Оқытушының көмегімен студенттердің өзіндік жұмыстары

82
9.
Биотехнологиядағы
балықтардың
генетикалық ресурстары
Биотехнологиядағы
балықтардың
генетикалық ресурста-
рын зерттеу
Презента-
ция, тре-
нинг
1 нег. [74-229]
2 нег. [121-199]
2 қос. [16-141]
10. Биотехнологиядағы
құстардың генетикалық
ресурстары
Биотехнологиядағы
құстардың генетикалық
ресурстарын зерттеу
Есеп беру 1 нег. [212-316]
2 нег. [125-309]
3 нег. [126-242]
1 қос. [246-441]
2 қос. [28-104]
11. Сүтқоректі
жануарлардың 
биолол-
гиясы
Сүтқоректі
жануарлардың биолол-
гиясын зерттеу
Презента-
ция, тре-
нинг
нег: 1-3
қос: 1-2
12. Биотехнологиядағы
сүтқоректілердің
генетикалық ресурстары
Биотехнологиядағы
сүтқоректілердің
генетикалық ресурста-
рын зерттеу
Дөңгелек
стол
нег: 1-3
қос: 1-2
2.5. Студенттердің өзіндік жұмыстары барысындағы сабақтар жоспары
(СӨЖ).
2.5.1-кесте
№
Тапсырма
Əдістемелік нұсқаулар
Ұсынылған
əдебиет
1
2
3
4
1 Вирустар ДНҚ генетикалық
паспорты
Вирустар ДНҚ генетикалық
паспортын зерттеу
1 нег. [35-72]
3 нег. [12-89]
2 қос. [124-205]
2 Вирустар РНҚ генетикалық
паспорты
Вирустар РНҚ генетикалық
паспортын зерттеу
2 нег. [35-72]
3 нег. [91-237]
1 қос. [124-205]
1 қос. [22-46]
3 Бактериялардың генетикалық
паспорты
Бактериялардың генетикалық
паспортын зерттеу
1 нег. [12-116]
2 нег. [5-32]
3 қос. [8-24]
4 Цианобактериялардың
генетикалық паспорты
Цианобактериялардың
генетикалық паспортын зер-
ттеу
1 нег. [24-49]
2 нег. [11-109]
2 қос. [24-56]
5 Микромицеттердің
генетикалық паспорты
Микромицеттердің
генетикалық паспортын зер-
ттеу
нег: 1-3
қос: 1-2
6 Макромицеттердің
генетикалық паспорты
Макромицеттердің
генетикалық паспортын зер-
ттеу
1 нег. [24-49]
2 нег. [11-109]
2 қос. [6-41]
7 Жалаңтұқымдас өсімдіктердің
генетикалық паспорты
Жалаңтұқымдас өсімдіктердің
генетикалық паспортын зер-
ттеу
1 нег. [12-116]
2 нег. [5-109]
3 нег. [6-42]
2 қос. [6-41]
8 Жабықтұқымдас өсімдіктердің
генетикалық паспорты
Жабықтұқымдас өсімдіктердің
генетикалық паспорты
нег: 1-3
қос: 1-2

