Қолжетiмдi тұрғын үй 2020
Қазақстан Республикасының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын жаңғыртудың 2011 - 2020 жылдарға арналған бағдарламасы бойынша тұрғын үй қорын жөндеу
жүктеу/скачать 480 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Авариялық тұрғын үйдi бұзу жөнiндегi пилоттық жобалар шеңберiндегi тұрғын үй
- Тұрғын үй құрылысы салынатын аудандарда инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылым салу
- Серiктес қалаларда инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылымдар салу
- Жұмыспен қамту 2020 бағдарламасы бойынша тұрғын үй салу
- «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлiк қоры» АҚ-ның тұрғын үй салуы
Қазақстан Республикасының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын жаңғыртудың 2011 - 2020 жылдарға арналған бағдарламасы бойынша тұрғын үй қорын жөндеу Қазақстан Республикасы Статистика агенттiгiнiң деректерi бойынша 2010 жылы республиканың тұрғын үй секторының жалпы алаңы 270,9 млн. шаршы метрдi құрады, оның iшiнде 263,9 млн. шаршы метр немесе 97,4 % тұрғын үй жеке меншiкке тиесiлi. ЖАО-ның деректерi бойынша көп пәтерлi тұрғын үйге жататын тұрғын үй қорының 50,1 млн. шаршы метрi немесе 32 % күрделi жөндеудiң жекелеген түрлерiн жүргiзудi талап етедi, ал 3,8 млн. шаршы метр (2 %) бұзылуға жататын, одан әрi пайдалануға жарамсыз авариялық тұрғын үйлер. Қолда бар тұрғын үй қорын сақтап қалу мақсатында Мемлекет басшысы 2011 жылғы 28 қаңтардағы «Болашақтың iргесiн бiрге қалаймыз!» атты Қазақстан халқына Жолдауында тиiстi тапсырма бердi, оны iске асыру үшiн Қазақстан Республикасының Үкiметi «Қазақстан Республикасының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығын жаңғыртудың 2011 - 2020 жылдарға арналған бағдарламасын бекiту туралы» (бұдан әрi – ТКШ бағдарламасы) 2011 жылғы 30 сәуiрдегi № 473 қаулыны қабылдады. ТКШ бағдарламасы кондоминиумның ортақ мүлкiне жөндеу жүргiзудiң екi тетiгiн көздейдi – күрделi жөндеу республиканың әрбiр өңiрiнде жұмыс iстейтiн әлеуметтiк-кәсiпкерлiк корпорациялардың қатысуымен жүргiзiледi, ал ағымдағы жөндеу - әлеуметтiк-кәсiпкерлiк корпорациялардың қатысуымен, мемлекеттiң қатысуымен жүргiзiледi. ТКШ бағдарламасын iске асыру 2011 жылы басталды, «пилоттық» жобалар ретiнде 564 көп пәтерлi тұрғын үйдi жөндеу жоспарланған. Тұрғын үйлердi жөндеу тетiктерiн iске асыру үшiн 2011 жылы Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң резервiнен жергiлiктi атқарушы органдарға 7 342 млн. теңге, оның iшiнде әлеуметтiк-кәсiпкерлiк корпорацияларды капиталдандыру үшiн 1 842 млн. теңге және мемлекеттiң қатысуымен мамандандырылған уәкiлеттi ұйымдарды капиталдандыру үшiн 5 500 млн. теңге сомасында нысаналы трансферттер бөлiндi. Бүгiнгi таңда 380 кондоминиум объектiлерi бойынша жөндеу жұмыстары аяқталды, қалғандары бойынша жұмыстар аяқталуға жақын. Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2012 жылғы 20 сәуiрдегi № 501 қаулысымен«тиiмдi меншiк иесiн» қалыптастыруға бағытталған ТКШ бағдарламасына бiрқатар түзетулер енгiзiлдi. 2013 жылдан бастап кондомиумдардың жалпы мүлкiн жөндеу бiр тетiк бойынша жүргiзiлетiн болады – республикалық бюджеттен облыстарды, Астана және Алматы қалаларының жергiлiктi атқарушы органдарына нысаналы трансферттер бөлiнетiн болады, олар мемлекеттiң қатысуымен мамандандырылған уәкiлеттi ұйымды капиталдандыруға бағытталады. Қажет болған жағдайда облыстардың, Астана және Алматы қалаларының жергiлiктi атқарушы органдары аталған тетiктi iске асыру үшiн жергiлiктi бюджет қаражатын пайдаланады. Кондоминиум объектiсiн басқару органы мен бас мердiгер болып табылатын мамандандырылған уәкiлеттi ұйым арасында кондоминиум объектiсiнiң ортақ мүлкiн жөндеуге шарт жасалады. Мамандандырылған уәкiлеттi ұйым қосалқы мердiгерлердi тарту мүмкiндiгiмен жөндеу жұмыстарын жүргiзедi. ТКШ бағдарламасына халықтың қатысуы үшiн негiз үй-жайлардың (пәтерлердiң) иелерiнiң жалпы жиналысында мақұлданған жөндеу жүргiзу туралы шешiм болып табылады. Одан кейiн шығыстардың сметасы жасалады, ол жеке (бөлек) меншiктегi тұрғын (немесе) тұрғын емес пайдалы алаңның осы көп пәтерлi тұрғын үйдегi барлық тұрғын пайдалы алаңның және барлық тұрғын емес алаңның сомасына қатынасы бойынша анықталады. Шартта белгiленген мерзiм iшiнде үй-жайлардың (пәтерлердiң) иелерi екiншi деңгейдегi банктегi өз кондоминиум объектiсiнiң жинақтау шотына ай сайынғы жарналарды төлейдi. Жергiлiктi атқарушы органдар жөндеу жұмыстарын жүргiзу және үй-жайлар (пәтерлер) иелерiнiң қаражатын қайтаруға мониторинг жүргiзу барысына бақылауды қамтамасыз етедi. Орындалған жұмыстарды қабылдауға тұрғын үй инспекциялары, кондоминиум объектiсiн басқару органдары және үй-жайлардың (пәтерлердiң) иелерiнiң өкiлдерi қатысады. Бағдарлама 2011 - 2020 жылдарға есептелген, бұл орайда қаржыландыру көздерi республикалық және жергiлiктi бюджеттердiң, сондай-ақ халықтың алдағы күрделi жөндеуге арналған жинақтар түрiндегi қаражатын көздейдi. Аз қамтылған отбасыларға (азаматтарға) тұрғын үй көмегi Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2009 жылғы 30 желтоқсандағы № 2314 қаулысымен бекiтiлген Тұрғын үй көмегiн көрсету ережесiне сәйкес кондоминиум объектiсiнiң жалпы мүлкiн күрделi жөндеу және (және) күрделi жөндеуге қаражат жинақтауға жарналарды төлеу үшiн берiлетiн болады. Қолданыстағы тұрғын үй қорын жөндеу бойынша ТКШ бағдарламасын iске асыру күрделi жөндеудi талап ететiн кондоминиум объектiлерiнiң үлесiн 2015 жылға қарай 32 %-дан 22 %-ға дейiн және 2020 жылға қарай 10 %-ға дейiн төмендетуге бағытталған. Авариялық тұрғын үйдi бұзу жөнiндегi пилоттық жобалар шеңберiндегi тұрғын үй Осы Бағдарламаның шеңберiнде Астана қаласында және Маңғыстау облысында авариялық тұрғын үйдi бұзу жөнiндегi пилоттық жобаларды iске асыру көзделген. 1. Астана қаласы бойынша. Аталған бағытты әзiрлеу кезiнде авариялық және тозған тұрғын үйдi бұза отырып, әлеуметтiк тұрғын үй салуға негiзделген «ТОКI» мемлекеттiк кәсiпорнының қатысуымен қалалық ортаны жаңарту бағдарламасын iске асыру бойынша Анкара қаласының тәжiрибесi қолданылды. Қазақстан Республикасы Құрылыс және тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық iстерi агенттiк мүдделi мемлекеттiк органдардың және Астана қаласы мен Маңғыстау облысы әкiмдiктерiнiң қатысуымен көрсетiлген өңiрлерде авариялық тұрғын үйдi бұзу схемасының нұсқаларын қарады және аталған мәселе бойынша заңнамаға талдау жүргiздi. Қарау қорытындылары бойынша қалыптасқан жағдайды жергiлiктi ауқымдағы техногендiк сипаттағы төтенше жағдай деп жiктей отырып, авариялық тұрғын үйдi бұзу және тұрғын үйдi және үй орналасқан жер учаскесiн реквизициялау тәртiбiнде одан азаматтарды көшiру туралы шешiм қабылданды. Астана қаласының қалыптасқан бөлiгiн қайта жаңартудың пилоттық жобасы мемлекеттiк инвестицияларды қайтару және авариялық тұрғын үйдi бұзу қағидаттары негiзiнде Астана қаласы әкiмдiгiнiң уәкiлеттi органы тұрғын үй салуды ұйымдастыруды, қаланың «ескi кварталдарын» кешендi қайта жаңартуды көздейдi. Астана қаласының қалыптасқан бөлiгiнде 2978 үй, 588 мың шаршы метр, немесе 11264 пәтер қайта жаңартуды және бұзуды талап етедi, олар қайта жаңартылатын 42 ауданға, 315,6 га аумаққа бөлiнген. Оның: 1) 5-қабатты – 66 үй; 2) 4-қабатты – 13 үй; 3) 3-қабатты – 19 үй; 4) 2-қабатты – 174 үй; 5) 1-қабатты (барак) – 127 үй; 6) усадьбалық типтегi үйлер – 2579 үй. Бұзылатын тұрғын үйдiң орнына жобаланып жатқан тұрғын үй алаңы 3,1 млн. шаршы метрдi құрайды. Астана қаласында авариялық тұрғын үйдi бұзуды және қолжетiмдi тұрғын үйдi салуды ұйымдастыру жөнiндегi жұмысты мынадай тетiктер бойынша ұйымдастыру ұсынылып отыр: 1. Қаланың қайта жаңарту аудандары мен кезеңдерiн анықтау. 2. Қайта жаңарту аудандарында меншiктi талдау. 3. Заңнамада белгiленген тәртiппен авариялық деп танылған және бұзуға жататын үйлердiң иелерiмен уағдаластыққа қол жеткiзу. 4. Жергiлiктi төтенше жағдайды айқындау. 5. Бұзуға жататын үйлердiң тұрғындарын көшiру немесе заңнамада белгiленген тәртiппен ақшалай өтемақы төлеу. 6. Авариялық тұрғын үйдi бұзу. 7. Жаңа үйлердi және инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылымды жобалау және салу. 8. 