3. Болашақ ұстаздың инновациялық іс-әрекеті төрт түрлі өлшем мен сипатталады:
• инновациялық іс-әрекеттің қажеттілігін сезінуі:
•оқу үрдісіне жаңалык енгізуде шығармашылық пен қызмет етуге даярлығының болуы;
•енгізілеттін жаңалықтардың бағытының дұрыстығына тиімді нәтиже әкелетініне сенімді болуы;
•белгілі проблеманы шешудегі қолданылатын инновациялық іс-әрекетті толық өзіне қабылдап, оны енгізе білуі.
Бастауыш сынып мұғалімінің инновацилық іс-әрекеттің негізгі
міндеттері:
*жаңалықты тұтастай және жекелеген кезеңдерінің нәтижелерін болжау;
•жаңалықтың жетімсіз жақатарын анықтап, оны енгізуді ұйымдастыру кезеңді толықтыру мақсатын көздеу;
*жаңалықтарды басқа жаңалықтармен салыстырып, олардың тиімдісін
таңдап алу, мәні мен зерттелуін анықтау;
*жаңалық еңгізілетін ұйымның инновациялық қабілетін бағалау.
Бұл міндетті шешу үшін (зерттеу проблемасы бойынша) мынадай қосымша міндеттер қажет:
*арнайы әдістемелік әдебиеттерді, қосымша газет- журнал материалдарынан, жекелеген әдіскерлер еңбектерінен инновациялық іс-әрекет түрлерімен танысып, оларға талдау жасау, қолдану мүмкіндіктерін айқындау:
*өз іс-әрекетіне үнемі әдістемелік талдау жасап отыру.
1. Болашақ маманның кәсіби педагогикалық функциялары конструктивтік ұйымдастрышылық, қарым-қатынастық, дамытушылық, ақпараттық, зерттеушілік.
Бұл функцияларды іске асыруда мұғалім іс- әрекетінің түрлері бөлініп көрсетілген:
• өзін оқушының іс-әрекеті жоспарлауда оны дамыту мен қалыптастыру үрдісінде құрылыдык тұрғыда іске асыру іс- әректінің міндеттерін шешу үшін, мұғалім оку- тәрбие жұмысының бастауыш білім берудегі білім мазмұны мен кезеңдерінің әдістемесінің бірлігін сақтау;
• оқушы іс- әрекетінің кұрлысын жоспарлау және оған педагогикалық жетекшілік жасау;
• негізделген инновациялық іс- әрекетерді таңдау, анықтау;
• ұжымдағы оқушыларды жеке бас ерекшеліктеріне сәйкес тапсырмаларды ұйымдастыруы кажет.
Бұл кұрылымдылық тұрғыны іске асыруда мұғалім ғылымның, әдістеменің соңғы жаңалықтарын, инновациялық іс- әрекетті пайдаланып кұрылған сабақтар жүйесін жасайды. Сабақтын әр кезеңі шығармашылықпен өткізіп, оқушы іс- әрекетін ұйымдастыруда инновациялық іс- әрекетті тиімді қолдану жоспарын жасайды. Ұйымдастырушылық іс-әрекет міндеттерін шешу үшін.
• оқушы мен мұғалім арасындағы қарым- қатынасын ұйымдастыру;
• оқушының оқудағы психологиялық және практикалық даярлығын ұйымдастыруға жағдай жасау
• оқушыларды әртүрі оқу-тәрбие жұмыстарына баулу;
• шығармашылықтарын дамытуға бағытталған жұмыстары ұйымдастыру;
• сабақты тыңдауға бағытталған жұмыстарды ұйымдастыру;
• сабақты тыңдауға, білімді қабылдауға оқушыларды дайындай білуі. Қарым- қатынас тұрғысындағы әрекеті іске асыру:
• оқушы мен мұғалім арасында іскер қарым-қатынас орнықтыру;
• оқу үрдісіндегі үжымдағы оқушылар қарым- қаттынасын жақсарту; Дамытушы тұрғыдағы іске асыру қызметі:
• инноватциялық іс-әрекетті оқушының жас өспірім физиологиясына, педагогикалық, психологиялық ерекшелігіне сәйкес қолдану;
• оқу үрдісіне оқушының ақыл- ой еңбегін ұйымдастыру;
• оку үрдісінде педагогикалық жағдай тудыру арқылы, оқушының өздігінен ойлауымен оқылатын пәнмен шындық болмыс арасындағы байланысты білу;
• оқушының білімге қызығушылығын арттыру;
• алдынғы қатарлы озық тәжірибелердің оқушы білімін дамытушы әдіс-тәсілдерін қолдану.