83
9 Жəндіктердің
генетикалық
паспорты
Жəндіктердің
генетикалық
паспортын зерттеу
1 нег. [24-49]
2 нег. [11-109]
2 қос. [8-24]
10 Балықтардың генетикалық пас-
порты
Балықтардың
генетикалық
паспортын зерттеу
1 нег. [46-85]
3 нег. [79-109]
2 қос. [14-140]
11 Құстардың генетикалық пас-
порты
Құстардың генетикалық пас-
портын зерттеу
нег: 1-3
қос: 1-2
12 Сүтқоректілердің генетикалық
паспорты
Сүтқоректілердің генетикалық
паспортын зерттеу
1 нег. [74-229]
2 нег. [121-199]
2 қос. [16-141]
13 Прокариоттардың жəне
эукариоттардың салыстырмалы
аспектіде генетикалық паспор-
ты
Прокариоттардың жəне
эукариоттардың салыстырма-
лы аспектіде генетикалық
паспортын зерттеу
1 нег. [212-316]
2 нег. [125-309]
3 нег. [126-242]
1 қос. [246-441]
2 қос. [28-104]
14 Өсімдіктердің жəне
жануарлардың салыстырмалы
аспектіде генетикалық паспор-
ты
Өсімдіктердің жəне
жануарлардың салыстырмалы
аспектіде генетикалық пас-
портын зерттеу
нег: 1-3
қос: 1-2
15 Тіршіліктің клеткалық емес
жəне клеткалық
формаларының ұйымдасуының
генетикалық паспорты
Тіршіліктің клеткалық емес
жəне клеткалық
формаларының
ұйымдасуының генетикалық
паспортын зерттеу
нег: 1-3
қос: 1-2
2.6. Курс бойынша жазбаша жұмыстардың тақырыбы:
Курстық жұмыс тақырыптары:
1. Вирустар биотехнология объектісі ретінде.
2. Прокариоттар биотехнология объектісі ретінде.
3. Саңырауқұлақтар биотехнология объектісі ретінде.
4. Өсімдіктер биотехнология объектісі ретінде.
5. Жануарлар биотехнология объектісі ретінде.
6. Салыстырмалы аспектіде тіршілік ұйымдасуының клеткалық емес жəне
клеткалық формалары.
7. Салыстырмалы аспектіде прокариоттар мен саңырауқұлақтар.
8. Салыстырмалы аспектіде прокариоттар мен эукариоттар.
9. Салыстырмалы аспектіде өсімдіктер мен жануарлар.
10. Салыстырмалы аспектіде саңырауқұлақтар мен өсімдіктер.
11. Салыстырмалы аспектіде саңырауқұлақтар мен жануарлар.
12. Бактериялар биотехнологиялық өнімнің продуценті ретінде.
13. Саңырауқұлақтар мен ашытқылар биотехнологиялық өнімнің
продуценті ретінде.
14. Өсімдіктер биотехнологиялық өнімнің продуценті ретінде.
15. Жануарлар биотехнологиялық өнімнің продуценті ретінде.
16. Экожүйенің метаболиттік ресурстары.
17. Экожүйенің клеткалық ресурстары.
18. Экожүйенің молекулалық ресурстары.

84
19. Молекулалық биотехнология негіздері.
20. Клеткалық биотехнология негіздері.
 Курстық жұмыстың құрылымы мен мазмұны:
Курстық жұмыстың мақсаты, тапсырмалар.  Курстық жұмысты
студенттер өздігінен, алған білімдерін толықтыру үшін жəне есте қалдыру үшін
орындайды. Онда нақты тəжірибелік тапсырмаларды орындау үшін теориялық
материалдарды қолданады.
Əр бір жұмыс үш негізгі тапсырмаларды орындауы тиіс: зерттелген
тақырыпты қаншалықты меңгергенін жəне алған білімін көрсету,
математикалық əдістерді ұолдану арқылы биотехнологиялық міндеттерді
шешу, есепке негізделген күтілетін экономикалық қарқындылықты анықтау.
Курстық жұмысты орындау жəне қорғау тəртібі. Тақырыпты алғаннан
кейін тақырыпқа сай ғылым мен тəжірибенің жаңадан шыққан жетістіктері бар
əдебиетті таңдау керек. Оған кафедра оқытушылары, кітапхана қызметкерлері
жəне орталық ғылыми кітапхана қызметкерлері көмектесе алады.
Берілген əдістемелік нұсқауларды жəне тақырыпқа сай таңдалып алынған
əдебиеттерді пайдалана отырып алдын ала курстық жұмысты жазу үшін жоспар
құрады, осыдан кейін ғана тьютермен кеңесіп, курстық жұмысты жазуға
кіріседі. Курстық 
жұмысты 
орындау 
барысындастудент 
кафедра
оқытушысынан жүйелі түрде ақыл-кеңес ала алады. Курстық жұмыс аяқталған
соң, студент оны кафедраға өткізіп, арнайы журналға тіркейді. Курстық жұмыс
тексеріліп, оң нəтижеге қол жеткізгенде ғана қорғауға жіберіледі.
Курстық жұмысты дайындау тəртібі. Курстық жұмысты орындау
кейінге қалдырылмауы тиіс. Тек алдын ала жоспарланып, жүйелі түрде
ұйымдастырылған еңбек қана белгіленген мерзімге сəйкес дайын болып, жақсы
нəтиже бере алады.
Жұмысты орындау тəртібі əдетте мына кезеңдерден тұрады:
1. Жобаланған жоспарды құру. Жұмысты орындау кезінде түзетулер
енгізуге болады.
2. Жоспарда көрсетілгендей, мақсаттарға сай əдебиеттерді таңдап алу.
Мұнда ғылыми жетекшінің кеңесіне қалай жүгінсе, студенттің өзі де дəл сондай
жауапкершілікпен қарауы тиіс. Студентті қызықтырған жазбалар толықтай бір
ғана əдебиеттен табыла қалуы мүмкін емес, сондықтан жаңа мақалалардың
пайда болуы – үздіксіз процесс. Ол процесті үнемі қадағалауды əр бір
ізденушінің əдетке айналдырғаны дұрыс.
Əдебиетті таңдау кез келген ғылыми жұмысты жазу үшін жауапты кезең
болып табылады. Библиография құру барысында жүйелі кталогтар мен ғылыми
кітапханалардағы жаңа əдебиеттерге арнайы шолу жасау, сондай-ақ,
ақпараттық басылымдар да (мысалы, Вестник МГУ серия «Журналистика»,
Қоғамдық ғылымдар бойынша ғылыми ақпараттар институтының (ИНИОН)
библиографиялық көрсеткіші, аналитикалық басылымдар, «Среда» журналы,
реферат жинақтары, т.б.) көп көмек көрсетеді. Пайдалы ақпарттың көптеген
түрлерін ғаламтор сайттарынан табуға да болады. Бұл кезең библиографияны
құрумен, яғни, тақырып бойынша мақалалар тізімімен танысумен аяқталады.