2013 жылдан 2020 жылға дейiнгi кезеңде тұрғын үй құрылысының жалпы көлемiнен жергiлiктi атқарушы органның қажеттiлiгiне сәйкес бұзылып жатқан объектiлердiң иелерiн тұрғын үймен қамтамасыз ету үшiн пайдалануға енгiзiлген алаңдардың үлесiн берудi қамтамасыз ету. 9. Жаңадан салынған үйлерде: 1) ҚТҚЖБ жүйесi, екiншi деңгейдегi банктер арқылы; 2) тiкелей тұрғын және тұрғын емес үй-жайлардың белгiленген үлесiн сату. Қаржыландыру көздерi мен көлемдерi: Қаржыландыру қажеттiлiгi 40 млрд. теңгенi құрайды, оның iшiнде: 2013-2014 жылдары – «Қолжетiмдi тұрғын үй - 2020» бағдарламасын iске асыру шеңберiнде республикалық бюджеттен Астана қаласының уәкiлеттi ұйымы үшiн жыл сайын 20 млрд. теңге мөлшерiнде қарыз беру. Кейiннен жобаны басқа көздер есебiнен – жеке инвестицияларды тарту, ЕДБ қарыздар, уәкiлеттi ұйымның жарғылық капиталын толтыру үшiн республикалық және жергiлiктi бюджеттен нысаналы трансферттер, коммерциялық жылжымайтын мүлiктi сатудан түскен кiрiс және жобаны iске асыру барысында тиiстi қызметтер көрсету есебiнен қаржыландыру жоспарланып отыр. Авариялық тұрғын үйдi бұзу және азаматтарды көшiру тетiгiн iске асыру. Астана қаласының әкiмдiгi: 1) Астана қаласының қалалық ортасын қайта жаңарту жобасын, авариялық тұрғын үйдi бұзуды және тұрғын үй қорын салуды iске асыру үшiн уәкiлеттi ұйымды құрады; 2) үй құрылыстарын комиссиямен тексерудi жүргiзедi, оның нәтижелерi бойынша олардың табиғи тозуын көрсете отырып және тұрғын үйдi авариялық деп тану үшiн негiздердi белгiлей отырып, техникалық тексерулердiң актiлерi жасалады; 3) заңнамада белгiленген тәртiппен жергiлiктi ауқымдағы төтенше жағдай шеңберiнде жер учаскелерiн алып қояды және босатады; 4) қайта жаңарту аудандарын белгiлейдi, құрылысты жүзеге асыру үшiн жер учаскелерiн бөледi; 5) магистралдық инженерлiк желiлердiң құрылысын қамтамасыз етедi; 6) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес қолда бар және кейiн уәкiлеттi ұйым коммуналдық тұрғын үй қорынан берген үлестер есебiнен авариялық үй құрылыстарының иелерiн тұрғын үймен қамтамасыз етудi ұйымдастырады. Уәкiлеттi ұйым (Астана қаласы әкiмдiгiнiң 100 % қатысуымен): 1) тұрғын үйлердi жобалайды және салады; 2) салынған тұрғын үйдiң бөлiгiн нарықта сатады; 3) тұрғын және тұрғын емес үй-жайларды сатудан түскен табыстарды қайта инвестициялау арқылы одан кейiнгi құрылысты ұйымдастырады; 4) 2021 жылдан бастап бюджетке 40,0 млрд. теңге мөлшерiнде қарыз қайтаруды қамтамасыз етедi. Негiзгi мiндетi пилоттық жобада ұсынылған шараларды iске асыру болатын уәкiлеттi ұйымның қызметi қалалық ортаны қайта жаңарту, тұрғын үйдi бұзу, мемлекеттiк тұрғын үй қорын салу мәселелерiн кешендi шешуге мүмкiндiк бередi. Пилоттық жобаның шеңберiнде жобаны қайта қаржыландыру және қарыз қаражатын бюджетке қайтару үшiн жылжымайтын мүлiк нарығында сату үшiн жайлылығы 3-4-сыныптағы тұрғын үй және элиталық және бизнес сыныпты кеңсе үй-жайлары мен паркингтерi бар коммерциялық тұрғын үй салу көзделiп отыр. Тұрғын үйдiң 1 шаршы метрiн салу құны 142 500 теңгенi құрайды. Тұрғын үйдiң 1 шаршы метрiн сату құны шамамен 192 400 теңге деп көзделiп отыр, бұл орайда сату бағасы салынып жатқан тұрғын үйдiң жайлылығы дәрежесiне байланысты болады. Астананың «ескi» кварталдарын қайта жаңартудың ұсынылып отырған тетiгi тұрғын үй салу үшiн бөлiнген қаражатты қайтаруды қамтамасыз етуге мүмкiндiк бередi, құрылыс индустриясын дамытуға қарқын бередi, жалпы тұрғын үй құрылысын дамытуда қуатты мультипликативтiк тиiмдiлiк бередi. Осының бәрi, нәтижесiнде, халықтың қалың жiгiн қолжетiмдi тұрғын үймен қамтамасыз етедi. Осы шаралар тұрғын үйдi қолжетiмдi жасауға мүмкiндi бередi, қаланың сәулеттiк келбетiн жақсартады, астананың сол және оң жағалауы арасындағы айырмашылықты азайтуға мүмкiндiк бередi. Пилоттық жобаны iске асыру: 1) авариялық тұрғын үйдi бұзу жөнiнде iс-шараларды орындауды – 2017 жылдың аяғына қарай алаңы 150,0 мың шаршы метр 228 авариялық үйдi бұзу және 3519 отбасының Астана қаласында жайлы жағдайда тұруын қамтамасыз ету жоспарланып отыр; 2) коммерциялық