Ақпараттық функцияны іске асыру қызметі;
• оқу материалдарын еркін меңгеріп, оны жеткізе білу әдістемесімен тәсілдерін қолдана білу;
• пән мазмұнына ғылыми- дидактикалық талдау енгізу;
• оқытуда жаңа технологиялар элементтерін қолдану. Зерттеу функциясы қызметін іске асыруда:
• проблема бойынша зерттеу жұмысын жүргізу;
• педагогикалық қызмет түрлерін қайта құру мен бағалау;
• инновациялық іс- әрекетті тиімді пайдалану мақсатында оқып үйрену.
Біз ғалымдардың мұғалімнің инновациялық іс-әрекетін нәтижелі атқаруға мұғалімнің жеке бас қасиеттеріне авторлардың көбі білімді, дағды мен іскерлікті және бас сапаларды жатқызады. Жұмысымызда жеке бас қасиеттерінің әр көрсеткіштеріне жеке тоқтап, талқылауды жөн көрдік.
Білім сферасына идеалогиялық әдістемелік, психология -педагогиялық және ақпараттық мағлұматтар жатады.
Идеалогиялық мағлұматтарға: қоғам дамуының тенденцияларын айқындау, бастауыш білім беруді жетілдіру, философиалық, педагогикалық-психологиялық көзқарастарының болуын жатқызадық.
Психалогиялық-педагогикалық көрсеткішке :педагогикалық этика, инновациялық іс- әрекетті меңгеруге мұғалімнің психалогиялық даярлығын, жаңалыққа сенімінің болуы, педагогикадан, психалогиядан, әдістемелік пәндерден білімнің болуы, инновациялық іс- әрекет өлшемдерін,алдыңғы қатарлы озық тәжірибе туралы білімнің болуын жаткыздық.
Ақпараттық білімге: инновациялық іс-әрекет туралы ақпарат материалдарын жинақтауда, мұғалімнің монографиалық, педагогикалық, анықтамалық әдебиеттерімен жұмыс жүргізе білуін жатқыздық.
Өз зерттеуімізде мұғалімнің жеке бас қасиетінің негізгі мамандық қатаң мынадай іскерлік түрлері қалыптасуы қажет деген ойға келіп отырмыз; *бастауыш сыныптарда қолданылатын жаңашыл әдістемелерді анықтау іскерлігі:
• әр оқушының жеке басының қабілетінін есепке алу іскерлігі;
• оқушылардың таным қабілетін , өздігінен білімін, іскерлігі мен дағдысын жетілдіру іскерлігі;
• жаңашыл әдістемелердің мүмкіндігін мақсаткерлікпен пайдалана білу іскерлігі.
Әдебиеттер тізімі :
Дүйсембин Қ.Д., Алиакбарова З.М. Жасқа сай физиология жəне
мектеп гигиенасы. (оқулық). Алматы, «Дəуір» - 2003.- 400 б.
2. Неменко Б.А. Оспанова Г.К Балалар мен жасөспірімдер гигиенасы
(Оқулық).- Алматы, 2002. – 348 с.
3. Безруких М.М., Сонькин В.Д., Фарбер Д.А. Возрастная физиология.
М., Издательский центр «Академия». – 2007. – 416 с.
4. Химич Г.З., Суркова О.А. Возрастная физиология и валеология.
Павлодар. - 2006. – 372 с.
Достарыңызбен бөлісу: |