85
3.Таңдап алынған əдебиетті зерттеу. Бұл кезеңдегі жұмысты мақсатты
түрде автордың дəлелдемелерін жазып алумен, статистикалық жəне
фактологиялық материалдардың тақырыппен сəйкестігін зерттей отырып,
қаралған ақпараттардың қысқаша аннотациясын жинаумен жүргізу керек.
Осыларға жұмсалған күш жұмысты əлдеқайда жеңілдеттіп, бір ақпаратқа қайта
оралмаудың жолын ашады.
Жұмыстың мəтіндік нұсқасын жазу. Жұмыстың мəтіндік нұсқасын
жазбастан бұрын негізгі ойды түйіндейтін, дəлелдейтін жүйелі мысалдарды
құрастыру тəсілін ойластырып алған дұрыс. Бұл кезең негізгі тезистерді
қалыптастырумен аяқталады.
Мұнда қажетті кезеңдерді естен шығармаған жөн:
Оқыған əдебиетті сөзбе-сөз көшіріп алуға немесе толықтай көшірмелеуге
болмайды. Жұмыс студенттің өздігінен, өзінің сөз байлығымен құрастырылуы
керек, сондай-ақ, басқаларға түсінікті болуы керек.
Стилистік жəне логикалық қателіктерсіз, біліктілікпен жасалуы тиіс.
Жұмыстың дəл құрылымын алдын ала анықтап алған дұрыс.
Жұмысты рəсімдеуге қойылатын талаптар. Жұмыс А4 форматындағы ақ
қағазға жазылады. Беттердің өлшемдері: жоғарғы жағы – 2см, төменгі жағы –
2см, оң жағы – 1,5см, сол жағы – 3см. Беттің нөмірі төменгі жағының дəл орта-
сынан белгіленуі керек. Жұмыс көлемі 20-25 беттен тұруы керек. Курстық
жұмыс арнайы нөмірі жəне атауы бар түрлі кескіндермен, кестелермен жəне
суреттермен безендірілуі керек. Шамадан тыс түсініктемелердің жəне
қайталанулардың болуына жол бермеу керек. Жұмысты студент өз қолымен,
машинкамен немесе компьютермен жазуына болады. Жұмыстың сыртқы беті
қатты қағазбен қапталуы керек. Грамматикалық қателіктерге толы, ұқыпсыз
жазылған курстық жұмыс тексеруге жіберілмейді.
Курстық жұмысты орындау бойынша əдістемелік нұсқаулар. Курстық
жұмыс келесі бөлімдерден тұрады: титулды бет, кіріспе, зерттеу материалы
жəне əдістері, негізгі бөлім, қорытынды жəне əдебиет тізімі.
«Кіріспе» бөлімінде студент алынған тақырыпқа қысқаша сипаттама
береді, яғни тақырыптың өзектілігі, жаңалығы, тəжірибелік мəні мен негізгі
міндеттері ашылып көрсетіледі.
«Зерттеу материалы жəне əдістері» бөлімінде зерттеу объектісіне қатысты
сипаттама беріледі.
«Негізгі бөлімде» студент өзі жасаған барлық ғылыми-зерттеу жəне
эксперименталдық жұмыстың сипаттамасын береді. Ол кестелермен,
кескінддермен сипатталады. Есептер анализдің математикалық əдісін қолдану
арқылы биотехнологиялық мəліметтерді шешумен іске асады.
Қорытынды бөлімде:
Біріншіден, тəжірибедегі биопроцестерді тану үшін модель құрудың жалпы
принциптерін ашу керек:
2. Зерттелетін жүйе бойынша ғылыми-тəжірибелік білімді ашу.
3. Жүргізілген зерттеулердің тəжірибелік мəнін сипаттау.
4. Эксперименттің технологиясы мен аппаратуралық безендірілуін беру.
Екіншіден, жүргізілген жұмыс бойынша қысқаша қорытынды беру.