тұрғын үйдi сатудан қаражатты қайта қаржыландыру арқылы авариялық тұрғын үйдi бұзу және тұрғын үй салу жөнiндегi жергiлiктi атқарушы органнан авариялық үй құрылыстарының иелерiн көшiру үшiн бюджеттiк ауыртпашылықты алуды; 3) жобаның коммерциялық бағыты есебiнен 2021 жылдан бастап бюджетке 40,0 млрд. теңге сомасында қарызды қайтаруды; 4) кредиттiк қаражатты қайтарғаннан кейiн уәкiлеттi ұйымның мемлекеттiк тұрғын үй қорын 10 % мемлекеттiк қорға, 90 % сатуға деген арақатынаста толтыру үшiн тұрғын үй құрылысын салуды жалғастыруды; 5) астананың дәрежесiне сәйкес келетiн сәулеттiң қазiргi заманғы келбетiн жасай отырып, астананың «ескi» кварталдарын кешендi қайта жаңартуды қамтамасыз етедi. Пилоттық жобаны iске асыру тиiмдiлiгi: 1) ескi кварталдардың құрылыстарын кешендi қайта жаңартудың негiзiнде қаланың қалыптасқан бөлiгiнде сәулеттiң қазiргi заманғы келбетiн қалыптастыру; 2) халықтың қалың жiгiне тұрғын үйдiң қолжетiмлiгiн қамтамасыз ететiн тұрғын үй құрылысын дамыту проблемаларын кешендi шешу; 3) астананың әлеуметтiк әлсiз топтарын тұрғын үймен қамтамасыз ету; 4) кварталiшiлiк аумақтарда жиi құрылыс салуды және тығыздықты жою; 5) тұрғындарға бұзылған тұрғын үйдiң орнына алаңы бойынша барабар көлемде жаңа пәтерлер беру; 6) мемлекеттiк тұрғын үй қорының үйлерiн салу; 7) тұрғын үйдiң теңгерiмдi нарығын құру; 8) құрылыс индустриясының тиiмдi нарығын қалыптастыру; 9) Бағдарламаны iске асыру барысында объектiлердi жобалау және салу спасына бақылауды қамтамасыз ету. Қала құрылысы нормаларын сақтау. 2. Маңғыстау облысы бойынша Пилоттық жобаларда Ақтау және Жаңаөзен екi қаланың қатысуы көзделiп отыр. Ақтау қаласында авариялық тұрғын үйдi бұзу және одан азаматтарды көшiру Астана қаласы бойынша пилоттық жобаның пилоттық схемасын қолдана отырып, қалыптасқан жағдайды жергiлiктi ауқымдағы техногендiк сиппатағы төтенше жағдай деп жiктей отырып, тұрғын үйдi бұзу және үй орналасқан жер учаскесiн реквизициялау тәртiбiнде жүргiзiледi. Ақтау қаласында тығыз кешендi құрылыс салынған және жаңа объектiлердi салу үшiн қаланың әкiмдiгi қажеттi инфрақұрылым жоқ жаңа аумақты игеруге мәжбүр. Сонымен бiрге, қалада 14 үй (224 пәтер) авариялық деп танылған және бiр шағын ауданда орналасқан. Үйлердi бұзу мiндеттiн шешу және қаражаттың қайтарылымын қамтамасыз ету үшiн қаржыландыру қажеттiлiгi 10 млрд. теңгенi құрайды (2013 және 2014 жылдары жыл сайын 5 млрд. теңгеден). Үйлерi бұзылатын тұрғындар үшiн және Жаңаөзен қаласының тұрғындарын Ақтау қаласына көшiру үшiн тұрғын үй салу жоспарланып отыр. ЖТҚ салу Қазақстанда тұрғын үй құрылысының жалпы көлемiндегi негiзгi үлестi (50 % - 60 % дейiн) жеке тұрғын үй құрылысы (ЖТҚ) алады. ЖТҚ-ны ынталандыру үшiн мыналарды көздеу қажет: 1) үйлердi жаңа технологиялар бойынша тұрғызу үшiн жергiлiктi құрылыс материалдарының өндiрiсiн дамыту; 2) ақ қабатты тұрғын үйлер салудың үлгi жобаларын тарату бойынша ЖАО-ның қызметiн ұйымдастыру. Осы жобалар азаматтарға тегiн берiлуi тиiс; 3) ЖТҚ-ға арналған алаңдар бекiтiлген бас жоспарларға, егжей-тегжейлi жоспарлау жобаларына және елдi мекендерде құрылыс салу қағидаларына сәйкес алаптармен бөлiнуге тиiс; 4) ЖТҚ-ға бөлiнген алаптар тұрғын үйлердiң құрылысы басталғанға дейiн инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылыммен қамтамасыз етiлуге тиiс; 5) ЖАО азаматтарға жер учаскелерiн беру. Тұрғын үй құрылысы салынатын аудандарда инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылым салу Салынып жатқан тұрғын үйдiң уақтылы пайдалануға берiлуiн қамтамасыз ететiн негiзгi фактор құрылыс салынатын аудандарда тиiстi инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылымның: жылумен, сумен, газбен және электрмен жабдықтаудың iшкi кварталдық инженерлiк желiлерiнiң, кәрiздiң, инженерлiк құрылыстардың, жолдар мен өтетiн жерлердiң болуы болып табылады. Тұрғын үй құрылысы салынатын аудандарда инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылымды дамытуды аула iшiндегi аумақтарды, iшкi кварталдық жолдар мен өтетiн жерлердi абаттандыруды қоса алғанда, тұрғын үй құрылысы салынатын аудандарда инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылымды жобалауға, дамытуға және (немесе) сметалық құн бойынша жеке құрылыс салушылардан сатып алуға бөлiнетiн республикалық бюджеттiң қаражаты есебiнен жүзеге асыру ұйғарылып отыр. Бұл ретте жеке құрылыс салушылар инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылым құрылысының сметалық құны бойынша Мемлекеттiк сараптаманың оң қорытындысын алуға тиiс. Серiктес қалаларда инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылымдар салу Қазақстан Республикасы Президентiнiң 2011 жылғы 21 шiлдедегi № 118 Жарлығымен бекiтiлген Елдi аумақтық-кеңiстiктiк дамытудың 2020 жылға дейiнгi болжамды схемасының басты мақсаты – елдiң әрбiр өңiрiнiң әлеуметтiк-экономикалық әлеуетiн дамыту мен тиiмдi пайдалану негiзiнде халықтың әл-ауқатының өсуiн қамтамасыз ететiн жағдайлар жасау болып табылады. Елiмiздiң экономикалық әлеуетiнiң жартысы (47,2 %) төрт өңiрде шоғырланған (Астана және Алматы қалаларында, Атырау және Қарағанды облыстарында). Өңiрлер бөлiнiсiнде көшi-қонның оң сальдосы 2020 жылға қарай Астана (15,2 мың адам) және Алматы (13,4 мың адам) қалаларында көрiнiс табады. Болашақта Астана қаласы Қазақстанның iрi инновациялық және басқарушылық орталығы, iргелес облыстардың экономикалық белсендiлiгiн топтастырған және елдiң өзге аумақтары үшiн «қозғаушы күшке» айналатын көшбасшы-қала ретiнде қарастырылады. Алматы келешегiнiң әлеуетi оны бизнес жүргiзуге, адамдардың өмiр сүруi мен демалысы үшiн орнықты инновациялық дамыған, озық технологиялы, қолайлы әлеуметтiк және экологиялық ортасы қалыптасқан инфрақұрылымды қала ретiнде орнын анықтауға мүмкiндiк бередi. Қазақстанның агломерациялық процестерiн талдау Қазақстанның аса iрi қалаларының айналасында агломерациялардың құрыла бастағанын көрсетедi. Сонымен қатар, осы үш агломерация орталықтары үшiн, әсiресе, Алматы қаласы үшiн, халық санының бақылаудан тыс өсуiн шектеу және дамудың жаңа қағидаттарына ауысу туралы мәселе өзектi болып табылады: қолайлы өмiр сүру ортасын құруға негiзделген. Сондықтан тұрақты кеңiстiкте даму принциптерiне ауысу қажет: аумақтарын кеңейтудiң орнына қалалардың өсуi; орталық-қала мен оның экономикалық еңбекпен қамтылған өз алдына жеке орталықтарға айналатын қала маңы арасындағы функциялар мен маманданудың бөлiнiсi. Қала агломерацияларының артықшылықтарын пайдалануда олардың қала маңы аймақтарын қалыптастыру мен дамыту процестерi үлкен маңызға ие. Белгiленген мақсатқа қол жеткiзу жолдарының бiрi Қазақстан Республикасындағы тұрғын үй құрылысының 2008 - 2010 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасынан бастау алған Алматы және Астана қалаларының серiктес қалаларын дамыту жөнiндегi инвестициялық жобаларды одан әрi iске асыру болып табылады. Алматы қаласының «G4 City» серiктес қалаларын дамыту тұжырымдамасының негiзiнде адам саны 300 мыңнан асатын халқы бар төрт серiктес қала құру қажет. Жобаны аяқтау кезiнде осында жетекшi қазақстандық және шетел клмпаниялары салатын 9 млн. шаршы метр тұрғын алаңдарын пайдалануға беру жоспарланып отыр. Бiрiншi қала «Gate City» ұлттық және өңiрлiк деңгейдiң iскер және қаржы орталығы ретiнде болады, Алматы қаласының шегiнен солтүстiк бағытта халықаралық аэропорттан 8 километр қашықта орналасқан. Бұл аймақ көлiк торабы және келешекте Алматы қаласы үшiн жаңа қосалқы орталық болады. Екiншi қала «Golden City» - мәдени ойын-сауық және бiлiм беру орталығы. Үшiншi қала «Growing City» логистка объектiлерi және ғылыми-өндiрiстiк кешенi бар ғылым және қазiргi заманғы технологиялары қаласы ретiнде болады. Төртiншi қала «Green City» – демалыс, ойын-сауық және туризм қаласы. «Gate City» аумағында тұрғын үй құрылысына шетелдiк инвестицияларды тарту мақсатында инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылым объектiлерiн салуды қаржыландыру бойынша жұмысты жалғастыру қажет. 2020 жылға дейiнгi кезеңде бюджеттiк қаражатқа қажеттiлiк 120 млрд. теңгенi құрайды. Қалған серiктес қалалардың инженерлiк коммуникацияларын салуға шығындары айтарлықтай аз, себебi негiзгi жабдықтау көздерi (сумен, жылумен және энергиямен қамтамасыз ету, сондай-ақ тазарту құрылыстары) бiрiншi қалада шоғырланатын болады. «Gate City» құрылысының бiрiншi кезегi бойынша негiзiнен жеке инвесторлардың есебiнен 650 мың шаршы метр тұрғын үй алаңын пайдалануға беру көзделiп отыр. Алматы облысының Талғар ауданында үйлесiмдi сәулет ансамблi, дамыған инфрақұрылымы мен адамның жайлы өмiр сүруi үшiн барлық қажеттi жағдайларымен сапалы басқару жүйелерi бар халықаралық стандарттың «Алтын Сай» серiктес қаласын салу (Құлжа трактысынан батысқа қарай Алматы қаласының Рысқұлов даңғылынан әуежайға баратын автомагистралды ортасында) жоспарланып отыр. Жалпы құрылыс салынатын жалпы алаң 2 млн. шаршы метрдi құрайды, оның жоспарланған тұрғын үй қоры – 1,3 млн. шаршы метрдi құрайды. Тұрақты тұратын халықтың саны 48,3 мың адамды құрайды. Жобаны iске асыру құны 230 млрд. теңге, бұл орайда инженерлiк инфрақұрылымды салуға болжамды бюджеттiк қаржыландыру сомасы 19,4 млрд. теңгенi (8,4 %) құрайды, бұл Алматы қаласына жақын болғандықтан және қалалық магистралдық желiлерге қосу мүмкiндiгiмен байланысты. 10 жыл iшiнде 15 мың қазақстандық отбасыны жаңа тұрғын үймен қамтамасыз ету жоспарланып отыр. Тұрғын үй салуға жеке инвесторлардың қаражаты, мемлекеттiк кредиттер («ҚТҚЖБ» АҚ, «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлiк қоры» АҚ тұрғын үй қарыздары) тартылатын болады. Жеке тұрғын үй құрылысын дамыту үшiн жағдайлар жасалатын болады (коттедждiк тұрғын үй). Бүгiнгi таңда Астана қаласының қарқынды дамуына байланысты астанаға жақын орналасқан Ақмола облысы аудандарының дамуына ерекше талаптар туындап жатыр. Ерекше қала құрылысын реттеу аймағында орналасқан Целиноград ауданы Қосшы ауылының астана қаласына жақын орналасқандығы тұрғын үй құрылысы салу жағынан оны инвесторлар үшiн тартымды етедi. Қосшы ауылының жобалау саны 70 мың тұрғынды құрайды. Қазақстан Республикасындағы тұрғын үй құрылысының 2008 – 2010 жылдарға арналған мемлекеттiк бағдарламасын iске асыру қорытындылары бойынша Астаны қаласының серiктес қаласы ретiнде Қосшы ауылын дамыту жөнiндегi жобаның шеңберiнде инженерлiк инфрақұрылымның негiзгi объектiлерiн салу аяқталды (қазандық, трансформаторлық кiшi станция, тазарту құрылыстары). Үш жыл iшiнде (2013 - 2015) сумен жабдықтау, су бұру, электрмен жабдықтау желiлерiн және жол инфрақұрылымын салу жөнiндегi жұмыстарды аяқтау жоспарланып отыр. Қосшы ауылын инженерлiк инфрақұрылыммен қамтамасыз ету үлескерлердiң қатысуымен салынып жатқан тұрғын үй кешендерiнiң құрылысын аяқтауға, жеке тұрғын үй құрылысын дамытуға, тұрғын үй құрылысна жеке құрылыс салушыларды тартуға, тұру үшiн қолайлы жағдайлар жасауға мүмкiндiк бередi. Жұмыспен қамту 2020 бағдарламасы бойынша тұрғын үй салу Осы бағыт Жұмыспен қамту 2020 бағдарламасының шеңберiнде тұрғын үй және инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылым салуды (сатып алуды) қөздейдi. Тұрғын үй құрылысы жүзеге асырылатын өңiрлер және оған қажеттi қаражат көлемдерi осы Бағдарламаның операторы – Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтiк қорғау министрлiгi облыстардың, Астана және Алматы қалаларының жергiлiктi атқарушы органдарымен келiсiм бойынша белгiлейтiн болады. Республиканың 10 облысында жалға берiлетiн тұрғын үйдi салуға 2011 жылы 11023,7 млн. теңге сомада кредиттiк қаражат бөлiндi. 2011 жылы жалпы алаңы 55,9 шаршы метр пәтер немесе 285 жеке тұрғын үй және 768 пәтер пайдалануға берiлдi. 2012 жылы жалға берiлетiн тұрғын үй салуға 8,9 млрд. теңге бөлу көзделiп отыр. Осы ақшаға 115,0 мың шаршы метр тұрғын үй салынатын болады. 2015 жылдан бастап Жұмыспен қамту 2020 бағдарламасының шеңберiнде жыл сайын 165,0 шаршы метр жалға берiлетiн тұрғын салу жоспарланып отыр. «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлiк қоры» АҚ-ның тұрғын үй салуы Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң 2008 жылғы 25 қарашадағы № 1085 қаулысымен бекiтiлген Қазақстан Республикасы Үкiметiнiң, Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкiнiң және Қазақстан Республикасы Қаржы нарығын және қаржы ұйымдарын реттеу мен қадағалау агенттiгiнiң Экономиканы және қаржы жүйесiн тұрақтандыру жөнiндегi 2009 - 2010 жылдарға арналған бiрлескен iс-қимыл жоспарына (бұдан әрi – Бiрлескен iс-қимыл жоспары) сәйкес жылжымайтын мүлiк нарығындағы проблемаларды шешу жөнiнде шаралар көзделген. Бұл үшiн қордың жарғылық капиталына «Самұрық-Қазына» ұлттық әл-ауқат қоры» АҚ-ның жүз пайыз қатысуымен «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлiк қоры» АҚ (бұдан әрi – Жылжымайтын мүлiк қоры) құрылды. Жарғылық мiндеттерге сәйкес Жылжымайтын мүлiк қоры құрылысы аяқталған немесе салынып жатқан тұрғын үй объектiлерiнен тұрғын және тұрғын емес үй-жайлар сатып алады. Объектiнiң құрылысы аяқталып, Жылжымайтын мүлiк қорына сатып алынған үлесiне меншiк құқығы берiлгеннен кейiн «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлiк қоры» АҚ Директорлар кеңесi бекiткен «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлiк қоры» АҚ-ның тұрғын және коммерциялық (тұрғын емес) үй-жайларды өткiзу ережесiне (бұдан әрi – Ереже) сәйкес тұрғын және коммерциялық (тұрғын емес) үй-жайлар жалға, сатып алу құқығымен жалдауға және тiкелей сатып алуға берiледi. Осы Бағдарламаның шеңберiнде Жылжымайтын мүлiк қоры тұрғын үй объектiлерiн салу жөнiндегi жобаларды, оның iшiнде пилоттық жобаларды қаржыландыруды жүзеге асыратын болады. Осы бағыт бойынша тұрғын үй құрылысын жүзеге асыру үшiн «Самұрық-Қазына» АҚ-ның меншiктi қаражаты және Ұлттық қордың қаражаты болады. Тұрғын үй объектiлерiн салу тетiктерi: 1. Жеке құрылыс салушылардың (инвесторлардың) инвестициялық өтiнiмдерi бойынша құрылысты ұйымдастыру. «Самұрық-Қазына» жылжымайтын мүлiк қоры» АҚ-ның iшкi рәсiмдерiне сәйкес жеке құрылыс салушылар (инвесторлар) ұсынған тұрғын үй объектiлерiн салу жөнiндегi жобаларға (бұдан әрi – жобалар) iрiктеу жүргiзiледi. Жобалар мынадай талаптарға сәйкес келуi тиiс: 1) ауыртпалықтан бос, тиiстi инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылыммен қамтамасыз етiлген жер учаскелерiнiң болуы; 2) мемлекеттiк сараптаманың қорытындысы бар жобалық-сметалық құжаттаманың болуы; 3) тұрғын үйдiң жайлылық сыныбы – «Тұрғын үй ғимараттары» ҚР ҚНжЕ 3.02-43-2007 бойынша 3-сыныпты жоғары емес. Жылжымайтын мүлiк қорының бiр пәтерiнiң жалпы ауданы 120 шаршы метрден және бiр пәтерлi аз қабатты үйдiң (коттедждiң) жалпы ауданы 200 шаршы метрден аспауға, ҚР ҚНжЕ талаптарына сәйкес коммерциялық үй-жайлар және машина орындары болуға тиiс. Тұрғын үйдiң (пәтердiң) жалпы алаңының 1 шаршы метрiн салудың базалық құны 2012 жылғы бағада Астана, Алматы, Атырау, Ақтау қалалары мен қала маңы аймақтарында 150 000 теңгеден, Қазақстан Республикасының басқа өңiрлерiнде – 120 000 теңгеден аспауы тиiс. Одан арғы жылдары тұрғын үйдiң (пәтердiң) жалпы алаңының 1 шаршы метрiн салу құны құрылыстағы баға индексiнiң өзгеруi ескерiле отырып, түзетiлетiн болады; 4) құрылыс салушылардың (инвестордың) жобаға ақша қаражатымен қатысу үлесi жер учаскесiн (кадастрлық құны бойынша) сатып алуға және ЖСҚ әзiрлеуге жұмсаған шығындарын қоса алғанда, жоба құнының кемiнде 20 %-нан кем болмауға және объектiнiң құрылысы аяқталғанға дейiнгi мерзiмге тиiстi кепiлдiкпен қамтамасыз етiлуге не қаржыландырудың расталған көздерi болуға тиiс. 5) бас мердiгерде құрылыс-монтаж жұмыстарын жүргiзуге мемлекеттiк лицензиясының және басқа да рұқсат құжаттарының, өндiрiстiк базасының, құрылыста кемiнде 3 жыл тәжiрибесiнiң болуы; 6) құрылыс салушыда кемiнде 8 мың шаршы метр ғимарат салу тәжiрибесiнiң болуы; Iрiктеу кезiнде құрылыс салушының (инвестордың) қаржыландырудағы үлесi көбiрек болған жобаларға басымдық берiледi. 2. ЖАО-ның жер учаскесiнде Жылжымайтын мүлiк қорының жобаларды iске асыруы ЖАО Жылжымайтын мүлiк қорына тиiстi инженерлiк-коммуникациялық инфрақұрылыммен қамтамасыз етiлген жер учаскелерiн берген жағдайда Жылжымайтын мүлiк қоры осы кiшi бөлiмнiң 1-тармағында көрсетiлген талаптарға сәйкес келетiн тұрғын үй құрылысына арналған ЖСҚ әзiрлеп, кейiн осы кiшi бөлiмнiң 1-тармағында көрсетiлген талаптарға сәйкес келетiн жобаларды iске асыруға қатыстыру үшiн жеке құрылыс салушыларды (инвесторларды) тартады. Құрылыс салушылардан (инвесторлардан) тиiстi ұсыныстар түспеген кезде Жылжымайтын мүлiк қоры әзiрленген ЖСҚ-қа сәйкес жобаны өз бетiмен iске асырады, бұл жағдайда құрылыс компаниялары жоба бойынша мердiгерлер ретiнде тартылады. 3. Жобаларды нысаналы депозит арқылы iске асыру Құрылысты қаржыландыру үшiн Жылжымайтын мүлiк қоры нысаналы жедел банк салымдары туралы шарттар жасау арқылы екiншi деңгейдегi банктерге нысаналы депозиттер орналастыруға құқылы, осыған сәйкес ЕДБ нысаналы салымның қаражаты есебiнен тұрғын үй объектiлерiн салу үшiн құрылыс салушыларға кредит бередi. Бұл ретте нысаналы депозит шартында нысаналы депозит сомасын өтеу есебiнен Жылжымайтын мүлiк қорының меншiгiне объектiлердi (үй-жайларды) өткiзу көзделетiн болады. Нысаналы депозиттiң сомасын өтеу есебiнен Жылжымайтын мүлiк қорының меншiгiне берiлетiн тұрғын үй осы кiшi бөлiмнiң 1-тармағы 6-абзацында көрсетiлген талаптарға сәйкес келуге тиiс. Жылжымайтын мүлiк қорының ЕДБ-ге нысаналы депозиттер орналастыру шарттары мен тәртiбi Жылжымайтын мүлiк қорының iшкi ережелерiне сәйкес регламенттелетiн болады. 4. ЖАО жобаларды iске асыру үшiн жер учаскелерiн қажеттi сыртқы инженерлiк желiлермен және сыртқы көше-жол инфрақұрылымымен қамтамасыз етедi. 5. Құрылыс аяқталып, объектiлер пайдалануға берiлгеннен кейiн үй-жайлар жобаға қатысу үлесiне сәйкес бөлiнедi. Сонымен бiрге, құрылыс салушыға (инвесторға) Жылжымайтын мүлiк қоры қаржыландырған коммерциялық үй-жайлар мен машина орындарын еркiн бағамен, бiрақ жалпы алаңның 50% аспайтындай етiп өткiзу құқығы берiлуi мүмкiн, бұл ретте Жылжымайтын мүлiк қорына үй-жайдың құны және тиiстi шарт жасалған кездегi Қазақстан Республикасының Ұлттық банкi белгiлеген қайта қаржыландырудың қолданыстағы ставкасымен кем болмайтын мөлшерде сыйақы төленедi. Жылжымайтын мүлiк қоры салынған инвестицияның сақталуы мен қайтарымдылығы қағидаттарын басшылыққа ала отырып, объектi құрылысының барысына тұрақты мониторингтi жүзеге асырады. 6. Жылжымайтын мүлiк қорының тұрғын және коммерциялық үй-жайларын (машина орындарды) сатып алу құқығымен жалға беру және тiкелей сату арқылы өткiзудi Жылжымайтын мүлiк қоры (Жылжымайтын мүлiк қорының аффилиирленген компаниясы) оларға меншiк құқығы ресiмделгеннен кейiн және Жылжымайтын мүлiк қорының iшкi ережелерiне сәйкес жүзеге асырады. Сатып алу құқығымен жалға берiлетiн тұрғын үйдi бөлу тұрғын үйi жоқ немесе тұрғын үй жағдайларын жақсартуға мұқтаж адамдарға басым құқық беру қағидаты сақтала отырып, жүргiзiледi. Жылжымайтын мүлiк қоры (Жылжымайтын мүлiк қорының аффилиирленген компаниясы) мен жалдаушының арасында сатып алу құқығымен жалдау шарты жасалады. Бұл ретте сатып алу құқығымен жалдау шартында жалдаушының жеке меншiгiне үй-жайды мерзiмiнен бұрын сатып алу құқығы көзделуi мүмкiн. Жеке тұлғалар өздерiнiң тұрғын үйдi сатып алу, оның iшiнде сатып алу құқығымен жалдау шартындағы құқығын бiр реттен асырмай қолдана алады. Жылжымайтын мүлiк қорының сатып алу құқығымен тұрғын үй-жайларды өткiзуi 15 жылға дейiн жүзеге асырылады. Жалдау ақысының мөлшерi құрылысты қаржыландыруға бөлiнген қаражаттың қайтарылу және Жылжымайтын мүлiк қорының қаржылық тұрақтылық қағидаттары негiзге алына отырып, анықталады. Пәтердiң (үй-жайдың) жалпы алаңының 1 шаршы метрiн тiкелей сатудың базалық құны Жылжымайтын мүлiк қоры өткiзетiн алғашқы жылы Астана, Алматы, Атырау, Ақтау қалаларында және қала маңы аймақтарында 180 000 теңгеден аспайды, Қазақстан Республикасының өңiрлерiнде 144 мың теңгеден аспайды. Одан арғы жылдары тiкелей сатудың құны тұрғын үйдiң (пәтердiң) жалпы алаңының 1 шаршы метрiн салу құнының өзгеруi ескерiле отырып, нақтыланатын болады. Жалдаушы сатып алу құқығымен тұрғын үйдi жалдау шарты бойынша өзiнiң мiндеттемелерiн толық орындағаннан кейiн Жылжымайтын мүлiк қоры тұрғын үй-жайды жалдаушының жеке меншiгiне беретiн болады. жүктеу/скачать 480 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|