, материалдарды және еңбек қауіпсіздігіне әсер ететін басқа да факторларды ауыстыру немесе жаңғырту кезінде; -жұмыс істеушілер жарақатқа, аварияға, жарылысқа немесе өртке әкеп соғуы мүмкін немесе тартқан еңбек қауіпсіздігі талаптарын бұзған кезде; Нысаналы нұсқама мамандық бойынша тікелей міндеттермен байланысты емес бір жолғы жұмыстарды орындау, авариялардың, дүлей зілзалалар мен апаттардың салдарын жою; наряд-рұқсат, рұқсат және басқа да құжаттар ресімделетін жұмыстарды жүргізу кезінде жүргізіледі. Қызметкерлер сондай-ақ арнайы бағдарламалар бойынша екінші мамандықтарға біліктілігін арттыру немесе оқыту кезінде еңбек қауіпсіздігі бойынша білім алуы тиіс. Еңбек қауіпсіздігі мәселелері осы бағдарламаға енгізілуі тиіс. 4.3 Қауіпті және зиянды факторларды талдау 4.3.1 Негізгі қауіпті және зиянды өндірістік факторлар Еңбек жағдайлары – бұл еңбек процесінде адамның денсаулығы мен жұмысына әсер ететін өндірістік орта факторларының жиынтығы. Бұл факторлар табиғатта, көрініс формаларында, адамға әсер ету сипатында әр түрлі. Шиналарды орнатудың негізгі қауіпті және зиянды факторлары: - Жылжымалы машиналар мен механизмдер, өндірістік жабдықтың жылжымалы бөліктері; - ауаның жоғары немесе төмен қозғалғыштығы; - жоғары немесе төмен ылғалдылық; - табиғи жарықтың болмауы немесе болмауы; - жұмыс аймағының (орнының)жеткіліксіз жарықтандырылуы; - жұмыс аймағы ауасының жоғары газдануы және шаңдануы; - автомобиль шиналарын монтаждау және демонтаждау, оларды айдау; - шиналар мен доңғалақ дискілерінен түскен кір бөлшектері. - еріткіштер мен желімдердің булануы; - шиналардың кедір-бұдырынан шаң бөлшектері. 4.3.2 Жеке және ұжымдық қорғану құралдарын қолдану Қауіпті және ластанған еңбек жағдайларына байланысты ТҚК цехында қызметкерлерге сертификатталған жеке қорғаныс құралдары, жуу және залалсыздандыру құралдары беріледі. Қызметкерлер жеке қорғану құралдарымен нормаларға сәйкес қамтамасыз етіледі. Қызметкерлердің жеке қорғаныш құралдарын сатып алу, сақтау, жуу, тазалау жөндеу, дезинфекциялау және залалсыздандыру ТК жұмыс берушінің қаражаты есебінен жүзеге асырылады. Жұмыс беруші жұмыскерге берілген арнайы киімнің, арнайы аяқ киімнің және басқа да жеке қорғаныш құралдарының белгіленген нормалар бойынша сақталуын, жуылуын, кептірілуін, дезинфекциялануын, газдануын, дезактивациялануын және жөнделуін қамтамасыз етуге міндетті. Слесарь арнайы киіммен жұмыс істеуі керек және қажет болған жағдайда басқа жеке қорғаныс құралдарын қолдануы керек. Салалық үлгілік нормаларға сәйкес Автомобиль көлігі қызметкерлеріне арнайы киім, арнайы аяқ киім және басқа да жеке қорғану құралдарын тегін беру бір жылға беріледі: - вискоза-лавсан костюмі – 1комплект, - біріктірілген қолғаптар-8 жұп. 4.3.3 Жарықтандыру бойынша нормативтік талаптар және жарықтандыру жағдайын бақылау тәртібі Жарықтандырудың сандық және сапалық сипаттамалары "табиғи және жасанды жарықтандыру" арқылы реттеледі. Жобалау нормалары". Нормаларға сәйкес адамдар тұрақты тұратын ТК үй-жайларында табиғи жарықтандыру көзделуі тиіс. Нормалар газды разрядты жарық көздерін басым пайдалануды көздейді. Газ разрядты жарық көздерін қолдану мүмкін болмаған немесе техникалық-экономикалық тұрғыдан орынсыз болған жағдайда қыздыру шамдарын пайдалануға жол беріледі. 6-кесте – ТҚ учаскесінің жарықтандыру нормалары
Ескертпе: Г*-0,8-жарықтандыруды өлшеудің көлденең жазықтығының биіктігі. Жасанды жарықтандыруды есептеу міндеті жарықтың берілген мәндерін қамтамасыз ететін шамдардың саны мен қуатын анықтау болып табылады. Жарықтандырудың есебі жүргізілетін үй-жай-ТҚ аймағы, ауданы S=48 (ұзындығы а=8м, ені В=6м), биіктігі h=6м . Есептеу үшін жарық ағынын анықтау әдісін қолданамыз: мұндағы Ф-шамның жарық ағыны, лм; Е-берілген минималды жарықтандыру, лк; Кз-шамшырақтарға арналған қор коэффициенті, K ' =1,5; S-жарықтандырылатын үй-жайдың ауданы, м; Z - ең аз жарықтандыру коэффициенті, Z=1,5; N-шамдардың саны; n-Шамдағы шамдар саны; u-жарық ағынын пайдалану коэффициенті. Жарық ағынын пайдалану коэффициенті және шамның жарық ағынының қай бөлігі жұмыс бетіне түсетінін көрсетеді. Коэффициенттің мәні шамның түріне, рс қабырғаларының шағылысу коэффициенттеріне, рпот төбесіне, рр есептік жазықтығына, индекске байланысты тең I үй-жайлар: үй-жайдың ауданы, м2; Нп – жұмыс шамының үстіндегі шам аспасының есептік биіктігі беті, м; А және В – үй-жай тараптарының шамалары, м; Жарық ағынын пайдалану коэффициенті электрлік жарықтандыруды жобалауға арналған арнайы анықтамалықтарда келтірілген кестелермен анықталады. Бөлме индексі: Шамдар саны: Осылайша, шиналарды жөндеу алаңында 14 LD 40-2 шамдарын орнатамыз. 4.3.4 ауа температурасы бойынша нормативтік талаптар және жылыту жағдайын бақылау тәртібі Шиналарды орнату аймағында оңтайлы еңбек жағдайлары сақталуы керек. Қыста температура сумен жылыту және желдету жүйесімен қамтамасыз етіледі. Үй-жайға кіретін ауданда жылу қоймалары орнатылуы тиіс. Жылыту жүйесін бақылау термометрлер мен термореттегіштердің көмегімен жүргізіледі. Жылыту кезеңі үшін жылу энергиясының жылдық шығысы мынадай формула бойынша айқындалады: мұндағы: q от = 0,55 -ғимараттың нақты жылу сипаттамасы, жүктеу/скачать 0.79 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|