86
Пайдаланған əдебиет тізімінің рəсімделуі:
1. Қолданылған барлық əдебиеттердің толық нөмірленуі – бірінші кітап
көзінен бастап соңғысына дейін.
2. Қолданылған əдебиет тізімін құрастыру алфавиттік реттілікпен орында-
луы тиіс:
орыс тіліндегі əдебиеттер,
кириллицаны қолданатын халық тіліндегі əдебиеттер,
латындық əріпті қолданатын халық тіліндегі əдебиеттерге
3. Тізімге кіргізілген əдебиеттер сипаттамасы библиографиялық ережелерге
сай болуы тиіс.
Автордың немесе авторлардың тегі бас əріппен жазылады.
Негізгі бөлім. Бөлім ішіндегі мəліметтер.
Баспа туралы мəліметтер. -Мыс.: 2-ші бас., қос.
Баспа орыны: Баспа немесе басып шығаратын ұйым. Басылым күні. -
отандық басылымдарда мына қысқартулар белгілі: Москва-М., Санкт-
Петербург-СПб., Ленинград-Л. Шет ел баспаларында мына қысқартулар
белгілі: London-L., Paris-P., New York-NY. Басқа қалалар толықтай келтіріледі.
Көлемі (баспа мəтінінің бет санымен көрсетіледі).
«Нүкте» жəне «сызықша» (. -) белгілері əр сипаттамадан кейін қойылады.
Баспа атауының алдында қала атауынан кейін қос нүкте (:) белгісі қойылады.
Кітап көлемі міндетті түрде көрсетілуі керек. Сондай-ақ, тізімде шығарманың,
мақаланың, заңдардың, конференцияда оқылған баяндаманың нақты атауларын
көрсетуді естен шығармаған жөн. Егер қолданылған материал қандай да бір
журналдың немесе басқа да басылымның бір бөлігі болса, онда екі қисық
сызықшадан кейін (//) материалдың шыққан баспасының атауы көрсетіледі.
Кезекті басылымнан (газеттен, журналдан) алынған материалдың атауы
көрсетілмейді.
Жұмысты қорғау:
Жұмыстың ең соңғы нұсқасы жазылып біткен соң ғылыми жетекші өз
тұжырымын айтып, алдын ала баға қояды. Ал сңғы баға студент өз жұмысын
қорғағаннан кейін қойылады. Қорғау кезінде автор 5 минут бұрын дайындалып,
ауызша жүргізілген зерттеудің нəтижесін айтып, қойылған сұрақтарға жауап
беру керек.
Курстық жұмысты бағалаудың негізгі критериі оған қойылған талаптарға
сай шығады. Мұндай критерилерге мыналар жатады:
1. Талдау тереңдігі, қозғалған мəселелердің бағыт-бағдарын дəл білуі.
2. Қарастырылған проблемаға өздігінен, шығармашылықпен қарауы.
3. Жаңа фактологиялық, статистикалық материалдарды қолдануы.
4. Автордың жұмыс барысында өзі қойған талаптарына толықтай жауап бе-
ре алуы.
5. Материалды ашып көрсетудегі біліктілігі.
6. Рəсімдеу сапасы.
Қорғауға дайындық кезінде автор өз жұмысының көшірмесін алуы керек.
Қорғау алдында бірнеше күн бұрын жұмыстың түпнұсқасы кафедраға
өткізіледі.

87
Курстық жұмысты бағалау.
Əр бір курстық жұмыс өз мазмұнына қарай 5 деген шкаламен бағаланады.
Курстық жұмыс кафедраның бекіткен күніне дайын болуы керек. Оқытушы
қанағаттанарлықсыз деп тапқан курстық жұмыс пікірде көрсетілген ескертулрді
түзету үшін студенттің қолына қайта рылады. Курстық жұмысты каафедраға
уақытында тапсырылмаса, ол емтиханға келмегенмен бірдей болып саналады.
Ондықтан себепсіз уақытында тапсырылмаған курстық жұмыс үшін студентке
қанағаттанарлықсыз деген баға қойылады. Жұмысты мерзімінде тапсырмағаны
үшін студент емтиханға жіберілмейді жəне академиялық қарыздар болып табы-
лады.

жүктеу/скачать 0.65 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: